Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Câu hỏi: Tác dụng nhiệt của dòng điện là gì? Cho ví dụ minh họa?

Lời giải

Định nghĩa: Dòng điện đi qua mọi vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên, ta nói dòng điện có tác dụng nhiệt.

Ví dụ:

    - Các đồ vật ứng dụng tác dụng nhiệt như: bàn là, bếp điện, đèn sợi đốt, nồi cơm điện, máy sấy tóc, bình nóng lạnh, nồi cơm điện, lò nướng...

Cùng Top lời giải tìm hiểu về các tác dụng khác của dòng điện và sau đó tìm hiểu các dạng bài tập về tác dụng của dòng điện nhé:


Tác dụng phát sáng của dòng điện

* Dòng điện đi qua một số vật dẫn đặc biệt thì phát sáng, ta nói dòng điện có tác dụng phát sáng.

* Ứng dụng tác dụng phát sáng của dòng điện:

Dựa vào tác dụng phát sáng của dòng điện người ta chế tạo nhiều loại đèn điện như:

- Đèn điot phát quang (đèn LED) chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định.

+ Ưu điểm: Rẻ, bền, tiêu tốn ít điện năng

+ Dùng làm đèn báo ở nhiều dụng cụ và thiết bị điện như ở ổ cắm, tivi, máy tính, ổn áp, nồi cơm điện, điện thoại di động...

- Đèn sợi đốt: Khi dòng điện qua dây tóc, dây tóc nóng lên tới nhiệt độ cao thì phát sáng.

- Đèn ống: Có chất bột phát quang phủ bên trong thành ống. Khi dòng điện chạy qua, chất bột này phát sáng nên đèn nóng lên rất ít và tiêu thụ điện ít hơn so với đèn có dây tóc.

- Đèn trong bút thử điện

    Trong bóng đèn bút thử điện có chứa khí nêôn. Khi dòng điện chạy qua bóng đèn của bút thử điện làm chất khí này phát sáng (bóng đèn nóng lên không đáng kể).


Các dạng bài tập về tác dụng của dòng điện

Dạng 1. Giải thích hoạt động của các thiết bị điện dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện

Trong các thiết bị này thì bộ phận chính thông thường là dây máyo (đoạn kim loại) hoặc  mâm nhiệt (khối kim loại). Khi có dòng điện chạy qua thì chúng nóng lên, cung cấp nhiệt để sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau

Dạng 2. Giải thích tác dụng phát sáng của dòng điện

Khi có dòng điện chạy qua một số chất phát quang thì các chất này có khả năng phát ra ánh sáng.

Chắc hẳn bạn đã nghe rất nhiều về dòng điện một chiều và xoay chiều, tác dụng dòng điện xoay chiều được sử dụng rộng rãi trong sinh hoạt và sản xuất. Vậy dòng điện xoay chiều là gì, hoạt động của dòng điện xoay chiều ra sao, các tác dụng của dòng điện xoay chiều trong đời sống như thế nào? Hãy tham khảo bài viêt sau nhé.

Dòng điện AC hay dòng điện xoay chiều hay (Alternating Current) là dòng điện có cường độ và chiều thay đổi theo thời gian, sự thay đổi này tuần hoàn theo một chu kỳ nhất định, sau một khoảng thời gian cường độ và biên độ sẽ trở lại vị trí ban đầu. Dòng điện xoay chiều có dạng hình sin, xung vuông và xung nhọn.

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

– Ký hiệu điện xoay chiều: Trong ngành điện, dòng điện xoay chiều có ký hiệu là “~” – qua dấu này ta có thể thấy dấu có hình tượng trưng dạng sóng hình sin. Trong mạch điện, biểu hiện của sóng Sin là dòng điện dạng sóng tuần hoàn điều hòa.

– Dòng điện xoay chiều có thể tạo ra từ các máy phát điện xoay chiều hoặc biến đổi từ nguồn điện một chiều sang mạch xoay chiều bởi một mạch điện tử, còn gọi là bộ nghịch lưu dùng 2 transistor.

Dòng điện xoay chiều hoạt động theo hiện tượng cảm ứng điện từ. Khi rotor quay, lượng đường sức từ biến thiên liên tục khiến điện năng tăng giảm liên tục, Các electron lúc này sẽ đảo ngược hướng di chuyển với các tần số khác nhau, khi này dòng điện xoay chiều sẽ được tạo ra tại đầu cuộn dây

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

– Chu kỳ của dòng điện xoay chiều là thời gian mà dòng điện xoay chiều quay lại biên độ và cường độ cũ. Chu kỳ AC có ký hiệu là T và được tính bằng giây (s).

– Tần số dòng điện xoay chiều là tổng số lần lặp lại vị trí cũ của dòng điện trong một giây. Tần số AC có ký hiệu là F – đơn vị tính là Hz.

– Chu kỳ của AC tỷ lệ nghịch với tần số và xác định qua công thức: F=1/T với F là Tần số, T là chu kỳ

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Biên độ của dòng điện xoay chiều là giá trị điện áp lớn nhất của dòng điện xoay chiều có thể đạt. Thông thường, biên độ của AC cao hơn điện áp tại các đồng hồ.

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Công suất của dòng điện xoay chiều được xác định theo công thức sau:

P = U.I.cosα

Trong đó: α là góc lệch pha giữa U và I, U là điện áp dòng điện, I là cường độ dòng điện

Giá trị hiệu dụng của dòng điện xoay chiều là giá trị được đo bằng các đồng hồ điện. Nó chính là giá trị điện áp được ký hiệu trực tiếp trên các thiết bị điện tử.

Ví dụ: Giá trị hiệu dụng dòng điện xoay chiều 220V trong gia đình tại Việt Nam thường là 220V. Tuy nhiên, biên độ thực tế của điện áp này lại rơi vào khoảng (220V x 1,4), tương đương 308V.

Tương tự như dòng điện một chiều, dòng điện xoay chiều cũng có các tác dụng dưới đây bao gồm: tác động nhiệt, phát sáng, tác động từ. Điểm khác biệt với dòng điện một chiều là đối với dòng điện xoay chiều, dòng điện đổi chiều thì lực từ tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều.

Đặc trưng chung của dòng điện là tác dụng nhiệt và tác dụng nhiệt là một trong những tác dụng đầu đề cập của dòng điện xoay chiều. Chúng ta có thể hình dung về bóng đèn dây tóc bóng đèn.Sự làm nóng dây tóc bóng đèn chính là tác dụng nhiệt, một số sản phẩm khác cũng được sử dụng tác dụng nhiệt của dòng điện, các sản phẩm có ích cho đời sống phải kể đến như: bàn ủi, lò sưởi điện,…

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Tác dụng quang là tác dụng thứ 2 của dòng điện xoay chiều mang lại.  Tác dụng quang cụ thể của dòng điện xoay chiều là các loại bóng đèn phát sáng như: bóng đèn dây tóc, bóng đèn quang, bút đèn bút thử điện, bóng đèn bút thử điện

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Từ và điện là 2 mối liên hệ mật thiết với nhau, từ có thể tạo ra điện và điện cũng có các tính chất của tử.

Tác dụng từ dòng điện xoay chiều dễ dàng nhận thấy khi ta đưa một đinh sắt lại gần cuộn dây có điện. Cuộn dây hút đinh sắt vào, chính là biểu hiện của tác dụng từ.

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Đặc biệt, tác dụng từ cuộn dây lên nam châm cũng thay đổi khi dòng điện đổi chiều.

Dòng điện xoay chiều được chia và phân loại theo số pha, cụ thể:

Dòng điện xoay chiều 1 pha là dòng trong mạch có hai dây được nối trực tiếp với nguồn điện. Hai dây đó  là dây nóng và dây dây lạnh. Dây mát là dây không có điện. Hướng của dòng điện trong mạch xoay chiều liên tục thay đổi theo giá trị tần số của nguồn điện ở mạch chính.

– Theo tiêu chuẩn điện lực Việt Nam, dây pha có màu đỏ tượng trưng cho nóng và dây trung tính có màu đen hoặc xanh tượng trưng cho lạnh.

– Nguồn điện 220V ta thường sử dụng là dòng điện xoay chiều 1 pha.

– Dòng điện xoay chiều 3 pha là dòng điện trong mạch xoay chiều có 3 dây pha với mức điện áp so với dây lạnh là 380V và 1 dây trung tính. Nó được ví tương tự như 3 đường điện 1 pha chạy song song.

– Theo tiêu chuẩn điện lực Việt Nam hiện nay, dây pha 1 màu đỏ, pha 2 màu trắng hoặc vàng, pha 3 màu xanh dương, dòng điện trung tính có màu đen và dây nối đất (PE) là màu xanh lá sọc vàng.

Ví dụ về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều

Hiện nay chúng tôi cung cấp các dòng van chất lượng cao sử dụng điện như: Van điện từ, van điều khiển điện