Mắc covid bao lâu thì hết lây cho người khác

(CTTĐTBP) - Sau 10 ngày kể từ thời điểm khởi phát triệu chứng đầu tiên, bệnh nhân Covid-19 mới được coi là an toàn.

Câu hỏi: Tôi đã nhiễm Covid-19 được 7 ngày và đã test nhanh âm tính. Như vậy, tôi đã an toàn không lây nhiễm cho người khác hay chưa?

Trả lời: 

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Phúc, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương: Nhiều bệnh nhân Covid-19 hiện nay hết triệu chứng chỉ sau 4-5 ngày, thậm chí 2-3 ngày. Những người này cũng có kết quả xét nghiệm âm tính với nCoV sớm và tự cho rằng bản thân đã khỏi bệnh, từ đó thoải mái trở lại sinh hoạt, làm việc.

Tuy nhiên, quan điểm này chưa chính xác bởi vì sau 10 ngày kể từ thời điểm khởi phát triệu chứng đầu tiên, bệnh nhân Covid-19 mới được coi là an toàn.

Nguyên nhân đầu tiên là việc test nhanh cho kết quả âm tính chưa thể khẳng định cơ thể đã sạch virus. Nếu độ nhạy của test không cao hoặc việc lấy mẫu không đúng quy trình cũng như kỹ thuật, sai vị trí, kit test sẽ không hiển thị kết quả chính xác.

Thứ hai, trong trường hợp test nhạy, người lấy mẫu làm đúng và cho kết quả âm tính, việc cơ thể hết virus cũng không đồng nghĩa bệnh sẽ không diễn biến nặng trong thời gian sau đó.

Cụ thể, bệnh nhân Covid-19 diễn biến nặng sẽ phải trải qua 3 pha, gồm: nhiễm cấp, phổi và miễn dịch.

Pha nhiễm cấp được tính trong khoảng 0-5 ngày đầu tiên kể từ khi khởi phát triệu chứng. Lúc này, SARS-CoV-2 bắt đầu tấn công cơ thể và nhân lên nhanh chóng. Virus có thể xuất hiện ở hầu hết dịch xét nghiệm. Do đó, tỷ lệ phát hiện dương tính rất cao.

Pha phổi sẽ diễn ra từ ngày thứ 5 đến 10 kể từ thời điểm phát hiện triệu chứng. Ở giai đoạn này, tải lượng virus sẽ giảm đáng kể, từ đó nhiều khả năng cho kết quả xét nghiệm âm tính. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn nCoV có thể tấn công vào phổi.

Giai đoạn cuối cùng là pha miễn dịch, chủ yếu liên quan bệnh nhân viêm phổi ARDS, có sốc,... và phải điều trị tại các đơn vị hồi sức cấp cứu.

Như vậy, sau 10 ngày, bệnh nhân không có triệu chứng bất thường, chỉ số SpO2 (nồng độ oxy trong máu) ổn định, chúng ta mới hiểu SARS-CoV-2 không tấn công vào phổi và an tâm trở lại sinh hoạt bình thường.

Nhóm có nguy cơ diễn biến nặng cao là người cao tuổi, mắc bệnh nền, chưa tiêm vaccine cần theo dõi sát tình trạng sức khỏe, nhất là chỉ số SpO2 đến khi đủ 10 ngày.

Một số trường hợp khác sau 10 ngày khởi phát triệu chứng vẫn có kết quả dương tính với nCoV. Theo bác sĩ Phúc, việc âm tính hay dương tính sau khi test nhanh không phải vấn đề quá đáng lo nếu F0 đã trải qua đủ thời gian này.

Vì dù test nhanh vẫn dương tính với nCoV, bệnh nhân sau 10 ngày sẽ ít có nguy cơ diễn biến nặng. Về khả năng lây lan virus, các nghiên cứu đến nay cũng cho thấy, sau 10 ngày kể từ thời điểm xuất hiện triệu chứng đầu tiên, nguy cơ lây SARS-CoV-2 rất thấp, gần như bằng không./.

Thời gian ủ bệnh hay tiếp xúc bao lâu thì bị nhiễm Covid ở người bình thường là cơ sở để thực hiện sàng lọc và kiểm soát sự lây lan virus trong cộng đồng. Cùng các chuyên gia tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tìm hiểu về thời gian nhiễm bệnh đối với người bình thường sau khi tiếp xúc virus SARS-CoV-2 thông qua bài chia sẻ dưới đây.

1. Virus SARS-CoV-2 ngoài môi trường có khả năng tồn tại như thế nào?

Tất cả những mất mát và tổn thất trong suốt thời gian qua trên toàn cầu được xuất phát từ virus SARS-CoV-2 - tác nhân dẫn đến đại dịch Covid-19. Bên ngoài môi trường, virus có thể tổn tại ở đâu và thời gian sống của nó bao lâu là thắc mắc chung của không ít người. 

Trước khi đi tìm lời giải cho nghi vấn tiếp xúc bao lâu thì bị nhiễm Covid, bạn nên biết trong môi trường tự nhiên, sự tồn tại của virus SARS-CoV-2 và thời gian sống của chúng như thế nào để có cách phòng tránh. 

Khả năng tồn tại của virus SARS-CoV-2 theo nhiệt độ

Virus SARS-CoV-2 có khả năng sống khác nhau tùy thuộc vào điều kiện môi trường, nhiệt độ và độ ẩm. 

• Ở mức nhiệt độ từ 4 - 20 độ C, virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại trong khoảng thời gian là 5 ngày. 

• Đối với mức nhiệt trên 20 độ C, khả năng sống của virus sẽ có xu hướng yếu dần và từ 33 độ C trở lên thì hoạt động yếu, ít có khả năng lây nhiễm. 

• Đối với mức nhiệt từ 56 độ C trở lên thì chúng sẽ mất khả năng lây nhiễm sau thời gian là 30 phút. 

Khả năng sống của virus SARS-CoV-2 thay đổi ở các mức nhiệt khác nhau

Virus SARS-CoV-2 sống chủ yếu trên các bề mặt tiếp và trong không khí, không thể tự bay vào mũi con người mà chủ yếu thông qua bàn tay. Do đó mà Bộ y tế khuyến cáo người dân đưa tay lên mặt, mũi, miệng và rửa tay thường xuyên với dung dịch sát khuẩn. Tia UV và các dung dịch sát khuẩn y tế có khả năng tiêu diệt virus trong khoảng thời gian 60 phút. 

Thời gian virus SARS-CoV-2 tồn tại trong không khí và bề mặt 

Virus tồn tại trọng không khí thông qua giọt bắn từ người bệnh lúc ho, hắt hơi và bám lên các bề mặt khi có sự tiếp xúc. Khả năng lây lan của virus trong môi trường cực kỳ nhanh và có thể tồn tại nhiều giờ liền trên bề mặt.  

• Ở nhiệt độ bình thường, virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại dưới dạng giọt nước lơ lửng trong không khí lên đến 3 giờ sau khi bắn ra từ người bệnh lúc ho, hắt hơi. 

• Đối với các bề mặt tiếp xúc khác nhau thì khả năng sống của virus cũng có sự thay đổi. Chúng sống lâu nhất khi ở trên bề mặt các vật làm từ nhựa hoặc thép với thời gian có thể là 3 ngày. Đối với bề mặt thép không gỉ và đồng thì chúng tồn tại khoảng 48 giờ. Cuối cùng là bề mặt của tấm bì cứng thì chúng có thể tồn tại trong khoảng 24 giờ.

Virus SARS-CoV-2 tồn tại dưới dạng nước lơ lửng trong không khí khoảng 3 giờ

Sự tồn tại của virus trong không khí hay bất cứ đâu mặc dù quan trọng nhưng không phải là tất cả đối với công tác phòng chống dịch mà chủ yếu phụ thuộc vào ý thức bảo vệ mình trước đại dịch của mọi người. 

2. Người bình thường tiếp xúc bao lâu thì bị nhiễm Covid? 

Để xác định người bị Covid hay không sẽ được khẳng định sau khi thực hiện test nhanh kháng nguyên hoặc kết quả xét nghiệm PCR. Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên thực hiện test nhanh hoặc xét nghiệm Covid khi có biểu hiện nghi ngờ hay tiếp xúc với người nhiễm virus. 

Tiếp xúc mầm bệnh bao lâu thì kiểm tra có kết quả chính xác? 

Người bị Covid sẽ được khẳng định sau khi cán bộ y tế thực hiện test nhanh kháng nguyên hay xét nghiệm PCR cho kết quả dương tính. Tuy nhiên, thời điểm để có kết quả chính xác là âm hay dương tính còn tùy thuộc vào người được kiểm tra đã tiêm vacxin hay chưa. 

• Sau 24 - 48 giờ, những trường hợp chưa tiêm vacxin, sau khi tiếp xúc với mầm bệnh sẽ có thể cho kết quả kiểm tra dương tính. 

• Những người đã tiêm vacxin thì sau khi tiếp xúc với virus, sau thời gian 5 - 7 ngày kết quả kiểm tra có thể dương tính với Covid. 

Sau 24 - 48 giờ kiểm tra Covid sẽ có kết quả chính xác nếu chưa chích ngừa

Sau khi xâm nhập, virus SARS-CoV-2 cần có thời gian để phát triển, khi nồng độ virus đạt đến một mức độ nhất định có thể gây bệnh thì test nhanh hay xét nghiệm kiểm tra mới có kết quả chính xác nhất. Nếu bạn thực hiện kiểm tra sớm hơn thời gian nói trên, nồng độ virus chưa đạt mức có thể cho kết quả âm tính. 

Sau khi tiếp xúc với mầm bệnh bạn cần tự cách ly theo đúng quy định để tránh sự lây lan cho những người xung quanh trong khoảng thời gian chờ đợi kết quả kiểm tra chính xác nhất. Khoảng thời gian này đối với từng cá nhân chính là câu trả lời cho nghi vấn tiếp xúc với người nhiễm Covid bao lâu thì bị bệnh. 

Thời gian ủ bệnh sau khi tiếp xúc mầm bệnh là bao lâu? 

Khoảng thời gian từ lúc tiếp xúc với mầm bệnh lần đầu tiên cho đến khi xuất hiện triệu chứng Covid khởi phát thì gọi là thời gian ủ bệnh. Tùy vào thể trạng của từng cá nhân và chủng virus phơi nhiễm mà thời gian ủ bệnh Covid sẽ có sự khác nhau. 

• Theo công bố từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC Mỹ) thì thời gian ủ bệnh Covid-19 có thể là từ 2 - 14 ngày tùy từng trường hợp. 

• Trung bình thì thời gian ủ bệnh sau khi tiếp xúc với virus SARS-CoV-2 là 5 ngày, biến thể Delta thời gian ngắn hơn là từ 2 - 4 ngày. Đặc biệt, biến chủng Omicron thời gian ủ bệnh còn ngắn hơn các biến chủng khác. 

Trong khoảng thời gian này, virus đã sự tồn tại trong cơ thể người và vẫn có khả năng lây nhiễm sang người khác. Chính vì vậy mà những trường hợp khi đã có sự phơi nhiễm với virus thì dù không xuất hiện triệu chứng cũng không được tính là an toàn. Covid hoàn toàn có thể lây lan nhanh chóng kể cả khi chưa xuất hiện triệu chứng. Hơn nữa, hiện nay do đã được tiêm phòng vacxin nên có rất nhiều các trường hợp dương tính với Covid nhưng không có biểu hiện nên bất kể ai cũng phải nâng cao cảnh giác để tự bảo vệ chính mình. 

Thực hiện tốt biện pháp phòng bệnh để bảo vệ bản thân và những người xung quanh

Bạn có thể tìm hiểu về vấn đề người bình thường tiếp xúc bao lâu thì bị nhiễm Covid để có thêm thông tin cho bản thân, tuy nhiên, phòng bệnh vẫn tốt hơn so với việc nhiễm bệnh mới bắt đầu lo lắng. Hiện nay, phương pháp bảo vệ bản thân tốt nhất chính là tiêm vacxin phòng Covid theo quy định của Bộ y tế. 

Tự bảo vệ mình chính là bảo vệ đất nước trước đại dịch toàn cầu Covid-19. Mọi vấn đề có liên quan đến dịch bệnh hay sức khoẻ, bạn có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC theo hotline: 1900 56 56 56 để được các chuyên gia tư vấn cụ thể.