Di truyền liên kết giới tính và di truyền ngoài nhân là gì
1. NST giới tính Show - Trên NST giới tính ngoài các gen quy định giới tính cũng có các gen quy định tính trạng thường. - Ở người, động vật có vú, ruồi giấm, …: giống cái là XX, giống đực là XY. - Ở chim, ếch nhái, bướm, bò sát, …: giống cái là XY, giống đực là là XX - Ở châu chấu, ong, …: giống cái là XX, giống đực là XO 2. Di truyền liên kết với giới tính
- Kết quả của phép lai thuận nghịch khác nhau, tỉ lệ phân li kiểu hình ở 2 giới cũng khác nhau. - Có hiện tượng di truyền chéo (cha truyền alen cho con gái, mẹ truyền alen cho con trai).
- Kết quả của phép lai thuận nghịch giống nhau. - Tính trạng chỉ xuất hiện ở 1 giới nên hiện tượng di truyền chi phối là hiện tượng di truyền thẳng
- Dựa vào những tính trạng liên kết với giới tính để phân biệt đực cái trong chăn nuôi, giúp làm tăng giá trị sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế II. Di truyền ngoài nhân - Ở tế bào nhân thực, ADN tồn tại ngoài ở nhân tế bào còn tồn tại ở trong các ti thể và lạp thể ở tế bào chất. - Do khối tế bào chất ở giao tử cái tế hơn rất nhiều lần so với giao tử đực, sau khi hình thành hợp tử sẽ mang hệ gen tế bào chất từ cơ thể mẹ. - Do đó các tính trạng di truyền theo tế bào chất đều là các tính trạng di truyền theo dòng mẹ. Xem thêm kiến thức trọng tâm và các dạng bài tập Sinh học lớp 12 có đáp án hay khác:
Săn SALE shopee tháng 12:
ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official Di truyền gen trội liên kết X là phương thức kế thừa gen trội có lô-cut tại vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể giới tính X cho đời sau. Đây là thuật ngữ dùng trong di truyền học, ở tiếng Anh là "X-linked dominant inheritance". Di truyền gen trội liên kết X là một trường hợp của di truyền liên kết giới tính, khi gen đang xét là gen trội, có lô-cut định vị tại vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể giới tính X. Ở người, vì gen này là gen trội không bị alen tương ứng lấn át, lại không có ở nhiễm sắc thể Y, nên dù ở nam giới hoặc ở nữ giới thì gen này vẫn biểu hiện. Di truyền gen trội liên kết X là phương thức di truyền khá nhiều bệnh ở người (xem dưới đây). Tuy nhiên cha bị bệnh mà mẹ không bị, thì con trai của họ không bị bệnh; thậm chí cha mẹ đều bị bệnh thì con trai vẫn có khả năng không bị. Cơ sở di truyền học[sửa | sửa mã nguồn]
- Mẹ và bố đều là thể đồng hợp trội: XAXA × XAY → Các con = XAXA + XAY; 100% con bị bệnh. - Mẹ là thể dị hợp còn bố bị bệnh: XAXa × XAY → Các con = XAXA + XAXa + XAY + XaY (hình 1). Vậy 75% bị bệnh. - Mẹ là thể dị hợp còn bố bình thường: XAXa × XaY → Các con = XAXa + XaXa + XAY + XaY; có 50% bị bệnh. - Mẹ bình thường còn bố bị bệnh: XaXa × XAY → Các con = XAXa + XaY; tất cả con gái bị bệnh. - Mẹ là thể đồng hợp trội, còn bố bình thường: XAXA × XaY → Các con = XAXa + XAY (hình 3): 100% các con bị bệnh. |
