Nhạn trắng là ai

Thu nhập ca sĩ gấp 60 lần lương giáo viên
 
Ca sĩ Phương Dung sinh ra và lớn lên ở Gò Công (Tiền Giang). Học hết tiểu học, gia đình cho Phương Dung lên Sài Gòn và cũng từ đây, bà vừa đi học, vừa đi hát khi chỉ mới 11 tuổi.

Show

Bước chân vào con đường nghệ thuật thông qua chương trình tuyển lựa ca sĩ trên đài phát thanh, Phương Dung vẫn nhớ như in cảm giác hồi hộp xen lẫn ngượng ngùng khi lần đầu tiên đạp xe đến nộp đơn dự thi.   “Tôi còn nhớ khi đó mình mặc chiếc áo dài trắng, đi xe đạp đến đài phát thanh để ghi tên tham gia chương trình tuyển lựa ca sĩ. Ngày đó, chị Thanh Thúy rất nổi tiếng. Đến nơi, thấy các ca sĩ đi vào, ai cũng cuối đầu "thưa cô!", "thưa chị!". Đến lượt mình thì người ta nhìn với ánh mắt dò xét. Lúc đó, trong lòng tôi đã nghĩ một ngày nào đó mình phải được như vậy để không bị hỏi đến đây làm gì, tìm ai, gặp ai. Đó là ước mơ giản dị nhưng không phải dễ dàng gì thực hiện được” - Phương Dung kể.  

Sau cuộc thi này, dù không đoạt giải cao nhưng Phương Dung may mắn được giới thiệu đi hát tại một số tụ điểm và rồi nổi danh với ca khúc Nỗi buồn gác trọ của nhạc sĩ Hoài Linh-Mạnh Phát khi chỉ mới 16, 17 tuổi.

 

“Lúc đó, hãng phim Alpha có làm một cuốn phim mang tên Saigon By Night có sự tham gia trình diễn của nhiều ca sĩ Sài Gòn. Nhạc sĩ Hoài Linh-Mạnh Phát đã viết bài Nỗi buồn gác trọ đưa cho hãng phim và Phương Dung may mắn được chọn hát ca khúc này trong phim, từ đó được khán giả Sài Gòn cũng như các tỉnh dành nhiều tình cảm”, nữ ca sĩ chia sẻ.

Thời đó, mỗi đêm, Phương Dung cộng tác với 7 phòng trà, vũ trường nổi tiếng Sài Gòn, một thành tích hiếm ca sĩ nào thời đó đạt được. Tên tuổi bà gắn liền với nhiều ca khúc “vượt thời gian” như Đố ai, Hoa nở về đêm, Những đồi hoa sim, Vọng gác đêm sương…

“Tôi vẫn nhớ như in không khí ở các phòng trà, rạp hát ngày trước. Người Sài Gòn đi xem hát nhiều lắm. Thu nhập của tôi khi đó lên đến 300.000 đồng/tháng trong khi lương một giáo viên dạy cấp 2 cùng thời chỉ khoảng 5.000-6.000 đồng”, Phương Dung chia sẻ cùng Thanh Niên Online.   Sinh ra trong một gia đình không có truyền thống về âm nhạc nhưng Phương Dung lúc nào cũng ghi nhớ lời dạy của ba mình: “Ba nói đi hát mà nổi tiếng thì quý nhưng song song đó có cái đức đi kèm thì càng quý hơn. Câu nói đó đã đi vào tâm khảm của tôi. Tôi biết ca sĩ đi hát cũng chỉ nổi tiếng ở một thời gian nhất định thôi và tôi cảm thấy may mắn khi nhận được sự yêu mến của mọi người trong rất nhiều năm”.  

Năm 1974, thi sĩ Hà Huy Hà (Kiên Giang) đã dành tặng cho Phương Dung cái tên “nhạn trắng Gò Công” và cái tên này theo bà đến tận bây giờ.

Nói về mỹ danh này, Phương Dung cho biết: “Mẹ tôi rất thích tôi mặc áo dài trắng đi hát vì trông giống như một cô học trò thích ca hát hơn là một ca sĩ. Áo dài trắng còn tượng trưng cho sự ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên. Ngoài ra, tôi quê ở Gò Công, nơi có rất nhiều chim nhạn bay nên hình ảnh "nhạn trắng" là sự kết hợp giữa chim nhạn Gò Công và áo dài trắng. Tôi cảm thấy mình rất may mắn khi biệt danh gắn liền với cuộc đời ca hát của mình xuất phát từ những hình ảnh quê hương”.  

Còn mãi những khúc tình ca

Sau thời gian "làm mưa làm gió" tại thị trường âm nhạc Việt Nam, Phương Dung sang Mỹ sống cùng với con cháu. Bà bắt đầu trở về nước từ cách nay 20 năm nhưng chủ yếu là về làm từ thiện. Mãi đến 5 năm trở lại đây, Phương Dung mới chính thức trở lại các sân khấu ca nhạc tại quê nhà.

Mặc dù sinh sống ở ngoại thành nhưng đều đặn mỗi ngày, bà thức dậy lúc 5 giờ sáng để đi chợ đầu mối mua rau củ về làm thức ăn chay phát miễn phí cho người nghèo. Mỗi ngày phát khoảng 150-200 phần tại tiệm cơm ở quận Gò Vấp (TP.HCM). Năm nào đi hát nhiều, tài chính dư dả hơn, bà lại đi từ thiện đến những chỗ xa hơn như Tây Ninh hay các vùng biên giới.  

“Tôi tâm niệm rằng cái gì đến thì đến, đi thì đi, rất vô thường. Bởi vậy mình phải sống thật an nhiên tự tại. Tôi có được sức khỏe như hôm nay thứ nhất là vì không thức khuya, thứ hai là vì những chuyến đi từ thiện mang đến cho tôi nhiều niềm vui trong cuộc sống”, Phương Dung chia sẻ.

Và cũng như bao ca sĩ khác ở cái ngưỡng 60-70 tuổi, Phương Dung vẫn đau đáu có được một đêm nhạc để lại dấu ấn trong lòng khán giả trước khi không còn hát được nữa, nhưng ngặt nỗi nhân lực để thực hiện một liveshow hoành tráng lại không có. Thật không ngờ, duyên đến khi ban tổ chức chương trình Sol vàng mời Phương Dung và Giao Linh cùng là nhân vật tiếp theo trong chuỗi chương trình này.

 

“Tôi biết bước đường ca hát của mình không còn bao lâu nữa và tôi muốn ghi lại những hình ảnh thân thương nhất của mình và của khán giả, những người đã đến với tôi trong nhiều thập niên qua, để mãi mãi hình ảnh "nhạn trắng Gò Công"vẫn luôn hiện diện trong tâm tư khán giả Việt”, Phương Dung tâm sự.

 

Trong đêm nhạc, Phương Dung sẽ thể hiện lại những ca khúc gắn liền với tên tuổi của bà như Hoa nở về đêm, Về đâu mái tóc người thương, Hai kỷ niệm một chuyến đi… và song ca cùng con gái Phương Vy và nữ ca sĩ khách mời Cẩm Ly.

Chương trình sẽ diễn ra lúc 20 giờ ngày 14.6 tại Nhà hát Hòa Bình (TP.HCM).

Ca sĩ Phương Dung nói về nhạc xưa

Nếu hỏi tại sao khán giả bây giờ người ta không sống trong hoàn cảnh ra đời của những ca khúc xưa nhưng vẫn thích nghe thì chỉ có một lý do đó là những ca khúc xưa rất súc tích. Lời người viết từ câu đầu đến cuối giống như một câu chuyện kể mà ngay cả người đứng hát cũng có cảm giác như mình là một nhân vật trong câu chuyện này.

Chẳng hạn như ca khúc Chuyến đò không em của nhạc sĩ Hoài Linh có một đoạn mà dù quên chỗ nào đi nữa thì vẫn khó có thể quên đoạn này: "Từ khi ban sơ cả hai người vẫn chờ một câu nói. Mà rồi biệt ly không một lần hé môi, từ nay duyên kiếp tìm trong mộng thôi...".

Những ca sĩ bây giờ đa số đều có giọng tốt nhưng một số ca sĩ vẫn chưa chọn đúng bài để phát huy chất giọng của mình và chưa đủ may mắn để nổi tiếng. Không ít ca sĩ cũng quên mất một điều rằng hát là phải truyền cảm chứ không phải hát cho to, không phải gào thét là hay.

Khi dòng nhạc xưa, nhạc trữ tình được yêu thích trở lại, Phương Dung thầm cảm ơn ơn trên đã cho thế hệ nghệ sĩ như chúng tôi được trình diễn lại những hồi ức của mình cho khán thính giả.

Còn nếu hỏi Phương Dung có thích remix lại các ca khúc nhạc xưa không thì cá nhân Phương Dung không thích. Ví dụ như dòng nhạc của anh Trần Thiện Thanh mà remix lại theo phong cách rock thì sao có thể giữ được cái hồn của bài hát?

(Thiên Hương ghi)

Thiên Hương

>> Phương Dung - Cánh hạc trên đôi nạng gỗ
>> Phương Dung lần đầu biểu diễn ở Nhà hát Hòa Bình
>> Mạnh Quỳnh, Phương Dung về nước dự đại nhạc hội
>> Phương Dung, Giao Linh xúc động khi được hát trên quê hương
>> Phương Dung, Giao Linh làm live concert

Phương Dung (tên thật Nguyễn Phan Phương Dung; sinh ngày 9 tháng 8 năm 1946) là một nữ danh ca nhạc vàng nổi tiếng tại miền Nam Việt Nam trong những năm 1960–1975. Tiếng hát Phương Dung gắn liền với biệt danh Nhạn trắng Gò Công mà thi sĩ Kiên Giang tặng cho bà.[1]

Nhạn trắng là ai
Phương Dung

Ca sĩ Tâm Đan và Danh ca Phương Dung (bên phải) tại Đài tiếng nói Quân đội vào năm 1965

Thông tin nghệ sĩTên khai sinhNguyễn Phan Phương DungNghệ danhPhương DungSinh9 tháng 8, 1946 (75 tuổi)
Gò Công, Cộng hòa Tự trị Nam Kỳ, Liên bang Đông DươngDòng nhạcNhạc vàngNghề nghiệpCa sĩNhạc cụGiọng hátDân tộcKinhNăm hoạt độngThập niên 1960 – nayHãng đĩaAsia
Thúy Nga
Làng VănCa khúc tiêu biểuNỗi buồn gác trọ
Tạ từ trong đêm
Những đồi hoa sim

Phương Dung quê ở tỉnh Gò Công (nay là tỉnh Tiền Giang). Bà bắt đầu cuộc đời ca hát từ năm 1959 khi mới 13 tuổi từ Gò Công lên Sài Gòn tham gia cuộc thi tuyển chọn ca sĩ của Đài phát thanh Sài Gòn trong cuộc thi đó có sự tham gia của nhạc sĩ Thanh Sơn. Sau cuộc thi này, dù không đoạt giải cao nhưng Phương Dung may mắn được giới thiệu đi hát tại một số tụ điểm.

 

Phương Dung trên bìa ca khúc Nỗi buồn gác trọ

Ca khúc bà thu âm đầu tiên trong sự nghiệp ca hát là bài Đường Về Khuya của nhạc sĩ Minh Kỳ - Lê Dinh và nổi tiếng khi trình bày thành công ca khúc Nỗi buồn gác trọ của nhạc sĩ Hoài Linh và Mạnh Phát khi chỉ mới 16, 17 tuổi.

“Lúc đó, hãng phim Alpha có làm một cuốn phim mang tên Saigon By Night có sự tham gia trình diễn của nhiều ca sĩ Sài Gòn. Nhạc sĩ Hoài Linh-Mạnh Phát đã viết bài Nỗi buồn gác trọ đưa cho hãng phim và Phương Dung may mắn được chọn hát ca khúc này trong phim, từ đó được khán giả Sài Gòn cũng như các tỉnh dành nhiều tình cảm”, Phương Dung chia sẻ.

Sau đó tiếng hát bà càng được biết đến qua bài hát Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh, phổ thơ Hữu Loan) và Tạ từ trong đêm (của Trần Thiện Thanh). Phương Dung được trao giải huy chương vàng dành cho nữ ca sĩ năm 1965, trong khi đó nhạc sĩ Trần Thiện Thanh nhận giải Bài hát xuất sắc nhất trong năm.[2]

Biệt danh

Năm 1974, thi sĩ Hà Huy Hà đã dành tặng cho Phương Dung cái tên “Nhạn trắng Gò Công” và cái tên này theo bà đến tận bây giờ.

Lý giải về biệt danh này, Phương Dung cho biết:

“Mẹ tôi rất thích tôi mặc áo dài trắng đi hát vì trông giống như một cô học trò thích ca hát hơn là một ca sĩ. Áo dài trắng còn tượng trưng cho sự ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên. Ngoài ra, tôi quê ở Gò Công, nơi có rất nhiều chim nhạn bay nên hình ảnh "nhạn trắng" là sự kết hợp giữa chim nhạn Gò Công và áo dài trắng. Tôi cảm thấy mình rất may mắn khi biệt danh gắn liền với cuộc đời ca hát của mình xuất phát từ những hình ảnh quê hương”.[2]

Sau năm 1967 cô lập gia đình với một thương gia và rời Việt Nam vào khoảng năm 1977-1978. Phương Dung có tám người con, 6 trai và 2 gái. Hai cô con gái là Phương Vy đã từng cộng tác với Trung tâm Thúy Nga, và Hoàng Ly là người mẫu.[3]

Sau đó cô định cư tại Úc và thỉnh thoảng vẫn tham gia hoạt động văn nghệ trên các show lớn của Trung tâm Thế giới Nghệ thuật, Trung tâm Thúy Nga, Trung tâm Làng Văn, Asia Entertainment tại Mỹ.

Tháng 6 năm 2014, Phương Dung đã cùng nữ ca sĩ Giao Linh được tôn vinh và thực hiện Liveshow Sol Vàng "Còn mãi những khúc tình ca" để hát lại các ca khúc mang đậm dấu ấn cá nhân và được khán giả mến mộ trong nhiều thập niên qua.[4]

Khoảng cuối năm 2014 Phương Dung được mời làm giám khảo của cuộc thi Solo cùng Bolero do Đài Phát thanh - Truyền hình Vĩnh Long sản xuất.[5]

Thiện nguyện

Ngày 21 tháng 7 năm 2019, danh ca Phương Dung đã đến thăm và hát tặng các cháu mồ côi tại Làng Thiếu nhi Thủ Đức và Trung tâm Nuôi dưỡng - Bảo trợ trẻ em Tam Bình thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP HCM

Phương Dung xuất hiện trong chuyến đi từ thiện của gia đình NSƯT Bắc Sơn với trang phục giản dị. Bà đã hát tặng các cháu thiếu nhi hai ca khúc "Còn thương góc bếp chái hè" và "Bông bưởi hoa cau" của người nhạc sĩ mà mình tôn kính.[6]

Với công việc thiện nguyện cô là một trong những người thành lập Hội See The Light chuyên giúp đỡ những bệnh nhân và người nghèo tại Việt Nam qua việc giúp đỡ tiền bạc để chữa mắt, xây nhà, trường học. Cô còn vận động văn nghệ sĩ, bạn bè của cô tham gia vào chương trình này thông qua những show nghệ thuật gây quỹ từ thiện tại những quốc gia có đông người Việt.

Bắt đầu từ năm 1999, Phương Dung đều về Việt Nam giúp bệnh nhân hư mắt chữa trị, lúc đầu ở Gò Công, Tiền Giang, nơi cô sanh ra, sau đó ra tận Quảng Trị, Đồng Hới, Quảng Nam, Kon Tum, Đồng Tháp, Cần Thơ. Ngoài hoạt động chữa mắt, hội thiện nguyện còn giúp cho học sinh nghèo, cứu trợ nạn nhân thiên tai, bão lụt.[3]

  • Các bản thâu âm đĩa nhựa 45 tours của Sóng Nhạc, Việt Nam, Sơn Ca,...
  • Các bản thâu âm Cổ nhạc và Tân cổ Giao duyên cho hãng đĩa Hồng Hoa
  • Băng reel: các chương trình dành riêng cho tiếng hát Phương Dung
Sóng Nhạc 6: collection các bản thu âm trên đĩa nhựa 45 vòng từ 1962~1970, hòa âm Nghiêm Phú Phi, Y Vân, Văn Phụng và Lê Văn Thiện Hương Quê (1972, hòa âm Y Vân và Lê Văn Thiện) Sơn Ca 5 (1973, hòa âm Văn Phụng) Sơn Ca 11, 1975, hòa âm Văn Phụng
  • Băng reel thâu âm cho các chương trình của Thanh Thúy, Trường Hải, Shotguns, Nghệ thuật - Tâm Anh, Nhật Trường, Thương Ca, Premier,...
  • CD: Các chương trình riêng tiếng hát Phương Dung
Con đường xưa em đi (1984, Làng Văn) Đố ai (Làng Văn) Nửa vành trăng đợi (1995, Giáng Ngọc) Hình ảnh người em không đợi Còn mãi những khúc tình ca (Làng Văn) Chiếc bóng công viên Ngày đó xa rồi (Trung tâm Asia) Phương Dung 89 (Trung tâm Asia) Chuyện một đêm song ca Trường Thanh, Phương Dung Hàn Mạc Tử song ca Tuấn Vũ Phương Dung (Giáng Ngọc) Tiễn người đi song ca Tuấn Vũ, Phương Dung (Thanh Lan) Vùng lá me bay song ca Tuấn Vũ, Phương Dung (Thúy Anh) Phương Dung Hải ngoại 2 (Giáng Ngọc) Tha La Xóm đạo (Thúy Anh) Mẹ và bông bí trắng cổ nhạc với Phượng Liên (1998)
  • Solo cùng Bolero (2014 - 2016)
  • Tình Bolero (2016)
  • Gương mặt thân quen (2017)
  • Ca sĩ giấu mặt (2017)
  • Ban nhạc quyền năng (2018)
  • Chân dung cuộc tình (2018 - 2019)
  • Người kể truyện tình (2017 - 2018)
  • Tinh hoa hội tụ (2018 - 2019)
  • Sao nối ngôi (2019)
  • Làng hài mở hội mừng xuân (2019)
  • Hãy nghe tôi hát (2017, 2019)
  • Thần tượng Bolero (2019)
  • Ký Ức Vui Vẻ (2019)
  • Bộ 3 Siêu đẳng (2021)
STT Tiết mục Thể hiện với Chương trình Năm
1 Nỗi Buồn Đêm Đông (Anh Minh) solo Paris By Night 2 1986
2 Bóng Nhỏ Đường Chiều (Trúc Phương) solo Paris By Night 5 1987
3 Sắc Hoa Màu Nhớ (Nguyễn Văn Đông) solo Paris By Night 14 1991
4 Biết Đâu Tìm (Hoàng Thi Thơ) solo Paris By Night 47 1999
5 Về Đâu Mái Tóc Người Thương (Hoài Linh) Hoàng Oanh Paris By Night 84 2006
STT Tiết mục Thể hiện với Chương trình Năm
1 Sầu Cố đô (Duy Khánh) solo Hollywood Night 2 1992
STT Tiết mục Thể hiện với Chương trình Năm
1 Nỗi buồn gác trọ (Mạnh Phát, Hoài Linh) solo ASIA 12 1996
2 Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh, thơ Hữu Loan) solo ASIA 13 1996
3 LK Tạ Từ Trong Đêm, Từ Đó Em Buồn (Trần Thiện Thanh) Băng Tâm ASIA 50 2006
4 LK Rừng Lá Thay Chưa (Huỳnh Anh), Xót Xa (Lam Phương) Tuấn Vũ ASIA 51 2006
5 Con Đường Việt Nam (Trúc Hồ) Hợp ca ASIA 51 2006
6 LK Chuyến Tàu Hoàng Hôn, Cánh Buồm Chuyển Bến (Minh Kỳ, Hoài Linh) Thanh Thúy ASIA 52 2006
7 Hoà Bình Ơi, Việt Nam Ơi (Trầm Tử Thiêng) Trung Chỉnh, Doanh Doanh ASIA 54 2007
8 Thiệp Hồng Anh Viết Tên Em (Song Ngọc, Hoài Linh) Trung Chỉnh ASIA 58 2008
9 Đáp Lời Sông Núi (Trúc Hồ) Tốp ca: Thanh Thúy, Phương Hồng Quế,... (Tất cả ca sĩ Trung tâm Asia) ASIA 58 2008
10 Đôi Ngã Đôi Ta (Trần Thiện Thanh) Chế Linh ASIA 61 2009

  1. ^ Mai Nhật (11 tháng 8 năm 2020). “Thời xuân sắc của 'Nhạn trắng Gò Công' Phương Dung”. Vnexpress.
  2. ^ a b Thiên Hương (4 tháng 6 năm 2014). “Nhạn trắng Gò Công' Phương Dung: Cánh chim không mỏi!”. Báo Thanh Niên. Truy cập 27 tháng 4 năm 2021.
  3. ^ a b Ngân An (19 tháng 9 năm 2020). “Nữ ca sĩ có 8 người con và hôn nhân hạnh phúc với chồng hơn 13 tuổi”. Vietnamnet.
  4. ^ Tâm Giao (27 tháng 5 năm 2014). “Phương Dung, Giao Linh làm liveshow chung”. Vnexpress.
  5. ^ Thế Danh, Quốc Tuyên (25 tháng 11 năm 2014). “Danh ca Lệ Thu, Phương Dung làm giám khảo Solo cùng Bolero”. Đời sống và Pháp Luật.
  6. ^ Thanh Hiệp (22 tháng 7 năm 2019). “Nữ danh ca Phương Dung rơi nước mắt khi thăm trẻ mồ côi”. Người Lao Động.

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Phương_Dung&oldid=68485986”