Soạn bài: Sông núi nước Nam (soạn 2 cách)
Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)
Sông núi nước Nam được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta viết bằng thơ. Vậy thế nào là một tuyên ngôn độc lập? Nội dung tuyên ngôn độc lập trong bài thơ này là gì?
Soạn cách 1
- Tuyên ngôn độc lập là bản lời tuyên bố chủ quyền đất nước, khẳng định chủ quyền quốc gia, dân tộc.
- Nội dung của bản tuyên ngôn độc lập trong bài thơ được thể hiện qua các chi tiết:
“Nam quốc Sơn Hà, Nam đế cư
Tiệt nhiên địn phận tại thiên thư”
=> Xác định danh giới lãnh thổ (nước Nam), đó là nơi định cư, sinh sống của con dân Việt Nam, và có nền chính trị riêng với sự đứng đầu của Vua (Nam đế cư)
=> Việc phân chia ranh giới, địa phận đã được định sẵn theo tạo hóa, và không thể chối cãi.
Soạn cách 2
- Tuyên ngôn độc lập là lời tuyên bố về chủ quyền lãnh thổ và sự tự do, không bị lệ thuộc của một quốc gia
- Bài thơ Nam quốc sơn hà khẳng định độc lập:
+ Độc lập về chủ quyền lãnh thổ: 2 câu đầu
+ Kẻ thù sẽ thất bại và phải trả giá nếu xâm lược: 2 câu sau
Sông núi nước Nam được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta viết bằng thơ. Vậy thế nào là một tuyên ngôn độc lập? Nội dung tuyên ngôn độc lập trong bài thơ này là gì?
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Bài thơ dù cho chưa rõ tác giả thực sự là ai nhưng qua những lời kể lại thì có thể là lời thơ của Lý Thường Kiệt (1019 – 1105).
Lý Thường Kiệt (1019 – 1105)
- Ông là một danh tướng lừng lẫy trong lịch sử, một hoạn quan thời Lý và có công đánh bại quân Tống xâm lăng (1075 – 1077).
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
- Có truyền thuyết kể lại, trong đó có truyền thuyết: Năm 1077, quân Tống do Quách Quỳ chỉ huy xâm lược nước ta. Vua Lý Nhân Tông đã chỉ định Lý Thường Kiệt đem lính chặn bọn giặc ở tuyến sông Như Nguyệt, vào đêm nọ, quân sĩ nghe trong đền thờ anh em Trương Hống và Trương Hát cất lên tiếng ngâm bài thơ này.
- “Nam Quốc Sơn Hà” được xem là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta.
Bài thơ Sông núi nước Nam
b. Bố cục
- Phần 1 (Hai câu đầu): Khẳng định chủ quyền lãnh thổ đã được phân định rõ ràng.
- Phần 2 (Hai câu cuối): Khẳng định sự quyết tâm chống lại kẻ thù.
Chứng minh Sông núi nước nam là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên
- Chứng minh Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập
- Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên - Mẫu 1
- Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên - Mẫu 2
- Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên - Mẫu 3
Chứng minh Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập
1. Mở bài
Giới thiệu khái quát về bài thơ Sông núi nước Nam.
2. Thân bài
a. Tuyên ngôn Độc lập là gì?
Tuyên ngôn Độc lập là một văn kiện lịch sử được biên soạn với mục đích tuyên bố độc lập của một quốc gia. Văn kiện này thường được viết sau khi giành lại chủ quyền lãnh thổ của quốc gia từ tay của ngoại bang. Đây là một văn bản có tính pháp lý cao trên trường quốc tế.
b. Sông núi nước Nam là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên
- Trước đó, chưa có tác phẩm nào có tính khẳng định độc lập chủ quyền như Sông núi nước Nam.
- Nội dung:
- Hai câu đầu: Khẳng định độc lập chủ quyền lãnh thổ của dân tộc.
- Hai câu sau: Lời khẳng định quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ đó.
- Nghệ thuật: Giọng văn hùng hồn, đanh thép...
- Sau sông núi nước Nam, còn có Bình ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Tuyên ngôn Độc lập (Hồ Chí Minh).
3. Kết bài
Cảm nhận, đánh giá về giá trị của Sông núi nước Nam.
Soạn bài Sông núi nước nam (Nam quốc sơn hà) (Chi tiết)
Video hướng dẫn giải
Câu 1
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 1 (trang 64 SGK Ngữ Văn 7 Tập 1)
Căn cứ vào lời giới thiệu sơ lược về thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ở chú thích để nhận dạng thể thơ của bài Sông núi nước Nam về số câu, số chữ trong câu, cách hiệp vần.
Lời giải chi tiết:
Nguyên văn bài Nam quốc sơn hà là bài thơ chữ Hán được làm theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật:
- Bốn câu, mỗi câu bảy chữ.
- Vần ở chữ cuối câu 1, câu 2 và câu 3.
Câu 2
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 2 (trang 64 SGK Ngữ Văn 7 Tập 1)
Sông núi nước Nam được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta viết bằng thơ. Vậy thế nào là một tuyên ngôn độc lập? Nội dung tuyên ngôn độc lập trong bài thơ này là gì?
Lời giải chi tiết:
- Tuyên ngôn Độc lập là lời tuyên bố về quyền của một đất nước và khẳng định không một thế lực nào xâm phạm.
- Nội dung Tuyên ngôn Độc lập gồm có hai ý:
+ Khẳng định chủ quyền, nước Nam là của người Nam (hai câu đầu): Tác giả khẳng định nước Nam là của người Nam. Đó là điều đã được ghi tại "thiên thư" (sách trời). Tác giả viện đến thiên thư vì ngày xưa người ta vẫn còn coi trời là đấng tối cao. Người Trung Quốc cổ đại tự coi mình là trung tâm của vũ trụ nên vua của họ được gọi là "đế", các nước chư hầu nhỏ hơn bị họ coi là "vương" (vua của những vùng đất nhỏ). Trong bài thơ này, tác giả đã cố ý dùng từ "Nam đế" (vua nước Nam) để hàm ý sánh ngang với "đế" của nước Trung Hoa rộng lớn.
+ Kẻ thù không được xâm phạm (hai câu sau): Ý nghĩa tuyên ngôn còn thể hiện ở lời khẳng định chắc chắn rằng nếu kẻ thù vi phạm vào quyền tự chủ ấy của nước ta thì chúng thế nào cũng sẽ phải chuốc lấy bại vong.
Câu 3
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 3 (trang 64SGK Ngữ Văn 7 Tập 1)
Sông núi nước Nam là một bài thơ thiên về sự biểu ý (bày tỏ ý kiến). Vậy nội dung biểu ý đó được thể hiện theo một bố cục như thế nào? Hãy nhận xét về bố cục và cách biểu ý đó?
Lời giải chi tiết:
- Hai câu đầu: chủ quyền dân tộc.
+ Sông núi nước Nam, vua Nam ở, điều đó cũng có nghĩa là ở phương Bắc thì vua Bắc ở. Đất nào vua ấy. Đó là sự hiển nhiên tất yếu không ai được xâm phạm của ai => chân lí cuộc đời.
+ Trong đời sống tinh thần của người Việt Nam và Trung Quốc. Trời là oai linh tối thượng, sắp đặt và định đoạt tất cả mọi việc. Cương vực lãnh thổ của vua Nam, của người Nam đã được định phận tại sách trời – có nghĩa là không ai được phép đi ngược lại đạo trời => chân lí của đất trời.
Như vậy tuyên bố chủ quyền dựa trên chân lí cuộc đời, chân lí đất trời, dựa trên lẽ phải. Chủ quyền nước Nam là không thể chối cãi, không thể phủ nhận.
- Hai câu cuối: quyến tâm bảo vệ chủ quyền.
+ Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm là lời hỏi tội kẻ đã dám làm điều phi nghĩa "nghịch lỗ", dám làm trái đạo người, đạo trời.
+ Chúng bay sẽ phải nhận kết cục bại vong.
- Nhận xét bố cục: Bố cục rất chặt chẽ giống như một bài nghị luận. Hai câu đầu nêu lên chân lí khách quan, hai câu sau nêu vấn đề có tính chất hệ quả của chân lí đó.
Câu 4 => 5
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 4 (trang 64SGK Ngữ Văn 7 Tập 1)
Ngoài biểu ý, Sông núi nước Nam có biểu cảm (bày tỏ cảm xúc) không? Nếu có thì thuộc trạng thái nào? (lộ rõ, ẩn kín). Hãy giải thích tại sao em chọn trạng thái đó?
Trả lời:
- Sông núi nước Nam là một bài thơ, cho nên, tuy thiên về sự biểu ý, nó vẫn có biểu cảm (bày tỏ, cảm xúc) ẩn kín vào bên trong ý tưởng. Vì tác giả không bộc lộ cảm xúc một cách trực tiếp. Người đọc phải nghiền ngẫm mới thấy cảm xúc yêu nước mãnh liệt thể hiện trong đó.
- Qua các cụm từ: “tiệt nhiên”, “định phận tại thiên thư”, “hành khan thủ bại hư”, ta thấy giọng điệu bài thơ thể hiện khí phách anh hùng, tinh thần bất khuất của dân tộc.
Trả lời câu 5 (trang 64 SGK Ngữ Văn 7 Tập 1)
Qua các cụm từ "tiệt nhiên", "định phận tại thiên thư", "hành khan thủ bại hư", hãy nhận xét về giọng điệu bài thơ.
Trả lời:
Bài thơ có giọng điệu đanh thép, hùng hồn:
- Khẳng định chủ quyền thông qua “thiên thư” sách trời có nghĩa là chân lý không thể phủ nhận được.
- Cảnh cáo bọn giặc khi gây ra tội ác chắc chắn sẽ phải chuốc bại vong.
Luyện tập
LUYỆN TẬP
Nếu có bạn thắc mắc sao không nói là ”Nam nhân cư” (người Nam ở) mà lại nói “Nam đế cư" (vua Nam ở) thì em sẽ giải thích thế nào?
Trả lời:
Sở dĩ không nóí “Nam nhân cư”, mà nói “Nam đế cư”, vì nói “Nam đế” là một cách khẳng định đất nước có sông núi bờ cõi riêng, đất nước có chủ quyền, có vua đứng đầu cai trị. Không có chủ quyền thì không thể có “đế” được. Hơn nữa, xưa kia các vua Tàu chỉ xem nước họ là nước lớn và tự xưng là “đế” còn nước Nam ta cũng như các nước chư hầu chỉ là các nước nhỏ, vua chỉ được gọi là “vương”, vì thế nói “Nam đế” là một cách xem nước ta cũng ngang hàng, cũng có chủ quyền như nước Tàu vậy.
Bố cục
Video hướng dẫn giải
Bố cục: 2 phần
- Phần 1 (Hai câu đầu): Khẳng định tuyệt đối chủ quyền lãnh thổ.
- Phần 2 (Hai câu cuối): Quyết tâm chống lại những điều phi nghĩa của kẻ thù.
ND chính
Video hướng dẫn giải
| Sông núi nước Nam(Nam quốc sơn hà) được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên trong lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam. Nổi bật trên tất cả là giọng điệu hùng hồn, đanh thép, thể hiện quyết tâm chiến thắng kẻ thù và niềm tự hào kiêu hãnh của dân tộc ta. |
Loigiaihay.com
-
Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh - Ngắn gọn nhất
Soạn Văn lớp 7 ngắn gọn tập 2 bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh. Câu 1. Trong đời sống, ta cần chứng minh khi mình muốn cho ai đó thấy rằng điều mình nói là đúng, không phải nói dối.
-
Soạn bài Đức tính giản dị của Bác Hồ - Ngắn gọn nhất
Soạn Văn lớp 7 ngắn gọn tập 2 bài Đức tính giản dị của Bác Hồ - Phạm Văn Đồng. Câu 1: * Luận điểm chính của toàn bài trong đoạn mở đầu: “Sự nhất quán giữa hoạt động chính trị và đời sống bình thường của Bác”.
-
Soạn bài Cách làm bài văn lập luận chứng minh (Chi tiết)
Soạn bài Cách làm bài văn lập luận chứng minh trang 48 SGK Ngữ văn 7 tập 2. Câu Đề văn: Nhân dân ta thường nói “Có chí thì nên". Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.
-
Soạn bài Ý nghĩa văn chương - Ngắn gọn nhất
Soạn Văn lớp 7 ngắn gọn tập 2 bài Ý nghĩa văn chương - Hoài Thanh. Câu 1: * Theo Hoài Thanh, nguồn gốc cốt yếu của văn chương: tình cảm, lòng thương người và muôn vật, muôn loài.