Bánh cáy ở đâu

Nhắc tới Thái Bình, ngoài điểm đến chùa Keo cổ kính, đền Trần linh thiêng, du khách còn ấn tượng với nhiều món ăn ngon đậm chất quê dân dã. Ngoài canh cá Quỳnh Côi, nem chạo Vị Thủy, bún bung, nộm sứa hay bánh giò Bến Hiệp… thì bánh cáy cũng được xem là thức quà quê bình dị với không ít người.

Tên gọi của bánh bắt nguồn từ hạt nếp cái hoa vàng đem ngâm, trộn gấc đỏ đồ xôi, rồi ép dẻo, xắt hạt lựu lại đem phơi khô (có màu vàng giống trứng con cáy nên bánh có tên gọi là bánh cáy).Vùng Thái Bình có nhiều nơi làm bánh cáy nhưng nổi tiếng hơn cả vẫn là loại bánh có xuất xứ từ làng Nguyễn, thuộc xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng. Món bánh quê tuy giản dị nhưng đòi hỏi quy trình chế biến tỉ mỉ, công phu.Hiện, toàn xã có khoảng 300 hộ làm bánh, cho sản lượng 120-150 tấn mỗi tháng.

Bánh cáy ở đâu

Bánh cáy dẻo bùi, ngậy vị củalàng Nguyễn, Thái Bình. Ảnh: Bizmedia.

Để làm được một mẻ bánh cáy, trước đó ít nhất khoảng nửa tháng, mỡ lợn đã được thái nhỏ hạt lựu rồi ướp trộn với đường cho thấm.Sau đó, gần đến lúc làm bánh, nguyên liệu này tiếp tục được đem xào cho đến khi khẩu mỡ đạt độ trong và giòn. Các phụ liệu như lạc, vừng cũng được bà con rang chín, xát nhẹ để bỏ vỏ. Cà rốt, gừng tươi, vỏ quýt tươi đem xào đường rồi để riêng.

Nếp làm bánh phải là loại nếp cái hoa vàng vừa thơm vừa dẻo. Nếp được chia làm 3 phần, trong đó, hai phần để nấu xôi, một phần để làm bỏng (còn gọi là làm nẻ). Gạo nấu xôi tiếp tục đem chia đôi, một nửa nấu xôi gấc cho màu đỏ và nửa còn lại nấu với nước quả dành dành để tạo màu vàng tươi. Sau khi hai loại xôi đã chín, người dân đem trộn với nhau rồi giã nhuyễn. Hỗn hợp quyện đều tiếp tục được cán mỏng, cắt thành lát nhỏ dài như mứt bí rồi sấy khô. Phần gạo nếp còn lại, người dân rang thành bỏng cho nở bung, sau đó sàng sẩy sạch trấu để có mớ nẻ dậy mùi thơm.

Sau khi đã sơ chế hoàn chỉnh, người làm đem hỗn hợp trên trộn đều với mật mía và đổ vào chảo, đảo đều tay cho tới khi dậy mùi thì múc vào khuôn gỗ đã lót sẵn vừng bên trong để tạo hình. Bánh khi cứng lại được lấy ra khỏi khuôn và khoác lớp "áo vừng" bóng bẩy bên ngoài.

Cận cảnh quy trình làm bánh cáy.

Bánh cáy thành phẩm đạt chất lượng phải đảm bảo độ ngọt vừa phải, thơm mùi lạc, vừng rang, ngậy vị của mứt bí, độ béo của xôi, dừa và vị cay cay của gừng… Khi cắn miếng bánh, thực khách sẽ cảm nhận được sự hòa quyện hương vị dẻo thơm, ngậy, bùi của những nguyên liệu từ ruộng đồng. Ẩn sau mỗi miếng bánh là cả quá trình làm tỉ mẩn, chất chứa tấm quê chân tình của người dân làng Nguyễn.

Từ Ngọc Anh

Bánh cáy

Bánh cáy là thức quà ngon nức tiếng, được làm từ bàn tay khéo léo của những người dân làng Nguyễn thuộc xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Sự kết hợp giữa nhiều nguyên liệu truyền thống đem đến cho bánh cáy một hương vị rất lạ, vị ngọt thanh từ đường mía, vị cay nhẹ của hương gừng, sự béo bùi của nếp cái hoa vàng, vừng, lạc, vị giòn tan hay deo dẻo của gạo nếp rang và cốm non…Trong không khí se lạnh của những ngày Tết cổ truyền, ăn bánh cáy và uống nước chè thì thật không còn gì bằng.

Nói đến đặc sản của đất Thái Bình thì không thể không nhắc tới bánh cáy. Đây vốn là thức bánh dân dã với hương vị rất đặc trưng được làm từ đôi bàn tay khéo léo của người dân làng Nguyễn, xưa kia còn được dùng như một sản vật để tiến vua.

Bánh cáy có nguồn gốc từ làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Khi ăn, người thưởng thức sẽ cảm nhận được vị ngọt, bùi, lại có chút béo đan xen cùng với độ giòn, lại vừa dẻo vừa dai. Thú vị hơn nữa là lại được nhâm nhi bên ấm trà xanh nóng trong tiết trời se se lạnh, vị trà ấm kết hợp với vị cay nóng của gứng trong miếng bánh sẽ khiến người ăn cảm thấy ấm dạ, khoan khoái.

Bánh cáy ở đâu
 Bánh Cáy nhâm nhi cùng với trà

 Nhiều người vẫn nhầm tưởng rằng bánh cáy được làm từ con cáy bởi trong dân gian cũng có truyền thuyết cho rằng bánh cáy là do thần cáy ở biển ban cho. Tuy nhiên, trên thực tế, bánh cáy là một loại bánh được làm từ gạo nếp, vừng, lạc kết hợp thêm các loại lá, quả để tạo ra các màu trắng, xanh, vàng cho miếng bánh. Có thể nói, đây là loại bánh rất đặc trưng mà ngoài Thái Bình ra không nơi nào có được.

Bánh cáy ở đâu
Vị ngọt của đường, cay nhẹ của hương gừng, béo bùi, dẻo thơm của nếp và cốm non.

Xem thêm: Khách sạn giá tốt tại Thái Bình 

Từ những nguyên liệu rất bình dị nhưng người dân nơi đây đã kết hợp lại để tạo nên một thứ bánh dẻo, thơm với những hương vị đặc trưng. Bánh cáy làng Nguyễn được chọn lựa nguyên liệu kỹ càng, gồm có nếp cái hoa vàng tròn mẩy, gấc chín đỏ, vừng, lạc được rang vàng, mỡ phần, cơm dừa xắt lát ướp cùng với đường, mứt bí dẻo thơm, thêm cả mạch nha và tinh dầu hoa bưởi.

Bánh cáy ở đâu
Vừng đặc tẩm xung quanh bánh Cáy

Để làm một chiếc bánh cáy, đòi hỏi nhiều công đoạn cũng như sự công phu của người làm bởi nguyên liệu chính là gạo nếp nhưng đi kèm còn có khá nhiều phụ kiện khác, mỗi loại nguyên liệu lại có một cách xử lý riêng. Gạo nếp dùng để làm bánh được chia làm 2 phần, một phần đồ xôi với nước quả gấc tạo nên màu hồng thắm; phần còn lại đồ xôi với nước quả dành dành tạo nên màu vàng tươi. Hai loại xôi này đều được giã bằng chày như làm bánh giầy. Sau khi giã nhuyễn đều, cán mỏng, cắt thành lát như mứt bí rồi sấy khô. Sấy xong cho vào chảo mỡ lợn đang sôi đảo đều tới khi lát bánh thơm giòn. Các nguyên liệu phụ như lạc, vừng được rang chín ròn, xát bỏ vỏ. Gạo nếp hoa vàng được rang cho nở tung, sạch trấu và dậy mùi thơm. Mỡ lợn khẩu muối đường hơn nửa tháng, đem ra thái nhỏ như hạt lựu, xào ngọt lấy độ trong, giòn. Cà rốt xào nước đường, nước gừng, vỏ quýt tươi được cũng cần được chuẩn bị một cách đầy đủ.

Bánh cáy ở đâu
Ủ mạ giống nếp cái hoa vàng chuẩn bị vào vụ cấy ở làng Nguyễn

Xem thêm : các khách sạn giá rẻ tại Thái Bình

Cho các nguyên liệu đã chuẩn bị trộn đều cùng với đường mía, đem hâm nóng trên chảo đến khi đạt tới mùi thơm kỹ thuật thì đưa vào khuôn gỗ được chuẩn bị sẵn có lót vừng bên trong, nhồi nén cho bánh trở nên cứng, sau đó lấy bánh ra cho vào bao bì, vậy là đã làm xong bánh cáy. Khi làm đúng kỹ thuật thì dù không phơi nắng, không sấy qua lửa thì bánh vẫn có thể để được rất lâu.

Bánh cáy ở đâu
Bánh được làm từ gạo nếp và các nguyên liệu phụ khác

Chứng kiến và biết được các công đoạn tỉ mẩn để làm nên chiếc bánh của người thợ làng Nguyễn, mỗi khi ăn bánh, bạn sẽ thấy những miếng bánh không chỉ có vị ngon đặc trưng mà còn chứa đựng cả tâm huyết, tình cảm gói trong từng lát bánh thơm ngon.

Du lịch Thái Bình, ngoài chùa Keo, đền Trần linh thiêng,… người ta còn nhớ đến nem chạo Vị Thủy, canh cá Quỳnh Côi, bún bung, bánh giò Bến Hiệp,… và đặc biệt là bánh cáy làng Nguyễn. Bánh cáy Thái Bình được xem như thức quà quê bình dị của người Thái Bình.

Nhắc đến bánh cáy người ta sẽ nhớ ngay đến thành phố Thái Bình, món ngon Thái Bình mang nét tinh hoa của quê hương Năm Tấn. Bánh cáy Thái Bình (hay bánh cáy làng Nguyễn) có nguồn gốc từ làng Nguyễn thuộc xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình.

Bánh cáy ở đâu

Món bánh ngon Thái Bình có nguồn gốc từ làng Nguyễn – Nguyên Xá.

Đặc sản Thái Bình này do vua Hiển Tông đặt tên

Dân làng Nguyễn kể rằng, bánh cáy do bà Nguyễn Thị Tần con gái đồi thứ 6 của tộc họ Nguyễn Công là người đầu tiên làm ra. Năm 1739, bà được phong quan làm Phu Nhân Dưỡng Giáo thời vua Hiển Tông. Tuy được ăn nhiều sơn hài hải vị nhưng bà vẫn không quên hương vị quê hương nên từ những nguyên liệu quê nhà bà làm ra loại bánh mới tên là ngũ vị. Sau khi bà dâng lên vua Hiển Tông, vua rất khen và trông như giống trứng cáy nên đặt là bánh cáy hay còn gọi là bánh tiến vua.

Bánh cáy ở đâu

Bánh có từ thời vua Hiển Tông.

2/ Bánh cáy Thái Bình ngon như thế nào?

Bánh cáy của Thái Bình là món ngon đặc sản Thái Bình được chế biến rất cầu kỳ từ khâu nguyên liệu đến cách làm món ngon Thái Bình này.

2.1/ Nguyên liệu làm đặc sản bánh cáy Thái Bình.

Có nhiều người cho rằng bánh cáy làng Nguyễn được làm từ con cáy ngoài biển nhưng thực tế thì không phải vậy. Bánh cáy làm gạo nếp cái hoa vàng chọn những hạt tròn, mẩy cùng với quả gấc, quả dành dành trộn đều. Và các nguyên liệu khác như: lạc vừng, cà rốt, gừng tươi, vỏ quýt,...

Bánh cáy ở đâu

 Đây là món bánh ngon đặc trưng của ẩm thực Thái Bình.

2.2/ Bánh cáy của Thái Bình ngon vì có cách làm bánh rất kỳ công và tỉ mỉ

Để có được một mẻ bánh tiến vua ngon thì trước đó khoảng nửa tháng, người dân làng Nguyễn đã phải đem mỡ lợn thái hạt lựu ướp trộn với đường cho thấm. Đến khi làm bánh, mỡ lợn này được xèo cho trong và giòn.

Bánh cáy ở đâu

Bánh tiến vua được chế biến rất kỳ công và tốn nhiền thời gian.

Gạo nếp cái hoa vàng một phần trộn với gấc nấu xôi có màu đỏ và một nửa nấu với nước của quả dành dành để tạo ra màu vàng tươi. Khi hai loại xôi đã chín thì đem trộn với nhau và giã nhuyễn. Hỗn hợp quyện đều tiếp tục được cán mỏng, cắt thành lát nhỏ dài như mứt bí rồi sấy khô.

2.3/ Bánh cáy đặc sản Thái Bình chuẩn có mùi vị như thế nào?

Khi ăn món bánh ngon của ẩm thực Thái Bình này, bạn cảm nhận được vị dẻo thơm hương thơm của những nguyên liệu đồng quê dân dã. Bánh cáy của Thái Bình chính gốc sẽ có độ ngọt vừa phải, thơm bùi bùi của lạc và vừng rang, béo béo của xôi và hơi cay cay của gừng.

Bánh cáy ở đâu

Loại bánh chuẩn Thái Bình sẽ dẻo và ngọt vừa phải.

3/Giá bánh cáy Thái Bình – Đặc sản Thái bình bao nhiêu?

Giá bánh cáy Thái Bình dao động khoảng từ 20.000 – 50.000 đồng/hộp (tùy theo trọng lượng)

4/ Địa chỉ mua bánh cáy Thái Bình.

4.1/ Địa chỉ bán bánh cáy tại Thái Bình.

Tại các khu du lịch Thái Bình bạn sẽ chẳng khó khăn gì để tìm một địa điểm mua bánh cáy ngon tại đây. Bạn có thể tham khảo một số cửa hàng , như: đặc sản Tiến Vua bánh cáy Nguyễn Khắc, cơ sở bánh cáy Anh Tám, Cơ sở bánh cáy Thủy Thoan, cơ sở sản xuất bánh cáy Hoàng Thắng.

Bánh cáy ở đâu

Bạn có thể dễ dàng mua loại bánh ngon Thái Bình này ở khu du lịch.

4.2/ Địa chỉ bán bánh cáy Thái Bình tại Hà Nội.

Tại Hà Nội bạn có thể mua đặc sản Thái Bình này ở các cơ sở của Ô Mai Hồng Lam hay cửa hàng đặc sản dân tộc ba miền – Nếp Hương,.... Ngoài ra, nếu bạn không có nhiều thời gian đi mua thì có thể đặt mua bánh cáy của Thái Bình tại các trang web thương mại điện tử, như: Shopee, Sendo,... hay các trang web bán hàng của các cửa hàng bán đặc sản Thái Bình. 

Bánh cáy ở đâu

Bạn có thể mua tại cửa hàng hay các trang bán thương mại điện tử.

4.3/ Địa chỉ bán bánh cáy Thái Bình tại Hồ Chí Minh.

Mình thường xuyên mua bánh này trên các trang bán trực tuyến nên các địa chỉ bánh cáy bán tại HCM mình không có rành cho lắm. Vậy có bạn nào biết địa chỉ bán bánh cáy đặc sản Thái Bình ngon ở Sài Gòn hãy chia sẻ ngay nhé.

Nguyên liệu đồng quê, chế biến công phu tạo nên món bánh ngon tiến vua, giờ đã trở thành món ngon đặc sản Thái Bình vang danh từ Bắc trí Nam. Du lịch Thái Bình, các khách du lịch rất thích mua bánh cáy là đặc sản Thái Bình làm quà để tặng người thân, bởi ngon, đóng hộp cận thận và gọn nhẹ khi di chuyển.

Hãy like và comment cảm nhận của bạn về món bánh cáy làng Nguyễn – Đặc sản Thái Bình này. Và theo dõi trang blog PasGo – Đặc sản vùng miền để tìm hiểm thêm các nét trong ẩm thực Việt Nam.

_Thùy Dung_

Có thể bạn quan tâm:

Kinh nghiệm “Xương Máu” khi mua đặc sản Việt Nam làm quà

Top 10 món ăn vặt Sài Gòn ngon, rẻ ăn xong chỉ có “GẬT GÙ”

Mẹo mua bánh xoài Nha Trang làm quà ngon, rẻ không bị pha bột.

14/05/2019