Chắc hẳn các bạn ai cũng đã từng trải qua những cơn nấc cụt phải không nào? Có khi thì thoáng qua chốc lát, có khi thì kéo dài hơn khiến ta khó chịu và ngại ngùng. Đã bao giờ bạn tìm hiểu về vấn đề ngộ nghĩnh này chưa? Hãy cùng đọc bài viết sau của YouMed để cập nhật thêm kiến thức cho mình nhé! Show 1. Nấc cụt là gì?Nấc cụt hình thành do sự co thắt liên tục, không kiểm soát của cơ hoành. Cơ hoành là một cơ rất lớn, nằm ngăn cách giữa ngực và bụng. Chúng ta hít thở được chính là nhờ sự di động lên xuống của cơ hoành. Khi cơ hoành co lại, di động đi xuống thì cũng là lúc phổi lấy oxy từ không khí vào. Lúc cơ hoành giãn ra, di động đi lên thì phổi sẽ thải CO2 đi ra ngoài. Khi cơ hoành co thắt không theo nhịp thở sẽ tạo ra tình trạng này. Mỗi cơn co thắt của cơ hoành làm tống một lượng khí nhanh và mạnh ra khỏi phổi. Dây thanh âm phản xạ lại bằng cách khép đột ngột, tạo ra một tiếng nấc. Đó chính là cơ chế âm thanh của tiếng nấc cục.  2. Khởi đầu của cơn nấc cụtKhông có cách nào để dự báo một cơn nấc cụt. Với mỗi đợt co thắt, thường có một sự siết nhẹ của ngực hoặc họng trước khi tiếng nấc cụt được phát ra. Phần lớn tình trạng nấc cụt khởi đầu và kết thúc đột ngột, không có một nguyên nhân rõ ràng nào. Các đợt nấc cụt thường chỉ kéo dài trong khoảng vài phút. Nấc cụt trong thời gian hơn 48 giờ được xem là nấc cụt kéo dài. Nấc cụt kéo dài hơn 2 tháng được xem là nấc cụt khó trị. Xem thêm: Đâu là cách bấm huyệt chữa nấc cụt hiệu quả? 3. Nguyên nhân gây nấc cụtCó nhiều nguyên nhân đã được xác định là có thể dẫn đến nấc cụt. Tuy nhiên, thường thì việc này đến và đi mà không có một nguyên nhân rõ ràng nào. Các nguyên nhân thường gặp có thể gây ra các cơn nấc cụt ngắn bao gồm:
Nấc cụt kéo dài trên 48 giờ được phân loại dựa trên loại tác nhân gây ra. Phần lớn nó thường kéo dài là do chấn thương hay kích thích lên các dây thần kinh điều khiển sự vận động của cơ hoành. Các dây thần kinh này có thể bị tác động bởi:
Các nguyên nhân khác có thể liên quan đến não và tủy sống. Nếu các bộ phận này bị tổn thương, cơ thể sẽ mất khả năng kiểm soát. Các tổn thương này bao gồm:
Nấc cục kéo dài quá lâu cũng có thể gây ra bởi:
Đôi khi, một số thủ thuật y tế có thể gây nấc cụt trong thời gian dài. Các thủ thuật này thường dùng để điều trị hay chẩn đoán các bệnh lý, ví dụ như:
4. Những ai có nguy cơ bị nấc cụt?Nấc cụt có thể xảy ra ở bất kì lứa tuổi nào. Thậm chí nó có thể xuất hiện ở bào thai còn đang trong bụng mẹ. Tuy nhiên, có một vài yếu tố có thể làm tăng khả năng bị nấc cụt. Bạn có thể dễ bị nấc cụt nếu bạn:
5. Điều trị nấc cụtHầu hết các trường hợp nấc cụt không phải là tình trạng cấp cứu và không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, nếu cơn nấc kéo dài có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày. Liên hệ với bác sĩ nếu bạn bị nấc kéo dài hơn 2 ngày. Bác sĩ có thể xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng nấc cụt đối với sức khỏe của bạn. Có rất nhiều lựa chọn trong việc điều trị. Thông thường cơn nấc sẽ tự hết. Tuy nhiên, vẫn có một số cách sau bạn có thể thử tại nhà:
Nếu bạn vẫn còn bị nấc cụt sau 48 giờ, hãy đến khám bác sĩ. Nấc cụt có thể gây cảm giác khó chịu, nhưng phần lớn là tự hết. Hi vọng qua bài viết trên, bạn đã biết thêm một số mẹo nhỏ để giải quyết tình trạng trên và nhận ra được khi nào là bất thường cần đi khám bác sĩ. Nấc cụt (gọi tắt là nấc) hay ách nghịch là những đợt co thắt đột ngột không tự chủ và ngắt quãng của cơ hoành lặp đi lặp lại nhiều lần, do thì hít vào bị ngưng đột ngột, thanh môn bất ngờ đóng kín[1].
Một đợt nấc cụt thường chỉ diễn ra vài phút, nhưng cũng có thể kéo dài trong nhiều giờ hoặc 1-2 ngày, thậm chí nhiều năm. Nếu chỉ diễn ra từ vài phút đến ít hơn 24 giờ thì hiện tượng này thường không ảnh hưởng đến sức khỏe và không cần bất kỳ sự can thiệp nào, mặc dù có nhiều phương thức điều trị tại gia (hay còn được gọi là "mẹo") được nhiều người áp dụng để rút ngắn thời gian nấc. Nhưng nếu kéo dài quá 48 giờ hoặc tái phát theo chu kỳ thì thường do bệnh lý. Tần số của nấc cụt thay đổi ở mỗi người khác nhau, khoảng 2-60 cái/phút.
Ở người, sự co thắt này đẩy một luồng khí đột ngột ra khỏi buồng phổi làm nắp thanh quản bị đóng lại, gây ra tiếng nấc. Trong y học, nó được gọi là chứng kích động cơ hoành đồng bộ (synchronous diaphragmatic flutter - SDF).
Tiếng nấc Âm thanh một người bị nấc phát ra Có nhiều trường hợp tự phát sinh nấc cụt, tuy nhiên nấc cụt có thể phát sinh do nhiều sự kiện đặc trưng như thiếu nước, mất thăng bằng đột ngột (ngồi dậy), ăn quá nhanh, đói trong thời gian dài, dùng đồ uống lạnh trong khi đang ăn đồ ăn nóng, ợ, ăn đồ ăn cay hay có gia vị kích thích, cười lớn, ho, uống quá nhiều đồ uống có cồn, khóc lóc (thổn thức gây ra luồng khí đi vào ổ bụng), một số trường hợp hút thuốc (thuốc lá hoặc một số loại khói thuốc khác như ma túy, có thể gây ra ho), thiếu cân bằng điện giải, nói một hơi quá dài, làm sạch cuống họng, do một số loại thuốc kích thích giảm đau mạnh như Heroin, Morphine, và Oxycodone hay do thiếu vitamins. Nấc có thể xảy ra do áp lực lên thần kinh cơ hoành bởi các kết cấu tổ chức giải phẫu khác, hay do có cảm giác có thức ăn trong thực quản, đôi khi (hiếm) do các khối u hay bệnh lý ở cật. Tổ chức ung thư Hoa Kỳ báo cáo rằng 30% số bệnh nhân của các liệu pháp hóa học trải qua nấc cụt do ảnh hưởng của điều trị y học.
Christian Straus và các đồng sự thuộc nhóm nghiên cứu hô hấp, trường Đại học Calgary, Canada, đưa ra giả thuyết rằng nấc cụt là một dấu tích để lại trong quá trình tiến hóa từ hệ thống hô hấp lưỡng cư; các động vật lưỡng cư như ếch nuốt chửng không khí và nước thông qua một phản xạ vận động đơn giản hơi giống với nấc ở động vật có vú.[2] Để chứng minh giả thuyết này, họ đã quan sát sự vận động tạo ra kiểu hô hấp giống nấc cụt ban đầu qua sự phát triển của bào thai, trước sự vận động của kiểu hô hấp thông qua phổi như bình thường; do đó theo thuyết tóm lược, nấc cụt là di tích còn lại từ sự tiến hóa của hệ thống hô hấp từ tiền sử đến hệ thống phổi hiện tại.
Nấc cụt thông thường tự khỏi mà không cần bất cứ sự can thiệp của y học, có một số cách điều trị được ghi chép lại đối với các trường hợp nấc cụt thông thường. Một số cách chữa trị thông thường tại nhà như: dọa cho người bị nấc sợ,làm họ chú ý đến việc khác, uống nước (đôi khi theo những cách không chính thống), hay cố tình thay đổi cách hít thở.Bằng cách hít sâu rồi nín thở khoảng 30 giây..., có thể dùng gừng để điều trị rất hiệu quả (như uống một ly trà gừng, ăn vài lát gừng sống, ăn mứt gừng...)
Ông Charles Osborne người Mỹ có những cơn nấc kéo dài trong 68 năm, từ năm 1922 đến năm 1990, đã được ghi vào sách Kỷ lục Guinness với tư cách là người đàn ông có Cơn nấc cụt dài nhất Thế Giới.[3] Tháng 1 năm 2007, cô Jennifer Mee tại Florida Mỹ, trong độ tuổi thiếu niên cũng bị nấc cụt trong 5 tuần, từ 23 tháng 1 năm 2007 đến 28 tháng 2 năm 2007.[4] Sau khi cơn nấc quay trở lại, bác sĩ chuyên khoa thần kinh của cô chẩn đoán cô có thể đã mắc hội chứng Tourette.[5]
(tiếng Anh)
|
