Cha mẹ thường quan niệm: “Trẻ 2 tuổi chưa thể nhớ được nhiều, việc dạy trẻ có thể từ từ đợi đến khi trẻ 6 tuổi học cũng không muộn” là hoàn toàn sai lầm, và vô tình làm mất đi cơ hội phát triển của trẻ. Từ 0 -2 tuổi, cha mẹ đã có thể dạy con trở nên thông minh, phát triển toàn diện. Trên thế giới hiện nay thì phương pháp nuôi dạy con kiểu Nhật đang rất hiệu quả được các mẹ áp dụng cho con của mình. Vậy người Nhật Bản nuôi dạy con như thế nào? Để trẻ vận động và đi bộ thật nhiều Năng lượng bên trong của trẻ sẽ phát huy hoàn hảo khi các giác quan, kỹ năng vận động và ngôn ngữ được kích hoạt ngay sau sinh. Từ một tuổi rưỡi trẻ cần đi bộ với quãng đường dài nhất có thể. Bế ẵm, ôm ấp hay để con ngồi xe đẩy, ô tô cả ngày sẽ làm mất khả năng di chuyển. Ở tuổi lên 2, trẻ luôn muốn vận động, chân tay và cơ thể chúng không chịu ngồi yên. Nếu bị kiềm chế sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của con. Khi được thúc đẩy đúng cách, trẻ có thể phát triển những khả năng thể chất đáng kinh ngạc. Vì thế, từ khoảng 2 tuổi, người Nhật dạy con đi bộ như một bài tập hàng ngày. Đây cũng là một cách giúp trẻ phát triển trí não. Tuy nhiên đi bộ trên đường bằng phẳng không phải là một ý kiến hay. Bạn nên để con đi trên những con đường gồ ghề một chút hoặc tập lên xuống cầu thang… Bạn có thể đứng ở xa ném bóng và để con tự bắt. Đầu tiên, bé sẽ chạy theo quả bóng, sau đó chúng sẽ học được cách quan sát mục tiêu và tìm ra con đường ngắn nhất đến đó.  Trẻ 2 tuổi có bước phát triển nhảy vọt về ngôn ngữ Trẻ 2 tuổi có nhu cầu vận động cũng như giao tiếp. Đặc biệt ở giai đoạn bập bẹ học nói lúc bắt đầu 2 tuổi, nhưng đến hai tuổi rưỡi có vẻ như nó biến mất. Vì thế thời điểm từ 2 đến 2,5 tuổi là giai đoạn quan trọng nhất. Cha mẹ cần hiểu rằng, đây là mốc quan trọng nhất để phát triển ngôn ngữ trong cuộc đời trẻ. Người Nhật dạy con bằng cách nói chuyện với con giọng chuẩn như giao tiếp với người lớn. Ở thời kỳ này, các trò chơi ngôn ngữ nên được khuyến khích. Có rất nhiều cách để chơi. Ví dụ: hỏi chúng “Bi có biết trong phòng tắm có đồ gì màu đỏ không?”, hãy hỏi con tên của những đồ vật có màu đỏ trong nhà mà chúng biết. Khi trẻ được 2 tuổi, bạn nên mua cho con các loại sách có hình ảnh. Không chỉ xem tranh, bạn nên đọc to phần nội dung để bé nghe. Nếu chúng hào hứng có thể đọc 5-10 quyển mỗi ngày. Bạn nên dạy con về mối quan hệ nguyên nhân kết quả. Viện nghiên cứu ngôn ngữ quốc gia cho biết trẻ 2 tuổi rất thích những từ mang nội dung nguyên nhân và kết quả. Rất đơn giản thôi, ví dụ, tay con sẽ bị bỏng khi sờ vào bếp lửa khi đó hãy nói với chúng “Đừng sờ vào bếp nhé, vì con sẽ bị bỏng đó”. Nhiều bà mẹ thường nói với con “Bếp lửa thật xấu tính, làm Bi bị bỏng”, hoặc khi con bị kẹt tay vào cánh cửa, các mẹ lại dỗ dành “Cánh cửa hư quá, để mẹ phạt bạn ấy”. Làm như vậy khiến trẻ không nhận biết được mối quan hệ nhân – quả, do đó chúng sẽ không hiểu bản chất sự việc. Như đã đề cập, trẻ 2 tuổi có khả năng học hỏi ngôn ngữ tốt nhất. Đọc sách ảnh là một gợi ý không tồi, tuy nhiên đọc thơ con còn tốt hơn. Thơ chính là công cụ tuyệt vời nhất để dạy con về tình yêu ngôn ngữ và vai trò của chúng. Ở tuổi này, bạn không cần phải sắp xếp câu đúng trật tự hoặc giải thích ý nghĩa của nó, chỉ cần đọc đi đọc lại nhiều lần để trẻ nhớ. Ở tuổi này, hãy để con tập sử dụng bút viết – một cách để bé quan tâm hơn tới từ vựng. Trẻ 2 tuổi cũng có thể đọc rất tốt. Trên đường, bạn nên chỉ cho bé nhận biết các biển chỉ dẫn hoặc đọc biển số xe. Nắm bắt đúng thời điểm và khuyến khích con là bí quyết dạy con hiệu quả Tự rửa tay, thắt dây giày, cài cúc áo… Hãy để con thực hành những kỹ năng này mặc dù sẽ cần nhiều thời gian. Càng dành nhiều thời gian dạy con từ bây giờ bạn càng nhàn về sau. Từ 2 tuổi trẻ có thể làm việc nhà. Lau bàn, lấy đồ vật… có rất nhiều việc vặt trong nhà phù hợp với bé. Đừng quên khen ngợi con sau khi chúng hoàn thành công việc. Việc này rất quan trọng để giúp trẻ tự tin hơn. Kể cả khi con làm chưa tốt, vẫn nên có sự khuyến khích. Nhờ thế chúng sẽ tự tin để làm tốt hơn lần sau. Bảo con làm đi làm lại, bắt lỗi trước mặt là cách dạy kém hiệu quả nhất. Tuyệt đối không nên chê bai. Những bà mẹ thiếu sót thường cư xử với con như: bắt chúng làm quá khả năng, làm chúng xuống tinh thần với những câu nói như “ai cũng có thể làm việc đó” hoặc “không ai hành động ngu ngốc như con.” Khi trẻ 2 tuổi, dạy chúng cách sắp xếp mọi thứ gọn gàng. Để đồ lên kệ trong tầm với. Đặt đồ chơi đúng nơi quy đinh. Chia các vị trí theo màu sắc ở khu vực cất đồ chơi. Dán màu tương tự lên đồ chơi, trẻ sẽ để đúng chỗ qua việc nhận biết màu sắc. Dọn đồ chơi không phải là nhiệm vụ của mẹ. Bạn cũng có thể dạy con qua trò chơi thứ tự “Đặt quả bóng lên kệ, để búp bê lên bàn cho mẹ”. Như thế, chúng sẽ biết cách cất đồ đúng chỗ. Ở thời kỳ này, bạn phải dạy con cách sử dụng tay thành thạo. Không biết cách dùng tay có thể hạn chế khả năng phát triển của trẻ. Dạy chúng dùng đũa từ 2 tuổi. Cha mẹ có thể cho con chơi đất nặn nhưng không nên đưa chúng cả hộp đồ hay để chúng nghịch tự do. Bạn phải cung cấp các mẫu vật như: táo, dâu tây, chuối… và giúp trẻ nhận biết từng loại sau đó hướng dẫn cách nặn… Điều quan trọng là thành phẩm phải trông giống vật chuẩn. Qua đó bé học cách quan sát và điều khiển đôi tay một cách khéo léo. Diễn tả hộ suy nghĩ của trẻ Mọi người thường nói “trẻ 2 tuổi thật khó hiểu”. Hiện tượng này xuất hiện và kéo dài từ 4-6 tháng được gọi là thời kỳ chống đối đầu tiên của trẻ. 2 tuổi, bắt đầu giai đoạn tự lập, trẻ muốn tách khỏi bố mẹ và tự xoay sở mọi việc. Vì thế khi người lớn nói “không”, chúng phản kháng ngay lập tức. Khi muốn làm gì mà không được phép, chúng trở nên giận dữ. Đôi khi bé dậm chân, nhảy lên, cuộn tròn người trên sàn nhà như một cách biểu tình. Đó là dấu hiệu của sự không hài lòng. Khi trẻ khóc, hãy đặt mình vào vị trí của con, và dạy chúng cách thể hiện ý kiến. Nếu bạn chỉ la mắng “tại sao con khóc”, sẽ rất khó cho cả hai để vượt qua giai đoạn này. Nếu chúng có thể diễn đạt suy nghĩ và cảm nhận của mình bằng lời, mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn. Trẻ 2 tuổi có trí nhớ thiên tài Trẻ phát triển chóng mặt ở giai đoạn 2-3 tuổi. Những gì chúng học được lúc đó phản ánh thái độ học tập sau này, và đây là điều không thể thay đổi. Giai đoạn 2 tuổi, nếu được dạy tốt những điều cơ bản, trẻ sẽ rất nổi bật. Nếu thiếu sự hướng dẫn hay chỉ để con chơi chúng sẽ đánh mất tiềm năng tự nhiên mà bạn không nhận ra Trẻ 2 tuổi có trí nhớ thiên tài. Nếu cha mẹ thúc đẩy đúng cách, bé sẽ duy trì được khản năng ghi nhớ rất tốt. Và ngược lại, trẻ gặp khó khăn nhớ công thức toán học khi bước vào lớp sáu nếu cha mẹ không giúp con rèn luyện từ nhỏ. Vì thế ở tuổi lên 2, bạn cần giúp con phát triển trí nhớ nhiều nhất có thể. Ví dụ như: học cờ của các nước, các loại xe ô tô, tên các điểm dừng xe bus theo tuyến… Chúng rất hữu ích cho việc phát triển năng lực của con. Liên quan tới trí nhớ, bạn cũng phải dạy trẻ khả năng quan sát, như hỏi con “Cửa hàng chúng ta vừa đi qua bán đồ gì?” để rèn luyện khả năng ghi nhớ nhiều chi tiết. Thử làm một cuộc thi nhỏ xem mẹ và con ai nhớ được nhiều hơn. (Sưu tầm) 1. Biểu hiện thường thấy của trẻ 2 tuổiMột buối đẹp trời, bạn có thể thấy cô con gái 2 tuổi của mình hét lên “của tớ” và giằng lấy con búp bê của một người bạn cùng chơi. Hay một ngày khác, bạn thấy cậu con trai 2 tuổi của người bạn hét lên “không” khi thấy bạn nhặt quả banh yêu thích của cậu và lăn trên sàn nhà. Bạn có thể nghĩ rằng những đứa trẻ này thật là ích kỷ, cứ đà này chúng sẽ không có bạn mất. Tuy nhiên, bạn nên hiểu tâm lý của một đứa trẻ 2 tuổi: trẻ hành động theo cách nhìn nhận của lứa tuổi mình đối với thế giới xung quanh mà trong đó, những đồ vật hay món đồ chơi của trẻ là của riêng chúng. Những đứa trẻ 2 tuổi bắt đầu hiểu về sự sở hữu và đang phát triển ý thức mạnh mẽ về bản thân, điều này khiến “của con” và “không” trở thành hai từ yêu thích của chúng. Tất nhiên, một số trẻ 2 tuổi có thể rất vui khi cho bạn một chiếc bánh quy, nhưng hầu hết trẻ muốn sở hữu nhiều hơn. Trên thực tế, nhiều trẻ 2 tuổi chưa sẵn sàng chia sẻ. Chắc chắn, trẻ có thể chơi bên cạnh những đứa trẻ khác nếu bạn để mắt đến chúng, tuy nhiên bạn nên chuẩn bị tâm lý cho những mâu thuẫn có thể xảy ra về cho và nhận giữa bọn trẻ. Thực ra, chia sẻ là một hoạt động cần được học và phải mất chút thời gian. Và mặc dù trẻ 2 tuổi vẫn còn khá nhỏ nhưng bạn đã có thể bắt đầu giới thiệu cho con những ưu điểm của việc chia sẻ, từ đó xây dựng nền tảng cho việc hình thành đức tính tốt đẹp này cho cho trẻ khi con lớn dần. Vậy làm sao để dạy trẻ 2 tuổi cách chia sẻ, bạn hãy thử thực hiện những cách dưới đây nhé. 2. Những cách giúp bạn dạy trẻ 2 tuổi về sự chia sẻ2.1. Hãy thực hành trò đổi phiên và cho-nhậnBạn hãy thường xuyên thực hành trò đổi phiên/ luôn phiên với trẻ, ví dụ như các trò sau:
… Bạn có thể áp dụng với những trò chơi khác mà trẻ yêu thích hay hứng thú. Chúng sẽ giúp trẻ hiểu được rằng chia sẻ và thay phiên cũng rất vui và việc trẻ đưa một món đồ cho ai đó không có nghĩa là trẻ không bao giờ lấy lại được nó. 2.2. Đừng phạt trẻ vì con “keo kiệt”Nếu bạn nói với đứa trẻ 2 tuổi của mình rằng con ích kỷ và phạt con vì bé không chia sẻ đồ chơi với trẻ khác, hay ép con trao một món đồ (một đồ vật hay đồ chơi yêu thích mà có thể là rất quý giá đối với con) thì đây không phải là cách dạy trẻ 2 tuổi , càng không phải dạy con sự hào phóng, mà là bạn đang khơi mào và khuyến khích sự phẫn nộ của trẻ. Theo tiến sỹ về phát triển và tâm lý học tại đại học George Mason ở Fairfax, Virginia - Susanne Denham thì bạn không bao giờ nên trừng phạt một đứa trẻ đặc biệt là trẻ 2 tuổi vì không chia sẻ, đó là một quyết định rất mang tính cá nhân. 2.3. Hãy trò chuyện, giúp trẻ bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ về việc chia sẻBạn hãy giúp trẻ tự khám phá những cảm xúc liên quan đến việc chia sẻ. Nếu bạn của trẻ giữ hoặc lấy lại một món đồ chơi nào đó, hãy giải thích cho trẻ hiểu cảm giác của bạn mình như thế nào. Ví dụ: “Bạn Josie rất yêu gấu bông của bạn ấy và muốn ôm gấu ngay bây giờ”. Bạn cũng hãy giúp trẻ đưa cảm xúc của mình vào lời nói. Ví dụ: “Mẹ biết con rất muốn búp bê của con”, hay “Mẹ biết con buồn vì bạn lấy đồ chơi của con”. Ngoài ra bạn hãy dành cho trẻ nhiều lời khen ngợi vì trẻ đã nới lỏng sự sở hữu của mình. Ví dụ tại bữa ăn xế, bạn hãy nhận xét về việc trẻ và bạn của con đã đáng yêu như thế nào khi cùng chơi và ăn bánh quy. Hãy chỉ cho con thấy rằng thật vui khi cùng chia sẻ với người khác. 2.4. Hãy cổ vũ để giúp trẻ thực hiện việc chia sẻ từng bước nhỏTrẻ 2 tuổi đôi khi thể hiện thái độ sở hữu của mình một cách thái quá, thậm chí không muốn người khác chạm vào đồ vật của mình. Bạn hãy giúp trẻ cải thiện tình trạng này bằng cách khuyến khích trẻ rằng con thật dễ thương vì cho người khác xem món đồ chơi của mình. Khi trẻ được ủng hộ bằng lời khen ngợi của bạn, con sẽ thấy an toàn để nới lỏng “sự keo kiệt” của mình. 2.5. Hãy thiết lập sân chơi cho trẻNếu bạn đang dự định tổ chức một buổi gặp gỡ cho trẻ và bạn của chúng, hãy để trẻ cất món đồ chơi đặc biệt yêu thích của mình vào một chỗ khác trước khi bạn bè chúng đến. Ở khu vực vui chơi, bạn hãy đặt những món đồ chơi đơn giản như xếp khối hình, bút màu và sách tô màu, quần áo hóa trang, đất sét,…Bạn hãy nói với trẻ và bạn của con rằng chúng có thể chia sẻ những món đồ chơi đó và khen ngợi khi chúng thực hiện. Nếu một trong số trẻ có biểu hiện “chiếm hữu” đồ chơi làm của riêng, hãy phân tán sự chú ý của chúng bằng một câu hỏi, một món ăn nhẹ hoặc một trò chơi khác. 2.6. Hãy tôn trọng những món đồ của trẻNếu một đứa trẻ 2 tuổi thấy rằng đồ chơi, quần áo, sách hay màu của chúng bị xáo trộn hoặc bị người khác sử dụng một cách tự do thì không có gì lạ khi chúng không muốn chia sẻ những món đồ đó với ai. Vì vậy trước tiên bạn hãy tôn trọng trẻ, hãy hỏi ý kiến của con trước khi đụng vào hoặc mượn một món đồ gì đó của chúng. Nếu trẻ nói không, hãy chấp nhận và yêu cầu anh chị em, bạn bè, người thân hay bảo mẫu cũng làm tương tự. 2.7. Bạn hãy làm gương cho trẻ - trẻ bắt chước ngay cả khi bạn chưa dạy trẻ 2 tuổi về cách chia sẻKhông có gì khiến trẻ học được sự hào phóng nhanh và hứng thú hơn là sự làm mẫu của bạn. Vì vậy hãy thử cho trẻ ăn thử cây kem của bạn, cho trẻ mượn khăn của bạn, hoặc hỏi ý kiến trẻ nếu bạn muốn dùng đồ của chúng. Bạn hãy sử dụng từ chia sẻ để mô tả những gì bạn đang làm và đừng quên dạy con rằng những điều vô hình như cảm xúc, suy nghĩ hay những câu chuyện cũng có thể chia sẻ được. Quan trọng nhất, bạn hãy để trẻ thấy bạn cho và nhận, thỏa hiệp và chia sẻ với người khác. Bạn có thể nghĩ rằng việc dạy trẻ 2 tuổi chia sẻ theo những cách như trên là quá sớm hay quá khó, trẻ không thể tiếp nhận được. Tuy nhiên, bạn nên biết rằng trẻ em rất thông minh, và khả năng nhận thức của chúng có thể khiến người lớn chúng ta ngạc nhiên. Vì vậy, hãy quan sát để hiểu trẻ và áp dụng cách giáo dục con về việc chia sẻ một cách phù hợp. Như vậy, bạn sẽ giúp trẻ hình thành được một đức tính tốt đẹp khiến cuộc sống sau này của con trở nên ý nghĩa hơn. Theo Baby Center Lily Nguyễn lược dịch |
