Kinh độ và vĩ độ là những điểm trên quả địa cầu giúp ta tìm kiếm một địa điểm cụ thể. Khi viết kinh độ và vĩ độ, bạn muốn biết chắc chắn rằng mình định dạng chính xác và sử dụng đúng ký hiệu mà người khác hiểu được. Bạn có thể xác định các điểm kinh độ và vĩ độ khác nhau trên bản đồ và ghi chúng ra. Bạn có thể ghi kinh độ và vĩ độ bằng cách sử dụng đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Đối với những điểm kinh độ và vĩ độ cụ thể hơn, tọa độ có thể được viết dưới dạng độ, phút, giây và số thập phân.
-
1
Xác định đường kinh tuyến. Kinh tuyến là những đường thẳng đứng chạy dọc địa cầu từ Bắc cực đến Nam cực. Kinh tuyến gốc chia các đường kinh tuyến thành hai nửa. Đó là kinh tuyến không độ. Khi viết kinh tuyến, bạn sử dụng ký hiệu "°" để chỉ độ.[1]
- Các đường kinh tuyến trải dài từ đông sang tây. Mỗi đường kinh tuyến sẽ tăng thêm một độ khi dịch chuyển sang phía đông. Bạn dùng chữ cái "E" (Đông) để chỉ đường kinh tuyến nằm ở phía đông của Kinh tuyến gốc. Ví dụ, đường kinh tuyến có thể là 30°E (30 độ kinh Đông).
- Khi dịch chuyển sang phía tây, mỗi đường kinh tuyến cũng tăng thêm một độ. Khi viết kinh tuyến nằm ở phía tây của Kinh tuyến gốc, bạn dùng ký hiệu "W" để chỉ phía tây. Ví dụ, đường kinh tuyến có thể là 15°W (15 độ kinh Tây).
-
2
Xác định đường vĩ tuyến. Vĩ tuyến là các đường cắt ngang địa cầu. Chúng trải dài từ bắc tới nam, bắt đầu từ đường xích đạo. Đường xích đạo là vĩ tuyến 0 độ. Khi ghi kinh tuyến và vĩ tuyến, bạn sử dụng ký hiệu "°" để chỉ độ.[2]
- Khi dịch chuyển lên phía trên của đường xích đạo, các đường vĩ tuyến sẽ tăng một độ cho đến khi đạt tới 90 độ. Điểm 90 độ nằm ở Bắc cực. Các đường vĩ tuyến nằm phía trên xích đạo được ký hiệu bằng chữ "N" có nghĩa là Bắc. Ví dụ, đường vĩ tuyến có thể là 15°N (15 độ vĩ Bắc).
- Khi bạn di chuyển xuống phía dưới xích đạo, khoảng cách giữa mỗi đường vĩ tuyến cũng tăng thêm một độ cho đến khi đạt tới điểm 90 độ. Đó là Nam cực. Bạn dùng ký hiệu "S" để chỉ phía nam. Chẳng hạn, đường vĩ tuyến có thể là 30°S (30 độ vĩ Nam).
-
3
Viết tọa độ. Tìm một địa điểm và xác định giao điểm của kinh tuyến và vĩ tuyến. Ví dụ, bạn có thể tìm được địa điểm dọc theo vĩ tuyến 15°N và kinh tuyến 30°E. Khi ghi kinh độ và vĩ độ, viết vĩ độ trước, tiếp theo là dấu phẩy, và sau đó là kinh độ.[3]
- Ví dụ, các đường kinh tuyến và vĩ tuyến ở trên sẽ được viết thành "15°N, 30°E" (15 độ vĩ Bắc, 30 độ kinh Đông).
-
1
Xác định kinh độ và vĩ độ. Đôi khi bạn cần đưa ra vị trí chính xác hơn là kinh tuyến và vĩ tuyến nói chung. Chúng có thể được chia nhỏ đến phút và giây. Tuy nhiên, bạn phải giải mã các đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Hãy xem vị trí cần tìm nằm trên đường kinh tuyến và vĩ tuyến nào.[4]
- Chẳng hạn, giả sử vị trí cần tìm nằm trên vĩ độ 15°Bắc và kinh độ 30°Đông.
-
2
Tìm số phút ở giữa mỗi đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Khoảng cách giữa các đường này được chia thành một độ. Độ được chia tiếp thành phút. Hãy tưởng tượng có 60 phút bằng nhau chia từng đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Bạn có thể dùng bản đồ trực tuyến để xác định chính xác số phút mà vị trí của bạn nằm trong từng đường kinh tuyến hoặc vĩ tuyến. Dấu móc đơn được sử dụng để chỉ số phút giữa các đường kinh tuyến hoặc vĩ tuyến.[5]
- Ví dụ, nếu bạn xác định được khoảng cách giữa các đường vĩ tuyến là 23 phút, bạn sẽ viết là "23'".
-
3
Xác định số giây giữa mỗi phút. Phút sẽ được chia tiếp thành giây. Mỗi phút có 60 giây. Bản đồ trực tuyến cũng giúp bạn xác định chính xác số giây trong từng phút. Dấu móc kép được sử dụng để chỉ số giây.[6]
- Ví dụ, nếu khoảng cách giữa các phút trên đường kinh tuyến là 15 giây, bạn sẽ viết là 15".
-
4
Ghi độ, sau đó đến phút và giây. Sau khi tìm được tọa độ chính xác đến phút và giây cho kinh độ và vĩ độ, hãy viết chúng ra theo thứ tự đúng. Bắt đầu với vĩ độ, viết số độ đo được, rồi đến phút và cuối cùng là giây. Sau đó, thêm hướng Bắc hoặc Nam. Tiếp theo, đánh dấu phẩy, sau đó là độ, phút, giây của kinh độ. Thêm hướng Đông hoặc Tây.[7]
- Chẳng hạn, bạn có vĩ độ là 15°Bắc, 24 phút, và 15 giây. Bạn có kinh độ là 30°Đông, 10 phút, và 3 giây.
- Kinh độ và vĩ độ trên sẽ được viết là: 15°24'15"Bắc, 30°10'3"Đông.
-
1
Xác định tọa độ của kinh tuyến và vĩ tuyến. Bạn cũng có thể dùng phút dưới dạng số thập phân để xác định kinh độ và vĩ độ. Tuy nhiên, bạn phải làm lại từ đầu bằng việc xác định các đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Tìm xem đường kinh tuyến và vĩ tuyến gặp nhau ở điểm nào để xác định vị trí của bạn.[8]
- Ví dụ, giả sử vị trí của bạn nằm ở tọa độ 15° vĩ Bắc, 30° kinh Tây.
-
2
Xác định số phút, bao gồm các điểm thập phân. Một số bản đồ tính số phút theo sau là các điểm thập phân thay cho giây. Bản đồ trực tuyến có thể cung cấp cho bạn số phút chia nhỏ đến số thập phân cho mỗi đường kinh tuyến và vĩ tuyến. Ví dụ, vĩ độ có thể được xác định ở 23,0256 phút.[9]
-
3
Xác định số âm và số dương. Khi dùng hệ độ và phút dạng thập phân, bạn không dùng các hướng như đông, tây, nam, bắc. Thay vào đó, bạn dùng số âm và số dương để xác định vị trí trên bản đồ.[10]
- Hãy nhớ, đường vĩ tuyến nằm phía trên hoặc dưới đường xích đạo. Khi sử dụng số thập phân để chỉ kinh độ và vĩ độ, số dương chỉ vị trí nằm phía trên đường xích đạo, còn số âm chỉ vị trí nằm phía dưới xích đạo. Số 23,456 nằm phía trên xích đạo, trong khi số -23,456 nằm phía dưới.
- Các đường kinh tuyến nằm ở phía đông hoặc tây của Kinh tuyến gốc. Số dương chỉ vị trí ở phía đông Kinh tuyến gốc, còn số âm chỉ vị trí ở phía tây. Chẳng hạn, số 10,234 nằm ở phía đông Kinh tuyến gốc, trong khi số -10,234 nằm ở phía tây Kinh tuyến gốc.
-
4
Ghi kinh độ và vĩ độ. Để xác định đầy đủ vị trí của một địa điểm, hãy bắt đầu bằng đường vĩ tuyến. Tiếp đến là tọa độ với số phút và điểm thập phân. Thêm dấu phẩy và sau đó là kinh tuyến với số phút và điểm thập thân. Nhớ sử dụng số dương và số âm để xác định vị trí tọa độ. Bạn không sử dụng ký hiệu độ đối với định dạng này.[11]
- Ví dụ, một đường nằm trong khoảng 15° vĩ Bắc, 30° kinh Tây. Xác định số phút và điểm thập phân, rồi viết tọa độ ra.
- Ví dụ nêu trên có thể được viết như sau: "15 10,234, 30 -23,456".
-
1
Tìm kinh tuyến và vĩ tuyến. Số độ của kinh tuyến và vĩ tuyến thường được chia nhỏ thành điểm thập phân. Thay vì dùng số phút và giây, các đường chỉ một độ được chia thành điểm thập phân để xác định chính xác vị trí. Đầu tiên, bạn tìm số độ của kinh tuyến và vĩ tuyến.[12]
- Ví dụ, giả sử vị trí của bạn nằm ở tọa độ 15° vĩ Bắc, 30° kinh Tây.
-
2
Tính số điểm thập phân. Bản đồ trực tuyến có thể chia nhỏ kinh tuyến và vĩ tuyến bằng cách dùng điểm thập phân. Thông thường, điểm thập phân được tạo bởi năm chữ số.[13]
- Ví dụ, tọa độ vị trí của bạn có thể là 15,23456 vĩ bắc và 30,67890 kinh tây.
-
3
Xác định số âm và số dương. Thay vì dùng các từ như: đông, tây, nam, bắc để chỉ hướng, bạn sử dụng số âm và số dương. Đối với vĩ tuyến, các đường nằm phía trên xích đạo được biểu diễn bằng số dương còn đường nằm dưới xích đạo được biểu diễn bằng số âm. Đối với kinh tuyến, đường nằm ở phía đông Kinh tuyến gốc mang dấu dương trong khi đường nằm phía tây của Kinh tuyến gốc mang dấu âm.[14]
- Chẳng hạn, vĩ độ 15,23456 sẽ nằm phía trên đường xích đạo, trong khi vĩ độ -15,23456 sẽ nằm dưới đường xích đạo.
- Kinh độ 30,67890 sẽ nằm ở phía đông đường Kinh tuyến gốc, trong khi kinh độ -30,67890 nằm ở phía tây.
-
4
Ghi kinh độ và vĩ độ chứa điểm thập phân. Việc sử dụng độ thập phân rất đơn giản. Bạn chỉ cần viết vĩ độ chứa điểm thập phân, tiếp theo là kinh độ chứa điểm thập phân. Dùng dấu âm và dương để xác định hướng.[15]
- Ví dụ, giả sử ta có tọa độ 15° vĩ Bắc, 30° kinh Tây. Sử dụng hệ thống độ thập phân, bạn có thể viết thành: "15,23456, -30,67890".
Bài viết này có đồng tác giả là đội ngũ biên tập viên và các nhà nghiên cứu đã qua đào tạo, những người xác nhận tính chính xác và toàn diện của bài viết. Nhóm Quản lý Nội dung của wikiHow luôn cẩn trọng giám sát công việc của các biên tập viên để đảm bảo rằng mọi bài viết đều đạt tiêu chuẩn chất lượng cao. Bài viết này đã được xem 52.670 lần. Chuyên mục: Địa lý Trang này đã được đọc 52.670 lần.
|
