Nguồn gốc và thải trừ: Show THS là một glyco-protein có trọng lượng phân tử 28.000 dalton. Người ta thường gọi TSH với cái tên “hormone kích thích tuyến Giáp” và TSH được sản xuất bởi thùy trước của tuyến yên trước dưới sự kiểm soát của hormone TRH vùng dưới đồi. Trong trường hợp cơ thể bị stress, tâm thần vùng dưới đồi bị kích thích giải phóng hormone hướng tuyến Giáp (TRH) hoặc nồng độ hormone tuyến Giáp ( T3, T4) bên trong dòng tuần hoàn giảm xuống. Hệ quả của cả hai trường hợp trên là TRH kích thích thùy trước tuyến yên để sản xuất ra TSH, chính là các hormone kích thích tuyến Giáp. Tiếp đến TSH sẽ kích thích giải phóng T3 (Triodothyroxine) và T4 (Thyroxine). Đây là mối liên hệ đặc biệt để giúp ta biết được tình trạng của tuyến Giáp có bình thường hay không. Bản chất của xét nghiệm: Định lượng TSH trong máu Chỉ định xét nghiệm: Xét nghiệm TSH được dùng để chẩn đoán các tình trạng rối loạn chức năng tuyến Giáp như: cường Giáp, suy Giáp. Để chẩn đoán phân biệt nguồn gốc suy Giáp là tại tuyến Giáp hay ngoài tuyến Giáp và để theo dõi đáp ứng điều trị bệnh nhân bị rối loạn chức năng tuyến Giáp (trong bệnh lý Basedow). Nên đi xét nghiệm kiểm tra chức năng tuyến Giáp khi thấy cơ thể có những dấu hiệu bất thường sau: Căng thẳng và run tay chân. Kém tập trung. Tăng nhịp tim, đau nhức cơ khớp. Tăng cân bất thường. Kinh nguyệt bất thường. Luôn cảm thấy người lạnh. Nguyên lý xét nghiệm TSH TSH được định lượng theo nguyên lý miễn dịch cạnh tranh và sử dụng công nghệ hóa phát quang ( hệ thống của Abbott, Beckman Coulter…) hoặc điện hóa phát quang (hệ thống của Roche), có độ chính xác cao và dải đo rộng. Giá trị tham chiếu của TSH Chỉ số TSH tham chiếu trong khoảng 0,35 -4,94 mIU/l (hệ thống của Abbott). Chỉ số TSH tham chiếu trong khoảng 0,27 – 4,20 mIU/l (hệ thống của Roche). Tuy nhiên, bạn cần trình bày các loại thuốc mà mình đang sử dụng để kiểm tra xem chúng có ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm hay không. Ví dụ như lithium, biotin, amiodaron, các chế phẩm chứa iod,... đây là các loại thuốc nên ngưng sử dụng trước khi thực hiện xét nghiệm này. Nồng độ TSH tăng thường gặp trong: - Suy Giáp có nguồn gốc tại tuyến Giáp - TSH còn tăng do sử dụng một số loại thuốc gây nên biến chứng suy Giáp như PTU (thuốc kháng Giáp), lithium, amiodaron. - Trong cơ thể có kháng thể kháng TSH. - TSH sản xuất không đúng chỗ. - Tuyến Giáp bị cắt bỏ một phần hoặc cắt bỏ toàn bộ. - Suy tuyến thượng thận tiên phát. Nồng độ TSH giảm thường gặp trong: - Nguyên nhân cường Giáp xuất phát từ tuyến Giáp. - Suy Giáp thứ phát, tức là suy Giáp có nguồn gốc vùng dưới đồi hoặc tại tuyến yên. - Sử dụng các loại thuốc như chế phẩm chứa iod, tinh chất Giáp, amiodaron. - Suy giảm chức năng tuyến yên. - Tuyến Giáp đa nhân. Cách lấy mẫu: - Mẫu máu lấy vào buổi sáng: 2ml máu, không chống đông hoặc chống đông bằng lithiheparin, EDTA. - Thời gian làm xét nghiệm mất 1 giờ. Trước khi làm bệnh nhân không cần chuẩn bị trước, không cần nhịn đói. TSH (hocmon kích thích tuyến giáp) là một chất hóa học được tạo ra bởi tuyến yên ở phía sau của não mà kích thích tuyến giáp để nó có thể giải phóng các hormon của nó vào máu. Tuyến giáp của bạn là một tuyến hình con bướm nằm ở phần trước của cổ họng, ngay bên dưới quả táo của Adam, tạo ra các hormon riêng biệt của nó. Mức TSH ảnh hưởng đến hoạt động tuyến giáp, điều chỉnh hầu hết các tế bào trong cơ thể cũng như các cơ quan và mô khác nhau. Tuyến giáp có trách nhiệm kiểm soát việc sử dụng năng lượng, nhiệt độ cơ thể, trọng lượng, nhịp tim, và sự trao đổi chất của bạn. Nếu tuyến giáp không hoạt động bình thường, có thể dẫn tới nhiều vấn đề y tế trầm trọng.  Nồng độ TSH Đo lường mức TSH không phải là công cụ duy nhất được sử dụng để chẩn đoán bệnh tuyến giáp. Nếu kết quả của bạn thấp hơn hoặc bình thường, bạn nên gặp bác sĩ của bạn ngay để đánh giá lâm sàng và đo nồng độ hormon T3 và T4. Các xét nghiệm máu khác, xét nghiệm hình ảnh, hoặc sinh thiết có thể cần phải được thực hiện để xác nhận những phát hiện ban đầu. Nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách, rối loạn tuyến giáp có thể được kiểm soát và bạn có thể sống một cuộc sống bình thường và năng động. Hạ TSH = Thiếu máu / Tăng năng tuyến giáp Nếu tuyến giáp hoạt động quá mức và tạo ra quá nhiều hormon tuyến giáp, thì tuyến yên sẽ cảm giác được điều này và sau đó thường làm chậm hoặc ngừng sản sinh TSH, do đó tuyến giáp sẽ làm chậm quá trình sản sinh hormon. Sự sụt giảm TSH này là một nỗ lực nhằm làm tăng mức hormon tuyến giáp bình thường. Một số triệu chứng thông thường của tăng năng tuyến giáp là giảm cân, mệt mỏi, lo lắng, mất ngủ, run rẩy, yếu cơ, tim đập nhanh, vận động ruột thường xuyên, và đặc biệt là kinh nguyệt nhẹ ở phụ nữ. TSH cao hơn = Giảm hoạt động tuyến giáp / Hypothyroidism ( Suy giáp ) Nếu tuyến giáp vì một số lý do nào đó không sản sinh đủ hormon tuyến giáp, tuyến yên sẽ phát hiện ra và ngay lập tức chuyển sang tăng cường sản xuất TSH, để giúp kích hoạt tuyến giáp để tăng sản xuất hormon'của nó do đó điều chỉnh chức năng. Đây là dạng phổ biến nhất của bệnh suy giáp. Một số triệu chứng lâm sàng phổ biến về giảm hoạt động tuyến giáp là tăng cân, trầm cảm, mệt mỏi, không dung nạp đến da lạnh, da khô, khô da hoặc giảm trí nhớ, chuột rút cơ, phù, táo bón, và đặc biệt là rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Một số thống kê về bệnh tuyến giáp ở Mỹ theo Trung tâm Thông tin Y tế Phụ nữ Quốc gia: • 7,35% hoặc 20 triệu người ở Hoa Kỳ hiện đang có rối loạn tuyến giáp • Tỷ lệ rối loạn tuyến giáp không được chẩn đoán: Khoảng 13 triệu theo ước tính từ AACE, theo báo cáo của Reader's Digest, ước tính khoảng 8 triệu người (Hiệp hội Phụ nữ Y khoa Hoa Kỳ) Làm cách nào để phòng bệnh suy giáp - Những bệnh nhân có anti-TPO tăng mà chưa có suy giáp trên lâm sàng thì phải theo dõi và xét nghiệm định kỳ hàng năm để phát hiện sớm và điều trị kịp thời suy giáp. - Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ khi chuẩn bị có thai phải được làm xét nghiệm tầm soát và phát hiện sớm bệnh suy giáp do ba tháng đầu của thai kỳ thì thai nhi chưa hình thành tuyến giáp nên cần lượng hormon giáp lớn cho sự hình thành và phát triển của hệ thống thần kinh. Nếu trong quá trình này mà không được cung cấp đủ (do mẹ bị suy giáp nhưng điều trị không đủ liều) hoặc thiếu hoàn toàn (mẹ bị suy giáp song không được chẩn đoán và điều trị) thì đứa trẻ sinh ra dễ có nguy cơ kém phát triển trí tuệ, đần độn. - Những đứa con của những bà mẹ bị suy giáp có khuyến cáo được xét nghiệm máu gót chân ngay những ngày đầu sau khi sinh để kiểm tra bệnh lý tuyến giáp. - Xét nghiệm hormon giáp là một trong các xét nghiệm cần thiết phải làm ở các cặp vợ chồng vô sinh. - Những phụ nữ có tiền sử đẻ mất máu nhiều phải được khám và phát hiện sớm Hội chứng Sheehan. Bệnh nhân nghi ngờ bị bệnh Suy giáp thì cần được làm những xét nghiệm nào - Bệnh nhân được chỉ định làm xét nghiệm máu, bao gồm: định lượng hormone tuyến yên (TSH), định lượng hormone tuyến giáp (FT3, FT4). Suy giáp tiên phát: TSH tăng (chẩn đoán xác định khi TSH>20 µU/ml) , FT4 giảm. Suy giáp thứ phát: TSH bình thường hoặc giảm, FT4 giảm. Ngoài ra cần làm một số xét nghiệm cơ bản như: công thức máu, chức năng gan thận, điện giải đồ, men gan, mỡ máu. - Một số xét nghiệm về hình ảnh như làm siêu âm tuyến giáp, điện tâm đồ, chụp XQ tim-phổi, siêu âm tim. - Với những tuyến chuyên sâu hay ở các bệnh viện trung ương thì bệnh nhân còn cần phải làm xét nghiệm (chụp cộng hưởng từ sọ não, chụp xạ hình tuyến giáp, làm xét nghiệm kháng thể…) để chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh và đồng thời còn giúp phân biệt các nguyên nhân khác nhau gây bệnh . Chỉ số TSH bao nhiêu là nguy hiểm?TSH bình thường nằm trong khoảng từ 0.49 - 4.670 mU/L: Tuyến giáp hoạt động ổn định. TSH tăng trên 4.670 mU/L: Chứng tỏ tuyến giáp có khả năng bị suy giảm hoạt động, cần phải kiểm tra lại các xét nghiệm khác như T3, T4 để xác định rõ hơn tình trạng bệnh. TSH trong xét nghiệm máu là gì?THS là một glyco-protein có trọng lượng phân tử 28.000 dalton. Người ta thường gọi TSH với cái tên “hormone kích thích tuyến Giáp” và TSH được sản xuất bởi thùy trước của tuyến yên trước dưới sự kiểm soát của hormone TRH vùng dưới đồi. TSH trong xét nghiệm miễn dịch là gì?Xét nghiệm TSH là gì? Như đã trình bày ở trên TSH là hormone kích thích tuyến giáp, do vậy xét nghiệm này có mục đích kiểm tra xem tuyến giáp hoạt động có bình thường hay không. Đồng thời chẩn đoán một số bệnh liên quan đến rối loạn chức năng tuyến giáp như suy giáp hay cường giáp. TSH giảm có ý nghĩa gì?TSH thấp có thể là dấu hiệu của cường giáp. Khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone T3,T4, tuyến yên sẽ sản xuất ít TSH hơn nhờ cơ chế điều hòa ngược. Nồng độ TSH có thể tăng trong các trường hợp. - Suy giáp nguồn gốc tại tuyến giáp. |
