So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học

Việc làm IT phần mềm

So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học
Tri thức khoa học là gì?

Tri thức có vai trò hết sức quan trọng, góp phần tạo nên mọi thành tựu và tiến bộ trong lịch sử phát triển của văn minh nhân loại. Không phải tự nhiên mà máy tính điện tử những công cụ hiện đại trong lĩnh vực công nghệ thông tin thời nay lại tự nhiên mà có để thay thế con người trong các hoạt động lao động trí óc. Nó ra đời dựa trên kết quả lao động trí óc, vận dụng nguồn tri thức và tài năng vốn có để người ta chế tạo ra. Bởi vậy nếu không có tri thức sẽ không có một xã hội phát triển phồn thịnh như hiện tại. 

Theo từ điển tiếng Việt giải thích “tri thức là những điều hiểu biết do từng trải và học tập mà thu được” đây là một khái niệm được đúc kết dưới góc độ ngôn ngữ học những không quá trừu tượng đánh đố ý hiểu của độc giả. Còn theo ý nghĩa triết học của nó “Trí thức là kết quả của quá trình nhận thức của con người về thế giới hiện thực, làm tái hiện trong tư tưởng những thuộc tính, những quy luật của thế giới ấy và diễn đạt chúng dưới hình thức ngôn ngữ hoặc các hệ thống ký hiệu khác” 

Tri thức được phân thành tri thức thông thường và tri thức khoa học. Nếu tri thức thông thường được hình thành do hoạt động hàng ngày của mỗi cá nhân, mang tính chất cảm tính trực tiếp bề ngoài và rời rạc thì tri thức khoa học phản ánh trình độ của con người đi sâu nhận thức thế giới hiện thức. Vậy tri thức khoa học còn khác với tri thức thông thường như thế nào? 

- Tri thức thông thường: Hiểu một cách đơn giản và dễ hình dung nhất là trong đời sống, con người thường xuyên phải tiếp xúc với thiên nhiên, với xã hội, phải giải quyết nhiều công việc thực tế hàng ngày. Những công việc này người ta đều có thể cảm nhận bằng các giác quan để cảm nhận về bản thân, về thế giới xã hội xung quanh rồi rút ra kinh nghiệm sống. Đó chính là tri thức thông thường mà không phải ai cũng biết. 

- Tri thức khoa học: Phức tạp hơn tri thức thông thường. Sự phát triển của lao động sản xuất và hoạt động xã hội là nguyên nhân khiến con người phải tìm hiểu sâu hơn, nghiên cứu đầy đủ hơn về thế giới và tìm hiểu khả năng nhận thức của chính mình. Tri thức khoa học là hệ thống tri thức khái quát về các sự vật, hiện tượng của thế giới và các quy luật vận động của chúng. Đây là hệ thống tri thức được xác lập trên căn cứ xác đáng có thể kiểm tra được và có tính ứng dụng trong các hoạt động phát triển đất nước hay bất cứ hoạt động nào cần tới vận dụng sâu tri thức. Tri thức khoa học được phân thành tri thức kinh nghiệm và tri thức lý luận. 

Tri thức khoa học và tri thức thông thường khác nhau nhưng lại bổ trợ cho nhau đề cùng tồn tại. Tri thức khoa học tuy phức tạp hơn tri thức thông thường nhưng nó có thể xuất phát từ tri thức thông thường, phải có những cảm nhận, đánh giá khách quan từ tri giác thì tri thức khoa học mới có cơ sở để tiến hành những nghiên cứu một cách sâu sắc. 

>> Xem thêm: Phân tích công việc là gì

So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học
Tri thức khoa học có vai trò đối với đời sống xã hội 

Như đã nhấn mạnh, tri thức có vai trò hết sức quan trọng góp phần tạo nên mọi thành tựu và tiến bộ trong lịch sử phát triển của văn minh nhân loại. Tri thức gắn liền với nền văn minh loài người, con người ngày càng nhận thức sâu sắc hơn nội hàm mới của tri thức mà không ngừng tư duy sáng tạo ra tri thức, dần dần xây dựng và hoàn thiện hệ thống tri thức mới. Tri thức bao trùm trên nhiều ngành nghề, vocation, lĩnh vực từ lao động sản xuất (công, nông nghiệp) tới cả chính trị, giáo dục, văn học, nghệ thuật, y tế, luật pháp, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc,… 

Trong thời đại ngày nay tri thức lại trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, nó góp mặt và trở thành lực lượng lao động trực tiếp quan trọng nhất. Nhờ sự góp mặt của tri thức tạo ra những thay đổi lớn lao không chỉ trong quản lý và sản xuất kinh doanh mà con tác động làm thay đổi đáng kể cuộc sống của con người theo chiều hướng tích cực hơn. Có thể thấy từ khi có sự tác động của tri thức khoa học, các suy nghĩ và nhận thức của con người có sự thay đổi hơn rất nhiều. Đã từ lâu những quan điểm cổ hủ, những định kiến lạc hậu đã được thay thế bằng những quy nghĩ, tư duy mới hiện đại hơn, phù hợp với xu thế hơn. 

Con người không chỉ biết mà phải áp dụng được cả tri thức và tri thức khoa học coi đó là kim chỉ nam cho các hành động nhằm cải tạo thế giới đáp ứng toàn diện nhu cầu vật chất của cuộc sống con người. Vì vậy để biết cách áp dụng được những kiến thức của tri thức khoa học vào đời sống xã hội, con người phải chủ động học tập không ngừng và liên tục bởi kiến thức rất rộng và bao la, con người không chỉ học trong ngày một ngày hai mà học cả đời chưa chắc cũng chưa biết hết được. Và tất nhiên, theo thời gian kiến thức có thể được phát hiện ra thêm bổ sung vào kho tri thức, con người phải dám gạt bỏ những tri thức đã lỗi thời, tiếp thu và có nhận xét những tri thức đã có rồi tìm mọi cách để tiếp cận những tri thức mới. Hãy là một tế bào sống tốt để nuôi dưỡng sự sống cho cả một xã hội văn minh. 

Xem thêm: Creative là gì

2.2. Vai trò của tri thức khoa học đối trong kinh tế 

So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học
Tri thức có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế 

Trong phát triển kinh tế, không cần nói ai trong số chúng ta cũng biết tri thức đóng vai trò rất quan trọng cho ra đời những phát minh khoa học kỹ thuật phục vụ, hỗ trợ - supporting cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nhờ tri thức mà những suy nghĩ tưởng như không thể lại thành có thể và giờ đây chúng ta đang được sống trong nền kinh tế tri thức. Đó là nền kinh tế có sự sản sinh ra, phổ cập và sử dụng tri thức giữ vai trò quyết định nhất đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải, nâng cao chất lượng cuộc sống. 

Trong nền kinh tế tri thức, những ngành áp dụng được nhiều thành tựu mới nhất của khoa học,công nghệ và dựa vào tri thức như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, những ngành nghề hot trong tương lai ở Việt Nam… nhưng những ngành kinh tế truyền thống như nông nghiệp, ngành công nghiệp trọng điểm cũng không nằm ngoài danh sách được thừa hưởng và ứng dụng khoa học công nghệ cao. Sở dĩ các nước phát triển ngày nay có tốc độ phát triển nhanh là do sản phẩm của họ có hàm lượng trí tuệ cao, hàm lượng giá trị do trí tuệ tạo ra và đã được kết tính khéo léo trong sản phẩm. Xã hội đã tạo nên một nền kinh tế tri thức mà sản phẩm được sản xuất dựa trên thành tựu mới của khoa học công nghệ, dựa trên những tri thức mà con người đã đạt được ngày càng phong phú, đáp ứng tốt những yêu cầu về vật chất cũng như tinh thần của con người. 

Tuy nhiên tri thức khoa học cũng không tránh khỏi những tác động tiêu cực đến nền kinh tế dẫn đến tồn tại nhiều mặt trái của nền kinh tế hiện nay đó là có sự phân hóa giữa nước giàu, nước nghèo về nhiều yếu tố như thu nhập, tuổi thọ, giáo dục và chất lượng cuộc sống,… Điều gì cũng có hai mặt đó là điều tất yếu khách quan tồn tại trên thế giới này bởi vậy nếu xã hội muốn áp dụng thành tựu của tri thức khoa học thì phải chấp nhận cả những tác động tiêu cực trên. Có như vậy mọi thứ mới dung hòa được đề cùng tồn tại trong một thế giới. 

Xem thêm: Potential là gì

Trên đây là những thông tin về tri thức khoa học là gì? Hy vọng với những chia sẻ hữu ích mà Timviec365.vn đã cung cấp trong bài viết này độc giả sẽ có thêm kiến thức mới bổ sung cho vốn tri thức còn thiếu sót của bản thân. Độc giả hãy thường xuyên truy cập Timviec365.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin mới mỗi ngày nhé!

Khoa học là lĩnh vực quan trọng trong đời sống, xã hội. Tuy nhiên, khi được hỏi khoa học là gì thì không phải ai cũng có thể trả lời một cách đầy đủ và chính xác về thuật ngữ này. Đừng lo lắng, bài viết dưới đây sẽ đem đến cho bạn một cái nhìn tổng quát nhất về khoa học. 

Khái niệm khoa học

So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học

Thuật ngữ khoa học có nghĩa là gì?

Khoa học dịch sang tiếng Anh là Science. Vậy khoa học hay science là gì? Theo Luật Khoa học và Công nghệ, khái niệm khoa học được định nghĩa là hệ thống tri thức bao gồm tất cả những điều thuộc về bản chất, quy luật tồn tại cũng như phát triển của sự vật, hiện tượng và tư duy.

Bạn đang xem: Tri thức khoa học là gì

Hiểu một cách đơn giản, khoa học chính là quá trình nghiên cứu của con người nhằm khám phá ra những kiến thức mới, quy luật hay học thuyết mới… về các vấn đề của tự nhiên và xã hội. Những kiến thức, quy luật hay học thuyết mới có đặc điểm là tốt hơn, có khả năng thay thế dần những điều cũ, điều lạc hậu và không còn phù hợp với xã hội.

Ví dụ: Trước đây, người ta quan niệm rằng thực vật là những vật thể hoàn toàn không có cảm giác. Tuy nhiên, sau này, qua các cuộc thí nghiệm và nghiên cứu, các nhà khoa học đã chỉ ra: thực vật là vật thể có cảm nhận. Điển hình như loài cây xấu hổ, khi con người chạm hoặc sờ nhẹ vào lá cây cũng đủ khiến những chiếc lá cụp lại. 

Còn khi nhìn từ góc độ hoạt động, khoa học được hiểu là lĩnh vực hoạt động của con người, mang mục đích khám phá ra bản chất và các quy luật vận động của thế giới. Con người ứng dụng thành tựu của các ngành khoa học, sự hiểu biết cũng như những điều đã khám phá được vào các hoạt động sản xuất, sinh hoạt. Như vậy, hiểu theo khía cạnh này, khoa học chính là hoạt động nghiên cứu khoa học, là quá trình để tạo ra tri thức cho xã hội loài người.

Phân loại khoa học

Khoa học thường chia thành 2 nhóm chính, đó là: Khoa học cơ bản, khoa học ứng dụng

Vậy khoa học cơ bản là gì? 

So sánh tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học

Khoa học cơ bản

Khoa học cơ bản là hệ thống lý thuyết nhằm phản ánh các quan hệ, thuộc tính, quy luật khách quan, được thúc đẩy nghiên cứu bằng sự ham hiểu biết của con người. Khoảng thời gian trước thế kỷ 19, khoa học cơ bản được quan niệm là khoa học tự nhiên, tuy nhiên, về sau này, khi xã hội ngày càng phát triển thì những nghiên cứu cụ thể đã được xem xét và đưa ra. Khoa học cơ bản không chỉ đóng khung trong phạm vi khoa học tự nhiên mà còn bao gồm khoa học xã hội và khoa học hình thức (toán học). 

Khoa học tự nhiên: Khoa học tự nhiên tiếng anh là gì? Đó là Natural Science. Khoa học tự nhiên có nhiệm vụ chính đó là nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên, trong đó bao gồm cả đời sống sinh học.Khoa học xã hội có chức năng nghiên cứu về hành vi con người và xã hội.Khoa học hình thức: là khoa học nghiên cứu về toán học.

Xem thêm:  Tình nguyện là gì

Đặc điểm của những nhóm khoa học chính này là khoa học thực nghiệm, những kiến thức đúc rút phải được dựa trên sự quan sát, tìm hiểu và được thử nghiệm nhằm mục đích kiểm nghiệm tính đúng đắn. Quá trình thực nghiệm cần diễn ra trong một khoảng thời gian và nhiều lần bởi ở các khu vực làm việc khác nhau thì điều kiện để tiến hành thử nghiệm là khác biệt.

Riêng với khoa học hình thức sẽ có phương pháp nghiên cứu khách quan, đảm bảo mối liên hệ giữa các lĩnh vực kiến thức. Loại khoa học này nhằm xác minh kiến thức, toán học sử dụng chủ yếu phương pháp tiên nghiệm, bao gồm các số liệu thống kê và logic.

Xem thêm: Cách Làm Dầu Dừa Ép Lạnh Có Tốt Hơn Dầu Dừa Thủ Công Nguyên Chất?

Như vậy bạn đã hiểu khái niệm khoa học cơ bản là gì chưa?

Khoa học ứng dụng

Là loại bao gồm các phạm trù nghiên cứu và ứng dụng nó vào cuộc sống thực tiễn.

Một số loại khoa học khác như: sức khỏe, kỹ thuật… sẽ được nhóm lại thành khoa học ứng dụng và khoa học liên ngành. Nó có đặc điểm là sẽ bao gồm các yếu tố của một số ngành khoa học khác có thuật ngữ và cơ quan chuyên môn riêng. Khoa học ứng dụng sử dụng kiến thức tổng hợp từ khoa học tự nhiên và khoa học xã hội để giải quyết vấn đề xảy ra trong thực tế, đồng thời phát triển công nghệ và thúc đẩy sự đi lên nói chung của xã hội.

Ý nghĩa khoa học là gì?

Khoa học đánh dấu một bước phát triển vượt bậc trong việc tiếp cận các lĩnh vực so với các thời kỳ trước đó. Những thành công từ kết quả nghiên cứu khoa học gắn liền với thực tiễn, để từ đó đưa ra giải pháp, hướng đi phù hợp. 

Có thể nói, khoa học cơ bản đã tạo ra toàn bộ công nghệ hiện nay, giúp thay đổi bộ mặt xã hội loài người. Bởi trên thực tế, xã hội loài người đã hình thành, tồn tại hàng triệu năm nay, nhưng chỉ với khoảng 200 năm gần đây, khi các nghiên cứu khoa học được ứng dụng đã tạo ra bước tiến vượt bậc ở tất cả các lĩnh vực. Những thành tựu của khoa học bằng tổng những thành tựu ở tất cả các ngành nghề khác cộng lại. 

Tuy nhiên, tất cả các nghiên cứu khoa học cơ bản không thể mang lại lợi ích ngay cho xã hội, mà cần có thời gian vận dụng vào thực tiễn để tạo ra của cải vật chất cho con người. 

Tri thức khoa học là gì?

Theo ý nghĩa của triết học, tri thức là kết quả quá trình nhận thức của con người về thế giới hiện thực, tái hiện trong tư tưởng những thuộc tính và quy luật của thế giới, được diễn đạt dưới dạng hình thức ngôn ngữ hoặc các ký hiệu khác. Nói một cách dễ hiểu, tri thức là những hiểu biết do quá trình học tập, rèn luyện mà con người tích lũy được. 

Xem thêm:  Hướng dẫn nấu cháo dinh dưỡng

Từ đó suy ra, tri thức khoa học là hệ thống tri thức khái quát về tất cả các sự vật, hiện tượng cũng như quy luật vận động của chúng. Tri thức khoa học được xác lập trên căn cứ chính xác, được kiểm nghiệm và có tính ứng dụng cao.

Tri thức khoa học được chia thành 2 dạng chính là: tri thức lý luận và tri thức kinh nghiệm. Trong đó, tri thức lý luận dựa trên hệ thống kiến thức, lý luận nghiên cứu còn tri thức kinh nghiệm được tích lũy một cách ngẫu nhiên từ chính các sự vật và hiện tượng trong cuộc sống hàng ngày, là cơ sở cho sự hình thành tri thức khoa học. 

Thuật ngữ nghiên cứu khoa học

Nghiên cứu khoa học là gì?

Nghiên cứu khoa học là hoạt động xã hội nhằm hướng tới việc tìm kiếm những điều mà khoa học chưa biết, chưa tìm ra. Một cách hiểu khác thì đây chính là hoạt động tìm ra cái mới, hát hiện bản chất sự vật, sự việc, phát triển nhận thức khoa học về thế giới từ đó để cải tạo thế giới.

Xem thêm: Sự Khác Nhau Giữa Cú Mèo Và Cú Lợn 2021, Đánh Số Mấy

Phân loại nghiên cứu khoa học

Theo chức năng nghiên cứuNghiên cứu mô tả (tiếng anh là Descriptive research): mục đích nhằm đưa ra một hệ thống tri thức mới giúp con người phân biệt các sự vật, sự việc, các hiện tượng xung quanh. Thông thường, nghiên cứu mô tả sẽ bao gồm cả mô tả định tính và định lượng. Sự vật, hiện tượng sẽ được mô tả một cách riêng lẻ, sau đó được so sánh giữa nhiều sự vật, sự việc và hiện tượng khác nhau. Nghiên cứu giải thích (Explanatory research): mục đích nhằm làm rõ các quy luật chi phối các hiện tượng hoặc các quá trình vận động của sự vật. Nghiên cứu sáng tạo (tiếng anh là Creative research): hướng tới việc tạo ra các quy luật, sự vật mang tính khác biệt, mới lạ.Nghiên cứu dự báo (Anticipatory research): giúp chỉ ra xu hướng vận động của các hiện tượng hoặc sự vật trong tương lai. Theo tính chất Nghiên cứu cơ bản (hay còn gọi là Fundamental research): nhằm phát hiện thuộc tính, cấu trúc bên trong của các sự vật, sự việc và hiện tượng. Nghiên cứu ứng dụng (Applied research): giúp giải thích, tạo ra các giải pháp, quy trình công nghệ để ứng dụng vào đời sống, sản xuất và các hoạt động kinh doanh. Nghiên cứu triển khai (Implementation research): từ các nghiên cứu cơ bản cũng như ứng dụng của chúng để tổ chức triển khai, thực hiện ở quy mô thử nghiệm.

Bài viết là những kiến thức về khoa học là gì, văn bản khoa học là gì, phân loại khoa học hay những kiến thức liên quan như: tri thức khoa học, nghiên cứu khoa học… Mong rằng qua những giải đáp trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc nắm bắt, hiểu thêm về khoa học và vận dụng một cách tốt nhất vào thực tế. 

Chuyên mục: Hỏi đáp