Chảy máu cam ở trẻ hay chảy máu mũi là tình trạng các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ và chảy máu. Đây là hiện tượng phổ biến ở trẻ em ở độ tuổi từ 2-10 tuổi. Khi trẻ bị chảy máu cam, cha mẹ nên làm gì? Show
Theo TS.BS Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, bệnh viện Nhi Trung ương, chảy máu cam là tình trạng các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ và chảy máu. Hầu hết ai cũng bị chảy máu cam ít nhất một lần trong đời, nhất là ở độ tuổi từ 2-10 tuổi. Tùy từng trường hợp mà chảy máu cam có thể nguy hiểm hoặc không. Tuy nhiên, phần lớn chảy máu cam thường không nghiêm trọng, chỉ kéo dài vài phút và có thể xử trí tại nhà. Có nhiều nguyên nhân gây chảy máu cam ở trẻ gồm: - Khí hậu khô, nóng khiến mũi trẻ bị khô khiến cho mạch máu của trẻ trở nên nhạy cảm và có thể bị vỡ. - Trẻ có thói quen ngoáy mũi, day mũi, xì mũi hoặc chà xát quá mạnh - Dị ứng, nhiễm trùng ở mũi, họng và xoang - Do trẻ bị chấn thương ở mũi do bị ngã, do va chạm mạnh - Do trẻ bị vẹo vách ngăn ở mũi - Trẻ có sử dụng mộ số loại thuốc chống viêm, thuốc xịt… Một số vấn đề khác ít gặp hơn của chảy máu cam là: bệnh bạch cầu, khối u mũi, giảm tiểu cầu miễn dịch…Ngoài ra, trẻ bị chảy máu cam có thể do bị thiếu hụt vitamin C, vitamin K hoặc các khoáng chất tham gia tổng hợp như: sắt, kali… Các bước xử trí trẻ bị chảy máu cam tại nhàCũng theo TS.BS Lê Ngọc Duy, khi trẻ bị chảy máu cam cha mẹ cần làm 5 bước sau: 1. Trấn an, động viên, an ủi để trẻ không hoảng sợ 2. Giữ trẻ ở tư thế ngồi hoặc đứng, nghiêng đầu nhẹ về phía trước 3. Bóp mũi: Dùng ngón trỏ và ngón cái bóp chặt hai bên cánh mũi trẻ khoảng 10 phút. Lưu ý không bóp phần xương sống mũi hay ấn một bên cánh mũi, kể cả khi trẻ chỉ chảy máu ở một bên mũi. 4. Thả tay ra sau 10 phút và chờ đợi, giữ im lặng. Nếu máu không ngừng chảy, lặp lại bước này. Cha mẹ lưu ý, nếu sau hơn 10 phút nữa mà máu vẫn chảy thì cần liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất. 5. Sau bước sơ cứu, để trẻ nằm nghỉ một lúc. Nếu thấy máu vẫn chảy xuống cổ họng thì đặt trẻ nằm nghiêng. Tránh để trẻ nuốt máu vì có thể gây nôn mửa, khó chịu. Trẻ chảy máu cam khi nào cần đưa đến bệnh viện?TS.BS Lê Ngọc Duy khuyến cáo, cần đưa trẻ đến bệnh viện khi có một trong các biểu hiện sau: - Không cầm máu sau khi sơ cứu trong vòng 20 phút - Chảy máu tái đi tái lại nhiều lần - Máu chảy nhanh hoặc mất nhiều máu - Chảy máu do chấn thương - Trẻ cảm thấy người yếu, chóng mặt - máu chảy xuống phần sau họng chứ không chảy ra phần trước mũi, kể cả sau khi đã ngồi ngả đầu về phía trước - Chảy máu mũi khi dùng một loại thuốc mới - Chảy máu mũi đi kèm với các vết tím khắp cơ thể hoặc kèm chảy máu ở khu vực khác như trong phân, nước tiểu - Đang dùng các thuốc chống đông máu - Trẻ có bệnh toàn thân khác ảnh hưởng tới đông máu như: bệnh gan, thận hemophilia hoặc mới trải qua hóa trị liệu. Cảnh máu chảy nhoe nhoét ở mũi và hương vị khó chịu của máu trong miệng có thể làm trẻ hoảng sợ và liên tưởng tới chuyện gì đó hết sức nghiêm trọng. Bé có thể chảy máu nhiều hơn nếu thấy cha mẹ hốt hoảng, la hét. Điều đầu tiên bạn cần làm là lấy lại bình tĩnh và tìm cách trấn an con. Chảy máu cam (hay chảy máu mũi) xuất hiện khi các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ và chảy máu. Đây là hiện tượng hết sức phổ biến, xuất hiện nhiều nhất ở trẻ 2-10 tuổi. Không rõ vì lý do gì, chảy máu mũi thường xảy ra nhiều hơn vào buổi sáng. Đa số trường hợp không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng. Tuy nhiên, chấn thương vẫn là lý do phổ biến nhất vì niêm mạc mũi được nuôi dưỡng bởi nhiều mạch máu nhỏ nằm rất nông, ngay sát bề mặt. (Ảnh minh hoạ) 1. Phân loạiChảy máu mũi được chia thành 2 loại, chảy máu mũi trước và chảy máu mũi sau. Chảy máu mũi trước
Chảy máu mũi sau
2. Nguyên nhânChảy máu mũi có thể xuất hiện vì nhiều lý do:
3. Sơ cứuNếu chăm sóc đúng cách, phần lớn các trường hợp chảy máu mũi trước sẽ tự ngừng. Sau khi trẻ đã bình tĩnh, hãy thực hiện các bước sau:
Nếu máu vẫn tiếp tục chảy thì nhắc lại các bước trên một lần nữa. Có thể dùng thuốc co mạch tại chỗ (Afrin hoặc Rhinex) nhỏ vào mũi để làm ngưng chảy máu. 4. Khi nào cần đi khám bác sĩ?Đưa trẻ đến các cơ sở tai mũi họng để được khám và xử trí kịp thời nếu:
5. Điều trị tại cơ sở y tếViệc điều trị cấp cứu cũng dựa trên nguyên tắc sơ cứu ban đầu như trên. Nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cha mẹ cách ấn mũi cho máu ngừng chảy. Nếu các biện pháp sơ cứu này không mang lại hiệu quả, máu mũi tiếp tục chảy, bác sĩ sẽ kiểm tra tìm điểm mạch chảy máu. Sau đó, bác sĩ có thể:
Chăm sóc sau điều trị
Nếu được điều trị đúng, phần lớn bệnh nhân sẽ hồi phục và không bị ảnh hưởng lâu dài. 6. Các biện pháp phòng ngừa chảy máu mũi trở lại
Nếu chảy máu trở lại:
7. Diễn biếnPhần lớn chảy máu mũi chỉ gây khó chịu chút ít. Trẻ có thể bị vài đợt chảy máu mũi trong vài tuần. Rất hiếm khi trẻ mất máu tới mức gây thiếu máu. Hiện tượng này có thể xảy ra nếu trẻ mất máu nặng nhiều lần trong vòng vài tuần. 8. Dự phòngMột khi đã xuất hiện tình trạng chảy máu mũi trước, khu vực này sẽ nhạy cảm hơn nhiều và rất dễ chảy máu trở lại nếu niêm mạc mũi chưa bình phục hoàn toàn. Lúc này vòng xoắn luẩn quẩn sẽ tiếp tục. Từ chỗ vài tuần mới có một lần chảy máu cam, khi niêm mạc mũi bị tổn thương nặng dần, trẻ có thể bị 4-5 lần chảy máu liên tục. Hiện tượng chảy máu cam chỉ ngừng lại khi niêm mạc mũi bình phục. Vì vậy việc áp dụng các biện pháp ngăn ngừa chảy máu mũi trước là hết sức quan trọng. Tại sao trẻ em hay bị chảy máu cam?Nguyên nhân khiến trẻ bị chảy máu camThời tiết hanh khô, sử dụng điều hòa, máy lạnh, máy sưởi trong thời gian dài khiến mạch máu trong mũi bị vỡ, gây chảy máu. Trẻ ngoáy mũi quá sâu và mạnh, làm tổn thương các mạch máu trong mũi. Trẻ gãi, cào hoặc vô tình đưa (nhét) dị vật vào sâu trong mũi. Làm thế nào khi trẻ bị chảy máu cam?Cách xử trí khi trẻ bị chảy máu cam. Giữ bình tĩnh và trấn an bé.. Giữ bé ở tư thế ngồi hoặc đứng, nghiêng đầu nhẹ về phía trước.. Bóp phần nửa dưới của mũi bé (phần mềm) bên mũi chảy máu và giữ chặt trong vòng mười phút.. Thả tay ra sau 10 phút, nếu máu không ngừng chảy hãy lặp lại bước này.. Nên cho trẻ ăn gì khi bị chảy máu cam?Trẻ bị chảy máu cam cần ăn thực phẩm chứa sắt Do đó, sẽ là thiếu sót lớn nếu bỏ qua vi chất này khi bàn đến việc chảy máu cam nên ăn gì. Bên cạnh các loại thịt đỏ như thịt dê, thịt bò, thịt nạc, hải sản như tôm, sò huyết, bạn cũng có thể cung cấp sắt cho bé từ các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt hay mật mía. Chảy máu cam nên ăn trái cây gì?Cơ thể cần bổ sung khoảng 75 - 90mg vitamin C mỗi ngày. Tốt nhất nên bổ sung vitamin C từ thực phẩm tự nhiên như: Các loại trái cây: cam, quýt, chanh, quất, bưởi, dâu tây, việt quất... Ớt chuông; Ổi... |