TS Nguyễn Văn NôngHọc thuyết PPPMột rổ hàng hóa tương tự ở Việt Nam= 3.500.000 VND1 NDT = 3500 VND1.1. Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối1.1.1. Định nghĩaBiểu hiện tương quan sức mua giữa hai đồng tiền tại một thời điểmTheo quy luật ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối, ta thấy thuyết PPP là sự pháttriển của quy luật một giá.Trong điều kiện thị trường cạnh tranh hoàn hảo, giá của một hàng hóa bán ở bất kỳquốc gia nào cũng sẽ như nhau nếu được tính bằng một đồng tiền chung. Và nếu có mộtsự chênh lệch trong giá cả khi được tính bằng một đồng tiền chung thì mức cầu sẽ dịchchuyển để các giá cả này trở nên cân bằng.Ví dụ 4:Nếu cùng một sản phẩm được Mỹ và Việt Nam sản xuất mà giá ở Việt Nam thấphơn khi được tính bằng một đồng tiền chung , cầu của sản phẩm này sẽ tăng ở Việt Namvà giảm đi ở Mỹ.Vì vậy, giá thực tế tính ở mỗi nước hoặc tỷ giá hối đoái có thể điều chỉnh lại hoặc2 nhân tố này bị tác động đồng thời. Cả hai lực này sẽ làm cho giá của các sản phẩm sẽgiống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung.Tuy nhiên, trên thực tế, sự hiện hữu của chi phí vận chuyển, thuế nhập khẩu và hạnngạch có thể ngăn cản quy luật ngang giá sức mua tuyệt đối.1.1.2. Công thức học thuyết sức mua (PPP) dạng tuyệt đốiNếu đẳng thức Pi = S * P*i là đúng cho mọi hàng hoá và dịch vụ, thì khi tính giá mộtrổ hàng hoá và dịch vụ giống nhau ta cũng có:Với:4Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách TS Nguyễn Văn NôngSHọc thuyết PPPtỷ giá giao ngayP là giá rổ hàng hoá và dịch vụ ở trong nướcP* là giá rổ hàng hoá và dịch vụ ở nước ngoàiÝ nghĩa học thuyết ngang giá sức mua(PPP) dạng tuyệt đối: Giải thích tại một thờiđiểm, tại sao tỷ giá của một đồng tiền nhất định so với một đồng tiền này là cao, còn vớiđồng tiền khác là thấp.1.1.3. Ưu điểm và nhược điểm học thuyết ngang giá sức mua(PPP) dạng tuyệtđốiƯu điểmGiải thích sự thay đổi tỉ giá một cách đơn giản.Nhược điểm• Độ chính xác khó kiểm chứng vì rổ hàng hoá ở mỗi quốc gia là khác nhau và tỉtrọng hàng hoá trong rổ hàng hoá cũng khác nhau.• Chỉ dựa trên giá cả của một hàng hóa cụ thể mà đưa ra kết luận chung cho cả nềnkinh tế• Dựa trên giả định về thị trường cạnh tranh hoàn hảo (trên thực tế vẫn tồn tại chi phívận chuyển, thuế, hạn ngạch• Chi phí vận chuyển, những hạn chế trong lưu chuyển hàng hóa (thuế nhập khẩu,hạn ngạch), hỗ trợ xuất khẩu gây khó khăn cho kinh doanh chênh lệch giá nhằmđảm bảo PPP• Sự phân biệt về giá cả do cạnh tranh không hoàn hảo (độc quyền...)• Chỉ tính đến hàng hóa tham gia vào ngoại thương (tradable goods)• Cách đo lường chỉ số giá cả giữa các nước khác nhauKết luận:5Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách TS Nguyễn Văn NôngHọc thuyết PPPHọc thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đối chỉ là mô hình lý thuyết áp dụngcho trường hợp cạnh tranh hoàn hảo và không thể áp dụng như là mô hình lý thuyết đểdự đoán tỷ giá.1.2. Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tương đối1.2.1. Định nghĩaBiểu hiện sự thay đổi của PPP qua thời gian, dẫn đến sự thay đổi của tỷ giá. Thôngthường kỳ hạn là 1 năm.Học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tương đối đã khắc phục những nhược điểmcủa PPP tuyệt đối, PPP tương đối xem xét mối quan hệ giữa giá cả các quốc gia trongđiều kiện của thị trường không hoàn hảo với đủ các yếu tố: chi phí vận chuyển, thuế quanvà hạn ngạch, đồng thời dùng chỉ số giá đại diện cho giá cả hàng hóa mỗi nước. Họcthuyết PPP chỉ ra rằng, tỷ giá giữa hai đồng tiền bất kỳ sẽ điều chỉnh để phản ánh nhữngthay đổi trong mức giá cả giữa hai nướcHình thức tương đối của lý thuyết này là một hình thức khác giải thích cho khả năngbất hoàn hảo của thị trường như chi phí vận chuyển, thuế quan và hạn ngạch. Hình thứcnày công nhận rằng do các bất hoàn hảo của thị trường, giá cả của những sản phẩm giốngnhau ở các nước khác nhau sẽ không nhất thiết bằng nhau khi được tính bằng một đồngtiền chung.Do các yếu tố của thị trường không hoàn hảo nên giá cả của những sản phẩm giốngnhau ở các nước khác nhau có thể không bằng nhau khi tính bằng một đồng tiền chung.Tỷ lệ thay đổi trong giá cả sản phẩm giống nhau ở các nước khác nhau sẽ phần nàogiống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung, miễn là chi phí vận chuyển và cáchàng rào mậu dịch là không thay đổi.Tuy nhiên, theo hình thức này, tỷ lệ thay đổi tronggiá cả sản phẩm sẽ phần nào giống nhau khi được tính bằng một đồng tiền chung, miễn làchi phí vận chuyển và các hàng rào mậu dịch không thay đổi.6Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách TS Nguyễn Văn NôngHọc thuyết PPP1.2.2. Công thức học thuyết ngang giá sức mua (PPP) dạng tuyệt đốiGiả sửΔS tỉ lệ phần trăm tỉ giá thay đổi sau một nămΔP tỉ lệ phần trăm thay đổi giá cả trong nướcΔP* tỉ lệ phần trăm thay đổi giá cả ở nước ngoàiTa có:Ví dụ 5: lạm phát ở Việt Nam là 10%, lạm phát ở Mỹ là 4% sau 1 năm, S là tỉ giá giaongay:Vậy, đồng USD tính bằng VND tăng giá 5,77%Nhận xét: Quốc gia nào có tỉ lệ lạm phát cao thì đồng tiền nước đó sẽ giảm giá trongtương lai.Ví dụ 6:Giả sử:Nếu S = 20.000 VND/$, giá lúa sẽ là:lúa Mỹlúa Việt NamỞ Mỹ200$220$Ở Việt Nam4.000.000 VND 4.400.000 VNDNếu S = 22.000 VND/$, giá lúa sẽ là:lúa Mỹlúa Việt NamỞ Mỹ200$200$Ở Việt Nam4.400.000 VND 4.400.000 VNDNhư vậy, lúa Việt Nam tăng giá 4.400.000 VND/tấn, lúa Mỹ vẫn ở giá 200USD/tấn, tỷ giá cũ là 20.000 VND/USD, thì lúc đó thuyết ngang giá sức mua PPP nóirằng tỷ giá sẽ được điều chỉnh theo hướng giảm giá đồng VND, tức là bằng 22.0007Học viên: Nguyễn Đăng Xuân Bách Show
Ngang giá sức mua là một thước đo phân tích vĩ mô so sánh khả năng sản xuất và mức sống giữa các quốc gia. Ngang giá sức mua là học thuyết kinh tế so sánh tiền tệ của các quốc gia thông qua cách tiếp cận về giỏ tiền tệ.
Hiện nay, trong lĩnh vực kinh tế tài chính có nhiều thuật ngữ tiếng anh khá lạ lẫm mà không phải ai cũng biết được. Một trong số đó là purchasing power parity. Vậy purchasing power parity là gì? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi liên quan đến vấn đề purchasing power parity là gì? để tìm được câu trả lời bạn nhé! Thuật ngữ tiếng Anh Purchasing Power Parity, viết tắt là PPP dùng để chỉ Ngang giá sức mua. Ngang giá sức mua là một thước đo phân tích vĩ mô so sánh khả năng sản xuất và mức sống giữa các quốc gia. Ngang giá sức mua là học thuyết kinh tế so sánh tiền tệ của các quốc gia thông qua cách tiếp cận về giỏ tiền tệ. Theo khái niệm này hai loại tiền tệ đang ở trạng thái cân bằng được gọi là hai loại tiền tệ ngang giá khi một giỏ hàng hóa có giá như nhau ở cả hai quốc gia, có tính đến tỉ giá hối đoái. Ví dụ minh họa: Một đôi dày ở Mỹ có giá 5 USD và ở Pháp là 3 EUR. Để có thể so sánh, trước tiên chúng ta phải chuyển đổi 3 EUR sang USD. Nếu tỉ giá hối đoái trong trường hợp này ở mức 3 EUR đổi sang được 5 USD, thì ngang giá sức mua sẽ là 5/3. Nói cách khác, với mỗi 1 USD chi cho đôi dày ở Mỹ, phải mất 1,66 USD để mua chiếc áo tương tự ở Pháp bằng đồng euro. Công thức tính ngang giá sức mua một cách tương đối như sau: S = P1/ P2 Trong đó: S là tỉ lệ trao đổi giữa đồng tiền 1 với đồng tiền 2 P1 là giá cả của hàng hoá X trong nước P2 là giá cả của hàng hoá X ở nước ngoài. Ngang giá sức mua (Purchasing power parity) có liên quan gì tới GDP?Trong nền kinh tế vĩ mô hiện nay, GDP đề cập đến tổng giá trị tiền tệ của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất tại một quốc gia. GDP (tổng sản phẩm quốc nội) danh nghĩa sẽ tính toán giá trị tiền tệ theo các giá trị tuyệt đối và điều chỉnh tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa theo lạm phát. Tuy nhiên, một số phương pháp tính toán hiện nay thậm chí còn đi xa hơn thế, điều chỉnh GDP theo ngang giá sức mua. Sự điều chỉnh này với mục đích chuyển đổi tổng sản phẩm quốc nội danh nghĩa thành 1 số dễ so sánh hơn giữa các quốc gia với nhau với các loại tiền tệ khác nhau. Các nhược điểm của ngang giá sức mua (Purchasing power parity)Thứ nhất: Về chi phí vận chuyểnThực tế có thể thấy rằng một hàng hóa nếu không có sẵn trong nước hàng hóa không có sẵn trong nội địa phải được nhập khẩu, làm phát sinh chi phí vận chuyển. Những chi phí này không chỉ bao gồm tiền nhiên liệu mà còn cả thuế nhập khẩu. Do đó, hàng hóa nhập khẩu sẽ bán với giá tương đối cao hơn so với hàng hóa có nguồn gốc nội địa giống hệt nhau. Thứ hai: Khác biệt thuế giữa các nướcThuế giá trị gia tăng đánh vào hàng hóa giữa các nước có sự khác nhau. Vì vậy, người mua phải mua hàng hóa với giá chênh lệch rất cao đối với hàng hóa đó. Thứ ba: Sự can thiệp của Chính phủThuế quan có thể làm giá hàng hóa nhập khẩu tăng đáng kể, dẫn tới các sản phẩm tương tự ở những nước khác sẽ rẻ hơn tương đối. Thứ tư: Các chi phí khácCác yếu tố chi phí đầu vào của hàng hóa như chi phí bảo hiểm, vệ sinh và lao động ở các quốc gia là rất khác nhau và khó có thể so sánh ngang giá giữa các quốc gia Thứ năm: Sự cạnh tranhHàng hóa có thể được cố tình định giá cao hơn trong một quốc gia. Trong một số trường hợp, giá cao hơn là do một công ty có thể có lợi thế cạnh tranh so với những nhà cung cấp khác, giữ thế độc quyền riêng hoặc là một phần của một tập đoàn độc quyền. Trên đây là nội dung bài viết về Purchasing power parity là gì? hi vọng sẽ cung cấp những thông tin bổ ích đến bạn đọc. |
