Trộm mụ là gì

Từ bao đời nay, người miền Bắc vẫn hay quen thuộc với câu thành  ngữ cửa miệng như “trộm vía”  mà những người ở nơi khác không phải ai cũng hiểu rõ được hết ý nghĩa thực sự của câu thành ngữ này. Ông bà thì luôn dạy con cháu phải kiêng cữ, không được khen em bé xinh xắn bụ bẫm , hay hoạt bát mà thường nói câu “trộm vía” trước khi muốn khen hay nói gì đó với trẻ nhỏ, vậy  “trộm vía” có nghĩa là gì? Chúng ta hãy cùng tham khảo những thông tin bên dưới để hiểu rõ hơn trộm vía có nghĩa là gì và thấy được sự phong phú đa dạng trong  ngôn ngữ nói của Việt Nam nhé.

Tin liên quan :

  • Trẻ đi tướt là gì ?
  • Trẻ nhủ nhi là gì ?
  • Ông kẹ là ai

Trộm mụ là gì

Trộm vía có nghĩa là gì

Trộm vía là một tính từ chỉ tính chất, được sử dụng để khen những đứa trẻ đáng yêu, là một  tổ hợp dùng chêm vào trong câu, biểu thị ý khiêm nhường rằng việc làm của mình vốn là chưa được phép của người nào đó, mà mình muốn tỏ ý kính nể, thường đặt ở đầu câu khi khen một đứa trẻ để tránh cho lời khen khỏi trở thành điềm gở khi nói “trộm vía”. Ví dụ như: “trộm vía, con bé trông bụ quá!” còn trong Nam, mỗi khi muốn khen em bé nào xinh xắn, bụ bẫm, đáng yêu thì thường nói là em bé nhìn thấy “ghét” quá….

Đây là một từ khá phổ biến của người miền Bắc. Họ quen nói “trộm vía” là vì người xưa quan niệm nam có ba hồn bảy vía còn nữ có ba hồn chín vía. Vía ở đây là năng lượng tinh thần và mà nhờ năng lượng đó mà con người ta có thể sống được một cách khỏe mạnh. Khi con người bị đau yếu thì người ta tin có một vía nào đó bị phạm, nó có thể phạm theo nhiều cách nhưng người Việt tin rằng những tác động bên ngoài vào mắt, mũi miệng lưỡi thì khiến cho vía bị lay động và có thể dẫn tới bệnh tật nên người ta hay nói “trộm vía” coi như một lời xin phép với thần linh. Cái xin đó về mặt tín ngưỡng là xin thần thánh  cho trẻ luôn mạnh khỏe và người ta cũng quan niệm như một lời xin đối với gia chủ.

Ta hay gọi là trộm vía, chứ không phải trộm hồn là vì “hồn vía” là cách đọc cổ xưa của hai chữ HỒN PHÁCH trong cổ Hán ngữ. Hồn là phần tinh thần thiêng liêng của con người. Phách là phần tinh khí trong con người. Từ “phách” cổ ngữ chuyển âm sang tiếng Việt cổ là “vía”. Vậy “vía” mới liên quan đến khí chất, thể chất nên người ta nói trộm vía chứ không nói trộm hồn. Đặc biệt, nói trộm hồn là nói trước người đã mất chứ không phải nói trước trẻ em.

Vì sao miền Bắc hay nói từ trộm vía, nó có ý nghĩa gì?

Theo quan niệm dân gian, “trộm vía” là lời mở đầu khi nói lời khen sức khỏe trẻ nhỏ để tránh cho lời khen khỏi chạm vía và thành điềm gở.  “ Trộm vía bé ngoan quá”, “xinh quá…” Như một thói quen trong giao tiếp hằng ngày của người miền Bắc, những thành ngữ này đã và đang được sử dụng một cách rộng rãi, phổ biến .

Đấy là cách nói của các cụ ngày xưa theo kiểu “có kiêng có lành” . Đối với trẻ nhỏ, người xưa quan niệm vía trẻ con còn yếu, cần bảo vệ, giữ gìn nên trước khi khen trẻ nhỏ, phải xin phép các vía trước.  Đây cũng coi như là một lời xin phép hay ngộ nhỡ có ai đó khen bé mà vía của người đó dữ dằn chẳng hạn sẽ át vía của bé làm cho bé không ngoan nữa. Từ “trộm vía” còn thường sử dụng để nói về các bé nhỏ còn đang bú, khi mình khen bé, phòng hờ trường hợp sau đó bé trở nên quấy khóc.

Hoặc là có ai độc mồm độc miệng ,khen trẻ  làm cho nó bị thất hồn bạt vía ,đêm về  hay quấy khóc  nên người ta nói “trộm vía” . Nếu gặp phải ai đó mà sát vía ,nói quở quanh đứa trẻ , nó sẽ bị hoảng loạn tâm tính ,đêm về giật mình thon thót ,vậy nên có khen thì cũng khen trộm cái vía của trẻ đó thôi ! Tuyệt đối khi đến thăm nhà có trẻ nhỏ  phải biết ý . Không khen bé béo mập, xinh đẹp vì như vậy bị gọi là quở và gia chủ rất không vui.

Có người thì  giải thích  là do ma quỉ hay ghen ghét với con người nên thường hay đến quấy phá những đứa trẻ xinh đẹp hay ngoan ngoãn. Chả thế mà ta thấy nhiều người bôi lọ lem vào mặt con khi ngủ để thần linh hay ma quỉ chê, khỏi bắt vía đi. Tương tự như thế, ở nông thôn miền Bắc xưa có thói quen đặt tên con thật xấu để ma quỉ đỡ nhòm ngó, họ quan niệm rằng thế mới dễ nuôi, và lâu dần “trộm vía” được mọi người nói thành thói quen, khen em bé nào cung nói “trộm vía”, không thì sợ bố mẹ nó phật lòng hoặc lo lắng vì sợ ma quỉ nghe thấy đến bắt con mình.

Thật khó để diễn tả hết hàm ý của từ “trộm vía”, nhưng hình như nó luôn gắn liền trên miệng các bà mẹ, các em  bé  và cả người đi thăm họ nữa. Hóa ra chỉ 1 từ “trộm vía” vậy thôi mà có hẳn một sự tích ở đằng sau. Chúng ta nên biết rằng thực ra không cần quá lo lắng, những thành ngữ này không có ảnh hưởng hay tác hại gì mà ngược lại, nó còn tạo ra sắc thái về mặt văn hóa của người Việt nói chung và người miền Bắc nói riêng, trở thành một câu nói vui và dễ thương cho cả người nói lẫn người nghe.

Xem thêm :

Trong đời sống thường nhật, ta vẫn hay nghe thấy những từ như “vía”, “trộm vía”. Vậy “vía” là gì? Vía có ảnh hưởng như thế nào trong cuộc sống?

Vía là gì?

Vía ở đây có thể hiểu là yếu tố vô hình tồn tại phụ thuộc vào thể xác, là phần tinh thần bên trong mỗi người từ khi được sinh ra, do các giác quan đem tới còn lắng đọng lại. Đây là nguồn năng lượng giúp ta có thể sống được một cách khỏe mạnh. Và sau khi con người đã chết, vía cũng chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn rồi biến mất. 

Xem thêm: Kinh nghiệm sắm lễ cúng 3 ngày tết

Người Việt ta quan niệm rằng, con trai có ba hồn bảy vía còn con gái có ba hồn chín vía. Điều này xuất phát từ quan niệm thân thể đàn ông có “thất khiếu” (7 lỗ) còn phụ nữ có “cửu khiếu” (9 lỗ). Mỗi vía này có vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều tiết cơ thể và đảm nhiệm nhiệm vụ khác nhau như: Tiêu hoá, hô hấp, sinh sản, nhịp tim…  Khi một vía nào đó bị phạm, cơ thể sẽ trở nên đau yếu. Ngoài ra, thì người ta tin rằng những tác động bên ngoài vào các bộ phận cơ thể, đặc biệt là mắt, mũi, miệng hay lưỡi cũng khiến cho vía bị lay động và có thể dẫn tới bệnh tật.

Ý nghĩa của từ trộm vía

Thông thường, ta hay nghe các bà, các mẹ dùng từ “Trộm vía” trong văn nói khi khen trẻ con. Lý do của việc này là trẻ con là đối tượng mà vía còn yếu. Để không phạm vào vía thì người lớn cần phải xin phép thần linh trước. Chính vì vậy, trước mỗi câu nói khen trẻ nhỏ đáng yêu, khỏe mạnh, người ta thường thêm từ “trộm vía” như là một lời xin phép đấng thánh thần che chở, bảo vệ các bé.

Trộm mụ là gì

Ngoài ra, cũng có cách giải thích khác là ma quỷ hay ghen ghét với con người nên thỉnh thoảng lại đến quấy phá những đứa trẻ ngoan. Chính vì thế, ngày xưa mọi người thường đặt tên cho con thật xấu để ma quỷ đỡ nhòm ngó và dễ nuôi hơn. Họ cũng nói thêm từ trộm vía ở phía trước câu khen để như lén khen, tránh việc ma quỷ nghe thấy mà quấy phá.

Một số biểu hiện của vía

Vía được coi là yếu tố thần bí có thể ảnh hưởng đến vận may rủi, đến sự lành dữ của người khác

Nặng vía hay nhẹ vía là từ nói về biểu hiện của hai luồng khí âm dương trong cơ thể mỗi người. Hai luồng khí này tồn tại song song nhưng không đều với nhau, dương nhiều hơn âm thì cơ thể sẽ nhẹ vía, hoặc cũng có thể ngược lại là âm nhiều hơn dương thì khi sinh ra sẽ nặng vía.

Xem thêm: Cúng phả độ gia tiên là gì? Có cần thiết không?

Từ kinh nghiệm dân gian bao đời qua, ông cha ta đã đã rút ra được những đặc điểm của những người vía nặng và người vía nhẹ.  Những уếu tố dân gian tuу chưa được khoa học chứng minh nhưng ᴠẫn nên có kiêng thì có lành.

Những người nặng vía thì như nào?

Người có vía nặng không nên đi “mở hàng”: Khi người có vía nặng là người mua đầu tiên của cửa hàng trong ngày, trong tháng,…, cửa hàng buôn bán sẽ trở nên ế ẩm và không có khách. Muốn bán đắt hàng trở lại, chủ kinh doanh cần đốt vía nặng đó đi thì mới giải được.

Trộm mụ là gì

Người nặng vía không nên đi thăm bà bầu mới sinh: Vía nặng sẽ khiến đứa trẻ mới sinh quấy khóc hơn bình thường.

Những người nặng vía thường vấp phải nhiều khó khăn và trắc trở hơn trong cuộc sống: Cuộc đời họ luôn gặp vất vả, gian nan, để đạt được thành công cần nỗ lực và cố gắng hơn so với người khác.

Những người nặng bóng vía sẽ không bao giờ nhìn thấy người cõi âm: Do vía nặng nên các linh hồn hay bóng ma không thể tác động được đến những người này. Dẫn đến việc họ sẽ không cảm nhận hay nhìn thấy được linh hồn, ngay cả khi ở nghĩa trang.

Để giải vía nặng, ta nên tránh những nơi có từ trường mạnh ví dụ như gốc cây to, nghĩa trang hay nhà xác. Có thể đặt ở đầu giường tỏi hoặc những vật sắc nhọn như dao, kéo ở dưới gối nằm. Sau khi đi từ đám hiếu hay những nơi có âm khí thì hãy đốt vía trước khi vào nhà.

Những người nhẹ vía thì như nào?

Trái ngược lại, những người nhẹ vía hay còn gọi là yếu bóng vía sẽ có đặc điểm trái ngược lại như:

Nếu là người mở hàng thì việc buôn bán hôm đó sẽ vô cùng thuận lợi, mua may bán đắt, khách đến mua hàng tấp nập, công việc làm ăn suôn sẻ nhiều lợi nhuận.

Rất dễ gặp phải ma hoặc nhìn thấy linh hồn của người đã khuất. Khi ở 1 mình trong bóng tối, họ thường có thể nhìn được người cõi âm. Họ cũng rất dễ bị linh hồn người mất nhập vào xác. Ngoài ra khi ngủ quá say, hồn vía của người yếu bóng vía rất dễ xuất thần (rời khỏi thể xác) rồi đi lang thang khắp nơi. Điều này khiến mỗi sáng thức dậy cơ thể của họ đều trở nên mệt mỏi và đau nhức.

Người vía nhẹ rất hay gặp may trong cuộc sống cũng như công việc hàng ngày. Gặp bất cứ khó khăn nào cũng sẽ có người ra tay giúp đỡ. Tuy nhiên những người này có phần nhát gan, dù đã rất quyết tâm nhưng lại không dám thực hiện.