Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Kính chào trung tâm tiêm chủng. Được biết là trung tâm có tiêm cho người mang thai, tôi xin hỏi cụ thể là đăng ký tiêm mũi vắc xin dịch vụ phòng sởi quai bị rubella cho phụ nữ khi nào, được bao lâu thì nên có thai? Mũi 3 trong 1 sởi quai bị rubella có tiêm được cho trẻ 5 tuổi không? Cháu lớn nhà tôi năm nay 6 tuổi, do mất sổ tiêm chủng mở rộng và tôi không nhớ là hồi nhỏ cháu có được tiêm mấy mũi vacxin sởi quai bị rubella rồi hay chưa. Mong trung tâm tư vấn giúp tôi về mũi tiêm sởi quai bị rubella này cũng như chi phí, các địa điểm của trung tâm VNVC tại Hà Nội. Xin cảm ơn! Nguyễn Thị Thu Hà (ngõ Đội Cấn, Q. Ba Đình, Hà Nội)

Chào chị,

Sởi, quai bị, rubella là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ gây biến chứng nặng nề. Trong đó:

* Bệnh sởi:

Do siêu virus sởi gây ra, bệnh có tỷ lệ lây lan cao – qua đường hô hấp, nước mũi, nước bọt của người mang mầm bệnh, đặc biệt với người chưa có miễn dịch đặc hiệu. Bệnh sởi nguy hiểm vì có thể gây viêm tai giữa , viêm thanh quản, viêm phế quản – phổi, viêm màng não, …

Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Tiêm vắc xin là cách phòng bệnh sởi quai bị rubella hiệu quả nhất

* Bệnh quai bị:

Do virus quai bị gây ra, bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp, có thể tạo thành dịch trong cộng đồng . Biểu hiện lâm sàng phổ biến nhất là viêm tuyến nước bọt mang tai không hóa mủ, kèm theo sốt, sưng và đau hạch góc hàm. Biến chứng đáng lo của bệnh gây ra là khiến 20 – 35% nam giới sau tuổi dậy thì mắc quai bị bị viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn – nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì dễ gây vô sinh ở nam giới.

* Bệnh Rubella:

Do virus Rubella gây ra, bệnh có những biểu hiện giống như bệnh sởi nhưng thường nhẹ nhàng hơn. Tuy nhiên, với phụ nữ mang thai, bệnh đặc biệt nguy hiểm vì có thể gây dị tật nặng nề cho thai nhi như đục thủy tinh thể, điếc, khuyết tật tim bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ.., thậm chí có thể khiến thai nhi ngừng phát triển.

Hiện nay, có nhiều loại vắc xin phòng các bệnh kể trên, trong đó vắc xin kết hợp (vắc xin 3 trong 1) Sởi – Quai bị – Rubella được nhiều người lựa chọn vì giúp giảm số lần tiêm xuống chỉ còn 1 lần.

Trường hợp chị có ý định mang thai, nên tiêm mũi vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella trước khi có thai ít nhất 1 tháng, tốt nhất là trước 3 tháng. Tuy chưa có báo cáo về ảnh hưởng tiêu cực của vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella đối với thai nhi, Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo phụ nữ không tiêm các mũi vắc xin sống như vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella trong thời gian mang thai.

Bên cạnh đó, tiêm vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella trước khi có thai 3 tháng giúp cơ thể người mẹ có thời gian tạo miễn dịch đầy đủ, từ đó bảo vệ thai nhi hiệu quả đặc biệt trong những tháng đầu của thai kỳ trước virus sởi, quai bị, rubella.

Đối với trẻ nhỏ, vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella được khuyến cáo tiêm khi trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên. Nên tiêm nhắc lại 1 mũi sau 2 – 5 năm. Vì vậy, dù ở độ tuổi được tiêm theo chương trình tiêm chủng mở rộng bé nhà chị đã được tiêm vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella hay chưa thì nay bé được 6 tuổi, chị vẫn có thể đưa bé đi tiêm mũi vắc xin 3 trong 1 này để bảo vệ bé trước nguy cơ lây nhiễm cao khi đến tuổi đi học.

Về chi phí: vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella tại Trung tâm tiêm chủng VNVC hiện có giá 265.000 đồng. Đặc biệt người lớn và trẻ em đều được tư vấn, khám sức khỏe sàng lọc miễn phí trước tiêm.

  • Địa chỉ tiêm phòng vắc xin 3 trong 1 Sởi – Quai bị – Rubella ở Hà Nội: Số 180 Trường Chinh, P. Khương Thượng, Q. Đống Đa.
  • Địa chỉ tiêm phòng vắc xin 3 trong 1 Sởi – Quai bị – Rubella ở TP.HCM: 198 Hoàng Văn Thụ, Phường 9, Quận Phú Nhuận.

Để đăng ký tiêm vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella, chị có thể đặt giữ vắc xin tại đây hoặc gọi đến số hotline: 028.7300.6595.

Trân trọng!

Trung tâm tiêm chủng VNVC

Xem thêm Triệu chứng bị lên sởi, cách phòng lây nhiễm & điều trị

Chào trung tâm, vợ chồng tôi lấy nhau được hơn 1 năm, giờ nhà cửa ổn định rồi nên muốn có con. Chị dâu tôi nói là trước khi có thai nên đi tiêm phòng, nhất là mũi cúm và sởi quai bị rubella. Mong trung tâm hướng dẫn cho tôi đi tiêm phòng cúm, sởi quai bị rubella trước khi mang thai mấy tháng thì tốt nhất. Cảm ơn trung tâm rất nhiều. Chúc trung tâm ngày càng phát triển! Đặng Như Ngọc (30 tuổi, địa chỉ: quận Hai Bà Trưng, Hà Nội)

Chào chị,

Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi về Trung tâm tiêm chủng VNVC!

Đúng như lời chị dâu của chị khuyên, phụ nữ chuẩn bị mang thai nên tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin được khuyến cáo nhằm tạo miễn dịch hiệu quả (Đọc thêm: Những điều phụ nữ chuẩn bị mang thai cần làm), tránh mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây dị tật cho thai nhi, thậm chí đe dọa tính mạng của cả mẹ và con trong giai đoạn mang thai vô cùng nhạy cảm. Đồng thời việc tiêm vắc xin cho mẹ đầy đủ cũng giúp trẻ sau khi chào đời có được miễn dịch thụ động từ mẹ, bảo vệ trẻ trong những tháng đầu tiên sau khi chào đời trước những căn bệnh nguy hiểm.

Cụ thể, phụ nữ trước khi mang thai cần có miễn dịch chống virus thủy đậu, viêm gan B, cúm, sởi – quai bị – rubella, HPV (Tham khảo thêm bài viết “Lưu ý về tiêm vacxin phòng cúm, dại, rubella, kháng sinh khi mang thai“) . Chị có thể tham khảo thông tin về từng loại vắc xin tại đây.

Về câu hỏi của chị: tiêm vắc xin phòng bệnh cúm, sởi – quai bị – rubella trước khi mang thai mấy tháng thì tốt nhất, VNVC xin được trả lời như sau:

Vắc xin phòng bệnh cúm: chị em nên chủ động tiêm phòng trước khi mang thai 1 tháng.

Vắc xin phòng bệnh sởi – quai bị – rubella: tốt nhất nên tiêm trước khi mang thai 3 tháng, để vừa giúp cơ thể có đủ thời gian sinh ra kháng thể phòng bệnh, vừa không ảnh hưởng đến thai nhi (giống như các loại vắc xin sống giảm độc lực khác, thành phần vắc xin Rubella không được tiêm ở phụ nữ biết mình có thai).

Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Trung tâm tiêm chủng VNVC

Hiện Trung tâm tiêm chủng VNVC có đầy đủ vắc xin dành cho phụ nữ mang thai, đặc biệt còn áp dụng Gói vắc xin cho phụ nữ chuẩn bị mang thai. Gói vắc xin này bao gồm tất cả những mũi vắc xin cần thiết nên được tiêm phòng cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, giúp chị chuẩn bị một nền tảng sức khoẻ tốt trước khi chuẩn bị mang thai. Đến VNVC, tất cả khách hàng được khám, tư vấn miễn phí trước tiêm, được cấp 1 mã code định danh nhằm quản lý lịch sử tiêm chủng của thai phụ, giúp quá trình tiêm chủng về sau diễn ra nhanh chóng, chính xác, tiện lợi hơn.

Để chủ động đặt lịch tiêm hoặc còn bất kỳ thắc mắc gì, chị có thể gọi đến tổng đài 028.7300.6595.

Trân trọng!

Trung tâm tiêm chủng VNVC

Tiêm phòng Rubella bao nhiêu lâu thì được mang thai là câu hỏi mà hầu hết mẹ bầu quan tâm. Hãy tìm hiểu thật kĩ trước khi mang bầu mẹ nhé.

Rubella là bệnh sốt phát ban lành tính. Bệnh có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em. Bệnh tuy không quá nguy hiểm nhưng đối với phụ nữ có thai thì cần đặc biệt lưu ý vì nó có thể gây dị tật thai nhi, nhất là khi mẹ mắc bệnh ở 3 tháng đầu thai kỳ.

Các triệu chứng của bệnh Rubella thường xuất hiện 14 – 21 ngày sau khi nhiễm bệnh. Phát ban là dấu hiệu rõ rệt nhất của bệnh Rubella. Tuy nhiên nó lại không quá rõ ràng đối với bà bầu và có thể dễ bị nhầm lẫn với dị ứng thai kỳ. Phát ban thường xuất hiện trên mặt đầu tiên rồi di chuyển đến thân và tay chân. Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng thấy xuất hiện một số triệu chứng khác, gồm:

  • Nghẹt mũi, chảy nước mũi
  • Mắt đỏ, viêm
  • Đau khớp
  • Sốt nhẹ
  • Nổi hạch ở cổ hoặc sau tai

Phát ban không rõ ràng ở phụ nữ mang thai nên khi gặp những dấu hiệu nêu trên, chị em cũng không được chủ quan mà cần đi khám ngay để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Ngạt mũi cũng có thể là một trong những triệu chứng của bệnh Rubella

Bệnh Rubella không quá nguy hiểm đối với người mắc nhưng với phụ nữ có thai nó lại thực sự nghiêm trọng.

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu người mẹ bị nhiễm Rubella thì sẽ dễ dẫn đến nguy cơ sảy thai hoặc thai chết lưu trong cổ tử cung. Nếu thai vẫn tiếp tục phát triển thì thai sẽ có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh ngay từ trong bụng mẹ.

Với những đứa trẻ có mẹ bị nhiễm Rubella, thông thường chúng sinh ra sẽ không phát triển bình thường như những đứa trẻ khác. Trẻ thường thiếu cân, chậm lớn, chậm mọc răng. Ngoài ra, chúng còn kèm theo các dị tật bẩm sinh khác như đục nhân mắt (một hoặc cả hai bên), đục giác mạc, trẻ có thể bị câm, điếc, chậm phát triển trí tuệ…

Theo nhiều nghiên cứu, nếu mẹ bị Rubella trong 3 tháng đầu thai kỳ thì có tới 90% trường hợp sẽ truyền bệnh sang thai nhi. Trong đó, có đến 70-100% trẻ bị Rubella bẩm sinh và 25% trẻ bị dị tật bẩm sinh đối với các cơ quan như tim, mắt, não rất nguy hiểm. Nếu mẹ bị nhiễm Rubella trong thời gian từ 13 – 16 tuần trong thai kỳ thì khả năng trẻ mắc bệnh giảm xuống còn 17%. Từ 17 – 20 tuần thì chỉ có 5% thai nhi bị mắc bệnh và nếu từ tuần 20 của thai kỳ trở đi, tỷ lệ đó xuống 0%.

Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Bà bầu bị Rubella có thể khiến thai nhi bị dị tật bẩm sinh

Những biến chứng này hết sức nguy hiểm đối với thai nhi nên mẹ cần đặc biệt lưu ý và không được chủ quan với những biểu hiện của bệnh kể trên.

Bệnh Rubella chỉ biểu hiện trên người. Virus gây bệnh có mặt ở khắp nơi trên thế giới, không phân biệt quốc gia, chủng tộc. Bệnh hay xảy ra vào mùa đông và mùa xuân. Mùa hè, mùa thu cũng có người nhiễm bệnh nhưng với số lượng ít.

Con người là ổ chứa virus Rubella duy nhất và người đang mắc bệnh là nguồn truyền nhiễm duy nhất cho những người khác. Khả năng lây truyền cao nhất là trong thời kỳ phát ban. Và nơi dễ lây truyền nhất là khu tập trung đông người, những nơi công cộng vì bệnh lây lan dễ dàng qua đường hô hấp.

Một số con đường truyền bệnh Rubella phổ biến:

  • Lây qua các giọt nước bọt trong không khí khi bệnh nhân ho, hắt hơi, khạc nhổ: Các giọt nước bọt chứa virus Rubella được phóng ra môi trường ngoài và dễ dàng lây sang người khác khi họ hít phải virus.
  • Lây từ mẹ sang con qua đường máu: Nếu phụ nữ có thai bị nhiễm Rubella thì khả năng lây sang thai nhi là rất cao.  Khi thai nhi bị nhiễm virus rubella, chúng có thể bị chết ngay trong bụng mẹ. Nếu thai nhi vẫn còn sống sót, khả năng chúng mắc các dị tật bẩm sinh như bại não, mù mắt, tổn thương tim… là rất lớn.
  • Lây nhiễm từ trẻ sơ sinh mắc Rubella: Với những đứa trẻ có mẹ bị nhiễm Rubella trong thai kỳ, chúng cũng có thể bị mắc Rubella bẩm sinh. Trong dịch tiết hầu họng và nước tiểu của những đứa trẻ này có chứa virus Rubella. Đây cũng là nguồn lây nhiễm bệnh đối với những người tiếp xúc gần với trẻ. Khả năng lây nhiễm này thường kéo dài trong khoảng thời gian 1 năm hoặc hơn tính từ khi trẻ được sinh ra. Tuy nhiên, bệnh Rubella là lành tính và sau khi khỏi, người bệnh sẽ có miễn dịch bền vững.

Rubella là bệnh khá nghiêm trọng đối với phụ nữ mang thai vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi và cách phòng ngừa bệnh này tốt nhất là tiêm vắc-xin.

Sởi - quai bị rubella tiêm mấy mũi trước khi mang thai

Tiêm vắc-xin Rubella là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay

Tiêm vắc-xin rubella giúp giảm động lực, tạo hệ miễn dịch vững chắc ít nhất là 16 năm, có khi cả đời. Lứa tuổi bắt đầu tiêm chủng là trẻ em từ 12 – 15 tháng tuổi và tiêm nhắc lại khi 4 – 6 tuổi. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản tiêm 1 liều duy nhất và nên tiêm vaccin Rubella 3 tháng trước khi có thai. Cần lưu ý, tuyệt đối không được tiêm vắc-xin Rubella cho phụ nữ đang mang thai hoặc người có thể thụ thai trong vòng 1 tháng sau khi tiêm vì đây là loại vắc-xin sống giảm độc lực có khả năng truyền bệnh cho thai nhi.

Lịch tiêm cho bệnh thủy đậu khi trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên. Cụ thể: Từ 12 tháng tuổi – 12 tuổi: tiêm một mũi duy nhất; Trẻ từ 13 tuổi trở lên và người lớn: tiêm 2 mũi, mũi thứ hai cách mũi đầu 6-10 tuần. Với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, sau khi tiêm vắc-xin Rubella ít nhất 3 tháng mới nên có thai.

Bệnh Rubella dễ lây lan nhanh nên khi mắc cần cách ly người bệnh, không đến chỗ đông người. Khi có những dấu hiệu ban đầu của bệnh như sốt, đau đầu, mệt mỏi, đau họng, sổ mũi… cần đi khám để được điều trị. Trong quá trình mang thai, các thai phụ nên khám và theo dõi thai định kỳ tại các cơ sở y tế để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường cho thai nhi. Các bác sĩ sẽ tư vấn, có những hướng dẫn hợp lý cho thai phụ.

Đặc biệt, khi mắc Rubella, thủy đậu, các thai phụ không tự ý dùng thuốc để điều trị, việc làm này hết sức nguy hại đến tính mạng cho cả mẹ và con, gây khó khăn cho quá trình điều trị. Ngoài ra, các thai phụ khi mắc Rubella, thủy đậu cần tăng cường dinh dưỡng, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh nhiễm lạnh, giữ gìn vệ sinh để không bội nhiễm các nốt ban do Rubella, các mụn nước do thủy đậu…

Theo khuyến cáo, phụ nữ nên có thai sau khi tiêm vắc-xin Rubella tối thiểu 3 tháng. Trường hợp đang mang thai hoặc có khả năng mang thai trong vòng 1 tháng tiếp theo, chị em không nên tiêm vắc-xin Rubella vì có nguy cơ cao gây quái thai.

Trong trường hợp phụ nữ lỡ tiêm vắc-xin Rubella nhưng không biết mình đang có thai thì chị em cần đến thăm khám bác sĩ ngay để được tư vấn.

Bệnh Rubella để lại di chứng rất nặng nề đối với thai nhi nên mẹ cần chủ động phòng ngừa. Trước khi tiêm, hãy xét nghiệm huyết thanh xem cơ thể mẹ đã có được miễn dịch chưa. Nếu chưa, hãy chích ngừa ngay và có thai sau tối thiểu 3 tháng.

Sau khi tiêm vắc-xin sẽ phòng được bệnh trong khoảng thời gian 10 – 16 năm hoặc có thể cả đời. Thuốc thường dùng hiện nay là vắcxin MMR (measle, mumps, rubella), hay PRIORIX là vắc-xin tổng hợp ngừa 3 bệnh: sởi – quai bị – rubella). Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản tiêm 1 liều duy nhất.

Nhiễm Rubella luôn là mối lo của các thai phụ vì nó có thể gây dị tật thai nhi, thậm chí gây sảy thai. Chình vì vậy, mắc Rubella trong thai kỳ thì nên bỏ thai hay giữ thai là câu hỏi mà nhiều bà bầu quan tâm.

Virus Rubella ảnh hưởng đến sự phát triển bào thai, có thể gây thai chết lưu, sẩy thai, sinh non, trẻ mang dị tật bẩm sinh. Bệnh đặc biệt nguy hiểm khi người mẹ mang thai trong 13 tuần lễ đầu bị nhiễm Rubella cấp. Các nguy cơ này càng cao nếu nhiễm virus trong tam cá nguyệt đầu, giảm dần vào các tam cá nguyệt sau.

Tuy nhiên, không phải mẹ bầu nào mắc Rubella cũng ảnh hưởng đến thai nhi. Thai bị ảnh hưởng hay không tùy thuộc vào thời điểm nhiễm rubella. Dựa theo Hướng dẫn thực hành lâm sàng của Hội sản phụ khoa Canada về Rubella và thai kỳ, cho thấy: nếu nhiễm Rubella ở thời kỳ thai dưới 11 tuần tuổi: nguy cơ chiếm 90 %; thai 11- 12 tuần: nguy cơ chiếm 33%; thai từ 13-14 tuần tuổi: nguy cơ chiếm 11%; thai 15-16 tuần: nguy cơ chiếm 24%; thai trên 16 tuần: hầu như chưa ghi nhận có tình trạng nào bị ảnh hưởng từ Rubella.

Vì vậy, các nhà sản phụ khoa thường khuyến cáo theo dõi thai đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không bỏ thai. Cuối cùng, chuyên gia sản phụ khoa cho rằng, khi có kết quả cho thấy bị nhiễm Rubella trong thai kỳ, thai phụ nên bình tĩnh để nghe tham vấn từ các nhà chuyên môn có hiểu biết và kinh nghiệm đầy đủ rồi mới quyết định. Bên cạnh đó, các bác sĩ đảm nhận tư vấn cũng cần cập nhập thông tin liên tục, khi tư vấn không nên phân tích nửa vời khiến bệnh nhân có quyết định lệch lạc.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Ða khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/