SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂMBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.06 MB, 47 trang ) Show
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM đưa những hình thức mới lạ,hấp dẫn tới trẻ, để tiếp thu một các h dễ dàng đạt hiệu quả tốt. PHẦN II: NỘI DUNG I. Thực trạng và nguyên nhân 1. Thực trạng 1 Trẻ mẫu giáo “Học bằng chơi, chơi mà học”, Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để lĩnh hội các khái niệm kiến thức ban đầu. Biết được tầm quan trọng đó, là một người giáo viên tôi cần phải coi trọng việc tạo ra môi trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực, nhằm phát triển một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Trí tuệ - Đạo đức - Thẩm mĩ - Thể lực. Từ đó, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển các kỹ năng thực hành, giao tiếp, ứng xử. . Và để làm được điều đó bản thân tôi đã không ngừng khảo sát và thăm dò tình hình đặc điểm của lớp. Sau khi thăm dò và khảo sát thì tôi nhận thấy những mặt thuận lợi và khó khăn như sau: a, Về môi trường giáo dục : - Diện tích khuôn viên : + Lớp được bố trí ở giữa dãy phòng học, phía trước vừa là sân trường nên diện tích để xây dựng góc thiên nhiên chật hẹp, đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu thiên nhiên, cây cảnh, hoa lá còn ít ỏi, nghèo nàn. + Dãy sau lớp học diện tích hơi chật nên tạo môi trường thiên nhiên còn khó bố trí, sắp xếp. + Sân chơi, góc trải nghiệm sắp xếp chưa khoa học, chưa biết bảo dưỡng đồ chơi - chăm sóc cây xanh trên khu vực hoạt động của lớp. - Đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị dạy học: + Còn thiếu về cả số lượng và chủng loại , đặc biệt đồ dùng đồ chơi tự làm chưa đáp ứng nội dung giáo dục và nhu cầu hoạt động của trẻ. + Một số đồ dùng, đồ chơi, thiết bị chưa đạt yêu cầu về kỹ thuật, chưa phù hợp với việc đổi mới giáo dục. + Một số đồ dùng, đồ chơi, đã quá cũ kỹ, bị phai màu, hư hỏng nhiều, độ an toàn không cao, không hấp dẫn trẻ hoạt động. + Công tác quy hoạch, bảo dưỡng, vệ sinh… chưa được quan tâm đúng mức. + Đồ chơi mang tính dân gian phù hợp với miền núi còn ít. - Môi trường nhiên nhiên: + Cây bóng mát, cây cảnh, cây hoa, cây rau… Số lượng còn ít, chưa đa dạng phong phú về chủng loại, chưa có sự thay đổi theo mùa, chưa được quan tâm chăm sóc và phân loại…để trẻ hoạt động. + Các mảng tường cũ, rêu mốc, chưa có hình ảnh.… 2 - Khu vực trải nghiệm và khám phá ngoài trời còn đơn điệu (chưa có khu chơi với đất sét, cát, sỏi đá, nước). b, Về phía giáo viên : - Giáo viên chưa biết lập kế hoạch xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm - Chưa biết cách tuyên truyền với phụ huynh trong xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm . - Giáo viên chưa chú trọng việc xây dựng môi trường trong xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm - Giáo viên còn thụ động trong việc tổ chức các hoạt động trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm c. Về phía trẻ : - Trẻ chưa thực sự hứng thú vào hoạt động của cô đưa ra do môi trường tiếp xúc trải nghiệm còn đơn điệu, chưa thật sự phong phú nên gây nhàm chán cho trẻ. - Các kiến thức kỹ năng trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với môi trường của trẻ còn hạn chế. - Trẻ chưa tích cực chủ động sáng tạo trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với môi trường - Trẻ chưa chủ động tham gia cùng cô trong các hoạt động xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm Vào đầu năm học chúng tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ về các hoạt động với môi trường và kết quả cho thấy như sau: Nội dung khảo sát Tổng số trẻ Kết quả khả sát Đạt Số trẻ 8 Chưa đạt % Số trẻ % 33.5 16 66.5 - Trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 24 - Trẻ có kiến thức kỹ năng trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với môi trường 24 5 21 19 79 - Trẻ tích cực chủ động sáng tạo trong các hoạt động thực hành, trải nghiệm với môi trường 24 6 25 18 75 - Trẻ tham gia cùng cô trong các 24 10 41.6 14 58.4 3 hoạt động xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm d. Về phía phụ huynh : - Nhiều phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập cũng con em mình. - Một số phụ huynh chưa nhiệt tình tham gia một số hoạt động của lớp, trường. - Phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển của trẻ, nên chưa thật sự chú trọng đến việc cho trẻ thực hành , trải nghiệm với môi trường để phát huy hết khả năng của trẻ b, Nguyên nhân: - Diện tích , khuôn viên trường chật hẹp nên giáo viên chưa biết cách sắp xếp cho hợp lý, khoa học - Giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm do tuổi đời còn trẻ, còn mơ hồ về cách lập kế hoạch cũng như việc xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. - Các tài liệu về xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm còn hạn chế. - Giáo viên chưa biết cách khai thác cho trẻ hoạt động thực hành với môi trường tự nhiên. - Sự phối hợp giữa giáo viên và ban lãnh đạo nhà trường, giữa phụ huynh và giáo viên chưa chặt chẽ, hiệu quả của việc tuyên truyền chưa cao. - 100% trẻ là người dân tộc thiểu số nên khả năng giao tiếp, nhận thức của trẻ còn hạn chế. - Do môi trường - cảnh quan tự nhiên trong nhóm lớp chưa phong phú – đa dạng, các góc chơi trẻ còn nhiều đồ dùng đồ chơi mua sẵn nên dẫn đến trẻ chóng chán chưa kích thích được hứng thú cũng như sự sáng tạo của trẻ. - Do Phụ huynh học sinh chủ yếu là người dân tộc thiểu số ở vùng đặc biệt khó khăn ,phụ huynh chủ yếu làm nông nghiệp với tính chất công việc rất bận rộn, chân lấm tay bùn nên bố mẹ trẻ cũng không có thời gian để rèn trẻ, cũng chỉ có một số phụ huynh nhà có điều kiện nên rất lo lắng tới việc học tập của con em mình Từ những thực trạng và nguyên nhân trên tôi nhận thấy việc xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 3 – 4 tuổi chưa phong phú, khoa học, an toàn, hấp dẫn …chưa đáp ứng nhu cầu hoạt động cũng như chưa thu hút trẻ 4 hoạt động tích cực, chủ động , sáng tạo nên tôi đã nghiên cứu và tìm ra “ Một số biện pháp xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ” vào trong giảng dạy giúp trẻ hoạt động một cách tích cực , chủ động sáng II . Các biện pháp mới : 1, Biện pháp 1: Lập kế hoạch xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm Để thực hiện việc “ Xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ” đạt hiệu quả thì tôi lập kế hoạch để khi xây dựng môi trường không bị trùng lặp các nội dung , nắm được những hoạt động cần làm theo từng tháng, có tinh thần chuẩn bị chu đáo hơn . Căn cứ nhiệm vụ năm học 2016-2017 của trường, căn cứ hướng dẫn và kế hoạch của chuyên môn, vào hoạt động vào tình hình thực tế của địa phương, của lớp, của trẻ, tôi đã lập kế hoạch “Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm” Kế hoạch cụ thể như sau : Tháng Nội dung Mục tiêu Tháng 8 - Rà soát về cơ sở vật chất - Nắm được số trong lớp lượng đồ dùng ,đồ chơi cần bổ sung cho năm học mới. - Tiếp thu với chuyên môn - Có thêm kiến về cách lập kế hoạch chăm thức, kĩ năng về sóc, giáo dục trẻ theo chăm sóc , giáo chuyên đề lấy trẻ làm dục trẻ theo trung tâm. chuyên đề. - Huy động phụ huynh lao - Cải tạo quang động, dọn vệ sinh môi cảnh sân vườn, bổ sung , trồng cây trường . xanh, các loại rau… - Tạo ấn tượng - Trang trí, tạo môi trường cho trẻ khi đến trường trong và ngoài lớp học Hình hiện thức thực - Sắp xếp đồ dùng đồ chơi theo hộp có mã hóa. - Tự học và bồi dưỡng - Tuyên truyền - Chuẩn bị đầy đủ tranh ảnh, các bài tập mở, bài tập sàn và các bài tập trải nghiệm 5 Tháng 9 - Lập kế hoạch xây dựng - Có kế hoạch cụ môi trường thể để xây dựng môi trường phát huy tính tích cực, chủ động ,sáng tạo của trẻ. - Sắp xếp, bố trí các góc chơi, khu vực chơi hợp lý, đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng, để nơi trẻ có thể dễ dàng lấy. - Làm cho phụ huynh hiểu và thấy được tầm quan trọng của chuyên đề đối với việc chăm sóc giáo dục trẻ. - Tuyên truyền, vận động phụ huynh đóng góp về nguyên vật liệu thiên nhiên , ngày công, tiền mặt...để phối hợp với cô trong công tác xây dựng môi trường. - Họp phụ huynh đầu năm - Chuẩn bị chu đáo - Trang trí lớp theo đúng - Kích thích hứng đầy đủ các nguyên chủ đề . thú của trẻ vật liệu , đồ dùng , đồ chơi, sắp xếp các góc chơi gọn gàng. Tháng 10 - Tiếp thu chuyên đề “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm ’’ tại trường. - Hiểu rõ ý nghĩa, mục đích, yêu cầu của chuyên đề, từ đó có kế hoạch cho lớp mình - Học tập trao đổi với đồng nghiệp, học qua sách báo, tài liệu liên quan. - Trang trí taọ môi trường - Tạo môi trường cho trẻ hoạt động theo chủ giáo dục an toàn, mỹ,kích đề: “Bản thân” , ”gia đình” thẩm thích trẻ hoạt động - Phối hợp với phụ huynh trong việc chuẩn các nguyên vật liệu thiên nhiên. - Cô và trẻ cùng tạo - Làm phong phú ra một số đồ dùng , - Bổ sung các đồ dùng đồ các góc chơi,các đồ chơi, tự làm, sắp chơi phục vụ chuyên đề. bài tập của trẻ. xếp các góc chơi gọn gàng. - Học hỏi bạn bè - Đúc rút kinh đồng nghiệp. - Dự giờ hoạt động lồng nghiệm trong quá ghép về chuyên đề “ Xây trình dạy học lấy dựng môi trường mầm non trẻ làm trung tâm. lấy trẻ làm trung tâm ’’ của 6 đồng nghiệp -Tự nghiên cứu dựa - Tìm ra những vào thực tế trường, - Đăng ký đề tài SKKN về biện pháp phù lớp mình . chuyên đề. hợp để xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Tháng 11 - Trang trí taọ môi trường - Tạo môi trường - Chuẩn bị chu đáo xây dựng trường mầm non giáo dục an toàn, đầy đủ các nguyên vật liệu , đồ dùng , lấy trẻ làm trung tâm theo thẩm mỹ,kích đồ chơi, sắp xếp các chủ đề: Gia đình, ngành thích trẻ hoạt góc chơi gọn gàng. động nghề Ứng dụng - Chuẩn bị đầy đủ - Tham gia thi giáo viên chuyên đề vào chu đáo kiến thức về giỏi trường lồng ghép nội các hoạt động chuyên đề, chuẩn bị dung chuyên đề “ Xây thực hành tốt hơn. soạn giáo án,các đồ dựng môi trường mầm non dùng, đồ chơi phục lấy trẻ làm trung tâm ’’ vụ cho hoạt động . - Bổ sung thêm -Phối hợp với phụ - Tham gia thi làm đồ đồ dùng , đồ chơi huynh thu gom đầy dùng, đồ chơi cấp trường. tự làm cho cô đủ các nguyên vật trong công tác liệu thiên nhiên địa dạy học và cho phương , phế trẻ hoạt động. thải...để làm đồ dùng , đồ chơi. - Học tập bạn bè đồng nghiệp về dự giờ một số hoạt động lồng chuyên đề Tháng 12 - Trang trí taọ môi trường cho trẻ hoạt động theo chủ đề: + Ngành nghề + Động vật - Học hỏi về cách xây dựng giáo án, kĩ năng lên lớp, cách tạo môi trường của trường bạn. - Tạo môi trường giáo dục an toàn, thẩm mỹ,kích thích trẻ hoạt động. - Ghi chép vào sách vở, chụp ảnh, quay phim làm tư liệu... - Chuẩn bị tranh ảnh chủ đề, các nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động, trang phục, công cụ, sản phẩm nghề; các con vật bằng mô hình, bằng lá cây, bằng phế liệu, sắp xếp các góc chơi gọn gàng. - Nâng cao chất - Học tập bạn bè 7 - Tích hợp lồng ghép lượng giảng dạy đồng nghiệp thêm chuyên đề vào các tiết dạy trong dạy học lấy kinh nghiệm soạn trẻ làm trung tâm. giáo án trong học và các hoạt động. lấy trẻ làm trung tâm. - Báo cáo tình hình học tập của - Họp phụ huynh lần 2 trẻ sau một thời gian áp dụng chuyên đề, huy động phụ huynh tham gia tạo môi trường cùng cô để dự thi cấp trường. - Biết cách xây dựng môi trường - Tham gia cuộc thi “ Xây giúp trẻ tích cực dựng môi trường mầm non hoạt động nhằm lấy trẻ làm trung tâm ’’ cấp phát huy khả trường. năng sáng tạo của trẻ nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giảng dạy trong trường Mầm non Tháng 1 - Tuyên truyền, vận động. - Phối hợp với phụ huynh trồng thêm hoa, cây cảnh, rau xanh; thu gom đầy đủ các nguyên vật liệu thiên nhiên địa phương , phế thải...để làm đồ dùng đồ chơi. - Thực hiện dạy và học - Phát triển nhận - Lập kế hoạch, soạn đúng chương trình theo thức của trẻ thông giáo án chủ đề : qua các hoạt động “ Động vật” giáo dục “ Tết và mùa xuân”. - Chuẩn bị chu đáo - Làm phong phú đầy đủ các nguyên - Làm bổ sung đồ dùng, đồ các góc chơi, các vật liệu để làm các chơi phục vụ chủ đề bằng bài tập của trẻ . con vật; cây hoa các nguyên phế liệu mà cô đào, hoa mai, các và trẻ sưu tầm. loại bánh kẹo... - Xây dựng môi - Phối hợp với nhà trường giúp trẻ trường, giáo viên - Tham gia thi tạo môi tích cực hoạt trong trường và các trường lấy trẻ làm trung 8 tâm cấp huyện Tháng 2 Tháng 3 động nhằm phát bậc phụ huynh . huy khả năng sáng tạo của trẻ nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giảng dạy trong trường Mầm non. - Trang trí taọ môi trường - Kích thích hứng mở cho trẻ hoạt động theo thú, sự tò mò của chủ đề: “ Thực vật " trẻ khi chuyển chủ đề. - Chuẩn bị tranh ảnh về chủ đề, các nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động, làm cây xanh, quả, các loại rau...sắp xếp các góc chơi gọn gàng. - Trẻ được tham - Làm bổ sung đồ dùng, đồ gia làm cùng cô chơi phục vụ chủ đề bằng phát huy được tính tích cực,chủ các nguyên phế liệu. động, khả năng sáng tạo của trẻ. - Thông qua giờ hoạt động chiều, cô hướng dẫn trẻ làm một số cây xanh, rau củ... - Có thêm những - Tham gia thi viết sáng kinh nghiệm, kiến kinh nghiệm cấp những biện pháp để xây dựng môi trường. trường lấy trẻ làm trung tâm . - Trang trí taọ môi trường - Kích thích hứng mở cho trẻ hoạt động theo thú, sự tò mò của chủ đề: “Giao thông” trẻ khi chuyển chủ đề. - In SKKN nạp về trường cho chuyên môn góp ý trực tiếp, ghi chép và sửa đổi rút kinh nghiệm. - Tạo các bài tập mở trên mảng tường, trò chơi mặt sàn, chuẩn bị các trò - Tạo môi trường chơi thực hành - Tiếp tục xây dựng môi vật chất phong ngoài trời như : thực trường trong và ngoài lớp phú đa dạng cho hành về an toàn giao trẻ hoạt động. thông, xếp hình học theo đúng chủ đề. phương tiện giao thông bằng sỏi, vẽ hình trên cát... 9 Tháng 4 Tháng 5 - Có thêm những - Hoàn thành và nộp sáng kinh nghiệm, kiến kinh nghiệm cấp những biện pháp huyện. để xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm . -Tạo môi trường trong và - Xây dựng được ngoài lớp học theo đúng môi trường vật chủ đề: chất phong phú + Nước và hiện tượng tự đa dạng cho trẻ hoạt động. nhiên. + Quê hương đất nước. - Nạp đúng thời gian quy định. - Chuẩn bị tranh ảnh về chủ đề,các bài tập mở, làm thêm các đồ dùng đồ chơi ,các bài tập trải nghiệm: Pha màu nước, chất gì tan trong nước, nước bốc hơi.... - Cho trẻ được - Phối hợp với phụ - Tham gia thi “ Tạo môi vui chơi , học tập huynh, đồng nghiệp. trường xanh – sạch – đẹp trong môi trường ’’ tốt nhất. -Tạo môi trường trong và - Xây dựng được - Chuẩn bị tranh ảnh ngoài lớp học theo đúng môi trường vật về chủ đề,các bài chủ đề: chất phong phú tập mở, làm thêm + Quê hương đất nước. đa dạng cho trẻ các đồ dùng đồ chơi hoạt động. ,các bài tập trải nghiệm, chuẩn bị một số món ăn, các trang phục truyền thống... - Tránh mất mát, - Lau chùi sạch sẽ, - Bảo quản đồ dùng đồ hư hỏng để sử đóng thùng, niêm chơi trong thời gian nghỉ dụng cho năm yết các hộp. học tiếp hè. 2) Biện pháp2: Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh trong công tác xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm . Với phương châm gia đình , nhà trường cùng giáo dục trẻ mục đích làm cho phụ huynh hiểu rõ được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển của trẻ. Để xây dựng môi 10 trường cho trẻ hoạt động ngoài khả năng, sự cố gắng của giáo viên còn có sự giúp đỡ của các bậc phụ huynh vì vậy công tác phối kết hợp với phụ huynh phải chặt chẽ , thường xuyên và liên tục. Mỗi chúng ta ai cũng biết hiệu quả công việc là thước đo chất lượng, mặc dù công tác tuyên truyền phối hợp đây là một nội dung không phải là mới nhưng để hiệu quả công việc có sức thuyết phục cao tôi tập trung nghiên cứu hiểu sâu hơn ý nghĩa của công tác tuyên truyền phối hợp nhằm bồi dưỡng một số kiến thức kỹ năng về cách tuyên truyền làm cho phụ huynh thấy rõ hơn sự cần thiết phối kết hợp cùng cô. Tôi lên kế hoạch họp phụ huynh, thông qua cuộc họp tôi trao đổi với phụ huynh về mục đích, nội dung của chuyên đề “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm ” để phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường trong chăm sóc giáo dục trẻ và từ đó các bậc cha mẹ sẽ phối hợp cùng cô trong việc xây dựng môi trường vật chất tại trường. Trong cuộc họp tôi đã cho phụ huynh xem một số đồ dùng đồ chơi của cô và trẻ tự làm từ nguyên vật liệu thiên nhiên và phế thải để làm minh chứng, xem những hình ảnh về xây dựng môi trường, gợi ý cho phụ huynh tìm những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để cùng cô tạo môi trường. Tôi thấy phụ huynh rất thích thú và ngạc nhiên khi thấy những nguyên vật liệu thiên nhiên từ đôi bàn tay kheó léo của cô và trẻ đã tạo nên những sản phẩm sinh động hấp dẫn nên đã rất đồng tình để thu gom và nạp các vật liệu thiên nhiên và phế thải cho cô . 11 Hình ảnh : Tuyên truyền thông qua các cuộc họp phụ huynh Vì thế, mỗi chủ đề tôi thông báo rõ các hoạt động và những nguyên vật liệu phụ huynh cần cung cấp cho trẻ học cụ thể qua tờ rơi phát cho từng phụ huynh. Để đạt hiệu quả trong việc thu gom các nguyên vật liệu, tôi phân chia phụ huynh theo nhóm , theo nghề nghiệp. Ví dụ : Ở chủ đề thực vật tôi phân chia cho các phụ huynh nam hay đi rừng sưu tầm thêm cho cô một số cây cảnh, hoa trên rừng, tre, nứa...; phụ huynh làm nghề nông nạp rơm, rạ,phân bón cho cây, một số loại hột hạt ( hạt rau các loại, hạt ngô, hạt đậu, hạt cọ...); phụ huynh làm nghề sửa chữa xe máy nạp lốp xe máy, ô tô, chai dầu nhớt cũ để tận dụng trồng hoa, cây cảnh; phụ huynh làm nghề thợ may nạp vải vụn ( may trang phục mặc tết, mũ, giày...); phụ huynh có con nhỏ nạp các vỏ hộp sữa bột, hộp váng sữa, hộp sữa chua, can dầu ăn, dầu rửa bát; phụ huynh làm công việc bán hàng tạp hóa thu gom các loại vỏ chai co ca to, vỏ chai nước giải khát, các loại vỏ lon nước ngọt, vỏ hộp bánh kẹo, thìa sữa chua ; phụ huynh làm công nhân viên chức có thể đóng góp tiền mặt để mua thêm giá đỡ chậu hoa... Hình ảnh: phụ huynh đóng góp nguyên vật liệu cho cô Sau các giờ trả trẻ tôi cho phụ huynh được xem lại các sản phẩm mà cô và trẻ đã tạo ra trong ngày để phụ huynh biết được các cháu đã làm được gì từ những vật liệu ấy. 12 Sau khi thực hiện các hình thức tuyên tuyền trên Trong gần 1 tháng tôi đã nhận được từ bố mẹ các cháu những đóng góp cụ thể: TT Hiện vật đóng góp Số Đơn vị tính lượng Dự kiến sử dụng Lau chùi đồ dùng đồ chơi, sắp xếp đồ dùng cùng cô, tạo 2 buổi/p.h môi trường trong và ngoài lớp học 1 Ngày công lao động 2 2 Mo cau 24 cái 3 Các loại hột hạt, quả khô 1/2 Bao bì Làm hoa , lá cây, dép, mũ… Làm chùm quả, xếp hình.. 4 Tre , nứa 14 cây Làm bộ nhảy sạp,hàng rào vườn rau, cột ném còn, cà kheo.. 5 Lốp xe máy các loại 20 cái Chậu trồng cây, cổng chui học thể dục 6 Can dầu ăn 5 lít. 15 can Chậu cây, hộp đựng cát, sỏi, đá,….đồ chơi. 7 Can dầu rửa bát 5 cái Chậu trồng cây 8 Hộp sữa bột các loại 20 hộp Chậu trồng cây, hộp đi cà kheo 9 Chai dầu gội, sữa tắm.. các loại 13 chai Bình tưới cây 10 Thùng xốp 17 thùng Chậu rồng cây bằng đất và nước. 11 24 chai Chậu trồng cây, dùng cụ đong nước 3 bó Làm trang phục, các con vật , vật liệu cho trẻ tạo hình.. 13 Máng nhựa 8 cái 14 Đá sỏi các loại 1 bao bì 12 Chai coca to Rơm rạ Chậu trồng rau Nguyên vật liệu thiên nhiên 13 15 Cát thô 1 bao bì 16 Cát mịn 1 bao bì 1/2 bao bì 18 Đất màu 7 bao bì 19 Phân hữu cơ 4 bao bì 17 Vỏ sò, vỏ hến 20 Hạt, cây giống rau các loại 15 loại 21 Cây cảnh, cây hoa các loại 15 loại 10 loại 23 Cây thuốc nam cho trẻ chơi các trò chơi, thí nghiệm, trải nghiệm. Chơi các trò chơi tạo hình, xếp chữ số, hình…. Trồng cây Trẻ thực hành trồng, chăm sóc và làm một số thí nghiệm, tìm hiểu, khám phá về sự phát triển về chúng. Ngoài ra, tôi còn tuyên truyền , phối hợp với phụ huynh trong việc cùng cô tham gia vào các hoạt động xây dựng môi trường và chăm sóc giáo dục trẻ trên cở xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm: Ở góc tuyên truyền của lớp vì phụ huynh rất quan tâm đến góc này, tôi xây dựng mảng tuyên truyền với các bậc phụ huynh về ý nghĩa cũng như tầm quan trọng của xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đối với việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ. Tôi đã xây dựng các nội dung tuyên truyền như sau: Phụ huynh nên cho trẻ được tham gia các hoạt động khi ở nhà cùng cha mẹ như : nhặt rau, lau bàn ghế, cho gà ăn, nhổ cổ, tiếp khách, đi chợ ; không ngại bẩn khi cho trẻ khám phá, động viên khen ngợi khi trẻ làm được việc gì đó. Phụ huynh có thể dành thời gian tham gia một số hoạt động ở trường, lớp với trẻ như tham gia hoạt động học, hỗ trợ trẻ chơi ở các góc, trò chuyện về nghề nghiệp của mình với trẻ, tham gia các ngày lễ hội, các sự kiện của trường..... Vào giờ đón trẻ tôi gợi ý cho phụ huynh về việc giáo dục trẻ tại gia đình để trẻ phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ , bố mẹ hãy là người bạn đáng tin cậy của trẻ, thường xuyên trò chuyện với trẻ,chơi cùng trẻ để biết được trẻ đang cần gì? Cảm thấy như thế nào ? như hỏi trẻ : hôm nay ở trường con được làm những gì? Con thích điều gì nhất khi đến trường? ... . Đây là cách tốt nhất làm thỏa mãn sự tò mò của trẻ về thế giới xung quanh; trẻ quan tâm đến mọi vật, mọi hoạt động xảy ra xung quanh mình và thường xuyên đặt ra những câu hỏi “Ai? Cái gì? Tại sao?... cha mẹ hãy chú ý các câu hỏi của con để đưa ra những giải thích, hướng dẫn nhằm thoả mãn nhu cầu khám phá của trẻ. 14 Để phối hợp với phụ huynh trong việc cùng cô tham gia các hoạt động xây dựng môi trường và chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả, tôi đã đưa bản cam kết của nhà trường ra trước cuộc họp để phụ huynh cùng trao đổi, bản cam kết đảm bảo tính tự nguyện, tự giác, tùy vào điều kiện , thời gian của phụ huynh để thực hiện. Sau khi thảo luận về nội dung bản cam kết 100% phụ huynh nhất trí tham gia, phối hợp cùng cô trong việc chăm sóc giáo dục trẻ nhằm tạo mối quan hệ thân thiện , gần gũi giữa trẻ với giáo viên, giữa giáo viên với phụ huynh và nhà trường. Bảng cam kết phối hợp tham gia hoạt động xây dựng môi trường và CSGD trẻ lấy trẻ làm trung tâm của phụ huynh và giáo viên chủ nhiệm Họ và tên phụ huynh………………………………… ………… Phụ huynh Cháu:……………………………Lớp…………………... T T Nội dung 1 Cha mẹ đến lớp đọc sách cho trẻ 2 Cha mẹ hỗ trợ trẻ chơi trong các góc. 3 Cha mẹ hỗ trợ trẻ chơi ngoài trời 4 Cha mẹ làm vườn cùng trẻ 5 Cùng cô giáo dẫn trẻ đi chơi ngoài khuôn viên nhà trường 6 Cùng cô giáo cho trẻ ăn trưa 7 Tham gia vào giờ hoạt động học của trẻ 8 Hướng dẫn trẻ đi thực tế hoặc tham quan, 9 Nói chuyện về nghề nghiệp của mình cho trẻ trong lớp nghe 10 Hỗ trợ sửa chữa bàn ghế, đồ dùng, đồ chơi trong lớp bị hỏng 11 Sưu tầm tranh ảnh, nguyên vật liệu, các phế liệu theo các chủ đề. 12 Tham gia làm vệ sinh nhóm, lớp và sân trường. 13 Tham gia trồng cây, trồng rau ở trường 14 Tổ chức ngày hội, ngày lễ, các sự kiện của trường. Đồng ý Không đồng ý 15 15 Giúp GV học nói tiếng dân tộc của mình 16 Có thể tham gia phiên dịch tiếng dân tộc ra tiếng Việt 17 Cung cấp cho GV một số bài hát, trò chơi, câu chuyện đặc trưng cho vùng dân tộc Họ và tên giáo viên Họ và tên phụ huynh Sau khi phụ huynh làm bảng cam kết , tôi đã tìm hiểu đặc điểm, khả năng, năng khiếu của phụ huynh sau đó phân về các hoạt động cho phù hợp và có lịch sắp xếp cụ thể cho từng phụ huynh để tránh tình trạng hôm thì không có phụ huynh tham gia, hôm thì có quá nhiều phụ huynh tham gia làm ảnh hưởng đến không gian vui chơi học tập của trẻ. Ví dụ: Những phụ huynh làm nghề nông tôi bố trí vào tham gia hoạt động như cha mẹ làm vườn cùng trẻ, tham gia trồng cây, trồng rau ở trường. Những phụ huynh có năng khiếu văn hóa , văn nghệ có thể tham gia vào các hoạt động như ngày hội, ngày lễ ở trường, cũng có thẻ tham gia vào một số hoạt động như giao lưu hát cho trẻ nghe trong giờ hoạt động âm nhạc, kể chuyện, đọc thơ cho trẻ nghe, đóng kịch cùng cô giáo trong hoạt động đóng kịch cuối chủ đề….Với những phụ huynh làm giáo viên có thể cung cấp cho cô một số bài hát, trò chơi, câu chuyện đặc trưng của địa phương . Những phụ huynh thông thạo tiếng kinh và tiếng dân tộc tôi bố trí vào hoạt động dạy tiếng Việt cho trẻ dân tộc thiểu số, giúp cô phiên dịch tiếng dân tộc ra tiếng Việt .Phụ huynh khéo tay cùng cô làm một số đồ dùng, đồ chơi cho trẻ hoạt động… Phụ huynh làm nghề thợ mộc, thợ xây hỗ trợ sửa chữa bàn ghế, đồ dùng, đồ chơi trong lớp bị hỏng, sưu tầm tranh ảnh, nguyên vật liệu, các phế liệu theo các chủ đề tham gia làm vệ sinh nhóm, lớp và sân. Phụ huynh do được phân bố những công việc phù hợp với khả năng của mình nên rất tích cực, vui vẻ và nhiệt tình tham gia nên hiệu quả đạt được rất khả quan. Hình ảnh : Phối hợp với phụ huynh trong một số hoạt động xây dựng môi trường Để đánh giá và duy trì kết quả các hoạt động của phụ huynh cùng phối hợp xây dựng môi trường và cùng cô tham gia vào các hoạt động xây dựng môi trường và chăm sóc giáo dục trẻ trên cở xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, trong cuộc họp phụ huynh lần 2 vào tháng 12 tôi đã đưa bảng tự đánh giá và đánh giá kết quả công tác chăm sóc giáo dục trẻ trên lớp cho phụ huynh : Bảng tự đánh giá các hoạt động xây dựng môi trường và cùng cô CSGD trẻ lấy trẻ làm trung tâm của phụ huynh. Họ và tên phụ huynh………………………………………………... Phụ huynh cháu:………………………… …………………………. 16 Lớp…………………………………………………………………. T T 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Nội dung Thường xuyên Thỉnh thoảng Hiế m khi Cha mẹ đến lớp đọc sách cho trẻ Cha mẹ hỗ trợ trẻ chơi trong các góc. Cha mẹ hỗ trợ trẻ chơi ngoài trời Cha mẹ làm vườn cùng trẻ Cùng cô giáo dẫn trẻ đi chơi ngoài khuôn viên nhà trường Cùng cô giáo cho trẻ ăn trưa Tổ chức ngày hội, ngày lễ, các sự kiện của trường. Hướng dẫn trẻ đi thực tế hoặc tham quan, Nói chuyện về nghề nghiệp của mình cho trẻ trong lớp nghe Hỗ trợ sửa chữa bàn ghế, đồ dùng, đồ chơi trong lớp bị hỏng Sưu tầm tranh ảnh, nguyên vật liệu, các phế liệu theo các chủ đề. Tham gia vào giờ hoạt động học của trẻ Tham gia làm vệ sinh nhóm, lớp và sân trường. Tham gia trồng cây, trồng rau ở trường Giúp GV học nói tiếng dân tộc của mình Có thể tham gia phiên dịch tiếng dân tộc ra tiếng Việt 17 17 Cung cấp cho GV một số bài hát, trò chơi, câu chuyện đặc trưng cho vùng dân tộc Họ và tên phụ huynnh Dù tuyên truyền dưới hình thức nào, tôi cũng lưu ý với phụ huynh một số điều cần ghi nhớ: Nếu trẻ làm điều gì đó không đúng, hãy nhắc nhở nhẹ nhàng. Đừng đưa ra cho trẻ quá nhiều chỉ dẫn hoặc nhắc nhở mà hãy khích lệ để trẻ tự khám phá, bởi ở lứa tuổi này đối với trẻ tất cả mọi thứ đều quá mới mẻ hãy cho trẻ được trải nghiệm, được khám phá, được làm những gì trẻ thích dù có thể trẻ sẽ mắc lỗi ,không phải trẻ làm không đúng mà chúng chỉ chưa biết cách làm đúng . Vì thế hãy để trẻ được làm,được khám phá, trẻ sẽ biết được cách làm đúng trong lần sau. Sau khi tuyên truyền , phối hợp với phụ huynh về tầm quan trọng của xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển của trẻ, tôi tìm hiểu qua trao đổi thấy phụ huynh đều rất vui mừng, phấn khởi cho tôi biết về những gì trẻ đạt được khi tiếp xúc với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội cùng bố mẹ. 3) Biện pháp3 : Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm Xây dựng môi trường giáo dục trong trường, lớp mầm non có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc thiết kế môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tuân thủ các nguyên tắc sau: Nguyên tắc 1 : Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ; Nguyên tắc 2 : Cần tính đến không gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu vực. Nguyên tắc 3 : Cần đảm bảo tính mục đích. Tính mục đích ở đây có 2 nghĩa: một là môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và mục tiêu cuối độ tuổi nói riêng. Muốn đạt được điều đó thì nghĩa thứ hai là thiết kế môi trường phải phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động; Nguyên tắc 4 : Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu đặc biệt. Với mỗi độ tuổi, môi trường giáo dục sẽ có những nét riêng Nguyên tắc 5 : Cần thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó, đặc 18 biệt vào các thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động chiều. Từ việc năm vững các nguyên tắc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non trên cơ sở xây dựng dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tôi đã xây dựng môi trường như sau : Thứ 1 : Xây dựng môi trường vật chất cho trẻ hoạt động trong lớpđáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ giáo viên cần tạo nên một môi trường lớp học với những màu sắc sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh… Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ; phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương; luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Trước tiên, tôi đặt tên các góc: Tôi trang trí các góc lớp bằng những cái tên ngộ nghĩnh, gần gũi với các bé, chẳng hạn góc xây dựng: Bé là thợ xây, Kỹ sư tí hon, hoặc góc Thư viện: Mời bạn xem, những cuốn sách kỳ lạ, khu vườn cổ tích hay góc phân vai: Bé thích nấu ăn, đầu bếp tí hon, góc nghệ thuật : Ban nhạc sơn ca , họa sĩ tài ba… Tôi bố trí, sắp xếp các góc hoạt động: Vị trí các góc chơi phải hợp lý, thuận tiện và có đủ không gian cho trẻ hoạt động. Các góc yên tĩnh (góc học tập, góc sách) xa góc hoạt động ồn ào (góc phân vai, góc xây dựng). Sử dụng các giá tạo hình, các loại bảng thấp, để làm hàng rào phân góc vừa không che khuất tầm nhìn, vừa đảm bảo các lối đi để trẻ hoạt động liên góc. Ví dụ : Góc học tập tôi bố trí gần cửa sổ để đảm bảo ánh sáng tốt nhất cho trẻ và ở xa góc xây dựng và góc phân vai vì góc này rất ồn ào và được ngăn cách bởi mảng chủ đề chính; góc nghệ thuật và góc phân vai tôi bố trí gần cửa ra vào thuận tiện cho trẻ đi lấy nước hay ra rửa tay khi bẩn, góc xây dựng- lắp ghép bố trí cạnh góc phân vai để thuận tiện cho việc giao lưu giữa các nhóm chơi này… 19 Góc nghệ thuật Góc học tập 20 Góc phân vai Góc xây dựng Hình ảnh : Cách bố trí các góc trong lớp Chuẩn bị Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu trong các góc hoạt động. Đồ dùng đồ chơi ở các góc phải phù hợp với mức phát triển của trẻ và phù hợp với đặc điểm địa phương.. Sử dụng các loại phế liệu, nguyên vật liệu sẳn có tại địa phương để làm đồ chơi cho trẻ, từ các loại chai nhựa, vỏ hộp sữa, hộp bánh kẹo, ống hút, đá, sỏi, lá cây, xốp màu để làm đồ dùng đồ chơi. + Góc phân vai. Các nguyên vật liệu, đồ chơi phục vụ sinh hoạt trong cuộc sống gia đình trẻ như: Đồ chơi nấu ăn, đồ chơi gia đình, búp bê bé trai, búp bê bé gái, nội thất trong gia đình, các mặt hàng ở cửa hàng ( được lựa chọn phù hợp chủ đề ) VD: “Chủ đề thực vật” ( xây dựng cửa hàng bán các loại rau, hoa quả, các loại hạt giống để gieo trồng…); “Chủ đề ngành nghề” như : Cửa hàng bán các loại dụng cụ phục vụ cho các ngành nghề như : Làm nông nghệp, làm biển, trồng rừng, xây dựng … cửa hàng thuốc tây. thuốc bắc, thuốc nam… 21 Hình ảnh : Một số đồ chơi tự làm chủ đề thực vật + Góc học tập : Các loại đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu: Hình học phẳng, khối, hột hạt, các bức tranh, đôminô, lô tô lắp ghép theo chủ đề, các con số, quân bài,bảng dạ, bảng gài, bộ xâu chuỗi, buộc dây, đan, xếp lồng vào nhau, tranh nối hình, chữ, cặp, bút, thước, nút chai, nắp hộp, cúc áo, chìa khoá, vỏ sò, ốc, hến, sỏi đá, các đồ dùng đồ chơi có kích thước, thể loại, màu sắc, số lượng, và các nguyên vật liệu khác nhau để trẻ hoạt động tư duy như: Nhận biết, so sánh sự khác nhau về màu sắc, chất liệu, kích thước to - nhỏ, cao - thấp, dài - ngắn, nhiều - ít., khác nhau về số liệu, hình khối … khác nhau của từng loại, từng nhóm. Hình ảnh : Một số đồ dùng, đồ chơi góc học tập + Góc sách : (Trẻ xem tranh, đọc sách, làm album...) Các loại: Tranh ảnh, sách tranh, truyện tranh, hoạ báo, tạp chí, đa dạng, phong phú, quan tâm sưu tầm hình ảnh về quê hương Qùy Hợp, phù hợp với trẻ; trẻ xem tranh và kể chuyện sáng tạo…. Thiết kế góc phải có đủ ánh sáng để trẻ hoạt động có hiệu quả. 22 + Lựa chọn các loại đồ chơi được thiết kế có từ thực tiển, các đồ dùng dụng cụ sinh hoạt của con người trong cuộc sống hằng ngày để phát triển các góc chơi đóng vai phù hợp với văn hóa, ngành nghề ở địa phương như: (trồng rừng, chăn nuôi, làm nông, thợ may, thợ mộc, thợ xây,...) Hình ảnh : Một số tranh ảnh góc xem tranh + Góc xây dựng: Thu thập và đầu tư các nguyên vật liệu, đồ chơi để trẻ tham gia chơi các công trình xây dựng, các nguyên liệu lựa chọn phong phú, đa dạng: Bằng nhựa, bằng gỗ, bằng tre, trúc, bằng thảm …có kính thước khác nhau, khối, hình to, nhỏ, bộ xếp hình xây dựng đầy đủ các chi tiết; các phương tiện giao thông, các loại cỏ cây hoa lá, các động vật nuôi trong gia đình, động vật sống trên rừng, dưới biển … được lựa chọn bằng nhiều chất liệu và kích thước khác nhau. Hình ảnh : Một số đồ dùng , đồ chơi góc xây dựng + Góc nghệ thuật : 23 Hình ảnh : Một số đồ dùng, đồ chơi âm nhạc Âm nhạc: Sưu tầm các băng hình, băng nhạc đa dạng, trong đó có nội dung về dân ca địa phương, tổ chức các trò chơi dân gian,... + Đồ dùng, đồ chơi âm nhạc (xúc xắc, đàn, trống con, trống lắc, phách gõ, xắc xô…) + Đồ dùng, đồ chơi để múa (Quạt múa, mũ múa, mặt nạ, con rối, áo váy múa, vòng múa, khăn, dải lụa, nơ, hoa ...) Tạo hình: (Cần đủ chỗ kê giá vẽ, bàn ghế và đôi khi sử dụng cả mặt sàn) Hình ảnh : Một số đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu tạo hình 24 + Các nguyên vật liệu, học liệu từ các chất liệu khác nhau để trẻ sáng tạo trong vẽ, xé dán, tô màu, cắt dán nặn để tạo ra các sản phẩm theo chủ đề. theo các sự kiện từng thời điểm của địa phương. + Chuẩn bị: Giấy, bút vẽ, màu vẽ, kéo cắt, bột màu, phấn, bảng vẽ ; hồ, keo dán, kéo, đất nặn, khăn lau, chổi, áo choàng; nguyên vật liệu thiên nhiên (quả, hoa, cành, cỏ khô, hột hạt, lông vũ, sỏi đá, nan tre, vỏ ngao, vỏ sò); đồ khâu vá (chỉ, cúc, dải băng, dây cước, len, lõi chỉ, vải, ni lông …); tranh ảnh nghệ thuật, đồ mĩ nghệ dân gian; các đồ vật khác như hộp giấy, hộp nhựa, chai nhựa, nắplọ… Trưng bày – trang trí góc hoạt động: Việc bố trí, trưng bày các thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phải phù hợp mục tiêu yêu cầu giáo dục của chủ đề. Khi triển khai chủ đề nào, môi trường các góc phải phản ánh được chủ đề đó. Ví dụ: Chủ đề thực vật, các góc hoạt động đều được trưng bày thể hiện nội dung của chủ đề: - Góc xây dựng: trưng bày gạch các loại hoặc vỏ hộp sữa; sỏi, đá; các loại cây xanh, cây hoa, cây rau, thảm cỏ, ngôi nhà…( xây dựng vườn hoa, vườn cây ăn quả, vườn rau…) - Góc phân vai: các loại rau, củ, quả, hoa, vé số (giả tiền), trang phục nấu ăn , đồ chơi nấu ăn (chơi đóng vai gia đình nấu chế biến các món ăn từ rau củ, bán hàng… ) - Góc học tập: Tranh, ảnh, lô tô, các loại rau, củ, quả, hoa ( bằng lô tô và bằng nhựa ) cho trẻ chơi (chơi lô tô, , phân loại các rau ăn lá, rau ăn củ; quả tròn, quả dài….) - Góc nghệ thuật: Giấy màu, bút vẽ, kéo, hồ, khăn lau, vỏ hộp các loại, giấy báo, lá cây khô, vỏ sò, vỏ ốc, hạt cọ, hạt gấc… (tô màu, vẽ, cắt, dán một số loại hoa, quả, rau…) - Góc thư viện: bổ sung một số sách chủ đề thực vật : cây tre trăm đốt, sự tích quả dưa hấu, sự tích hoa mào gà… - Góc thiên nhiên: Đồ chơi với nước, đồ dùng chăm sóc cây, các loại hột hạt, bình ươm cây…( trồng cây, tưới cây, pha màu nước, làm thí nghiệm về sự phát triển của cây ) Thế nhưng khi chuyển sang chủ đề Chủ đề Giao thông, các góc hoạt động cần thay thế một số đồ dùng , đồ chơi để phù hợp với chủ đề: - Góc xây dựng: trưng bày gạch các loại hoặc vỏ hộp sữa; sỏi, đá; các loại phương tiện và biển báo giao thông; một vài cây, hoa để trang trí (chơi xây đường phố, bến xe) 25 Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn a trường mầm non đông hoàng hoạt động tích cựcBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.25 MB, 32 trang ) MỤC LỤC Phương pháp nghiên cứu 2 2 NỘI DUNG 2-14 2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 2-3 2.2 Thực trạng vấn đề 3-5 2.3 Các biện pháp thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng hoạt động tích cực . Biện pháp 1: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngoài lớp phù hợp, đa dạng, hấp dẫn. Biện pháp 2: Trang trí theo hướng mở , linh hoạt Biện pháp 3: Chuẩn bị đồ dung học liệu đa dạng hấp dẫn, tận dụng nguyên vật liệu , phế liệu từ thiên nhiên sẳn có ở địa phương. Biện pháp 4: Tạo cơ hội khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật liệu , học liệu , góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Biện pháp 5: Môi trường lấy trẻ làm trung tâm là được xây dựng từ bàn tay cô và sự tham ra tích cực của trẻ Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh. 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.3.6 2.4 3 5 5-6 6-8 8-9 9-10 10-11 11-12 Hiệu quả đạt được 12-14 KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 14-15 TÀI LIỆU THAM KHẢO 16 HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN DANH MỤC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HĐ ĐÁNH GIÁ 17-27 28 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn của trẻ [1]. Trẻ không thể tiếp thu các kiến thức một cách bài bản, có hệ thống như trẻ ở Phổ thông. Vì thế cần tạo cho trẻ môi trường để trẻ được hoạt động, trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên hơn. Trẻ lứa tuổi mầm non việc học của trẻ được thông qua hình thức “học mà chơi, chơi mà học” trẻ có mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và khám phá một cách tích cực về thế giới. Quá trình học hỏi, khám phá của trẻ diễn ra thông qua nhiều hoạt động trong đó hoạt động vui chơi có ý nghĩa rất quan trọng. Vui chơi không chỉ là hoạt động giúp trẻ giải trí, thư giãn mà còn giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh một cách tự nhiên, thuận lợi, nhanh chóng. Tất cả trò chơi đều có tiềm năng hỗ trợ cho việc học của trẻ [2]. Đối với trẻ mầm non thì môi trường hoạt động có vai trò quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ. Trẻ hoạt động thường xuyên với môi trường giúp trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ, tâm lý cũng như đời sống tình cảm mà thông qua trò chơi thì những phẩm chất ý chí của trẻ cũng được hình thành như: Tính mục đích, tính kỷ luật, tính dũng cảm... Ở mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều có những đặc điểm tâm lý khác nhau cha mẹ và cô giáo cần hiểu rõ được đặc điểm phát triển tâm lý của trẻ để có những phương pháp giáo dục phù hợp để định hướng và giúp trẻ phát triển đúng theo từng giai đoạn.Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo thích khám phá những điều mới lạ và hay tò mò. Trong giai đoạn này trẻ rất muốn khám phá thế giới xung quanh, tò mò và liên tục thắc mắc đặt nhiều câu hỏi với cha mẹ, với cô giáo. Trẻ giao tiếp và thích bắt trước tập làm người lớn, trẻ thích được tự lập. Vì vậy việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm là vô cùng quan trọng đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ. Tạo môi trường học tập cho trẻ mầm non nói chung là việc làm đã được các giáo viên thực hiện từ lâu, nhưng nhìn chung việc tạo môi trường mới chỉ mang tính hình thức để trang trí theo đúng chủ đề đang thực hiện và việc xây dựng đó chưa xuất phát từ trẻ, chưa kích thích tính tò mò, khám phá của trẻ, khi học và chơi trẻ đang còn rất thụ động. Trong những năm qua, việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được các cấp quản lý từ trung ương, địa phương từng bước quan tâm đặc biệt Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Hướng dẫn thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Trên cơ sở Kế hoạch thực hiện chuyên đề của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đông Sơn, Trường mầm non Đông Hoàng đã có kế hoạch cụ thể về việc triển khai chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Đặc biệt trong năm học 2016 - 2017 Phòng GD & ĐT Huyện Đông Sơn phát động phong trào “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và trực tiếp chỉ 1 đạo các trường thực hiện. Thực tế ở trường mầm non Đông Hoàng hiện nay việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm đã được nhà trường chỉ đạo thực hiện ở các phòng, lớp học, hiên, cầu thang, khu vực sân chơi….Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn khó khăn, hạn chế như: Kinh phí, việc tạo môi trường đang còn do bàn tay cô làm là chủ yếu, trẻ tham gia còn hạn chế, các góc, mảng trang trí chưa mang tính mở, đồ dùng, đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, nguyên vật liệu, học liệu chưa phong phú, đa dạng, trẻ hoạt động máy móc, dập khuôn, nhàm chán…Phụ huynh chưa quan tâm, chưa nhận thức được tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ. Nhận thức được tầm quan trọng môi trường đối với sự phát triển của trẻ, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng hoạt động tích cực” làm đề tài sáng kiến trong năm học này. 1.2. Mục đích nghiên cứu Sở dĩ tôi lựa chọn đề tài này là muốn chia sẻ với bạn bè, đồng nghiệp những kinh nghiệm của mình về việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng hoạt động tích cực . Bên cạnh đó nhằm thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự quan tâm của các cấp, các ngành đối với giáo dục mầm non nói chung và với trường mầm non Đông Hoàng nói riêng . 1.3. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng hoạt động tích cực 1.4. Phương pháp nghiên cứu Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn + Phương pháp quan sát sư phạm + Phương pháp điều tra giáo dục + Phương pháp thực nghiệm sư phạm + Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm giáo dục + Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí thuyết + Phương pháp phân tích và tổng hợp lí thuyết + Phương pháp thống kê. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận Môi trường là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Trong lớp học không thể thiếu những mảng trang trí, những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ giáo viên cần tạo nên một môi trường lớp học với những màu sắc sinh động, đồ dùng đa dạng bắt mắt… Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, thuận tiện, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của 2 trẻ; phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương; luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ [3]. Các góc hoạt động chính được duy trì thường xuyên. Vì vậy chúng ta cần bố trí, sắp xếp các góc phải rất linh hoạt để có thể di chuyển tạo không gian thuận lợi cho trẻ hoạt động. Môi trường trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội, thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo [4]. Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ mầm non đó là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ. Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là rất quan trọng trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở. Hiệu quả của việc tạo môi trường nhằm góp phần thực tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ [5]. Trên cơ sở đó tôi đã căn cứ vào hướng dẫn của Phòng GD& ĐT huyện Ðông Sơn, sự chỉ đạo của BGH Trường mầm non Đông Hoàng về thực hiện chuyên đề trọng tâm “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” . Căn cứ vào điều kiện thực tế của nhà trường, vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ, đáp ứng được yêu cầu của chương trình GDMN. Từ đó tôi lên kế hoạch, và thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm của lớp tôi phụ trách để trẻ hoạt động tích cực . 2.2. Thực trạng Năm học 2016 - 2017 bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp mẫu giáo lớp Lớn A với tổng số là 28 cháu. Bước vào thực hiện đề tài này lớp tôi có những thuận lợi và gặp một số khó khăn sau: * Thuận lợi Hoạt động của lớp được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của Phòng GDĐT Huyện Đông Sơn, ban giám hiệu nhà trường mầm non Đông Hoàng Phòng học rộng, có hiên trước, hiên sau, có nhà kho, nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn … Lớp tôi là một trong những lớp được đầu tư, trang bị cơ sở vật chất kiên cố, trang thiết bị đầy đủ theo thông tư 02/BGD&ĐT đảm bảo việc học tập và sinh hoạt của trẻ. 3 Trẻ lớp tôi đa số đã học qua độ tuổi 3 - 4 tuổi và 4 - 5 tuổi, trẻ năng động, đi học chuyên cần, có nề nếp. Bản thân tôi trẻ năng động, sáng tạo, ham học hỏi, thông thạo công nghệ thông tin, có năng khiếu về hội họa, được nhà trường tạo điều kiện cho đi tham quan, học hỏi ở trường bạn. Năm học 2015 - 2016 tham gia hội thi “Làm đồ dùng đồ chơi” cấp tỉnh . Phụ huynh ủng hộ vật chất, để xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ. * Khó khăn Phòng học rộng nhưng bố trí, sắp đặt các góc chưa hợp lý như: Các giá góc được đặt cố định ở chân tường, các góc động và tĩnh gần nhau. Các mảng trang trí đã theo chủ đề, đẹp nhưng dán chết trên tường, chủ yếu chú trọng khu vực trong lớp, khu vực hiên trước, hiên sau, phòng vệ sinh chưa quan tâm. Tất cả đều bàn tay cô thực hiện chưa có sự tham gia của trẻ. Tuy được đầu tư, trang bị đầy đủ đồ dùng trang thiết bị dạy học nhưng chủ yếu là các đồ dùng, đồ chơi mua sẵn, sản xuất hàng loạt, chất liệu chủ yếu bằng nhựa chưa có nguyên liệu thiên nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu khám phá, sáng tạo …của trẻ, mà trẻ luôn thích mới, lạ, đẹp, hấp dẫn… Trẻ được tổ chức hoạt động thường xuyên nhưng máy móc, dập khuôn chưa tích cực, chưa sáng tạo. Phụ huynh đã ủng hộ về vật chất cho lớp, song không quan tâm đến hoạt động của lớp, chưa tham gia các hoạt động cùng cô và trẻ. * Kết quả khảo sát thực tế trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng tại thời điểm tháng 9/2016. Thường Chưa có Thỉnh thoảng xuyên TT Tiêu chí Số Tỷ Số Số Tỷ Tỷ lệ % cháu lệ % cháu cháu lệ % Trẻ tham gia cực vào hoạt động xây 1 21/28 75% 6/28 21,4% 1/28 3,6% dựng môi trường cùng cô Kỹ năng sử dụng học liệu, nguyên vật liệu 2 23/28 82,1% 3/28 10,7% 2/28 7,1% sẳn có từ thiên nhiên của trẻ Trẻ hứng thú tham 3 22/28 78,6% 4/28 14,3% 2/28 7,1% gia các hoạt động Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tôi nhận thấy : + Số trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cô rất ít , chủ yếu là cô xây dựng + Đa số trẻ chưa có kỉ năng chơi với các vật liệu thiên nhiên .Chủ yếu chơi với đồ chơi mua sẳn 4 + Trẻ hoạt động chưa hiệu quả , chưa tích cực… * Kết quả khảo sát thực tế môi trường lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng tại thời điểm tháng 9/2016. STT Tiêu chí Số lượng hiện có trong lớp chiếm tỉ lệ % 1. Sắp đặt góc chơi Chưa hợp lý 90% Thuận tiện, phù hợp. 10% 2. Các mảng , góc Chưa mở, linh hoạt 95% trang trí Theo hướng mở, linh hoạt 5% 3. Đồ dùng đồ chơi Mua sẵn 95% Tự làm 5% 4. Chuẩn bị học liệu thiên nhiên, sẵn có ở địa 5% phương Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tôi nhận thấy : + Việc sắp đặt, bố trí các góc chơi cho trẻ chưa hợp lý, chưa thuận tiên, phù hợp với hoạt động của trẻ. + Các mảng trang trí chưa sáng tạo, chưa linh hoạt. + Đồ dùng đồ chơi chủ yếu là mua sẵn, đồ chơi tự tạo còn rất hạn chế. + Học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương còn nghèo nàn, chưa đáp ứng được nhu cầu chơi của trẻ. 2.3. Các biện pháp thực hiện xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng hoạt động tích cực . 2.3.1. Biện pháp 1: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngoài lớp phù hợp, tiện lợi, đa dạng, phong phú . Hoạt động ở các góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống của trẻ mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và cảm nhận về thế giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng cố kiến thức đã học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy khả năng sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc sắp xếp, bố trí các góc chơi phù hợp, thuận tiện, dễ tìm, dễ nhìn, dễ lấy là rất quan trọng. Tôi đã bố trí các góc trong lớp phù hợp như: Góc yên tĩnh xa góc ồn ào, tạo ranh giới các góc, … Ví dụ: Góc phân vai và góc xây dựng tôi sắp xếp khu vực phía dưới lớp, gần nhau. Tạo sự liên kết các nhóm chơi ở trong hai góc, góc xây dựng tránh nơi đi lại. Góc sách và góc học tập tôi xếp ở trên cạnh cửa nhà kho yên tĩnh. Góc thiên nhiên (khám phá khoa học) tôi đã tận dụng khoảng hiên ngoài lớp cho trẻ hoạt động thoải mái tránh sự ồn ào cho các góc khác, tiện lợi cho trẻ khám phá, chăm sóc cây, hoa... Khu vực phía trên lớp học tôi bố trí các mảng: Ở cửa là lịch vệ sinh, từ cửa chính vào là chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ, ti vi, bảng bé ngoan, sinh nhật hồng, bàn máy tính, đàn. Góc nghệ thuật được bố trí cạnh cửa ra vào bên cạnh góc trưng bày sản phẩm của trẻ. 5 Bên cạnh việc sắp xếp phù hợp, tôi còn tạo ranh giới giữa các góc hoạt động như: Tận dụng các giá đồ chơi tạo thành ranh giới các góc, và tạo không gian chơi cho trẻ . Ví dụ : Ranh giới giữa góc phân vai và học tập tôi ngăn bằng 1 giá đồ chơi vừa tạo không gian yên tĩnh cho trẻ ở góc học tập hoạt động, vừa tạo không gian giống như ngôi nhà hay cửa hàng tùy ý tưởng, trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ tùy vào vào chủ đề trẻ chơi. Ranh giới góc nghệ thuật tôi cũng áp dụng tương tự bằng giá đồ chơi trẻ có thể tận dụng mặt sau của giá đồ chơi để trưng bày sản phẩm, treo tranh ... Riêng góc xây dựng tôi ưu tiên không gian rộng, thuận tiện cho trẻ vận động... Góc phân vai và xây dựng được bố trí cạnh nhau và tôi không phân vách vì tôi muốn tạo mối liên kết giữa hai góc để trẻ có thể giao lưu với nhau giữa hai nhóm. Khoảng rộng ở các góc cách nhau hợp lý để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho trẻ hoạt động theo khả năng, hứng thú, sở thích riêng. Có chỗ cho hoạt động chung và hoạt động cá nhân, có góc cố định, có góc di động hoặc thay đổi theo chủ đề. Qua cách bố trí, sắp đặt các mảng, các góc chơi hợp lý ở lớp mình tôi nhận thấy trẻ hoạt động tích cực hơn, có hiệu quả cao hơn. Trẻ được trao đổi giao lưu với nhau thoải mái mà không ảnh hưởng đến các góc khác. Trẻ có không gian riêng tư yên tĩnh để hoạt động, thỏa mãn nhu cầu hoạt động, sự sáng tạo của trẻ. (Xem hình ảnh 1,2,3,4 cách bố trí sắp xếp góc chơi) 2.3.2. Biện pháp 2: Trang trí theo hướng mở linh hoạt. Trang trí mục đích là phối hợp giữa các mảng hình màu sắc, đường nét, sao cho cân đối hài hòa, hợp lý trong một không gian nhất định. Đối với mầm non việc trang trí hình ảnh không chỉ đẹp, ngộ nghĩnh, màu sắc bắt mắt, mang tính giáo dục mà còn phải phù hợp với chủ đề, với từng góc chơi, với nội dung chơi của trẻ, đáp ứng được nhu cầu khám phá, sáng tạo, trí tò mò thích cái mới, cái lạ của trẻ. Từ đó tôi đã trang trí các góc chơi ở lớp mình một cách sáng tạo theo hướng mở linh hoạt. Khi trẻ hoạt động ở góc chơi mở, từ một góc chơi trẻ có thể thay đổi nội dung chơi, chủ đề chơi, hình ảnh, biểu tượng chơi một cách linh hoạt, sáng tạo. Ví dụ : Ở góc học tập ngoài hình ảnh cây hoa sinh động, đẹp mắt, và hình ảnh chú sâu thông minh tôi trang trí thêm 1 bảng “Bé với chữ cái, và số”. trong bảng tôi gắn các hộp dắt và dánh nhám theo hàng ngang, phía trên là hộp dắt biểu tượng của cô, phía dưới là các hộp dành cho trẻ, cô và trẻ có thể thay đổi nội dung, hình ảnh dể dàng, tiện lợi như: Hôm nay trẻ chơi với chữ cái o, ô, ơ cô gắn chữ o, ô, ơ lên trẻ chọn những hình ảnh các chứa chữ cái tương ứng đựng dưới hộp học liệu gắn lên theo yêu cầu. Ngày hôm sau trẻ chơi với số, cô gắn tranh có chứa nhóm đôi tháo chữ xuống gắn số tương 6 ứng với số lượng của đối tượng cô cho.... từ những mảng dính nhám đó trẻ còn có thể chơi phân loại, phân nhóm đối tượng theo dấu hiệu, theo yêu cầu… trẻ cũng có thể chơi tách gộp các đối tượng trong phạm vi trẻ đang học… trẻ vừa chơi lại có thể học một cách tự nhiên, thoải mái, sáng tạo không gò bó, không áp đặt… Góc phân vai, tôi trang trí mô phỏng các nhân vật trong truyện cổ tích “Cô bé quàng khăn đỏ”. Với khung cảnh sinh động, gần gũi quen thuộc với trẻ, bên cạnh đó tôi còn trang trí bảng siêu thị của bé: phía ngoài là hình hai cô bé vui nhộn, bên trong là những hộp bóng kính gắn theo hàng, chia thành 3 nhóm, phía trên là 3 hộp to chứa biểu tượng, gợi ý của cô, hàng phía dưới là dành cho trẻ, trẻ chơi theo gợi ý của cô: chẳng hạn hôm nay chơi nấu ăn trẻ đến của hàng chọn thực phẩm, cô gắn biểu tượng 4 nhóm chất (Đạm, bột đường, vitamin, béo) trẻ sẽ chọn các thực phẩm giàu chất tương ứng dắt vào ô; hôm sau trẻ chơi bán hàng trẻ tháo hình cũ xuống gắn hình mới vào...với các nội dung khác trẻ cũng có thể linh hoạt, sáng tạo... Mảng chủ đề tôi sử dụng chất liệu có bề mặt trơn, nhẵn để có thể dễ dàng dán, bóc thay đổi hình ảnh phù hợp với từng chủ đề, tôi trang trí gợi ý 1 số chi tiết và để khoảng trống khuyến khích trẻ tham gia trang trí cùng. Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân, nhánh “Cơ thể tôi” cô xé dán hình bé trai bé gái, gợi ý để trẻ in hình bàn tay, bàn chân, vẽ mắt, mũi, miệng….dán lên. Trẻ cũng có thể vẽ, xé dán, cắt dán tranh phù hợp để trang trí cùng cô. Bên cạnh cách trang trí mở linh hoạt, hình ảnh, màu sắc cũng sinh động ngộ nghĩnh, bắt mắt, thu hút trẻ từ đó kích thích sự hứng thú hoạt động của trẻ. Nhân vật hoạt hình quen thuộc, yêu thích của trẻ như: Tom, Jerry, Mickey…được đưa vào trang trí góc. Ví dụ: Góc sinh nhật cùng với hình ảnh bánh kem và ảnh của trẻ tôi trang trí chú chuột Mickey, Tom…Các góc: Hoa bé ngoan, một ngày của bé, lịch vệ sinh, nghệ thuật, tuyên truyền… tất cả đều được trang trí bằng hình ảnh đáng yêu ngộ nghĩnh như: Hoa và bướm, Ong chăm chỉ, Chim cú mèo, chú Ếch con, Cừu vui vẻ ….Bên cạnh những hình ảnh to để trang trí chính ở các góc, các mảng tường chính, thì những chi tiết phụ họa cũng được tôi chú trọng để làm nổi bật các góc, thu hút trẻ như: hàng rào, hoa leo, chân tường, bụi cỏ, bụi hoa nhỏ ... Để thỏa mãn nhu cầu chơi, kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ tôi không chỉ trang trí trong lớp học mà tôi còn trang trí khu vực hiên chơi, lan can, hiên sau, nhà vệ sinh…Bằng hình ảnh bắt mắt, phù hợp, như hình ảnh quy trình rửa tay, hình ảnh bé trai bé gái, và một số hình ảnh sinh động, ngộ nghĩnh khác. Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian trong lớp, ngoài hiên trước hiên sau, khu vực vệ sinh đề phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động, sinh hoạt hằng ngày của trẻ đề được xây dựng theo hướng lấy trẻ làm trung tâm nhằm mục đích phát triển toàn diện về: thể chất; trí tuệ; thẩm mĩ; đạo 7 đức; xã hội. Thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Từ cách trang trí đó mà trẻ lớp tôi hoạt động tích cực, hứng thú, say mê, không còn nhàm chán, dập khuôn, máy móc như trước nữa ( Xem hình ảnh 5,6,7,8 góc trang trí mở, linh hoạt) 2.3.3. Biện pháp 3: Chuẩn bị đồ dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn, tận dụng phế liệu và vật liệu từ thiên nhiên có sẳn ở địa phương. Trên thị trường có rất nhiều đồ chơi, đồ dùng cho trẻ mầm non, đa dạng về hình dáng màu sắc, phong phú về chủng loại. Nhưng không phải các đồ dùng đồ chơi mua sẵn lúc nào cũng đẹp, lúc nào cũng tốt, chúng không phong phú về chất liệu mà lại tốn kém về kinh phí. Hơn nữa không phải trường mầm non nào cũng có đủ điều kiện để mua tất cả các đồ dùng đồ chơi có sẵn, đủ để phục vụ nhu cầu chơi cho trẻ. Mà trẻ thì lại thích cái đẹp cái mới lạ, thích khám phá. Để đáp ứng nhu cầu của trẻ ngoài bộ đồ dùng đồ chơi được mua sẵn, được cấp theo thông tư 02/BGD&ĐT tôi đã chuẩn bị thêm đồ dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn, tận dụng phế liệu và vật liệu từ thiên nhiên có sẵn ở địa phương để trẻ hoạt động hứng thú tích cực. Muốn cho trẻ hoạt động hiệu quả, tích cực, thì ngay từ đầu năm học tôi đã lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, không lên một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi. Kế hoạch cụ thể: Tôi rà soát lại các đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những đồ dùng nào có thể mua sắm, đồ dùng nào cần làm, bổ sung từ từ theo từng chủ đề, đồ chơi nào cần phải bổ sung trước…. Tận dụng các nguyên vật liệu để làm đồ chơi cho trẻ: Ngoài những đồ dùng, đồ chơi mua sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có, dễ kiếm như: Bìa catton, xốp, đĩa CD cũ, giấy báo có trang bìa quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, vải vụn…Tận dụng những nguyên vật liệu thiên nhiên sẵn có ở địa phương như: vỏ ngao, vỏ hến, hạt gấc, hạt nhãn, hạt na, bẹ ngô khô, lõi ngô khô, rơm khô, lá cây khô, vỏ cây, chiếu rách… tất cả những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ. Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra rất nhiều đồ chơi ở các góc cho trẻ. Ví dụ: Tôi dùng đĩa CD cũ trang trí giấy Decan cho trẻ xếp hình con cá, con chim, hoa, ngộ nghĩnh, sinh động. Hoặc dùng chai hộp nhựa làm ra một số đồ dùng trong gia đình như: làn, bàn là, bàn ghế, cốc chén, hộp Comfort, xà phòng tôi cắt làm thành đoàn tàu, ô tô, máy bay .… Cũng từ những nguyên vật liệu đó, trẻ sử dụng trong giờ hoạt động góc và trẻ làm ra nhiều sản phẩm như: Trẻ dùng vỏ chai nước C2 trà xanh để xây hàng rào, chơi ném vòng cổ chai, đong cát, nước. Dùng lá cây khô làm con nghé, làm con mèo, làm đồng hồ, vòng tay… 8 Đồ dùng học liệu tôi không chỉ tự mình chuẩn bị mà còn khuyến khích trẻ tham gia chuẩn bị. Việc chuẩn bị đồ dùng học liệu được tôi phân loại theo chất liệu, chủng loại, bằng cách tôi chuẩn bị trước những hộp học liệu có đánh dấu kí hiệu để trẻ sưu tầm và mang đến bỏ vào hộp theo đúng kí hiệu. Ví dụ: Hộp màu xanh lá cây gắn chữ cái là hộp để trẻ bỏ lá khô như: Lá dừa, lá chuối, lá mít, lá đa… Hộp màu xanh gắn số là hộp để trẻ bỏ bẹ ngô, lõi ngô… Hộp màu hồng gắn mặt thú là hộp để trẻ bỏ các loại hột hạt như: Hạt gấc, hạt nhãn, hạt đậu… Hộp màu ghi kí hiệu bông hoa là để trẻ bỏ sỏi, đá … Hộp màu hồng để dựng băng, đĩa CD cũ, … Hộp màu xanh dương đựng vỏ ngao, hến … Những loại nguyên liệu, học liệu được cô và trẻ sưu tầm, phân loại theo chất liệu chủng loại sau đó cô tiếp tục phân loại theo mục đích sử dụng. Phân theo góc chơi, chủ đề chơi... Ví dụ: Lá cây, lõi ngô, bẹ ngô, đĩa CD tôi phân ở góc nghệ thuật để trẻ hoạt động. Các loại hột hạt, vỏ ngao, hến, băng dính nhám thì để ở góc học tập...Góc phân vai, xây dựng, khám phá khoa học được chuẩn bị những hộp, vỏ nhựa, hột hạt … Những đồ dùng học liệu đó không để cố định ở 1 góc nào, cũng không áp đặt trẻ cách sử dụng mà có thể thay đổi vị trí, mục đích sử dụng, cách sử dụng tùy vào sự sáng tạo, ý tưởng của trẻ, tùy vào nội dung, chủ đề mà trẻ đang thực hiện. Qua việc chuẩn bị đồ dùng, học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương tôi nhận thấy đồ dùng, học liệu của lớp cho trẻ hoạt động tăng lên về số lượng, phong phú, đa dạng về màu sắc, chủng loại, chất liệu, kiểu dáng… trẻ hứng thú, tích cực trong họat động. Qua đó còn giao dục trẻ tiết kiệm, bảo vệ môi trường… ( Xem hình ảnh 10, 11 hộp học liệu ở chân tường). 2.3.4. Biện pháp 4: Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật liệu, học liệu các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Đối với trẻ mầm non, đồ dùng đồ chơi là thứ không thể thiếu trong cuộc sống của trẻ. Thông qua đồ dùng đồ chơi trẻ có thể tìm tòi, khám phá, trẻ được thao tác với các đồ vật. Những đồ chơi mua sẳn trẻ chơi máy móc, nhàm chán, không sáng tạo. Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật liệu, học liệu các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, qua đó giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Từ những học liệu, đồ dùng, đồ chơi cô và trẻ chuẩn bị ở các góc, tôi gợi ý, hướng dẫn trẻ sử dụng, chơi, sáng tạo bằng nhiều cách khác nhau. 9 Ví dụ: Ở góc học tập tôi trang trí các hộp bóng kính, dính nhám, có thể lấy ra, bỏ vào di động. Chuẩn bị đồ dùng học liệu: chữ cái, số, hình ảnh lô tô theo từng chủ đề khác nhau để rời ở ngoài trong các hộp học liệu. Khi trẻ chơi tìm, nhận biết chữ cái trẻ có thể tìm chữ cái theo yêu cầu dính lên, cũng góc trang trí đó khi trẻ chơi phân nhóm đối tượng, đồ vật trẻ có thể gỡ chữ xuống và gắn hình ảnh đồ vật lên….Từ những hộp học liệu thiên nhiên như: hạt gấc, hạt na, hạt nhãn, vỏ hến, ngao, sỏi, đá…Tôi hướng dẫn trẻ chơi xếp chữ cái, chữ số, xếp hình con vật, hoa, cây lá tùy và nội dung chơi, chủ đề chơi … tùy vào ý tưởng và khả năng sáng tạo của trẻ. Cũng góc thiên nhiên, các chậu cây cảnh …hôm nay cô và trẻ đến thăm quan “Vườn hoa mùa xuân” ngày mai lại là “Vườn nhà bà ngoại”, cũng từ các chậu cây đó hôm nay cô và trẻ chăm sóc, tưới nước cho cây, ngày mai tôi lại hướng dẫn trẻ nhìn ngắm quan sát, phát hiện cây có gì mới so với hôm qua, khuyến khich trẻ trang trí cho vườn cây đẹp hơn, mới lạ hơn với những đồ dùng do cô chuẩn bị và trẻ lựa chọn. Ở góc nghệ thuật trẻ thỏa sức chơi, sáng tạo với những học liệu được chuẩn bị sẵn, trẻ vẽ tranh, nặn, làm con vật từ hộp, chai nhựa như con ong, bướm…từ đĩa CD trẻ cắt dán tạo ra con cá, mặt các con vật ngộ nghĩnh như con gấu, thỏ, chim cú mèo… Bẹ ngô khô tôi hướng dẫn gợi ý cho trẻ chơi đan, tết, kết lại thành con cá, thành vòng, mũ….lõi ngô cắt ra, gắn lại thành mũ, lọ hoa…lá cây khô trẻ cắt làm hình con bướm, bông hoa, con chuồn chuồn, con nghé… Góc xây dựng ngoài chơi với những đồ chơi mua sẵn trẻ còn tự tạo ra các đồ chơi cùng cô, như cây xanh, tôi chuẩn bị cành cây, trẻ tự gắn lá cây lên cành, hoặc gắn hoa, quả…(chơi chủ để Thế giới Thực vật). Trẻ dùng những đồ chơi từ hộp Comfort, hộp xà phòng làm thành ô tô, máy bay, tàu…trẻ dùng sản phẩm đó trong quá trình chơi 1 cách phù hợp hiệu quả, sáng tạo: Chơi luật lệ giao thông, dùng ô tô để chở vật liệu xây dựng, chở hàng …Từ nhiều chiếc ô tô trẻ ghép lại với nhau thành đoàn tàu, các hộp sữa trẻ dùng xây hàng rào, xếp tháp … Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ có thể sử dụng nguyên vật liệu, học liệu các góc chơi theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, kỹ năng chơi của trẻ được rèn luyện và phát triển, trẻ sáng tạo, sản phẩm trẻ tạo ra phong phú, đa dạng… ( Xem hình ảnh 11, 12,13,14.15,16 Đồ dùng đồ chơi được cô và trẻ tạo ra từ hộp phế liệu, vật liệu thiên nhiên) 2.3.5. Biện pháp 5: Môi trường lấy trẻ làm trung tâm là được xây dựng từ bàn tay cô và sự tham gia tích cực của trẻ. Môi trường lấy trẻ làm trung tâm là trẻ phải được tham gia nêu ý tưởng, được trải nghiệm, thực hành, được khám phá. Tôi khuyến khích trẻ tham gia cùng cô sưu tầm, chuẩn bị học liệu, cùng cô làm đồ chơi, cùng cô trang trí… Thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường hoạt động của lớp 10 càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó. Ví dụ: Đối với học liệu, đồ dùng đồ chơi: Trẻ cùng cô tham gia chuẩn bị. Cô chuẩn bị các hộp học liệu, đánh dấu kí hiểu riêng cho từng loại học liệu khác nhau để trẻ có thể sưu tầm, tự phân loại vật liệu theo nhóm cô đã chuẩn bị. Trẻ cùng cô trang trí tranh chủ đề. Như chủ đề “Bản thân” tôi hướng dẫn trẻ tự in, vẽ, cắt, xé hình bàn tay, bàn chân, các bộ phận trên của mình, trang phục, đồ dùng… để dán lên tranh chủ đề. Ở chủ đề “Thế giới Thực vật: Tết và mùa xuân” tôi khuyến khích, gợi ý cho trẻ tạo ra cây, hoa, quả, bánh trưng ngày tết … từ những học liệu chuẩn bị sẵn để trang trí tranh chủ đề. Trang trí xây dựng các góc chơi cùng cô. Đối với góc thiên nhiên: Cô cùng trẻ sưu tầm cây, hoa, hướng dẫn trẻ trồng, chăm sóc, tưới nước, nhổ cỏ…cho cây. Thông qua các buổi dạo chơi ngoài trời, khám phá thiên nhiên. Từ những sản phẩm trẻ tạo ra trong quá trình chơi, hoạt động như, các con bướm, ong, chuồn chuồn, hoa, lá, làm từ ống nước ngọt, hộp sữa, đĩa CD, từ giấy dạ… cô gợi ý cho trẻ kết xen kẽ chúng lại với nhau thành dãi, những bông hoa, chiếc lá cô cùng trẻ kết lại thành lẵng hoa, bình hoa cô sử dụng tất cả những sản phẩm đó để làm trang trí ở các góc, ở hiên chơi, sân…. tranh vẽ, hoa của trẻ cô đóng khung, kết lẵng trang trí cầu thang, lan can, cột hè. Khuyến khích trẻ cùng cô xắp đặt đồ chơi, phân loại đồ chơi, lau, dọn đồ chơi, đồ dùng hàng tuần … Việc tạo cơ hội khuyến khích trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cô là cách kích thích niềm say mê học hỏi, tìm hiểu của trẻ. Các học liệu bố trí đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ chơi theo nhiều cách sáng tạo để trẻ có thể chủ động tích cực vui chơi, tìm tòi khám phá, trải nghiệm, thực hiện, hợp tác và trẻ thoải mái trò chuyện chia sẻ ý tưởng cùng bạn bè. Trẻ hoạt động tích cực, hiệu quả. ( Xem hình ảnh 17, 18, 19 ,20 trẻ tham gia xây dựng môi trường cùng cô) 2.3.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh Xã hội hóa giáo dục mầm non là một bài học thành công trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tại trường và cũng là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một cách tích cực, tự giác và có hiệu quả. Vào buổi họp phụ huynh đầu năm học, tôi đã thông qua chương trình giảng dạy của lớp, đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng, mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của công tác xây dựng môi trường học tập trong lớp đối với trẻ mầm non, thực trạng môi trường của lớp để phụ huynh có ý kiến đóng góp về ý tưởng, công sức, tiền của. Vì vậy mà phụ huynh đã rất đồng thuận nhất trí ủng hộ kinh phí để trang trí các góc hoạt động trong lớp và mua các loại xốp 11 màu, giấy Decan, bìa meka, giấy rôky để trang trí tạo môi trường trong lớp học hấp dẫn trẻ. Ở bảng tuyên truyền của lớp, tôi thông báo rõ thời gian biểu, kế hoạch giảng dạy chủ đề lớn, chủ đề nhánh, trao đổi trực tiếp với phụ huynh trong các giờ đón và trả trẻ, mời phụ huynh tham quan lớp, tham quan triển làm đồ dùng đồ chơi tự làm, dự giờ một số tiết dạy để phụ huynh hiểu rõ sự cần thiết của việc trang trí môi trường và việc làm đồ dùng đồ chơi trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non. Từ đó, phụ huynh tự nguyện đóng góp nhiều loại sách báo, tranh ảnh, cây xanh ở góc thiên nhiên, các loại nguyên vật liệu trong gia đình có thể tái sử dụng được như chai nhựa các loại lon... Trong từng chủ đề, nhiều phụ huynh còn sưu tầm trên mạng nhiều cách làm đồ dùng cho trẻ cho giáo viên tham khảo. Trong các buổi họp phụ huynh giữa năm, tôi thường nêu gương những phụ huynh nhiệt tình, sáng tạo cùng với giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi. Sưu tầm nguyên vật liệu để tạo thêm động lực cho phụ huynh trong việc phối kết hợp với giáo viên nhằm thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục các cháu. 2.4. Hiệu quả đạt được Qua quá trình thực hiện với những biện pháp và cách làm trên, việc tạo môi trường ở lớp tôi đạt được những kết quả đáng phấn khởi, cụ thể: * Đối với trẻ Hình thành cho trẻ những mối quan hệ tốt với trường lớp, với gia đình, bạn bè và xã hội; phát triển kiến thức về môi trường xung quanh và những kinh nghiệm trong đời sống; đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý và đáp ứng nhu cầu trẻ. Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động, kỹ năng được củng cố, nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, khả năng sáng tạo được bộc lộ rõ rệt, thể hiện rõ trong kết quả điều tra, khảo sát trẻ. * Kết quả khảo sát thực tế trẻ trường lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng tại thời điểm tháng 3/2017 Thường Chưa có Thỉnh thoảng xuyên TT Tiêu chí Số Tỷ Số Số Tỷ Tỷ lệ % cháu lệ % cháu cháu lệ % Trẻ tham gia cực 1 vào hoạt động tạo 0/28 0% 6/28 21,4% 22/28 78,6% môi trường cùng cô Kỹ năng sử dụng học liệu, nguyên vật liệu 2 2/28 7,1% 3/28 10,7% 23/28 82,1% sẳn có từ thiên nhiên của trẻ Trẻ hứng thú tham 3 0/28 0% 4/28 14,3% 24/28 85,7% gia các hoạt động 12 Qua khảo sát tôi nhận thấy : + Số trẻ hứng thú tích cực tham gia xây dựng môi trường cùng cô chiếm tỉ lệ cao. + Đa số trẻ có kỉ năng chơi với các vật liệu thiên nhiên. Trẻ thích thú, miệt mài khi chơi với các học liệu đó. + Trẻ hoạt động hiệu quả, sáng tạo, tích cực … + * Kết quả khảo sát thực tế môi trường lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng tại thời điểm tháng 3/2017 STT 1. 2. 3. 4. Tiêu chí Sắp đặt góc chơi Chưa hợp lý Thuận tiện, phù hợp. Các mảng, góc Chưa mở, linh hoạt trang trí Theo hướng mở, linh hoạt Đồ dùng đồ chơi Mua sẵn Tự làm Chuẩn bị học liệu thiên nhiên, sẵn có ở địa phương Số lượng hiện có trong lớp chiếm tỉ lệ % 0% 100% 0% 100% 50% 50% 70% Qua khảo sát tình hình thực tế ở lớp tôi nhận thấy: + Việc sắp đặt, bố trí các góc chơi cho trẻ hợp lý, chưa thuận tiện, phù hợp với hoạt động của trẻ. + Các mảng trang trí sáng tạo, linh hoạt. + Đồ dùng đồ chơi tự tạo, tự làm chiếm 1 nửa tổng số đồ dùng đồ chơi trong lớp. + Học liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương phong phú, đa dạng, đáp ứng được nhu cầu chơi của trẻ. * Đối với giáo viên: Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực và độc lập, rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ; có kinh nghiệm trong việc tổ chức môi trường giáo dục cho trẻ theo chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm Sự quan tâm thích đáng của phụ huynh kết hợp với quá trình chịu khó học hỏi, sưu tầm, nghiên cứu, sáng tạo, khéo léo, tận tụy của bản thân trong việc xây dựng môi trường và làm đồ dùng, đồ chơi nên các cháu được học tập, vui chơi trong môi trường an toàn, thân thiện, cởi mở giúp trẻ chủ động khám phá, trải nghiệm các hoạt động theo nhu cầu, phù hợp độ tuổi, ở đó trẻ 13 được học mà chơi, chơi mà học; được bổ sung, củng cố, rèn luyện các kỹ năng. Kết quả trong phong trào phát động chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” do Phòng GD & ĐT tổ chức lớp Mẫu Giáo Lớn A do tôi phụ trách được Phòng GD & ĐT đánh giá đạt loại Xuất sắc, trường mầm non Đông Hoàng đứng đầu trong 16 trường của huyện. * Đối với phụ huynh: Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Giữa nhà trường - giáo viên phụ huynh có sự hợp tác tích cực. Nhiều phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu, trang thiết bị trong lớp. Kết quả: Phụ huynh ủng hộ kinh phí trang trí mới các góc hoạt động trong lớp, trang trí hiên, sân chơi, cầu thang Phụ huynh quyên góp chậu hoa cây cảnh: Cây hoa giấy, cây hoa lộc vừng, hoa đào….Tham gia cùng cô cải đất trồng vườn thiên nhiên, vệ sinh sân trường, đánh rêu sân, tường bồn hoa…làm đẹp, mới cảnh quan trong trường. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận Có thể nói, việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Hơn nữa, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo viên tác động đến sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Thật vậy, qua một năm học thực hiện các biện pháp trên trong việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ ở lớp tôi, bước đầu gặt hái được những kết quả đáng phấn khởi. Môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí các khu vực chơi và học trong lớp phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh đã tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giải bày tâm tư, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn. Nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. Không chỉ có vậy, việc xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ đã nhận được sự đồng tình ủng hộ, tham gia đóng góp từ phía phụ huynh cả vật chất 14 lẫn tinh thần để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ. Để xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ hoạt động tích cực, tôi đã tìm tòi, học hỏi nhằm chuẩn bị môi trường giáo dục linh hoạt sáng tạo, cung cấp phương tiện, học liệu và những hoạt động đa dạng, những tình huống có vấn đề và ngày càng phức tạp hơn, có tác dụng kích thích tư duy, lôi cuốn trẻ tham gia tích cực vào hoạt động tự tìm tòi, giải quyết vấn đề một cách sáng tạo, học qua thực hành, qua chơi một cách vui vẻ; qua đó trẻ trực tiếp lĩnh hội được tri thức, giúp trẻ phát triển hài hòa các lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội. Nhờ đó, bản thân đã rút được những bài học kinh nghiệm sau: - Tăng cường công tác tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và tay nghề cho bản thân. - Tích cực chủ động tìm tòi, học hỏi, sưu tầm các nguyên vật liệu khác nhau để xây dựng môi trường học tập cho trẻ sạch, đẹp, an toàn, thân thiện nhằm thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới và phong trào thi đua: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. - Tổ chức tốt cho trẻ hoạt động với môi trường học tập trong, ngoài lớp. Xây dựng được mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên và giáo viên, giáo viên và trẻ; đoàn kết, gắn bó với phụ huynh trong việc tuyên truyền phối hợp nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ và hỗ trợ lớp về vật chất cũng như tinh thần trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. - Kết quả của việc tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ hoạt động tích cực ở lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đông Hoàng do tôi trực tiếp giảng dạy trong năm học 2016 - 2017 bước đầu có những hiệu quả tích cực: đối với giáo viên, đối với trẻ và phụ huynh nhưng bản thân thân nhận thấy vần còn nhiều vấn đề cần tiếp tục học hỏi, tìm kiếm giải pháp, đúc rút kinh nghiệm ở các đơn vị bạn để làm thế nào xây dựng môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5 - 6 tuổi nói riêng và trẻ mẫu giáo trong trường nói để trẻ như được sống cuộc sống thực của mình. 3.2. Kiến nghị Tổ chức cho giáo viên được đi tham quan trường bạn để học tập kinh nghiệm trong việc “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” Tạo điều kiện về nguồn kinh phí cho nhà trường tăng cường cơ sở vật chất, tu sửa nâng cấp trường lớp tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tích cực. Trên đây là một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn trường mầm non Đông Hoàng, huyện Đông Sơn. Bản thân tôi xin được mạnh dạn trao đổi cùng các đồng nghiệp, chắc không tránh khỏi còn nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý của các bạn đồng nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp để tôi hoàn thiện hơn trong quá trình thực hiện chuyên môn của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn! 15 HĐKH TRƯỜNG MN ĐÔNG HOÀNG Nhất trí xếp loại SKKN Loại : ........... T/M HĐKH CẤP TRƯỜNG HIỆU TRƯỞNG Lê Thị Lương Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Đông Sơn, ngày 07 tháng 3 năm 2017 Người viết Lê Thị Liễu 16 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. NXB giáo dục Việt nam - Chương trình giáo dục mầm non [2]. NXB giáo dục Việt Nam - Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non. [3]. NXB giáo dục Việt Nam - Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo lớn 5-6 tuổi.. [4]. Mô đun MN1 - D Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm (Dành cho giáo viên) [5]. Tài liệu Internet: http://mndaiquang.pgddailoc.edu.vn/xay-dung-moitruong-giao-duc-lay-tre-lam-trung-tam.html ----------------------------------------------- 17 HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Hình ảnh2: Các góc chơi ngăn vách Hình ảnh 2: Các góc chơi ngăn vách 18 Hình ảnh 3: Các góc phân vai và góc xây dựng bố trí cạnh nhau Hình ảnh 4: Các góc thiên nhiên bố trí ngoài hiên 19 Hình ảnh 5: Các góc mở Hình ảnh 6: Các góc mở 20 Hình ảnh 7: Trang trí nhà vệ sinh Hình ảnh 8: Trang trí vệ sinh 21 Hình ảnh 9: Hộp học liệu Hình ảnh 10: Nguyên vật liệu từ thiên nhiên, sẵn có. 22 Hình ảnh 11: Trẻ hoạt động góc phân vai Hình ảnh 12: Trẻ sử dụng đồ chơi tự làm góc xây dựng. 23 Hình ảnh 13: Trẻ hoạt động góc nghệ thuật 24 Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm1. Lời giới thiệuGiáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Giáo dục mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên nhân cách của trẻ. Không những thế, theo ý kiến các chuyên gia tại module mầm non thì các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển, tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề của trẻ”. Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục không ai khác là đội ngũ giáo viên đây chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm vụ năm học 2018 - 2019 của ngành học mầm non là tiếp tục thực hiện nền giáo dục có chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non mới, tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết phải nâng cao chấtlượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có phẩm chấtđạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Tại trường Mầm non.... Đội ngũ giáo viên đã thực hiện được chương trình giáo dục mầm non mới song khi thực hiện giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” còn lúng túng, trong cách lựa chọn biện pháp, hình thức tổ chức các hoạt động sao cho trẻ được tích cực hứng thú, chưa có kinh nghiệm thực tiễn trong việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều,trẻ ít được thực hành và trao đổi. Bản thân tôi trực tiếp được tham gia khóa học bồi dưỡng thường xuyên qua đợt tập huấn module trực tuyến tại Sở Giáo dục và Đào tạo trong đó có module mầm non đề cập đến phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Bản thân tôi đã nắm bắt và áp dụng ngay trong lớp học nơi đơn vị tôi công tác. Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.” Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng nghiệp giáo viên trong trường Mầm non... khi tổ chức hoạt động cho trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Cách tổ chức này là điều còn mới mẻ với độingũ giáo viên trong trường tôi. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ”. 2. Tên sáng kiến kinh nghiệm“Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ”. 3. Tác giả sáng kiến- Họ và tên: ……………. - Địa chỉ tác giả sáng kiến: trường Mầm non... 4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiếnCác biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non... 5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầuNgày …/…/2018 6. Mô tả bản chất của sáng kiến6.1. Nội dung của sáng kiến 6.1.1. Cơ sở lý luận khoa học liên quan đến gây hứng thú cho trẻ Trong lý luận dạy và học có những quan niệm khác nhau về vai trò của nhà giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt động lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy học sinh làm trung tâm, những năm gần đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngoài và trong nước thường nói tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học lấy học trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất yếu của nền giáo dục mà chúng ta nên áp dụng và đổi mới. Vậy trong công tác giảng dạy người giáo viên luôn quan tâm trước hết đến việc hoàn thành trách nhiệm của mình là truyền thụ tới trẻ cho hết nội dung quy định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ những lời cô dạy. Cũng từ đó hình thành kiểu học thụ động, thiên về ghi nhớ, ít chịu suy nghĩ. Để khắc phục tình trạng đó, cần phát huy tính tích cực chủ động học tập của trẻ, quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ trong tập thể lớp. Các phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm trung tâm” đã đưa lại hiệu quả cao. Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt Nam cho biết “Cách tiếp nhận tốt nhất để giáo dục các phương pháp dạy học tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ là cách tiếp cận tốt, thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ”.Hiện nay trên thế giới có một số mô hình, cách tiếp cận trong giáo dục đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao.Mỗi mô hình, cách tiếp cận có thể có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau, nhưng hầu hết các nhà giáo dục hàng đầu trên thế giới đều thừa nhận những mô hình kể trên đều tốt. Tại trường Mầm non..., căn cứ vào kế hoạch nhiệm vụ năm học 2017-2018 của trường: Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giá dục và Đào tạo Ở lứa tuổi Mầm non: Hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức trong cuộc sống xung quanh trẻ. Chương trình giáo dục mầm non mới là lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo dục. Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. 6.1.2 Tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Mục tiêu: Đề tài được thực hiện với mục tiêu đặt ra là. Áp dụng một số biện pháp sư phạm giúp trẻ học tốt, thể hiện hết năng lực, nhu cầu và hứng thú theo định hướng giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Nhiệm vụ của đề tài:Tìm hiểu về đặc điểm nhận thức của trẻ mầm non. Trong thực tế vì sao chất lượng giáo dục mà trẻ lĩnh hội chưa cao? Tại sao chưa phát huy hết khả năng, tiềm thức của mỗi đứa trẻ. Trong thực tế trẻ còn học dưới hình thức cũ, trẻ học còn bị chi phối nhiều của giáo viên, trẻ chưa được phát huy đúng hướng lấy trẻ làm trung tâm, nghĩa là trẻ chưa thể hiện được hết khả năng, nhu cầu và hứng thú trong các hoạt động học. Phải xây dựng kế hoạch giảng dạy và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động nhằm lấy trẻ làm trung tâm thì mới mang lại hiệu quả, sát với thực tế, phù hợp với tình hình nhận thức của trẻ trong lớp. Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục mầmnon một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Thực hiện điều trên đã góp phần nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ trong nhà trường, nâng cao kết quả dạy học cho giáo viên và phù hợp với trẻ tuổi mầm non theo yêu cầu phát triển của ngành học Mầm non.Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, Chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý, vì thế mà mỗi trẻ có nhu cầu, hứng thú, cách học và cách tiếp thu khác nhau nhưng chúng đều có thể thành công. Ở lứa tuổi mầm non, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi ” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức trong cuộc sống xung quanh trẻ nhờ có sự can thiệp, hổ trợ của nhà giáo dục. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục, hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm khám phá, giải quyết được một số tình huống có vấn đề thì như vậy trẻ. 6.1.3 Thực trạng việc nâng cao việc sử dụng biện giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi A5 ở mầm non.... 1. Đặc điểm tình hình của lớp mẫu giáo 5 tuổi A5 trường Mầm non... có 5 lớp mẫu giáo 5 tuổi với tổng số trẻ là 167 trẻ. Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao về chuyên môn cũng như được đầu tư về cơ sở vật chất phục vụ công tác chăm sóc giáo dục trẻ, có thể nói đó là sự quan tâm rất lớn của ban giám hiệu đối với lớp. Giáo viên chủ nhiệm nhiệt tình với công tác chăm sóc giáo dục trẻ. a. Thuận lợi Lớp mẫu giáo 5 tuổi A5 trường MN Hoa Sen, với tổng số trẻ là 38 cháu.Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt động của lứa tuổi. - Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuận tiện như: đàn, ti vi, đầu đĩa… phù hợp với trẻ. - Các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn. - Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ… Nhà trường đã tổ chức cho cán bộ giáo viên tham dự đầy đủ các lớp tập huấn do Sở giáo dục và Phòng giáo dục và đào tạo tập huấn. Đã tổ chức các buổi tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn tại trường về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ. - Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình - Giáo viên chủ nhiệm lớp đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, tâm huyết với ngành học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề nghiệp. - Đồng nghiệp thường xuyên cùng nhau trao đổi những kinh nghiệm giảng dạy qua sách báo từ những kinh nghiệm của trường bạn từ đó có những biện pháp giúp trẻ học tốt môn tạo hình hơn. - Giáo viên là người địa phương nên có nhiều thuận lợi trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ b. Khó khăn - Qua thời gian công tác, làm nhiệm vụ giảng dạy lớp 5 tuổi tôi đã có điều kiện để quan sát, theo dõi và nắm bắt được nhu cầu khả năng của trẻ đối với hoạt động phát triển ngôn ngữ tuy nhiên còn gặp nhiều hạn chế như: - Đa số ở độ tuổi này về tạo hình còn sơ sài một số trẻ còn mải chơi, cảm nhận tác phẩm còn đơn giản, chậm, chưa tập trung chú ý trong giờ vẽ. Nhiều phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc học vẽ , còn cho rằng trẻ đến trường chỉ chơi chứ không học. - Trẻ còn thụ động, ít có sự tự tin mạnh dạn và cũng ít có nhu cầu hứng thú được tham gia hoạt động giáo dục phát triển thẩm mỹ nên trẻ chưa phát huy được hết tính tích cực của mình khi tham gia vào hoạt động giáo dục phát triển thẩm mỹ - Kinh tế địa phương còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của giáo viên. - Cơ sở vật chất đã được trang bị nhưng chưa thực sự đầy đủ. - Lớp có một số trẻ mới, chưa đi học ở trường bao giờ nên thời gian đầu còn bỡ ngở, ảnh hưởng nhiều tới các hoạt động của lớp. Đa số các giáo viên còn trẻ nên kinh nghiệm còn nhiều hạn chế trong việc tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Bên cạnh đó tài liệu để phục vụ chuyên đề còn nghèo nàn và đặc biệt trẻ mẫu giáo đang bước đầu hình thành, phát triển về các tác phẩm tạo hình, thể chất…nên việc thực hiện chuyên đề gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài ra, cha mẹ trẻ đa phần ở nông thôn, cuộc sống khó khăn ngày nay cũng khiến cha mẹ quá bận rộn, không có thời gian quan tâm đến giá trị của các tác phẩm tạo hình đối với sự phát triển của trẻ Trong thực tế khi giáo viên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm tạo hình thì còn lúng túng, chưa linh hoạt, sáng tạo trong quá trình giảng dạy. Chưa có nhiều kỹ năng trong việc sử dụng biện pháp gây hứng thú, thường là câu hỏi đóng, không lấy trẻ làm trung tâm nên chưa phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. 6.1.4. Thực trạng việc sử dụng biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường hiện nay, còn nhiều vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ, cách xây dựng kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để trẻ hoạt động. Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đã chọn phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Vì vậy đòi hỏi giáo viên phải có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động trong giảng dạy để trẻ đạt được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự khám phá tìm tòi cái mới trong mọi hoạt động . Chất lượng giáo dục trẻ 5 – 6 tuổi tại lớp lá MG 5 tuổi A5 được thể hiện qua các số liệu như sau: Tổng số trẻ: 38 trẻ; nữ: 17 trẻ; dân tộc: 0 trẻ; Khuyết tật: 0 trẻ. Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu tháng 9/2018 như sau:
..................................................... Tài liệu vẫn còn, mời các bạn tải về để xem tiếp! Sáng kiến kinh nghiệm: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN ĐỀ “XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM NON LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM”Đọc bài Lưu SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN ĐỀ “XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM NON LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM” PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” là chuyên đề trọng tâm của Giáo dục mầm non trong giai đoạn 2016-2020 và đã được các cấp quản lý từ trung ương đến địa phương từng bước quan tâm, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã ban hành Hướng dẫn thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” trong trường mầm non nhằm xây dựng cho trẻ một môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, phù hợp với sự phát triển của trẻ trong giai đoạn hiện nay. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ truyền đạt kiến thức cho các cháu một cách thụ động mà giáo viên cần phải tạo ra điều kiện, cơ hội để trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực tham gia vào hoạt động, trẻ phải tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, người giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công. Xác định môi trường giáo dục là vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, trong những năm học qua bản thân tôi đã đặc biệt chú trọng trong việc chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong tất cả các hoạt động. Bởi vì trong điều kiện phát triển của nhà trường hiện nay, xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không còn là mục tiêu hay kết quả hướng đến, mà đây chính là con đường đang đi, là quá trình nhà trường đã và đang thực hiện để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà trường. Nhận thức được tầm quan trọng của xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển và thành công của trẻ trong cuộc sống, trước thực trạng của địa phương, nhà trường và nhiệm vụ được giao tôi rất băn khoăn trăn trở tìm giải pháp tối ưu để phát huy tính chủ động sáng tạo của đội ngũ giáo viên và huy động mọi lực lượng, các tổ chức xã hội chung tay xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm một cách có hiệu quả cho nhà trường đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè đồng nghiệp về thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ và xây dựng nhà trường mầm non theo quan điểm xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm, vì vậy tôi chọn đê tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Môi trường nói chung được hiểu là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hôi tác động tương hỗ với nhau tạo nên một khung cảnh sống với những điều kiện để con người tồn tại và phát triển. Từ khái niệm đó có thể định nghĩa: “Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổng hợp những điều kiện tự nhiên và xã hội cần thiết và trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường và hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ” Có nhiều cách phân loại môi trường khác nhau nhưng theo tôi cách phân chia môi trường giáo dục thành môi trường vật chất và môi trường xã hội giúp cán bộ và giáo viên trường mầm non và thực hiện có hiệu quả Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội như chính Trong giáo dục trẻ, chúng ta vẫn thường nhắc đến những phương châm như: “lấy trẻ làm trung tâm”, “tất cả vì học sinh thân yêu”, “hãy dành tất cả những gì tốt nhất cho trẻ”. Vì vậy, chúng ta dành cho trẻ rất nhiều thứ như đồ chơi, sách vở, máy vi tính...Chúng ta cũng đòi hỏi trẻ phải học thật nhiều. Thậm chí, có nhiều bà mẹ còn tìm kiếm những loại thuốc bổ, món ăn giàu chất dinh dưỡng để giúp trẻ thông minh, học giỏi. Liệu rằng, sự quan tâm như vậy có giúp trẻ mau chóng chiếm lĩnh được đỉnh cao tri thức của nhân loại không? Có thể nói rằng, trong tất cả sự quan tâm chúng ta dành cho trẻ, trẻ cần nhất đó là môi trường sống, vui chơi và học tập an toàn, tự do và giàu tình thương để trẻ có thể phát huy được tối đa những năng lực và sở trường của mình. Trẻ em ở độ tuổi mầm non là thời kỳ vô cùng quan trọng để hình thành ở trẻ ý thức bản thân….Trong môi trường mà chúng ta xây dựng đó đặt quan điểm lấy trẻ làm trung tâm tạo cơ hội để đứa trẻ phát triển toàn diện về các mặt.
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục và đào tạo Long Mỹ đã tạo điều kiện tốt về trang thiết bị, cơ sở vật chất cho nhà trường tương đối đầy đủ, có sân chơi, đồ chơi ngoài trời đủ theo quy định, năm học 2016 - 2017 trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ I. Nhà trường có bộ máy tổ chức quản lý đầy đủ theo điều lệ trường mầm non, Các tổ chức Đảng, Công Đoàn, Đoàn thanh niên hoạt động có hiệu quả. Đội ngũ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn đạt 100% , cán bộ- giáo viên- nhân viên trẻ, đoàn kết, nhiệt tình trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Nhận thức của phụ huynh về bậc học mầm non ngày được nâng lên và phụ huynh có quan tâm đến con em mình hơn trong việc đưa trẻ đến trường. Chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ từng bước được nâng cao đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đây cũng là điều kiện tốt để nhà trường thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” một cách có hiệu quả tốt.
Kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ của giáo viên chủ yếu dựa vào ý thức chủ Việc sắp xếp trang trí phòng, lớp cũng như môi trường bên ngoài lớp chưa đáp ứng được yêu cầu của chuyên đề. Khả năng triển khai và khai thác các điều kiện về cơ sở vật chất vào việc tổ
*Kết quả khảo sát thực tế giáo viên (Thời điểm tháng 9/2020)
Kết quả khảo sát thực tế về thiết kế môi trường giáo dục của giáo viên: (Thời điểm tháng 9/2020)
3.1 Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Từ trước đến nay giáo viên khi thực hiện trang trí phòng lớp chỉ chú ý sao cho đẹp mắt, gọn gàng là được chứ không chú trọng đến việc để trẻ thao tác, thực hành được trên các hình ảnh trang trí. Nhưng với môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì tất cả những hình ảnh, đồ dùng mà giáo viên trang trí đều phải theo hướng mở tức là trẻ phải được thực hành, thao tác trên đó. Vì vậy giáo viên cần nắm rõ và tuân thủ các nguyên tắc khi thiết kế, sắp xếp trang trí phòng, lớp. Tôi đã chỉ đạo các lớp tạo môi trường giáo dục bên trong lớp có sự lôi cuốn, thu hút trẻ, tạo nên một môi trường trong lớp học với những màu sắc sinh động, hấp dẫn, có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ.
Bên cạnh đó, tôi còn chỉ đạo giáo viên- nhân viên nhà trường cùng nhau xây dựng môi trường ngoài lớp học bằng cách cải tạo các mảng tường phía trước lớp học, khu vực sân trường bỏ trống, khu vực lối đi… vẽ trang trí những hình ảnh ngộ ngỉnh, sinh động để tạo thành khu vui chơi và trải nghiệm cho trẻ.
Tại khu vui chơi, trải nghiệm, thì thiết kế các góc chơi nhỏ để mỗi khi trẻ ra hoạt động ngoài trời trẻ được hít thở không khí trong lành, được thể hiện mình qua trò chơi, góc chơi mà trẻ yêu thích. Trong khu vực vui chơi, trải nghiệm, trẻ được tham gia vào các hoạt động và phát huy được sự sáng tạo của mình.
Các đồ dùng đồ chơi sắp xếp phải lôi cuốn trẻ có mục đích kích thích sự tò 3.2 Chỉ đạo giáo viên tổ chức hoạt động học chủ yếu là bằng cách chơi Từ quan điểm lấy trẻ lấy trẻ làm trung tâm tôi chỉ đạo giáo viên mạnh dạn tổ chức các hoạt động học của trẻ bằng cách chơi vì chơi đáp ứng được mọi nhu cầu của trẻ như là nhu cầu vận động, nhu cầu giao tiếp, tình cảm, nhận thức, ngôn ngữ, khám phá và sáng tạo, chơi giúp trẻ hiểu được những điều trẻ trải nghiệm thể hiện được bản thân, xây dựng mối quan hệ với người khác, chơi giúp trẻ học được rất hiều nội dung như vận động, tình cảm xã hội, ngôn ngữ giao tiếp thế giới tự nhiên và xã hội khoa học nghệ thuật trong cùng một thời điểm. Chơi hỗ trợ việc học tích hợp và chơi còn cung cấp con đường học khác nhau cho trẻ và chơi có thể giúp trẻ thay đổi những gì trẻ biết và trẻ có thể làm được, học được và chơi giúp trẻ làm được những điều mà trẻ không thể làm được trong cuộc sống thực và chơi giúp trẻ hưởng niềm vui thoát khỏi những áp lực trẻ học tập ở trên lớp. Bước đầu giáo viên còn ngại, không giám thực hiện thường xuyên vì sợ nếu làm như vậy thì sẽ bị đánh giá là dạy không đúng các bước, hoặc không đúng quy trình của hoạt động, vì vậy tôi thường xuyên động viên chị em sáng tạo trong cách tổ chức các hoạt động chơi cho trẻ, tạo cơ hộ để trẻ trải nghiệm cá nhân, theo nhóm, không nên gò bó ép buộc trẻ học theo cách truyền thống tập thể ngồi và giáo viên thực hiện là chủ yếu, từ đó giáo viên đã mạnh dạn hơn trong cách tổ chức hoạt động học bằng chơi, kết quả đạt được trên trẻ cũng rất tốt. 3.3 Xây dựng kế hoạch giáo dục Việc lập kế hoạch đúng, phù hợp không những giúp giáo viên đi đúng mục tiêu, nội dung theo chương trình giáo dục mà còn giúp giáo viên biết cách lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp với trình độ nhận thức, đặc điểm của trẻ lớp mình để có hình thức tổ chức sao cho lôi cuốn, thu hút trẻ tham gia vào hoạt động. Khi chưa thực hiện chuyên đề thì đa số giáo viên khi lập kế hoạch chăm sóc giáo dục còn chủ yếu dựa vào ý thức chủ quan của mình mà chưa chú ý tìm hiểu xem khả năng của trẻ mình phụ trách đạt được ở mức độ nào, chưa phối hợp với phụ huynh trong việc lựa chọn nội dung giáo dục đối với trẻ, chưa phân loại nhóm trẻ để có biện pháp tác động phù hợp. Nhưng khi thực hiện xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm thì việc lập kế hoạch giáo dục của giáo viên đã chú ý đến khả năng, sở thích và lợi thế của từng đứa trẻ và biết được mọi đứa trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công; Tất cả các đứa trẻ đều có cơ hội học bằng nhiều cách khác nhau bao gồm cả chơi, điều này góp phần định hướng cho giáo viên trong việc sử dụng và xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non đồng thời giúp giáo viên nắm được việc học của trẻ mầm non tốt nhất là bằng cách chơi và sẽ xây dựng kế hoạch giáo dục theo hướng “học bằng chơi, chơi mà học” nhằm phát huy tính tự giác, tự lập của trẻ. Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ chức một cách hào hứng, vui vẻ không bị gò ép mà thông qua các hoạt động tổ chức nhẹ nhàng có yếu tố chơi để khuyến khích trẻ hoạt động. 3.4 Thay đổi hình thức sinh hoạt chuyên môn Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn trong nhà trường có nội dung xây Đối với những tiết dạy khó sẽ chia nhóm ra thảo luận, thiết kế thành 1 bài dạy hoàn chỉnh sau đó từng nhóm sẽ lên trình bày để các nhóm khác đóng góp nội dung nào chưa được để điều chỉnh. Sau khi thiết kế xong tiết dạy sẽ củ 1 giáo viên ra dạy để tất cả giáo viên dự rút kinh nghiệm, thảo luận hoạt động bnaof chưa được để điều chỉnh cho phù hợp hơn. Đây là cách giáo viên học hỏi và củng cố thêm hiểu biết của mình về các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non để cùng nhau thực hiện một cách tốt nhất có thể. Động viên giáo viên nêu lên ý tưởng thực hiện và cách thực hiện đảm bảo đúng mục tiêu của chuyên đề yêu cầu, do lấy tinh thần động viên, trao đổi và chia sẻ là chủ yếu nên tập thể cán bộ giáo viên rất cởi mở nêu lên những suy nghĩ, những hiểu biết và dự định cũng như cách làm để tập thể cùng học hỏi và thực hiện, ngoài ra còn được đồng nghiệp rút kinh nghiệm cho nhau để làm một cách có hiệu quả nhất. 3.5 Công tác phối hợp với phụ huynh Chúng ta biết rằng cha mẹ trẻ là người hiểu trẻ hơn ai hết, hiểu được khả Cùng với việc xây dựng nội dung hoạt động tôi chỉ đạo giáo viên vận động phụ huynh đến cùng với nhà trường tham gia xới đất, trồng hoa, trồng các loại cây xanh, cây bóng mát tạo cảnh quan môi trường và kêu gọi sự chung tay đóng góp của phụ huynh về nguyên vật liệu cũng như kinh phí để duy trì và phát triển chuyên đề đã được các bậc phụ huynh đến tham gia nhiệt tình hưởng ứng. Từ việc làm đó nhà trường và các lớp nhận được rất nhiều sự chia sẻ, ủng hộ, phối hợp của phụ huynh cả về vật chất lẫn tinh thần giúp đỡ nhà trường hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn và tạo được mối quan hệ tốt với nhân dân.
*Kết quả khảo sát thực tế giáo viên (Thời điểm tháng 2/2021)
*Kết quả khảo sát thực tế về thiết kế môi trường giáo dục của giáo viên: (Thời điểm tháng 2/2021)
PHẦN III: KẾT LUẬN Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu của chuyên đề“xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” là thực sự cần thiết và rất quan trọng. Thông qua chơi, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho trẻ mầm non vào học lớp 1; phù hợp với phương châm giáo dục trẻ hiện nay là"Học bằng chơi, chơi mà học". Trên đây, là bài viết sáng kiến kinh nghiệm của tôi về nâng cao chất lượng chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Rất mong được sự góp ý của Hội đồng khoa học ngành cũng như của các bạn đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá Click để đánh giá bài viết Skkn một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm”
Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” MỤC LỤC I ĐẶT VẤN ĐỀ 1 Tên đề tài 2 2 3 Lý do chọn đề tài Mục đích nghiên cứu 2 3 4 Đối tượng nghiên cứu 3 5 Phạm vi thực hiện đề tài 3 6 Phương pháp nghiên cứu: 3 II NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3 1 Thực trạng thực tế khi chưa thực hiện 3 a Cơ sở lý luận 3 b Cơ sở thực tiễn 4 2 Thực trạng của vấn đề 5 a Thuận lợi 5 b Khó khăn 5 c Số liệu điều tra trước khi thực hiện 6 3 7 3.5 Những biện pháp thực hiện 1 Biện pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong trường mầm non Biện pháp 2. Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân và giáo viên Biện pháp 3. Xây dựng trang trí lớp điểm cho giáo viên kiến tập Biện pháp 4.Tổ chứchội thi thiết kế môi trường hoạt động trong lớp cho trẻ mầm non Biện pháp 5 Phối kết hợp với phụ huynh: 4 Kết quả thực hiện 29 C KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 32 1 Bài học kinh nghiệm: 32 2 Khuyến nghị: 32 3.1 3.2 3.3 3.4 TRANG 1 /32 7 15 16 18 28 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ 0 - 6 tuổi đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ. Hiện nay trên thế giới có một số mô hình, cách tiếp cận trong giáo dục đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Điển hình như các mô hình đã có từ lâu nhưng hiện vẫn có giá trị là Montessori (Italy) hay các mô hình mới được xây dựng gồm Reggio Emilia (Italy), High Scope (Mỹ)… Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên – xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. 1. Tên đề tài Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực” 2. Lý do chọn đề tài: Chúng ta đều biết rằng mục tiêu chung của giáo dục mầm non là phát triển toàn diện khả năng cho trẻ, hình thành cho trẻ những khái niệm ban đầu về nhân cách con người. Trong đó có nhu cầu về vui chơi hay còn gọi là hoạt động trải nghiệm cũng là 1 phần quan trọng và được phân bổ như một hoạt động chính trong ngày, thông qua giờ hoạt động trên giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan sát, kỹ năng phân biệt, so sánh… nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ hiểu thêm về nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện. Trẻ là chủ thể tích cực, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở các hoạt động tìm tòi khám phá của trẻ. Trẻ chủ động tham gia các hoạt động đó để phát triển khả năng, năng lực của mình. Trước những vấn đề trên, không chỉ cho trẻ hoạt động tích cực trong giờ học mà còn phải cho trẻ hoạt động tích cực 2 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” ở giờ chơi và mọi lúc mọi nơi, Cho nên việc tạo môi trường học tập giúp trẻ có nhiều cơ hội được trải nghiệm và hoạt động tích cực là rất cần thiết, nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân nhiều hơn, được tự do khám phá theo ý thích, theo khả năng của mình giúp trẻ phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ sung. Để đạt được như vậy đòi hỏi mỗi giáo viên phải cố gắng lỗ lực hết mình, tích cực sáng tạo trong việc xây dựng và trang trí môi trường trong và ngoài lớp học theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ phát triển toàn diện và những kỹ năng cần thiết cho bé. Từ thực trạng trên bản thân tôi luôn suy nghĩ, tìm ra những biện pháp “Hướng dẫn, chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lớp học thân thiện giúp trẻ hoạt động tích cực”nhằm thực hiện tốt phương pháp đổi mới giáo dục mầm nongóp phần nâng cao chất lượng của nhà trường. 3. Mục đích nghiên cứu - Tìm ra nguyên nhân trẻ nhút nhát, lười không chịu tham gia hoạt động tìm tòi, khám phá, trải nghiệm. - Đưa ra một số giải pháp bồi dưỡng giáo viên cách xây dựng môi trường học tập giúp trẻ hoạt động tích cực. - Tạo thương hiệu và lòng tin của phụ huynh đối với nhà trường. 4. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên, phụ huynh và trẻ trong trường mầm non nơi tôi công tác. Diện tích và khuôn viên của nhà trường 5. Phạm vi thực hiện đề tài : Đề tài Một số kinh biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực”được thực hiện từ tháng 8/2016 – 4/2017 tại trường mầm non nơi tôi công tác. 6. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra khảo sát thực tiễn. - Phương pháp phân tích và tổng hợp. - Phương pháp kiểm tra, đánh giá. - Phương pháp thống kê. PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Tình trạng thực tế của trường khi chưa thực hiện. a. Cơ sở lý luận Trẻ nhỏ rất thích bắt chước người lớn, thông qua hoạt động trải nghiệm còn giúp trẻ tái tạo công việc thật hàng ngày trong cuộc sống. 3 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Môi trường giáo dục có ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công trong học tập của trẻ, đặc biệt môi trường học tập “lấy trẻ làm trung tâm” là môi trường hoạt động mà trẻ tham gia xây dựng cùng giáo viên và là môi trường giáo dục dựa vào nhu cầu, hứng thú và khả năng của trẻ như: + Môi trường trong lớp học: Sắp xếp thuận tiện khi sử dụng; Phong phú các góc hoạt động; Học liệu đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ có thể sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau; Tận dụng nguyên vật liệu sẵn có của địa phương; Có nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động; Kích thích trẻ tư duy, chủ động, tích cực như: tìm tòi, khám phá, trải nghiệm, thực hành sáng tạo, hợp tác trò chuyện và chia sẻ ý tưởng. + Môi trường ngoài lớp học: Thiết kế môi trường thiên nhiên: Vườn cây ăn quả, vườn rau của bé. Thiết kế môi trường tự tạo: khu vui chơi dân gian, khu vận động phát triển thể chất. Môi trường hoạt động tích cực còn giúp trẻ có lòng dũng cảm, cương quyết, có tính phấn khởi, vui mừng khi tạo ra sản phẩm do chính sức lao động của mình, giúp trẻ phát triển óc thẩm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp. Trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị tinh thần tốt cho sức khoẻ. b. Cơ sở thực tiễn Để thực hiện tốt các mục tiêu của ngành, nhiệm vụ trọng tâm của Phòng giáo dục chúng ta phải tiến hành các nhiệm vụ như giáo dục trẻ mầm non theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Tạo điều kiện cho trẻ tự do tìm tòi khám phá theo ý tưởng riêng của trẻ mà không bị gò bó bởi sự áp đặt của cô giáo. Để có được môi trường học tập đáp ứng được nhu cầu của thời kỳ Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đòi hỏibản thân mỗi cán bộ, giáo viên phải có những hiểu biết khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ không những đa dạng, phong phú về hình thức, nội dung mà còn phải an toàn, thân thiện đối với trẻ. Đây là mục tiêu đầu tiên để cho trẻ được phát triển toàn diện đặc biệt là phát triển kỹ năng sống cho trẻ. Trên thực tế do một sốgiáo viên chưa dành thời gian hợp lí cho các hoạt động, chưa đi sâu nghiên cứu tìm ra cách trang trí, xây dựng môi trường giáo dục trẻ theo hướng mở nên hiệu quả chưa cao. Là một phó hiệu trưởng được phân công phụ trách chuyên môn tôi nhận thức đầy đủ và sâu sắc tầm quan trọng của việc đề ra những biện pháp giúp đội ngũ giáo viên biết lựa chọn những hoạt động, nội dung bài tập phong phú đa dạng và an toàn tuyệt đối cho trẻ để trẻ có nhiều cơ hội hoạt động và trải nghiệm 4 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” thực tế đạt hiệu quả cao nên tôi đã chọn đề tài“Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ hoạt động tích cực” 2. Thực trạng của vấn đề. a. Thuận lợi: - Là năm thực hiện trọng tâm chuyên đềgiáo dục trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” cho nên Phòng giáo dục đã tổ chức bồi dưỡng cho cán bộ và giáo viên cốt cán về lý thuyết và cả thực hành. - Phòng giáo dục thường xuyên về trường giúp đỡ và tư vấn cho Ban giám hiệu và giáo viên về chuyên môn cũng như cách xây dựng môi trường và nề nếp học tập của trẻ. - Nhà trường luôn được lãnh đạo Phường và cán bộ địa phương quan tâm và tạo điều kiện tốt - Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, yêu nghề, mến trẻ, đoàn kết, luôn sẵn sàng giúp đỡ, hỗ trợ nhau về chuyên môn, luôn có ý thức học hỏi và tự bồi dưỡng cho bản thân. - Nhà trường có khuôn viên rộng, có đủ đồ chơi ngoài trời, có khu vườn cây ăn quả, khu vườn rau riêng biệt thuận lợi cho việc thiết kế tạo môi trường cho trẻ hoạt động bên ngoài. - 100% cán bộ giáo viên có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn - Nhận thức của phụ huynh ngày được nâng cao - Tỉ lệ trẻtrên lớp đủ theo quy định,100% trẻ được ăn bán trú tại lớp - Có đủ đồ dùng cho các lớp theo thông tư 02 và theo nhu cầu của lớp b. Khó khăn: - Một số giáo viên khi xây dựng, thiết kế môi trường học tập cho trẻ còn mắc phải những lỗi sau: Đối với môi trường trong lớp học: + Sắp xếp phân mảng các góc chơi và học chưa phù hợp + Lựa chọn nguyên liệu để trang trí màu sắc còn lòe loẹt, rườm rà. + Bài tập cho trẻ hoạt động ở các góc còn sơ sài, chưa phong phú về nội dung và hình thức. + Cách trang trí còn mang nặng tính hình thức, chưa có tính thực tế nên không phát huy được tính tích cực của trẻ. Đối với môi trường ngoài lớp học: + Một số giáo viên chưa tâm huyết nhiệt tình trong việc phối kết hợp nhà trường trong việc tạo môi trường bên ngoài lớp học cho trẻ hoạt động. 5 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” + Một sốgiáo viên chưa dành thời gian hợp lí cho các hoạt động của trẻ, chưa đi sâu nghiên cứu tìm ra cách trang trí, xây dựng môi trường giáo dục trẻ theo hướng mở nên hiệu quả hoạt động của trẻ chưa cao. + Một số giáo viên còn chưa thường xuyên cho trẻ ra hoạt động, vui chơi ngoài trời vì thiếu kỹ năng bao quát trẻ. + Nhiều trẻ còn hiếu động khi ra sân hoạt động + Một số phụ huynh còn chưa phối kết hợp với nhà trường, đôi khi cho con ăn quà sáng trong sân trường còn để rác chưa đúng nơi quy định. c. Số liệu điều tra trước khi thực hiện: Năm học 2016-2017 nhà trường có tổng số trẻ đến trường là: 600 trẻ Tổng số giáo trong toàn trường là: 40 Tổng số nhóm lớp là 18 * Môi trường trong lớp học Vào đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên trang trí lớp đẹp hấp dẫn để thu hút trẻ đến trường, đến lớp chuyên cần hơn, nhưng qua một thời gian là hai tuần tôi có đi kiểm tra việc thực hiện trang trí lớp của giáo viên còn nhiều hạn chế. Cụ thể như sau: Số nhóm Tỷ lệ Số giáo Tỷ lệ Nội dung lớp % viên % - Phân chia các mảng, các góc hợp lý, 2/18 11 4/40 10 khoa học - Biết cách sắp xếp đồ dùng, đồ chơi 4/18 22 8/40 20 lên giá kệ - Trang trí đẹp mắt, màu sắc hài hòa, 2/18 11 4/40 10 nhã nhặn phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. - Các góc chơi trong lớp phong phú 3/18 17 6/40 15 đa dạng, có nhiều bài tập phát triển trí tuệ cho trẻ hoạt động trải nghiệm 6 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” * Môi trường ngoài lớp học - Bố trí sắp xếp đồ chơi ngoài trời chưa khoa học - Đồ chơi ngoài trời nhiều nhưng đã cũ không còn tính thẩm mỹ - Trường có nhiều cây xanh nhưng chưa có kinh nghiệm chăm sóc nên chưa đẹp và còn để cây chết nhiều - Vườn rau và cây ăn quả chưa quy hoạch và không có lối cho trẻ vào hoạt động và chăm sóc cây - Một số diện tích đất phía sau các dãy lớp còn bỏ trống chưa biết cách cải tạo môi trường cho sinh động Kết quả trên phần nào đánh giá được thực trạng đối với môi trường giáo dục của nhà trường và cũng đặt ra cho tôi những băn khoăn làm thế nào để một môi trường giáo dục an toàn, thân thiện- học sinh tích cực qua đó nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục trẻ một cách toàn diện. Với thực trạng như vậy tôi luôn sát xao đến vấn đề xây dựng môi trường học tập thế nào để cho các con được hoạt động một cách tích cực nhất và được an toàn nhất đối với trẻ nên tôi đã mạnh dạn đưa ra những biện pháp sau: 3. Những biện pháp thực hiện. 3.1 Biện pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong trường mầm non Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo dục mầm non năm học 2016 - 2017 mà BộGiáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục mầm non. Thực hiện Công văn số 4358/BGDĐT-GDMN ngày 6/9/2016 về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục mầm non năm học 2016 - 2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục mầm non thực hiện các giải pháp đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non. Muốn trẻ tích cực hoạt động, sáng tạo theo cách riêng của trẻ thì không phải cô giáo cứ bày nhiều đồ dùng, đồ chơi ra để trẻ tự do hoạt động mà điều quan trọng hàng đầu là trẻ phải được ở trong một môi trường tuyệt đối an toàn để trẻ cảm thấy yên tâm, tích cự khám phá và cô giáo phải là người gần gũi, hướng dẫn trẻ. Vì vậy tôi đã đề ra kế hoạch thực hiện như sau: - Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ. 7 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” * Đối với môi trường giáo dục trong lớp học - Thường xuyên kiểm tra điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, kịp thời phát hiện, chỉ đạo khắc phục những yếu tố gây nguy cơ mất an toàn cho trẻ khi tham gia các hoạt động tại trường, lớp mầm non. - Chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc Thông tư liên tịch số 13 về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. - Vào tháng 8 đầu năm học tôi tiến hành kiểm tra 100% các nhóm lớp xem giáo viên sắp xếp bố trí đồ dùng, đồ chơi, giá kệ đã đảm bảo độ an toàn cho trẻ hay chưa. VD: Giá kệ phải có độ vững chắc, đồ dùng là hột hạt, kéo thủ công phải được cất trong hộp, lọ có lắp và có tên dán ở vỏ hộp. Khi chơi, học phải có sự hướng dẫn, giám sát của cô giáo. 8 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Cô giáo hướng dẫn các bé chới - Đối với phòng vệ sinh phải có giá để các chất tẩy rửa cao hơn so với tầm với của trẻ, nền nhà vệ sinh phải luôn khô ráo chống chơn trượt Xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đảm bảo an toàn cho trẻ Môi trường bên ngoài lớp học: Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Việc xây dựng môi trường 9 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” giáo dục ngoài lớp học an toàn, đẹp, hấp dẫn trẻ là đều quan tâm đầu tiên của các nhà quản lý nói chung và của bản thân tôi nói riêng, mong muốn đạt được đó là diện tích đất trong nhà trường, diện tích sân vườn và diện tích các khu vực bổ trợ cho hoạt động ngoài trời của trẻ. Có diện tích đất đủ rộng, nhà trường có thể bố trí các khu vực cho trẻ hoạt động vui chơi, sinh hoạt, học tập ngoài trời một cách khoa học và phù hợp hơn. + Như sân tập thể dục cho trẻ toàn trường: Nhà trường có sân rộng đủ để cho trẻ của 18 lớp tập thể dục buổi sáng. 10 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Ảnh các bé ngồi nghe nhạc tĩnh tâm sao giờ thể dục sáng Khu phát triển vận động và khu chơi thể thao (cột bóng rổ, thang leo, sân chơi bóng đá mini…); khu vực chơi với đồ chơi ngoài trời (cầu trượt, đu quay, đu bay, bập bênh, nhà bóng…); khu vực chơi với đất, cát, nước, đá, sỏi…; Chính vì vậy mà ngay từ tháng 7 các cháu trường tôi không học hè tôi đã triệu tập giáo viên, nhân viên đi làm hè, hướng dẫn chỉ đạo giáo viên, nhân viên sơn lại toàn bộ đồ chơi ngoài trời, sắp xếp, bố trí các đồ chơi vào các vị trí cho khoa học, phù hợp để làm mới không gian môi trường chuẩn bị cho năm học mới. 11 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Hình ảnh một số cây xanh sắp xếp thành lối đi vào khu phát triển thể chất do phụ huynh các lớp ủng hộ Ảnh trẻ chơi với các đồ chơi ngoài trời Khu vực trẻ trồng rau, trồng cây và chăm sóc cây cối, trồng hoa, trồng cây cảnh, cây ăn quả, cây bóng mát trên sân trường; khu tạo sân cỏ… phải được chú trọng. Phân chia các khu vực đất trống cho giáo viên các lớp trồng rau, cải tạo thành luống có lối đi vào, có đủ đồ dùng dụng cụ để tạo môi trường cho trẻ hoạt động trải nghiệm. 12 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Ảnh trẻ chăm sóc vườn rau Bổ sung thêm một số bảng biểu, một số khẩu hiệu về tình yêu thương để tạo môi trường thân thiện nhằm phát huy hiệu quả của chuyên đề năm học 2016-2017 do Phòng giáo dục quận Hà Đông chỉ đạo 13 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” 14 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” - Ngoài ra cần đẩy mạnh các giải pháp xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp; Lồng ghép các nội dung giáo dục văn hoá truyền thống, giáo dục kỹ năng sống vào các hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện cụ thể của nhà trường, địa phương và chương trình giáo dục như + Nhà trường đã cải tạo khu đất trống phía sau thành khu vui chơi dân gian cho trẻ vui chơi hoạt động, trẻ rất thích và hào hứng. 15 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” 3.2 Biện pháp 2. Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân và giáo viên Môi trường cho trẻ hoạt động là nơi có các nguồn thông tin phong phú, khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Muốn làm tốt điều đó bản thân người cán bộ quản lý phải luôn cập nhật thông tin, nghiên cứu diện tích, địa dư, địa thế, khuôn viên của trường để xây dựng cảnh quang môi trường 16 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” cho khoa học, hợp lý. Từ cổng trường vào tới sân và tới lớp phải luôn “xanh sạch - đẹp” vàthân thiện, đối với mỗi giáo viênphải luôn nắm vững được tâm sinh lý của trẻ để có phương pháp tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ ở trong lớp lẫn ngoài trời, không để trẻ nhàm chán, im lặng, phải giúp trẻ hoạt động tích cực, gây hứng thú và sự chú ý cho trẻ. - Để xây dựng được môi trường có nội dung phong phú cho trẻ hoạt động,tích cực sáng tạo vì vậy bản thân tôi đã mạnh dạn tham mưu với lãnh đạo cấp phòng và cấp trường cho bản thân và một số giáo viên cốt cán đi thăm quan, học hỏi một số trường bạn trong quận.Ngoài ra yêu cầu giáo viên nghiên cứu, học hỏi trên sách báo, tham khảo trên công nghệ thông tin, trang website giáo dục mầm non - Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho bản thânvà mỗi giáo viên là điều đặt lên hàng đầu. Sau khi đi học tập các trường bạn về 100% giáo viên đều hào hứng mong muốn xây dựng được một môi trường giáo dục “An toàn – thân thiện – tích cực” cho trẻ hoạt động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. 3.3 Biện pháp 3. Xây dựng trang trí lớp điểm cho giáo viên kiến tập Dân gian ta có câu “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” Sau khi được đi học tập trường bạn về tôi báo cáo và đề xuất với Đồng chí hiệu trưởng cho tiến hành triển khai ngay việc “Xây dựng môi trường học tập lấy trẻ làm trung tâm” Bước 1: Tổ chức họp ban trung tâm của trường, tổ trưởng chuyên môn các khối thống nhất chọn lớp làm điểm. Bước 2: Xuống các nhóm lớp khảo sát thực tế, phân chia các mảng, các góc cho khoa học, hợp lý. Bước 3: Lựa chọn nguyên vật liệu để trang trí và nội dung bài tập, hoạt động cho từng góc. Bước 4: Phân công giáo viên chịu trách nhiệm từng góc phải hoàn thành đúng thời gian theo kế hoạch của nhà trường đề ra. (Trong khi tiến hành có sự theo dõi, giám sát và góp ý, bồi dưỡng của ban giám hiệu). Bước 5: Tổ chức kiến tập cho giáo viên tham dự và có đánh giá rút kinh nghiệm. Trước khi tổ chức kiến tập tôi xây dựng kế hoạch phát cho các nhóm lớpcụ thể như sau: 17 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” KẾ HOẠCH TỔ CHỨC CHUYÊN ĐỀ “MÔI TRƯỜNG LỚP HỌC” Năm học: 2016 – 2017 I. MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU Giáo viên xây dựng môi trường học tập cho trẻ hoạt động tích cực giúp trẻ phát triển tốt ở các mặt như: phát triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển thẩm mỹ, phát triển QH – TC – XH. Tăng cường, thu hút sự tham gia hoạt động một cách hứng thú của trẻ trong các hoạt động chơi nhằm hình thành thái độ tự giác, tính độc lập và chủ động sáng tạo của trẻ. Phát huy sự chủ động, sáng tạo của cô giáo về việc xây dựng môi trường giáo dục có nội dung phong phú tạo cho trẻ có nhiều cơ hội khám phá và trải nghiệm. II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN Chuyên đề “Xây dựng môi trường lớp học” Ngoài việc trang trí lớp đẹp gây hấp dẫn thu hút trẻ vào hoạt động ở các góc thì giáo viên cần sưu tầm và sáng tạo nhiều các bài tập mở có nội dung phong phú, đa dạng để trẻ được tích cực trải nghiệm nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện. * Đối với giáo viên được phân công tổ chức. Phân chia mảng cho các góc phù hợp với khuôn viên của lớp (góc ồn ào xa góc yên tĩnh). Trang trí đẹp mắt, hài hòa, màu sắc nhã nhặn phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Các góc có nhiều bài tập mở, nội dung phong phú, đa dạng, kích thích trẻ hoạt động, khám phá và trải nghiệm. Giới thiệu và phân tích tác dụng của từng góc, cách sử dụng và sự tương tác của trẻ với các bài tập trải nghiệm ở từng góc. Giải thích khoa học, rõ ràng cho người đến dự nếu họ chưa hiểu. * Đối với giáo viên đến tham quan học tập môi trường lớp học. - Chú ý quan sát lắng nghe và ghi chép hoặc có thể quay video đầy đủ những nội dung của người hướng dẫn và giới thiệu. - Mạnh dạn trao đổi và học hỏi nếu chưa hiểu. - Yêu cầu 100% giáo viên tham dự ở lại rút kinh nghiệm III. PHÂN CÔNG GIÁO VIÊN ĐI DỰ Mỗi lớp cử 1 giáo viên đi thay đổi theo ca mà nhà trường đã phân công. NGÀY DỰ: Sáng thứ 2 ngày 11/10/2016 18 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” ĐỊA ĐIỂM: TẠI LỚP A4 CA 1: Từ 8h45p đến 9h30p CA 2:9h35p đến 10h25p Hình ảnh giáo viên kiến tập chuyên đề xây dựng môi trường lớp học tại lớp A4 và đánh giá rút kinh nghiệm 3.4 Biện pháp 4.Tổ chứchội thi thiết kế môi trường hoạt động trong lớp cho trẻ mầm non Thực hiện chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận Hà Đông về việc triển khai thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Bậc học mầm non tôi đã xây dưng kế hoạch và triển khai nhiều nội dung cũng như hoạt động thiết thực nhằm thực hiện có hiệu quả chuyên đề. Trong đó việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một trong những nội dung được nhà trường triển khai bằng việc tổ chức hội thi “Thiết kế môi trường trong lớp học cho trẻ” theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm”. Sau khi tổ chức chuyên đề có đánh giá rút kinh nghiệm, Ban giám hiệu họpbàn bạc thống nhất tiến hành triển khai đại trà, nhân rộng ra toàn trường, đồng thời quán triệt sâu sắc đến toàn bộ giáo viên khi xây dựngmôi trường giáo dục theo quan điểm giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm” đòi hỏi phải đạt những yêu cầu cơ bản sau: Thứ nhất, là môi trường giáo dục mà trẻ được tham gia xây dựng cùng giáo viên. Cụ thể: trẻ có thể bổ sung thêm học liệu, đồ chơi; sắp xếp và vệ sinh góc chơi… 19 /32 Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” Thứ hai, có học liệu đa dạng hấp dẫn, khuyến khích trẻ có thể sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Thứ ba, các góc học tập trong và ngoài lớp đa dạng, phong phú Thứ tư, các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương được tận dụng hợp lý Thứ năm, tạo nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động Thứ sáu, giáo viên trò chuyện, chơi với trẻ, kích thích trẻ tư duy Thứ bảy, trẻ có thể chủ động tích cực: vui chơi, tìm tòi khám phá, trải nghiệm, thực hành, sáng tạo, hợp tác, trò chuyện và chia sẻ ý tưởng. Sau khi quán triệt các các yêu cơ bản tôi hướng dẫn và có một số gợi ý cụ thể như sau: *Lựa chon màu sắc, kích thước và hình thức trang trí: - Hình ảnh phải rõ ràng, màu sắc đẹp, hài hòa, nhã nhặn, có tên gọi ở mỗi bức tranh để tích hợp chữ viết( Đặc biệt là các lớp 5-6 tuổi) Khuyến khích sản phẩm của trẻ tự làm - Hình ảnh dán phải vừa tầm mắt của trẻ : Không quá cao, không quá thấp - Trang trí phải theo đặc trưng của từng lứa tuổi . Ví dụ: Khối 5 tuổi làm nổi bật môi trường chữ cái 20 /32 Tải về bản full
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
