Con châu chấu sẽ phản ứng như thế nào khi dùng kim nhọn châm vào chân nó

Xem toàn bộ tài liệu Lớp 11: tại đây

  • Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 11
  • Giải Sinh Học Lớp 11 Nâng Cao
  • Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 11
  • Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 11 Nâng Cao

Giải Bài Tập Sinh Học 11 – Bài 26: Cảm ứng ở động vật giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:

Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 26 trang 107: Một bạn lỡ chạm tay vào những chiếc gai nhọn và có phản ứng rụt tay lại. Hãy chỉ ra tác nhân kích thích, bộ phận tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin, bộ phận thực hiện phản ứng của hiện tượng trên

Lời giải:

– Tác nhân kích thích: gai nhọn.

– Bộ phận tiếp nhận kích thích: thụ quan đau ở tay.

– Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin: tủy sống.

– Bộ phận thực hiện phản ứng:cơ tay.

Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 26 trang 108:

Hãy cho biết con thủy tức sẽ phản ứng như thế nào khi ta dùng một chiếc kim nhọn châm vào thân nó

Phản ứng của thủy tức có phải là phản xạ không ? Tại sao ?

Lời giải:

– Con thủy tức sẽ phản ứng co toàn thân khi ta dùng một chiếc kim nhọn châm vào thân nó.

– Phản ứng của thủy tức là phản xạ vì phản ứng của thủy tức do hệ thần kinh (các tế bào thần kinh trong hệ thần kinh mạng lưới) điều khiển

Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 26 trang 109: Tại sao hệ thần kinh dạng chuỗi hạch có thể trả lời cục bộ (như co một chân) khi bị kích thích?

Lời giải:

Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch có thể trả lời cục bộ (như co một chân) khi bị kích thích vì:

Các tế bào thần kinh tập trung lại thành các hạch thần kinh. Mỗi hạch thần kinh là một trung tâm điều khiển hoạt động của một vùng xác định của cơ thể.

Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 26 trang 109: Đánh dấu X vào vuông cho ý KHÔNG ĐÚNG về ưu điểm của hệ thần kinh dạng chuỗi hạch.

A – Nhờ có hạch thần kinh nên số lượng tế bào thần kinh của động vật tăng lên.
B – Do các tế bào thần kinh trong hạch nằm gần nhau và hình thành nhiều mối liên hệ với nhau nên khả năng phối hợp hoạt động giữa chúng được tăng cường.
C – Nhờ các hạch thần kinh liên hệ với nhau nên khi kích thích nhẹ tại một điểm thì gây ra phản ứng toàn thân và tiêu tốn nhiều năng lượng.
D – Do mỗi hạch thần kinh điều khiển một vùng xác định trên cơ thể nên động vật phản ứng chính xác hơn, tiết kiệm năng lượng so với hệ thần kinh dạng lưới.

Lời giải:

Ý không đúng là:

C – Nhờ các hạch thần kinh liên hệ với nhau nên khi kích thích nhẹ tại một điểm thì gây ra phản ứng toàn thân và tiêu tốn nhiều năng lượng.

Vì mỗi hạch thần kinh là một trung tâm điều khiển hoạt động của một vùng xác định của cơ thể nên khi bị kích thích chỉ một phần cơ thể trả lời lại.

Bài 1 (trang 110 SGK Sinh 11): Cảm ứng là gì? Cho một vài ví dụ về cảm ứng.

Lời giải:

Cảm ứng là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường sống, đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.

Ví dụ: trùng giày bơi đến nơi có nhiều oxi, thủy tức co mình lại khi có vật thể chạm vào nó, giun co mình, tay người chạm vào vật thể nhọn sẽ lập tức co rụt lại,…

Bài 2 (trang 110 SGK Sinh 11): Khi kích thích một điểm trên cơ thể, động vật có hệ thần kinh dạng lưới phản ứng toàn thân và tiêu tốn nhiều năng lượng. Tại sao?

Lời giải:

Do hệ thần kinh của động vật có hệ thần kinh dạng lưới có cấu tạo mạng lưới nên khi bị kích thích tại một điểm, xung thần kinh xuất hiện sẽ lan tỏa nhanh ra khắp toàn bộ cơ thể và toàn bộ cơ thể co lại dẫn đến tiêu tốn nhiều năng lượng.

Bài 3 (trang 110 SGK Sinh 11): Kể tên bộ phân tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích tổng hợp thông tin và bộ phận thực hiện của cung phản xạ ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch?

Lời giải:

Bộ phận tiếp nhận kích thích là các giác quan; bộ phận phân tích và tổng hợp là chuỗi hạch thần kinh; bộ phận thực hiện là cơ, các nội quan…

    + Bộ phận tiếp nhận kích thích: thụ quan đau ở da.

    + Đường dẫn truyền vào: sợi cảm giác của dây thần kinh tủy.

    + Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin: tủy sống.

    + Đường dẫn truyền ra: sợi vận động của dây thần kinh tủy.

    + Bộ phận thực hiện phản ứng: Cơ ngón tay.

- Khi bị kim nhọn đâm vào ngón tay thì ngón tay co lại vì đây là phản xạ tự vệ của của động vật nói chung và con người nói riêng. Khi kim châm vào tay, thụ qua đau ở da tiếp nhận kích thích và truyền đến tủy sống qua sợi thần kinh cảm giác; tủy sống tiếp nhận thông tin từ đó tổng hợp, phân tích và hình thành các xung thần kinh theo sợi thần kinh vận động truyền đến các cơ ngón tay làm ngón tay co lại.

- Phản xạ co ngón tay khi bị kích thích là phản xạ không điều kiện vì phản xạ này là phản xạ tự vệ, chỉ trả lời những kích thích tương ứng. Đây là phản xạ mang tính chất đơn giản và do một số tế bào thần kinh nhất định tham gia.

Phản xạ này là phản xạ sinh ra đã có, có tính chất bền vững và được di truyền, mang tính chủng loại.

Ghi nhớ

- Hệ thần kinh dạng ống được tạo thành từ số lượng rất lớn tế bào thần kinh.

- Các bộ phận của hệ thần kinh dạng ống có chức năng khác nhau. Đặc biệt, não bộ phát triển mạnh và là bộ phận cao cấp nhất tiếp nhận và xử lí hầu hết thông tin đưa từ bên ngoài vào, quyết định mức độ và cách phản ứng.

- Các phản xạ ở động vật có hệ thần kinh dạng ống là các phản xạ không điều kiện và có điều kiện. Số lượng các phản xạ rất lớn. Đặc biệt, số lượng phản xạ có điều kiện ngày càng tăng. Nhờ đó, động vật thích nghi tốt hơn với môi trường sống.

L/O/G/OBÀI 26CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬTNỘI DUNG BÀI HỌC :•Khái niệm cảm ứng ở động vật.•Cảm ứng ở động vật chưa có tổ chức hệ thần kinh.•Cảm ứng ở động vật có tổ chức hệ thần kinh.-Dạng lưới. -Dạng chuỗi hạch.I.Khái niệm cảm ứng ở động vật.1. Khái niệm.cao Ánh sáng Your Text Hereur Text ereYour Text HereKhi bị va chạm• Phản ứng chậm.• Khó nhận thấy• Hình thức kém đa dạngCẢM ỨNG Ở THỰC VẬT• Phản ứng nhanh ĐÃ CÓ TỔ CHỨC• Dễ nhận thấy THẦN KINH• Hình thức đa dạngCẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT2. Phản xạ•Phản xạ là những phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh.•Phản xạ thực hiện được nhờ cung phản xạ.• Một bạn lỡ chạm tay vào những chiếc gai nhọn và có phản ứng rụt tay lại. Hãy chỉ ra tác nhân kích thích, bộ phận tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin, bộ phận thực hiện phản ứng của hiện tượng trên.Tác nhân kích thíchBộ phận tiếp nhận kích thíchBộ phận thực hiện kích thíchBộ phận phân tích và tổng hợp thông tinLưu ý :•Các tế bào và cơ quan trong cơ thể đều có khả năng cảm ứng , nghĩa là phản ứng lại khi bị kích thích.•Nhưng không phải tất cả các phản ứng của chúng đều là phản xạ.II/. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH

III. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ

CHỨC THẦN KINH1.Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng lướiQuan sát hình bên và cho biết cấu tạo của hệ thần kinh thủy tức? Kích thích2. Cảm ứng ở nhóm động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạchHệ thần kinh chuỗi hạch có ở những động vật nào?

Con châu chấu

sẽ phản ứng như thế nào khi dùng kim nhọn châm vào chân nó?Tại sao hệ thần kinh dạng chuỗi hạch có thể trả lời cục bộ( như co một chân) khi bị kích thích?→ Do mỗi hạch thần kinh đã trở thành một trung tâm điều khiển 1 vùng xác định của cơ thể.Khi có 1 kích thích xảy ra tại 1 điểm trên cơ thể -> cơ quan thụ cảm sẽ truyền tín hiệu đó đến hạch thần kinh gần nhất để xử lí, gây phản ứng. Nếu kích thích đó quá mạnh thì xung thần kinh sẽ tiếp tục lan truyền sang các hạch lân cận để gây đồng phản ứng, làm cho một vùng của cơ thể phản ứng với kích thích đó. Ý nào KHÔNG ĐÚNG về ưu điểm của hệ thần kinh dạng chuỗi hạch?A/ Nhờ có hạch TK nên số lượng tế bào TK của động vật tăng lên.B/ Do các tế bào TK trong hạch nằm gần nhau và hình thành nhiều mối liên hệ với nhau nên khả năng phối hợp hoạt động giữa chúng được tăng cường.C/ Nhờ các hạch TK liên hệ với nhau nên khi bị kích thích nhẹ tại 1 điểm thì gây phản ứng toàn thân và tiêu tốn nhiều năng lượng.D/Do mỗi hạch TK điều khiển 1 vùng xác định trên cơ thể nên động vật phản ứng chính xác hơn, tiết kiêm năng lượng hơn so với hệ TK dạng lưới.Đáp án: C Củng cốHệ thần kinh có sự tập trung dầnChưa có hệ thần kinh ở ĐVNSCo rút chất nguyên sinh hoặc chuyển động toàn cơ thểHệ thần kinh lưới: các tế bào thần kinh nằm rải rác khắp cơ thểPhản ứng toàn thân, thiếu chính xácHệ thần kinh chuỗi hạch : tế bào TK→hạch TK→chuỗi TKPhản ứng cục bộ, chính xác hơn