| Khi nghe đến tên cà độc dược nhiều người sẽ lầm tưởng rằng đây là một loại cây có độc tính, nếu sử dụng sẽ gây chết người. Nhưng thật ra, nếu sử dụng cây cà độc dược đúng mục đích, đúng cách sẽ mang lại hiệu quả đáng ngờ. Cà độc dược có thể được dùng chữa bệnh hen suyễn, điều trị đau thần kinh tọa, viêm xoang, nôn mửa, mụn nhọt, giảm say xe, đau nhức xương khớp, cải thiện triệu chứng sốt cao, cảm lạnh. Tuy nhiên cà độc dược có tác dụng gì? Cà độc dược chữa bệnh gì? Hãy cùng chùng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây để hiểu rõ hơn về công dụng của cà độc dược nhé. Show
Cà độc dược là gì?Cà độc dược thuộc họ cà, có tên khoa học là Datura metel. Cây cà độc dược còn được gọi với nhiều tên gọi khác như cà lục dược, cà diên, mạn đà la (hoa trắng), hìa kía phiếu, sùa tùa,…  Ở nước ta có ba loại cà độc dược:
Các dạng cây cà độc dược là loại cây thân thảo, sống hàng năm phần gốc của thân cây sẽ hóa gỗ, cây cao từ 1-2m. Thân cây có màu xanh lục hoặc tím tùy theo hình dạng, cả thân cây nhẵn nhưng xuất hiện nhiều đốm chấm nhỏ. Ở những cành non và các bộ phận non có nhiều lông tơ ngắn. Các lá mọc đơn lẻ, mọc so le nhau nhưng mọc đối hoặc hình vòng ở gần đầu cành. Các lá hình trứng, đầu nhọn, gốc hơi hẹp, hai bên của gốc lá không đều nhau, dài 9-10cm và rộng 4-9cm. Mép lá thường có hình xẻ răng cưa hoặc lượn sóng (độ 3 – 4 răng cưa). Mặt trên lá màu xanh xám, mặt dưới màu xanh nhạt, các gân chính và phụ có màu xanh lục hoặc tím tùy theo hình dạng, mặt lá lúc non có nhiều lông, sau sẽ rụng dần, cuống lá dài 4 – 8cm. Hoa đơn tính mọc ở kẽ lá, hoa có màu trắng hoặc màu vàng. Các cánh hoa dính liền với nhau tạo thành phễu giống như hoa loa kèn, cuống lá dài 1-2cm. Hoa khi héo, tàn sẽ hình thành quả giống hình mâm. Quả hình cầu, có gai, đường kính khoảng 3 cm, lúc non có màu xanh, khi chín sẽ chuyển sang màu nâu. Khi quả già nứt 3-4đường hoặc nứt lung tung ở phía trên, bên trong quả có chứa rất nhiều hạt. Các hạt chủ yếu có hình trứng, dẹt, màu vàng đen, ở cạnh có những vân nổi lên dài 3-5mm và dày 1mm. Phân biệt cà gai leo và cà độc dượcCây cà độc dược cũng thường bị nhầm lẫn với cây cà gai leo vì chúng có nhiều đặc điểm hình thái khá giống nhau. Một số đặc điểm khác của cây cà độc dược với cây cà gai leo như sau:
Phân biệt Cà độc dượcCà gai leo Thân Cây cao khoảng 2m, có phần gốc hóa gỗ, thân cành non màu xanh hoặc tím, có lôngCây cao từ 0,6 – 1m, thân nhỏ, mọc xòa rộngLá Mọc so le hình trứng nhọnLá nhỏ, kích thước từ 3 -4 cmHoa To, nhìn như hoa loa kènNhỏ, có màu trắng hoặc màu tím nhạtQuả Hình cầu và có gai nhọnQuả đỏ, đường kính từ 10 – 15mm
Khu vực phân bốCà độc dược thường mọc hoang ở những vùng đất ẩm, màu mỡ có nguồn gốc từ Mexico và Peru. Sau đó chúng di thực vào Việt Nam và đến ngày nay cây được trồng nhiều ở các tỉnh Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre, Hậu Giang, Thanh Hóa, Nghệ An, Hải Dương, Vĩnh Phúc,… Cây được trồng chủ yếu để làm cảnh và làm thuốc chữa bệnh. Thu hái, chế biếnNgười ta thường sử dụng lá và hoa của cây cà độc dược làm thuốc chữa bệnh. Ta thu hoạch lá bánh tẻ của cây cà độc dược sẽ được thu hái vào lúc cây sắp hoặc đang ra hoa, còn hoa cà độc dược sẽ được thu hoạch vào mùa thu lúc tháng 8, 9, 10. Lá và hoa cà độc dược sau khi thu hoạch sẽ được đem phơi hoặc sấy khô. Thành phần hóa họcTừ những kết quả nghiên cứu cho thấy, trong cà độc dược có chứa nhiều ancaloid mà chủ yếu là scopolamin. Ngoài ra, dược liệu còn chứa các thành phần khác như tanin, flavonoid, atropin, hyoscyamin,… Nhưng hàm lượng không đáng kể. Tác dụng dược lý – Cà độc dược có tác dụng gì?Trong đông y cà độc dược có tác dụng gì?Theo đông y, cà độc dược có vị cay, tính ôn, có độc nên được quy vào kinh phế. Cà độc dược có tác dụng chữa động kinh, đau thần kinh tọa, đau nhức xương khớp, gai đốt sống, thoát vị đĩa đệm, đau lưng, phong thấp đau nhức, hen suyễn, đau răng, chữa chứng co thắt ruột, co thắt dạ dày, lòi dom, viêm xoang,… Trong y học hiện đại cà độc dược trị bệnh gì?Trong cà độc dược có chứa nhiều loại ancaloid cũng như nhiều loại hoạt chất tanin và flavonoid có tác dụng ngăn ngừa hen suyễn, co thắt phế quản, ho gà, ho có đờm, ho khan. Ngoài ra, cà độc dược có tác dụng giảm đau, hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson, say tàu xe, đau bụng hiệu quả. Ngoài ra, hoa cà độc dược còn có thể giúp giảm đau dạ dày, chữa bệnh trĩ, chữa sâu răng. Về mặt lâm sàng, cây cà độc dược được sử dụng trong thạch cao giúp điều trị các chứng rối loạn hành vi và tâm thần. Vai trò của hyoxin và atropin trong dược liệu cà độc dược.
Khi đường thở co bóp và kích thích dây thần kinh phó giao cảm, đường thở sẽ mở rộng. Trong những trường hợp bình thường, atropin không có tác dụng, nó ít ảnh hưởng đến nhu động ruột và co bóp của ruột. Liều độc atropin có thể làm ảnh hưởng đến não làm say có khi phát điên, gây sốt, tăng hô hấp, cuối cùng là gây ức chế và tê liệt hệ thần kinh trung ương.
Những bài thuốc chữa bệnh từ cà độc dượcChữa viêm xoang – Cà độc dược có tác dụng gì?Lấy một lon sữa đã dùng hết, khoét rỗng một đầu rồi cho 3 – 4 lá cà độc dược tươi đem rửa sạch, cắt nhỏ rồi đậy kín nắp. Tiếp tục đun cho đến khi khói bay ra thì lấy một miếng giấy lớn cuộn lại thành hình cái phễu, để hứng khói bay ra từ lon vào mũi. Hít khói này bằng mũi và thở ra bằng miệng, thực hiện 3 – 6 phút, ngày thực hiện 2 lần và kiên trì thực hiện liên tục khoảng 30 ngày. Làn khói của cà độc dược giúp tiêu diệt vi khuẩn trong khoang mũi và giúp bệnh mau khỏi. Cà độc dược điều trị hen phế quản, hoLấy lá cà độc dược đem sấy hoặc phơi khô ròi cuộn vào tờ giấy hình dạng tương tự như như một điếu thuốc lá rồi châm lửa hút lấy hơi. Mỗi bệnh nhân chỉ dùng 1g thuốc, thực hiện thường xuyên sẽ thấy sẽ thấy hiệu quả đáng kể. Chữa đau nhức xương khớp – Cà độc dược có tác dụng gì?Lấy rễ, cành, lá và hoa cà độc dược rửa sạch, phơi khô rồi đem ngâm rượu. Rượu ngâm khoảng 10 ngày thì đem thoa lên vùng xương bị đau nhức, kiên trì dùng một thời gian ngắn sẽ giúp giảm đau đáng kể. Chữa đau thần kinh tọaLấy một nắm lá cà độc dược hơ trên lửa nóng rồi đắp lên vùng bị đau nhức. Ngày hơ 1 lần áp dụng kiên trì sau một tuần cơn đau sẽ được đảy lùi. Chữa mụn nhọt gây sưng đau – Cà độc dược có tác dụng gì?Lấy một nắm lá cà độc dược ngâm với rượu trắng 45 độ, sau đó lấy một ít hôn hợp thoa lên vị trí sưng đau. Những tác dụng phụ của cà độc dượcVì trong cà độc dược có độc nên khi sử dụng cần lưu ý:
Khi sử dụng cà độc dược cần lưu ý những gì?Lá cà độc dược chống chỉ định trong các trường hợp thiênđầu tống, cao huyết áp, hen suyễn do nhiễm trùng đường hô hấp. Ngoài ra, phụ nữ có thai và cho con bú, người bị rối loạn tâm thần và những người bị suy tim cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng. Tuy nhiên, theo nghiên cứu trong thành phần của thân cây này có chứa chất atropin. Lá, hoa và thân cây có chứa chất độc hydoxin, cả Atropin và hydoxin đều thuộc nhóm độc tính A. Nếu sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến ngộ độc nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Vì vậy, việc chữa bệnh bằng cà độc dược phải tuân theo sự hướng dẫn của các bác sĩ, thầy thuốc có chuyên môn và không bao giờ sử dụng loại dược liệu này tùy ý. Các triệu chứng ngộ độc cà độc dược nặng hay nhẹ phụ thuộc vào liều lượng người bệnh sử dụng. Thông thường, người bệnh gặp các triệu chứng như nhịp tim chậm, khô miệng và cơ thể giảm tiết mồ hôi. Nếu dùng liều cao hơn, người bệnh có thể bị giãn đồng tử, ảo giác, da nóng đỏ, mê sảng, tim đập nhanh và có thể hôn mê. Trong quá trình sử dụng nếu thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường trên, hãy nhanh chóng liên hệ với cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời. |
