Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một câu truyện dân gian Việt Nam kể về chuyện một người đánh cờ rất giỏi tên là Trương Ba, vì một nhầm lẫn của Nam Tào mà phải chết sớm, thương tình ông có tài, Đế Thích là một tiên cờ và cũng là người thường xuyên đánh cờ với Trương Ba đã cho ông sống lại trong thân xác của một người hàng thịt. Show Bối cảnh của giai thoại được cho là ở thôn Liêu Hạ, xã Tân Lập, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. Giai thoại này được Cụ Trần Quốc Chính là một nhà thư pháp và học giả uyên thâm biên soạn lại thành một cuốn sách có tên: Dấu ấn làng Đình Sơn, xuất bản 2011. Năm 2012 Đài Truyền Hình tỉnh Hưng Yên đã tổ chức làm phóng sự để nghiên cứu khu di tích này. Sự tích này là nguồn cảm hứng để Lưu Quang Vũ dựng nên vở kịch nổi tiếng cùng tên. Tuy nhiên ông đã viết thêm cái kết cho vở kịch của mình, một bi kịch. Vở kịch của ông mang đến một thông điệp: "Mọi thứ nên tuân theo quy luật của tự nhiên, mọi sự kháng cự với quy luật đều trở nên kệch cỡm". Năm 2006, Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng cũng đã chuyển thể sự tích trên cùng với vở kịch thành phim điện ảnh, nhưng với một bối cảnh hiện đại hơn, và mang phong cách hài hước hơn. Sơ lược Trương Ba là 1 người đánh cờ rất giỏi nổi tiếng là cư xử nhẹ nhàng với vợ nhưng hai vợ chồng không có một mụn con. Khác với Trương Ba, gia đình Hàng thịt (bán thịt lợn) là một gia đình không hạnh phúc. Hàng thịt có với vợ một người con gái. Vì không thỏa mãn điều đó nên ông thường xuyên đánh vợ mình. Rồi một hôm, Đế Thích thấy Trương Ba đánh cờ quá hay nên ông đã xuống hạ giới để chơi cùng với Trương Ba và tặng 3 nén nhang để khi nào muốn chơi cờ với ông thì cứ đốt nén nhang. Sau đó không lâu sau, Trương Ba chết thì vợ của Trương Ba rất buồn và thắp nhang cho ông. Vô tình bà thắp nén nhang mà không hay mình đã gọi Đế Thích. Vì thương cho bạn mình mất sớm và muốn bà Trương Ba vui nên ông hứa sẽ làm Trương Ba sống. Rồi một hôm vì bất cẩn nên ông Hàng Thịt chết. Đế Thích vì không tìm được xác của Trương Ba mà lại không muốn bà Trương Ba thất vọng nên ông đã lấy xác Hàng Thịt để hồn Trương Ba nhập vào. Trương Ba lúc này trong thân xác Hàng thịt mừng rỡ trở về với vợ. Vợ ông thay vì vui mừng lại bất ngờ, sợ hãi vì lúc này bà không nghĩ đó là Trương Ba. Sau khi nghe Trương Ba kể lại thì bà đành tin lời và vui mừng. Còn vợ Hàng thịt thì oán ức, ghen tuông cứ nằng nặc đó là chồng mình rồi cả hai bà vợ cùng nhau kiện quan. Quan hỏi người bán thịt nhận ai là vợ, anh ta chỉ vào vợ Trương Ba và bảo vợ cũ của mình là vợ người bán thịt ở trong xóm. Quan hỏi cách làm heo bán thịt thế nào anh ta nói không biết, hỏi đến cách đánh cờ tướng, anh ta trả lời rất thành thạo. Viên quan lấy làm khó xử vì hồn người này lại xác người kia, mới gọi vợ Trương Ba hỏi nhỏ xem trong khi chồng chị còn sống có làm điều gì đặc biệt không. Vợ Trương Ba thật tình kể lại việc Đế Thích xuống đánh cờ, có hứa lúc nào chồng chị chết, thì gọi đến ông sẽ cứu sống lại, nhưng rồi thị quên đi, đến khi xác chồng chết đã nát thịt rồi mới nhớ gọi đến, may có người bán thịt mới chết, ông tiên mới đem hồn Trương Ba nhập vào xác người bán thịt. Viên quan cho đòi riêng người bán thịt đến (lúc này là mang hồn của Trương Ba) hỏi có biết Đế Thích không, anh ta trả lời giống y như vợ Trương Ba nói, nên được xử cho về nhà Trương Ba. Người vợ anh bán thịt đành phải chịu mất chồng. "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" là vở kịch nói nổi tiếng của nhà thơ, nhà soạn kịch Lưu Quang Vũ, được sáng tác vào năm 1981 - 1984, dựa theo truyện dân gian "Hồn Trương Ba, da hàng thịt", nội dung có ý nghĩa xã hội vô cùng sâu sắc. Cho đến nay, đây là vở kịch hiện đại duy nhất của Việt Nam tiếp cận được với sân khấu quốc tế. Vở kịch do đạo diễn Nguyễn Đình Nghi dàn dựng cho Nhà hát kịch nói Việt Nam. Vở diễn đã giành được huy chương vàng tại Hội diễn Sân khấu toàn quốc năm 1990 và là vở kịch nói đầu tiên được công diễn ở nước ngoài. Các nhà nghiên cứu sân khấu quốc tế đã đánh giá cao giá trị nội dung cũng như nghệ thuật của vở diễn.[cần dẫn nguồn] Năm 2002, "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" được ê-kíp đạo diễn, thiết kế người Anh thực hiện và được công diễn tại nhà hát Yellow Earth với tên "The Butcher's Skin". Năm 2004, vở kịch được Nhà hát kịch Việt Nam dàn dựng lại với dàn diễn viên mới và truyền hình trực tiếp từ Nhà hát Lớn Hà Nội trên kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam. Tóm tắt nội dung[sửa | sửa mã nguồn]Trương Ba là một ông lão giỏi đánh cờ tướng, được mọi người kính trọng vì lòng nhân hậu và tính tình hiền lành, nhưng lại bị Nam Tào bắt chết nhầm. Vì muốn sửa sai, nên Nam Tào, Bắc Đẩu và Đế Thích cho hồn Trương Ba được sống lại và nhập vào xác của một anh hàng thịt vừa mới chết (do Trương Ba lúc này đã chết từ lâu, thân thể ông đã tan rữa trong bùn đất nên không thể hoàn hồn trở lại). Trú nhờ trong thể xác của anh hàng thịt, linh hồn Trương Ba gặp phải rất nhiều điều phiền toái: lí trưởng sách nhiễu, chị hàng thịt đòi chồng, gia đình Trương Ba cảm thấy xa lạ vì không phải da thịt của người thân mình..., bản thân Trương Ba thì vô cùng đau khổ vì phải sống trái tự nhiên, giả tạo. Đặc biệt, Trương Ba khi này nhiễm phải nhiều thói xấu và những nhu cầu vốn không phải của chính bản thân ông do phải trú trong thân xác của anh hàng thịt. Trước nguy cơ tha hóa về nhân cách và sự phiền toái từ việc mượn thân xác của kẻ khác, Trương Ba quyết định trả lại xác cho hàng thịt và chấp nhận cái chết theo đúng quy luật sinh - lão - bệnh - tử. Hồn Trương Ba, da hàng thịt tiếng Anh là gì?Năm 2002, "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" được ê-kíp đạo diễn, thiết kế người Anh thực hiện và được công diễn tại nhà hát Yellow Earth với tên "The Butcher's Skin". Hồn Trương Ba, da hàng thịt là tác phẩm của ai?Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ (1948-1988). Lưu Quang Vũ sinh năm 1948, là nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch tài hoa. Ngoài Hồn Trương Ba da hàng thịt, tên tuổi của ông gắn với nhiều tác phẩm sân khấu giá trị như Tôi và chúng ta, Mãi mãi tuổi 17, Nàng Sita. Tại sao Hồn Trương Ba lại nhập vào xác hàng thịt?Vì thương xót cho bạn tri kỷ của mình mất sớm và muốn sửa lỗi sai của Nam Tào nên ông hứa sẽ hồi sinh Trương Ba. Tại thời điểm đó, vì bất cẩn nên anh hàng thịt gần nhà chết. Đế Thích đã lấy xác anh hàng thịt để cho hồn Trương Ba trú vào. Trương Ba lúc này trong thân xác anh hàng thịt mừng rỡ trở về với vợ. Hồn Trương Ba, da hàng thịt là thể loại gì?(HNMCT) - Triết lý nhân sinh sâu sắc của Lưu Quang Vũ không ngủ yên trong các tác phẩm văn học kịch, mà sống dậy mãnh liệt trên sân khấu. Trong đó, kịch bản “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” (viết năm 1981, công diễn lần đầu năm 1984) của ông đã đạt đến đỉnh cao của thể loại kịch nói. |
