Vai trò của thị trường vốn rất quan trọng trên thị trường tài chính, giúp cung ứng vốn dài hạn phát triển nền kinh tế. Thị trường vốn là gì? Hoạt động thị trường vốn tại Việt Nam có những điểm mạnh và hạn chế gì? Mời các bạn cùng Thạch xem tiếp nội dung phía dưới. Show 1/ Thị trường vốn là gì?Thị trường vốn là một bộ phận của thị trường tài chính, có chức năng cung ứng vốn đầu tư dài hạn (trên 1 năm) cho nền kinh tế thông qua sự sắp xếp theo thể chế để vay với những điều kiện và thời hạn khác nhau. Đối tượng của thị trường vốn vay bao gồm các tổ chức tài chính, các đơn vị kinh doanh, tập đoàn. Thị trường vốn cung cấp nợ dài hạn và vốn chủ sở hữu tài chính cho Chính phủ và các doanh nghiệp. Các công cụ tài chính trên thị trường vốn bao gồm:
 2/ Phân loại thị trường vốn2.1 Căn cứ vào hàng hóa trên thị trường
2.2 Căn cứ vào sự luân chuyển của nguồn vốn
3/ Chức năng của thị trường vốn
4/ Đánh giá vai trò của thị trường vốn tại Việt Nam4.1 Điểm mạnh và lợi thếTheo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, thị trường vốn hiện nay đã thực sự trở thành một kênh huy động quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam và có cơ cấu ngày càng vững chắc, hoàn thiện. Các doanh nghiệp trong nước đang hướng tới nâng cao năng lực quản trị, minh bạch tài chính với nhà đầu tư. Xem thêm: Chứng khoán là gì? Các loại chứng khoán phổ biến? Thị trường vốn Việt Nam được dự báo là sẽ tiếp tục đà tăng trưởng với chủ trương và kế hoạch cụ thể đẩy mạnh cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước của Chính phủ. 4.2 Hạn chế và khó khănMặc dù đã có sự phát triển đáng kể trong những năm gần đây, tuy nhiên, với quy mô ở mức nhỏ, ít loại hình sản phẩm, Việt Nam nằm ở vị trí tương đối thấp trong nhóm các thị trường mới nổi Châu Á – Thái Bình Dương cũng như trên thế giới trong vấn đề thị trường vốn. Trong những năm qua, hoạt động thị trường vốn tại Việt Nam mặc dù còn nhiều hạn chế nhưng không thể phủ định thị trường vốn đã có những tăng trưởng nhất định và là kênh cung cấp vốn quan trọng không thể thiếu cho nền kinh tế.
Các công cụ trên thị trường vốn là các công cụ nợ và công cụ vốn với thời gian đáo hạn (kỳ hạn thanh toán) trên một năm hay vô hạn. Khác với các công cụ trên thị trường tiền tệ, các công cụ trên thị trường vốn có mức độ biến động giá mạnh hơn và tính thanh khoản thấp hơn so với các các công cụ trên thị trường tiền tệ, do vậy các công cụ này có mức độ rủi ro do lớn và lợi tức thường cao hơn. Cổ phiếu Cổ phiếu là giấy chứng nhận quyền sở hữu và lợi ích hợp pháp đối với thu nhập ròng và tài sản của công ty cổ phần. Cổ phiếu có thể được chia làm hai loại: • Cổ phiếu thông thường(cổ phiếu phổ thông) là loại cổ phiếu có thu nhập không cố định, cổ tức biến động tuỳ theo sự biến động lợi nhuận của công ty. Tuy nhiên, thị giá cổ phiếu lại rất nhạy cảm trên thị trường, không chỉ phụ thuộc vào lợi nhuận công ty mà còn rất nhiều nhân tố khác như: môi trường kinh tế, thay đổi lãi suất, hay nói cách khác tuân theo quy luật cung cầu. Cụ thể hơn nữa, thị giá cổ phiếu thông thường phụ thuộc vào tăng trưởng kinh tế nói chung và biến động theo chiều ngược lại với biến động lãi suất trái phiếu chính phủ, các công cụ vay nợ dài hạn lãi suất cố định và lãi suất huy động tiền gửi của ngân hàng. • Cổ phiếu ưu đai:là loại cổ phiếu có quyền nhận được thu nhập cố định theo một tỷ lệ lãi suất nhất định, không phụ thuộc vào lợi nhuận của công ty. Tuy nhiên, thị giá của cổ phiếu này phụ thuộc vào sự thay đổi lãi suất trái phiếu kho bạc và tình hình tài chính của công ty. Như vậy, việc đầu tưvào cổ phiếu không chỉ đơn giản là nhận được cổ tức, mà quan trọng hơn chính là chênh lệch giá cổ phiếu trên thị trường (lãi vốn). Khi cổ phiếu của công ty được nhiều người mua, chứng tỏ thị trường tin tưởng vào hiện tại và khả năng phát triển của công ty trong tương lai và ngược lại. Một nhà đầu tưchứng khoán không chỉ xác định thời điểm và mức giá mua bán một loại chứng khoán, mà còn phải biết trung hoà rủi ro bằng cách đa dạng hoá thông qua việc xây dựng được danh mục chứng khoán có các mức độ rủi ro khác nhau hoặc chu kỳ giao động lệch nhau. Các khoản tín dụng cầm cố Là các khoản vay cho vay đối với các cá nhân hoặc các công ty kinh doanh vay để đầu tưvà những công trình kiến trúc, nhà, đất đai và dùng chính các tài sản này làm vật thế chấp cho các món vay. Hình thức này chiếm một phần lớn trong nguồn tài trợ của các công ty, thậm chí còn chiếm một tỷ trọng lớn tại các nước phát triển. Các khoản tín dụng thương mại Là các khoản cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng thương mại hoặc các công ty tài chính cho người tiêu dùng hoặc các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn. Thông thường, các khoản tín dụng này không được giao dịch, mua bán trên thị trường thứ cấp do đó chúng có tính thanh khoản thấp. Trái phiếu công ty Trái phiếu là giấy chứng nhận việc vay vốn của một chủ thể (người phát hành) đối với một chủ thể khác (người cho vay ư người sở hữu trái phiếu). Trái phiếu quy định trách nhiệm hoàn trả gốc và lãi của tổ chức phát hành cho người sở hữu trái phiếu khi đến thời điểm đáo hạn. Trái phiếu công ty là loại trái khoán dài hạn, do các công ty phát hành với lãi suất khá cao, giúp công ty huy động khối lượng vốn lớn trong một thời gian ngắn. Ngoài ra, trái phiếu công ty còn có khả năng chuyển đổi và một số loại có thể chuyển thành cổ phiếu. Do vậy, trái phiếu công ty là một công cụ được lưu hành rộng rãi trên thị trường vốn. Các loại chứng khoán chính phủ:Là các công cụ vay nợ do Chính phủ phát hành như: Trái phiếu Chính phủ; Tín phiếu kho bạc; Công trái quốc gia… Các từ khóa trọng tâm hoặc các thuật ngữ liên quan đến bài viết trên:
Một số công cụ thị trường vốn: Cổ phiếu: là giấy tờ chứng nhận về vốn đối với thu nhập ròng và tài sản của một công ty. Người nắm giữ cổ phiếu sở hữu một phần tài sản của công ty, có quyền được chia lợi nhuận ròng từ công ty sau khi trừ chi phí, thuế và thanh toán cho chủ nợ (những người sở hữu công cụ nợ). Vay thế chấp: là những món tiền cho các cá nhân hoặc DN kinh doanh vay để mua nhà, đất, hoặc những công trình xây dựng. Trong đó, các công trình và đất được dùng làm vật thế chấp cho món vay. Ngân hàng là những đơn vị cho vay hàng đầu trong thị trường cho vay thế chấp nhà ở. Tuy nhiên, có một số tổ chức tín dụng khác cũng tham gia cung cấp dịch vụ này. Trái phiếu công ty: là loại trái phiếu dài hạn do các công ty phát hành. Trái phiếu công ty điển hình mang lại cho người nắm giữ nó một khoản lãi nhất định mỗi năm và thanh toán hết mệnh giá khi trái phiếu đến kỳ hạn thanh toán. Một số trái phiếu công ty được gọi là trái phiếu chuyển đổi, do có đặc điểm phụ thêm là cho phép người giữ nó chuyển đổi thành một số cổ phần nhất định. Đặc điểm này khiến các trái phiếu chuyển đổi có thêm hấp dẫn đối với những người mua tương lai hơn là những trái phiếu không có khả năng chuyển đổi. Đồng thời, nó cho phép công ty giảm tiền lãi thanh toán vì các trái phiếu này có thể tăng thêm giá trị nếu giá cổ phiếu của công ty phát hành tăng lên. Diễn biến của thị trường trái phiếu công ty có thể quan trọng hơn nhiều đối với các quyết định về tài chính của một công ty so với diễn biến của thị trường cổ phiếu. Chứng khoán chính phủ và chứng khoán các cơ quan thuộc chính phủ: những công cụ nợ dài hạn này do Kho bạc Nhà nước phát hành để huy động tiền bù đắp những thiếu hụt của ngân sách chính phủ. Chúng là những trái phiếu được mua bán phổ biến, là chứng khoán có thanh khoản khá cao trên thị trường vốn. Ngoài ra, còn có trái phiếu dài hạn do nhiều cơ quan thuộc chính phủ phát hành và được chính phủ bảo đảm, do vậy chúng có đặc điểm khá giống trái phiếu chính phủ. Những khoản vay thương mại và vay tiêu dùng: là những khoản vay dành cho người tiêu dùng và những công ty kinh doanh, chủ yếu do ngân hàng cho vay. Bên cạnh đó, có nhiều trường hợp, các món vay của người tiêu dùng có thể do những công ty tài chính cho vay và thường không có thị trường cấp hai cho những món vay này. |
