Lá kinh giới là lá gì năm 2024

Kinh giới, kinh giới rìa hay kinh giới trồng (tên khoa học: Elsholtzia cristata) là loài cây thảo thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae), là một loại rau thơm và cây thuốc.

Kinh giới có thân vuông, mọc thẳng, cao khoảng 30 – 50 cm. Hoa nhỏ, màu tím nhạt, mọc thành bông ở đầu cành. Cây chứa tinh dầu có vị cay, đắng, mùi thơm.

Phân bố[sửa | sửa mã nguồn]

Kinh giới mọc ở khu vực đồi núi, đất bỏ hoang, với địa hình nhiều nắng, bờ sông suối hay trong rừng; ở cao độ 0-3.400 m. Có tại Ấn Độ, Campuchia, Lào, Malaysia, Mông Cổ, Myanma, Nga, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc (ngoại trừ các tỉnh Thanh Hải và Tân Cương), Việt Nam. Nó cũng được du nhập vào châu Âu và Bắc Mỹ.

Tại Việt Nam, kinh giới được trồng ở nhiều nơi, thường được ăn sống.

Lưu ý[sửa | sửa mã nguồn]

Tại Trung Quốc, nó cùng một số loài khác trong cùng chi Elsholtzia được gọi chung là 香薷 (hương nhu), nhưng không phải là các loài có tên gọi là hương nhu như ở Việt Nam (thuộc chi Ocimum). Trong khi đó, tên gọi 荆芥 (kinh giới) lại được dùng để chỉ các loài thuộc các chi Nepeta và Schizonepeta (Schizonepeta được một số tác giả coi là danh pháp đồng nghĩa của Nepeta).

Ngoài ra, một số loài thuộc chi Chenopodium cũng có tên gọi là kinh giới, bên cạnh các tên gọi như rau muối hay dầu giun. Ví dụ Chenopodium ficifolium gọi là kinh giới trắng. Cụ thể xem thêm bài về chi Rau muối (Chenopodium).

Rau kinh giới là một loại thảo mộc có mùi thơm nồng, vị cay tính ấm, thường được dùng làm nguyên liệu chế biến cho nhiều món ăn. Mặc dù thường được sử dụng với một lượng rất nhỏ nhưng lá kinh giới vẫn chứa nhiều dưỡng chất quan trọng giúp ngăn ngừa vi khuẩn, giảm viêm, đặc biệt rất phổ biến trong các món ăn của Việt Nam. Bên cạnh đó, rau kinh giới còn mang lại rất nhiều công dụng chữa bệnh mà ít người biết tới.

Rau kinh giới thường được sử dụng như một loại gia vị, một loại rau mùi. Lá của cây kinh giới thường được thêm vào các món ăn, hoặc sử dụng ăn kèm tạo ra hương vị thơm ngon. Ngoài ra, rau kinh giới còn là một loại dược liệu, cây thuốc có nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ phòng và chữa bệnh.

Rau kinh giới là rau gì?

Rau kinh giới có tên khoa học là Elsholtzia ciliata thuộc họ Lamiaceae, nó còn được biết đến với các tên gọi khác như: Tịnh giới, giả tô, kinh giới tuệ hay khương giới. Rau kinh giới vừa là một loại rau mùi vừa là một vị thuốc trong Đông y, bộ phận thường dùng làm là lá tuy nhiên bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây trừ rễ, trồng và thu hái rau kinh giới quanh năm.

Kinh giới là cây thân thảo, cao 40 ‑ 60 cm. Thân vuông, có lông mịn, lá mọc đối chéo chữ thập, phiến lá có hình trứng, đầu nhọn, mép lá có răng cưa. Hoa mọc thành cụm, thường tập trung ở đầu cành, hoa nhỏ có màu tím nhạt hoặc hồng tía. .

Công dụng của rau kinh giới

Từ lâu, cây kinh giới đã góp phần quan trọng trong y học dân gian với những tính chất chống vi khuẩn, chống viêm và giảm đau. Không chỉ dừng lại ở đó, rau kinh giới còn được biết đến là một nguồn dinh dưỡng quan trọng, hỗ trợ điều trị các vấn đề sức khỏe như: Các bệnh liên quan đến đường hô hấp, tiêu hóa, hỗ trợ điều trị các bệnh cảm sốt, nhức đầu, đau rát họng, băng huyết, đại tiện ra máu.

Kháng khuẩn

Rau kinh giới với khả năng kháng khuẩn rất tốt, do có sự hiện diện của các hợp chất quan trọng như carvacrol và thymol. Cả hai hợp chất này đã được chứng minh là có khả năng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và tiêu diệt vi khuẩn.

Đồng thời có thể được áp dụng trong việc hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến hệ thống hô hấp như: Cảm lạnh, viêm nhiễm mũi và ho. Việc sử dụng rau kinh giới trong thực phẩm không chỉ mang lại hương vị đặc trưng mà còn giúp bảo quản thực phẩm bằng cách ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm.

Ngoài ra, tinh dầu kinh giới cũng thường được tích hợp vào các sản phẩm chăm sóc cá nhân như xà phòng, kem đánh răng và dầu gội. Tận dụng khả năng kháng khuẩn của rau kinh giới không chỉ giúp bảo vệ da và tóc khỏi các tác nhân gây hại, mà còn mang lại một trải nghiệm tự nhiên và thơm mát.

Giàu chất chống oxy hóa

Flavonoids và polyphenols là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ có trong rau kinh giới, đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn hoạt động của gốc tự do, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do stress oxy hóa. Đồng thời, các vitamin và khoáng chất như vitamin C và E hỗ trợ cho hệ thống chống oxy hóa tự nhiên của cơ thể.

Kinh giới không chỉ giúp bảo vệ tế bào, mà còn có thể giảm nguy cơ các vấn đề tim mạch bằng cách ngăn chặn tổn thương của mạch máu và tế bào tim. Công dụng chống oxy hóa của nó hỗ trợ trong việc ngăn chặn quá trình lão hóa của tế bào, lão hóa da và cơ quan khác của cơ thể trở nên khỏe mạnh, đồng thời giảm khả năng mắc ung thư.

Rau kinh giới hỗ trợ chống viêm

Tinh dầu chiết xuất từ cây kinh giới có chứa các hợp chất như: Camphor, carvacrol, thymol, đặc biệt là các dẫn xuất phenols được xác định là có khả năng chống viêm, giúp giảm phản ứng viêm nhiễm trong cơ thể.

Rau kinh giới cũng là một nguồn cung cấp flavonoids và chất chống oxy hóa, giúp giảm stress oxy hóa trong cơ thể. Stress oxy hóa góp phần vào quá trình viêm nhiễm, việc giảm stress oxy hóa giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm. Rau kinh giới thường được sử dụng để giảm viêm và giảm đau, tinh dầu kinh giới cũng thường được sử dụng trong các liệu pháp xoa bóp để giảm viêm cơ và đau nhức.

Hỗ trợ điều trị cảm cúm

Hợp chất carvacrol và thymol của rau kinh giới hỗ trợ quá trình điều trị cảm sốt, không chỉ giúp tiêu diệt tác nhân gây bệnh mà còn có tác động làm dịu và giảm sưng trong họng và mũi. Thông qua sử dụng nước xông hơi với tinh dầu kinh giới, đây là một phương pháp tự nhiên để giảm nghẹt mũi và làm cho việc hô hấp trở nên dễ dàng hơn.

Kinh giới còn giúp giảm sốt, giúp cơ thể giữ ổn định nhiệt độ. Không chỉ giảm các triệu chứng cảm sốt, cây kinh giới còn đóng vai trò trong việc hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh hiệu quả. Vì vậy mà loại cây này thường được dùng để điều trị các triệu chứng bệnh cảm cúm như cảm lạnh, sốt, cúm,… Nếu phát hiện cảm cúm có thể nấu cháo trắng và dùng cùng rau kinh giới,có thể giảm các triệu chứng và giúp cơ thể cảm thấy thoải mái hơn.

Hỗ trợ chữa viêm dạ dày, viêm ruột cấp tính

Rau kinh giới cũng là nguồn chất xơ quan trọng, hỗ trợ quá trình tiêu hóa, duy trì hệ tiêu hóa tốt, kiểm soát đường huyết và hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Đồng thời, với công dụng kháng khuẩn và chống viêm, kinh giới có tác dụng chữa viêm dạ dày và viêm ruột, có khả năng giảm đau và co thắt cơ, mang lại sự thoải mái cho người mắc bệnh.

Ngoài ra, dưỡng chất chống oxy hóa như flavonoids và polyphenols trong kinh giới có thể bảo vệ niêm mạc ruột khỏi tổn thương do stress oxy hóa. Khả năng cân bằng vi khuẩn đường ruột của kinh giới cũng hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa.

Lưu ý khi sử dụng rau kinh giới

Rau kinh giới mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên không phải trong trường hợp nào cũng có hiệu quả, mỗi người có cơ địa khác nhau, điều này làm cho tác dụng của rau kinh giới lên mỗi người là khác nhau:

• Một số người mẫn cảm với các thành phần có trong rau kinh giới, nên khi sử dụng để điều trị các triệu chứng viêm, trị mụn hoặc chăm sóc da có thể gặp phản ứng như: Ngứa, sưng, đỏ da hoặc bị mụn trầm trọng hơn.
• Không nên lạm dụng và ăn rau kinh giới quá liều lượng. Bạn chỉ nên dùng 5 - 10g ở dạng phơi khô và từ 15 - 30g dạng tươi mỗi ngày.
• Tránh không dùng cho những người bị nhọt chảy mủ, trẻ em bị sởi, đổ mồ hôi nhiều, những người đang bị nhiệt trong người cao...
• Một số thực phẩm không nên ăn cùng với rau kinh giới như: Cá lóc, thịt lừa và cua biển,...

Về cơ bản, rau kinh giới có rất nhiều tác dụng với sức khỏe. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp dùng thảo dược tự nhiên này đều đạt được công dụng như nhau. Vì vậy việc sử dụng nó cần có hướng dẫn của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng hay lạm dụng quá mức chỉ vì lợi ích của nó sẽ mang lại các tác dụng phụ không mong muốn.

Là kinh giới có tên gọi khác là gì?

Rau kinh giới với tên khoa học là Elsholtzia ciliate, còn được gọi là rau giả tô hay tịnh giới. Rau kinh giới có vị cay và mùi thơm dễ chịu do chứa tinh dầu.

Lá tía tô và kinh giới có tác dụng gì?

Trị cảm cúm Vì thế đây là loại thực phẩm giúp hỗ trợ điều trị hiệu quả các triệu chứng cúm như sốt, cảm lạnh, đau nhức cơ thể,… Khi mới có dấu hiệu cảm cúm, bạn hãy nấu cháo trắng với rau kinh giới kết hợp với một ít hành lá hoặc rau tía tô và dùng ngay khi còn nóng, cơ thể sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.

Cây kinh giới có tác dụng gì?

Kinh giới có chứa hợp chất carvacrol và thymol có tác dụng tiêu diệt các loại virus gây bệnh cúm. Cho nên, chúng rất hay được sử dụng điều trị chứng cảm cúm, sốt, cảm lạnh, đau nhức cơ thể,…

Rong kinh giới có tác dụng gì?

Rau kinh giới rất giàu chất chống oxy hóa nên có thể giúp trung hòa các gốc tự do và giảm viêm. Rau kinh giới có thể được dùng dưới dạng tươi, khô hoặc dạng tinh dầu và đều có lợi cho sức khỏe. Chỉ cần một lượng nhỏ rau kinh giới đã có thể đáp ứng khoảng 8% nhu cầu vitamin K hàng ngày.