Độ lượng là gì

Người độ lượng thường dễ tha thứ và nhanh chóng tìm được niềm vui, đem lại cho mình sự trí dũng, có thể ngẩng cao đầu, thoát ra khỏi hoàn cảnh bế tắc. Độ lượng luôn song hành với những tấm lòng bao dung, một trong những phẩm chất cao đẹp nhất của con người. Họ có thể thấu hiểu, tôn trọng những ý kiến và dễ dàng bỏ qua những hành vi bộc phát nhất thời của người khác…

Chúng ta thường nghe câu nói ở đời thường: “Tôi rất ghét người đó, trông cho nó...”. Kiểu tâm lý này ảnh hưởng xấu nhiều mặt đối với bản thân họ. Bởi khi căm ghét ai đó, thì trong lòng luôn cảm thấy ấm ức, lúc nào cũng mong người ta gặp phải điều bất hạnh, bị trừng phạt... Và khi không thích ai đó, ta chỉ toàn nhìn thấy khuyết điểm của họ, đưa ra những lời xúc phạm nặng nề để hạ thấp họ… kết quả là mối quan hệ xã giao ngày càng trở nên căng thẳng, dẫn đến việc tự mình gây thù chuốc oán. Không những thế, khiến mọi người xung quanh ngày càng xa lánh dần, mình trở nên cô độc và đến khi gục ngã, sẽ chẳng thể nào gượng dậy được.

Bill Gates từng chia sẻ: “Không có sự độ lượng thì không có lòng khoan dung. Cho dù bạn có được thành công lớn như thế nào, cho dù bạn leo lên được ngọn núi cao đến đâu... nếu không có lòng độ lượng, bạn vẫn phải chịu sự trừng phạt của số phận. Trên thế giới, rộng lớn nhất là đại dương, lớn hơn đại dương là bầu trời và lớn hơn bầu trời chính là tấm lòng của con người”.

Độ lượng không có nghĩa là phải luôn cúi đầu nhẫn nhịn người khác một cách tuyệt đối. Khoan dung không có nghĩa là chấp nhận việc ai đó có những hành động nhằm hạ thấp danh dự của mình. Cho nên, lòng độ lượng cũng có sự giới hạn của nó. Vẫn biết rằng con người sinh ra đều có mầm thiện, nó có thể lớn dần thành những đức hạnh tốt và cũng có thể bị thui chột và biến hóa thành tính xấu. Tính cách của con người được hình thành bởi sự giáo dục của gia đình, bè bạn, xã hội và môi trường làm việc mà ra. Tuy nhiên, đối với cá nhân mỗi người, nếu có tấm lòng độ lượng thì sẽ tạo ra mối quan hệ giao tiếp tốt hơn, trong lòng mất đi sự thù hận và những tình cảm không lành mạnh, để tâm hồn mình mãi kết thành chuỗi yêu thương... Với một tập thể, độ lượng chính là chất xúc tác để tạo ra một không khí hòa hợp, là bí quyết để xây dựng mối quan hệ xã giao tốt đẹp, đồng thời cũng thể hiện sự hoàn thiện cá tính của một con người.

Độ lượng là một cách thể hiện tâm từ bi. Người biết tha thứ cho người khác là người cao thượng, vĩ đại, rộng lượng. Ta biết độ lượng thì người mắc sai lầm dễ mạnh dạn nhận lỗi và sửa sai.

Chuỗi vòng may mắn của bạn, xem ngay!.

Ở các nước phương Tây có văn hóa từ chức, một nét văn hóa rất đáng học hỏi, rất quý. Một người đương chức sau khi thấy hành động của mình mang lại hậu quả xấu cho xã hội thì quyết định rời khỏi vị trí đương nhiệm. Ở nước ta, văn hóa từ chức vẫn còn là cái gì đó rất lạ. Ở Nhật Bản, sau vụ động đất và sóng thần kép năm 2011, tổng giám đốc nhà máy điện hạt nhân đã đệ đơn xin từ chức. Năng lượng hạt nhân bị rò rỉ sau thiên tai dẫn đến cái chết của nhiều người. Mặc dù đây là nguyên nhân khách quan, nhưng vì trách nhiệm đạo đức mà vị giám đốc này vẫn quyết định rằng mình không xứng đáng tiếptục giữ chức nữa. Thủ tướng Nhật Bản đã tiếp nhận đơn từ chức của vị này vì đây là cách giúp lắng dịu bớt nỗi đau của người dân sau vụ thảm họa đáng buồn. 

Đối với các tình huống như vừa nêu, người không rộng lượng và sẵn sàng thứ lỗi sẽ trở thành người có lỗi. Nếu chối từ đơn xin thôi việc của vị giám đốc, thủ tướng Nhật Bản sẽ vô tình làm cái việc xát muối vào vết thương, làm tê cóng nghị lực của người phạm lỗi và xóa bỏ cơ hội sửa sai của vị giám đốc này. 

Thực tập cách sống độ lượng, bao dung và tha thứ

Tha thứ cho người cũng là tha thức ho mình.

Có lẽ do ảnh hưởng từ đạo Phật mà nhân dân Việt Nam đã có những câu nói ứng xử rất hay như: “Đánh người chạy đi, không ai đánh người chạy lại”, tức là mở lòng từ bi, rộng lượng, nhân ái để tha thứ và bỏ qua. Bằng động tác này sự làm lành được có mặt, oán kết, gập ghềnh giữa cá nhân a với cá nhân b, tập thể a với tập thể b được kết thúc.

Trên nguyên tắc, các đổ vỡ của dân sự và xã hội giống như một cái lý bị vỡ. Dù có hàn gắn lại bằng các công cụ chuyên môn thì cái ly vỡ vẫn còn vết nứt rạn, không bao giờ trở lại như cũ được nữa. Quan hệ đổ vỡ của tình người thì không như vậy, khéo độ lượng và tha thứ thì tình thân, tình thâm lại nguyên vẹn và đằm thắm như ngày nào. 

Vậy ứng xử rộng lượng bằng cách nào? Theo đạo Phật, trước nhất chúng ta phải thấy rằng hễ là người phàm thì còn có rủi ro mắc lỗi về dân sự hay tội về luật pháp. Đó là chưa nói đến các hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, những cạm bẫy và cám dỗ về vật chất, những sức ép về mạng sống. Hiểu được thế thì ta sẽ dễ hành xử rộng lượng với tội lỗi của người khác. Mặc khác, với tư cách là một công dân trong xã hội, một người mắc lỗi vẫn phải chịu những hình phạt nặng hay nhẹ để giữ kỷ cương, trật tự trong cộng đồng. Ở các nước phương Tây có bồi thẩm đoàn, còn ở các nước xã hội chủ nghĩa có thẩm phán. Khi tội của một người nào đó được tuyên mà không có kháng cáo thì bị cáo đó được xem là tội phạm và theo phán quyết của tòa án (bồi thẩm đoàn), bị cáo sẽ phải chịu các khung hình phạt như bồi thường, ngồi tù hoặc cả hai. Chúng ta có rộng lòng từ bi đi nữa cũng không thể nào tự mình quyết định việc bỏ qua, ngoại trừ những người đứng đầu nhà nước như tổng thống, chủ tịch nước, thủ tướng, vua, hoàng hậu, nữ hoàng…, tùy theo thể chế chính trị mà việc ân xá đó thường được diễn ra vào những ngày quốc lễ như ngày độc lập, ngày Quốc khánh.

Độ lượng là một cách thể hiện tâm từ bi.

Oán hận đấu tranh thêm sầu khổ, khoan dung độ lượng mới yên bình

Chỉ có thể thứ lỗi về phương diện dân sự và xã hội. Đối với các hành vi phạm pháp, việc thứ lỗi được thể hiện ở sự không coi người phạm tội là kẻ thù, song người đó phải chịu trách nhiệm về việc đã làm và chịu hình phạt theo quyết định của tòa án. Khi đã nếm trải qua các vị đắng của cuộc đời, người ta mới có thể thay đổi nhân cách. Sự thứ lỗi quá dễ dãi thường không tạo ra những “cú huých” cho người đã phạm sai lầm hối lỗi và hoàn lương. 

Cha mẹ tin vào những lời hứa hão của những đứa con nghiện ma túy, vợ quá dễ dãi tin vào những hứa hẹn của những ông chồng nghiện cờ bạc là làm hỏng con, hỏng chồng. Tha thứ trên nền tảng độ lượng phải có sự dẫn dắt của trí tuệ để người xin lỗi không làm dối, không lợi dụng và người cao thượng thứ lỗi không rơi vào tình trạng tha lỗi sai. Bằng nhận thức đó, việc phát triển lòng từ bi trên nền tảng độ lượng và tha thứ làm cho chúng ta dễ gần gũi hơn và các mối quan hệ xã hội của chúng ta trở nên hài hòa, hạnh phúc hơn. 

HỖ TRỢ CHÚNG TÔI

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

Nghĩa của đo lường là gì?

Giá trị đo lường là gì?

Biên đo lường là gì?

Lường có nghĩa là gì?