Sưng bao quy đầu thường đi kèm với nổi mẩn đỏ, tiết dịch, đau rát… nên nam giới cần cảnh giác. Vậy dấu hiệu, nguyên nhân nào khiến bạn bị sưng bao quy đầu? Việc chẩn đoán, điều trị bệnh này có dễ?
Sưng bao quy đầu là gì?
Sưng bao quy đầu là tình trạng quy đầu ở dương vật sưng tấy, đỏ đi kèm đau nhức, tiết dịch do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, làm chậm quá trình lưu thông máu tại quy đầu. Tình trạng này khiến nam giới khó khăn khi tiểu tiện và khi quan hệ tình dục, ảnh hưởng sinh hoạt hàng ngày. (1)
Nguyên nhân nào khiến bao quy đầu bị sưng?
Bao quy đầu bị sưng là một tổn thương dương vật khá thường gặp. Tình trạng này còn có thể đi kèm với các biểu hiện nặng, nhẹ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh là gì. Các nguyên nhân khiến nam giới bị sưng bao quy đầu bao gồm:
1. Chấn thương, va chạm
- Va chạm, cọ xát nhẹ: các va chạm nhẹ có thể khiến bao quy đầu bị sưng lên và đau rát. Hầu hết, các trường hợp sưng bao quy đầu ở tình huống này thường không nguy hiểm, sẽ hết sau vài ngày.
- Tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt: các nguyên nhân này thường gây tổn thương mức độ từ trung bình tới nặng. Sau chấn thương, lỗ tiểu thường chảy máu, quy đầu sưng to kèm theo tụ máu bìu, nam giới cần gặp bác sĩ ngay để đảm bảo an toàn.
2. Quan hệ tình dục không an toàn
Nam giới có thói quen thủ dâm, quan hệ sai tư thế, lạm dụng đồ chơi tình dục. Điều này có thể gây tổn thương dương vật, dẫn đến rách bao trắng thể hang dương vật (dân gian hay gọi là gãy dương vật). Dấu hiệu nhận biết là dương vật sưng to, quy đầu sưng to, đau nhức dữ dội. Vì vậy, nam giới cần khám bác sĩ khi thấy những dấu hiệu này.
3. Viêm bao quy đầu
Khi bị viêm bao quy đầu, ngoài sưng tấy, người bệnh còn gặp các triệu chứng sau:
- Da quy đầu có màu đỏ.
- Xuất hiện các mảng bám sáng bóng ở đầu dương vật.
- Cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
- Đau khi tiểu tiện, quan hệ tình dục.
- Xuất hiện bựa sinh dục màu trắng như bã đậu bám dưới bao quy đầu.
- Mùi hôi.
- Da quy đầu lở loét.
Có khoảng 3% – 11% nam giới bị viêm bao quy đầu ít nhất một lần trong đời. Thường nguyên nhân là do viêm nhiễm nấm men Candida albicans (C. albicans) hoặc vi khuẩn Streptococcus.
Bên cạnh đó, một số bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) có thể gây viêm niệu đạo dẫn tới viêm bao quy đầu. Đặc biệt bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Các triệu chứng bệnh có thể hình thành trong 2 – 30 ngày kể từ khi nhiễm bệnh. Bệnh có biểu hiện thường thấy là sưng tấy vùng da quy đầu, xuất hiện mủ màu xanh hoặc vàng từ lỗ sáo dương vật, đi tiểu lắt nhắt, tiểu buốt, đau khi quan hệ tình dục.
Ngoài ra, nam giới có tình trạng dài hoặc hẹp da quy đầu gây khó khăn trong việc tụt bao quy đầu ra khỏi đầu dương vật, dẫn đến việc giữ vệ sinh không tốt, hệ miễn dịch suy giảm tạo điều kiện cho nấm men, vi khuẩn phát triển quá mức, gây viêm bao quy đầu.
Trường hợp, sưng bao quy đầu do viêm tái phát nhiều lần là dấu hiệu cảnh báo nam giới có thể đang mắc bệnh tiểu đường, suy giảm miễn dịch, thậm chí HIV nhưng không biết mình mắc bệnh.
4. Phản ứng dị ứng
Nhiều nam giới bị dị ứng với các loại kem bôi hay dung dịch vệ sinh không rõ nguồn gốc, cho nên tuyệt đối không sử dụng những loại này khi chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ. Khi nam giới có nhu cầu vệ sinh quy đầu thì có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc dung dịch rửa Povidine để hạn chế tình trạng dị ứng.
Ngoài ra, một số nam giới hay bị dị ứng với thuốc điều trị các bệnh thông thường khác (thường là thuốc kháng sinh, kháng viêm). Khi nhận thấy quy đầu sưng to kèm theo lở loét và tiết dịch sau khi dùng thuốc, nam giới nên ngưng dùng thuốc ngay lập tức, đem toa thuốc tới gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Nhiều nghiên cứu ghi nhận khoảng 4,3% nam giới bị dị ứng với mủ cao su dẫn đến dị ứng khi sử dụng bao cao su. Vì vậy, bạn nên gặp bác sĩ tư vấn.
5. Thắt nghẹt bao quy đầu
Tình trạng này còn được gọi là bán hẹp bao quy đầu, biểu hiện là bao quy đầu tụt xuống nhưng không thể kéo ngược lại về vị trí cũ. Điều này khiến bao quy đầu bị sưng và thắt nghẹt, có thể ngăn chặn sự lưu thông của máu đến đầu dương vật. Nguy cơ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Khi nam giới thấy các dấu hiệu như bao quy đầu bị sưng to lên, chuyển sang màu đỏ thẫm hoặc tím tái do thiếu máu. Đó là những dấu hiệu cấp cứu, nam giới ngay lập tức phải đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời.
6. Cương đau dương vật kéo dài
Đây là tình trạng dương vật cương cứng dai dẳng và đau đớn kéo dài hơn 4 giờ ngay cả khi không có kích thích tình dục. Khi nam giới gặp phải vấn đề này, cần tới ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết sưng bao quy đầu?
Tùy thuộc vào nguyên nhân, các biểu hiện sưng bao quy đầu có sự khác biệt. Điều quan trọng cần phân biệt được sưng do bệnh với sưng do tổn thương vật lý thông thường. Song nhìn chung, khi quy đầu dương vật có các biểu hiện sau cần đến gặp bác sĩ ngay:
- Vùng da quy đầu sưng tấy, đỏ.
- Xuất hiện các nốt mụn nước hoặc phát ban đỏ.
- Đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt, tiểu rắt.
- Ngứa.
- Tiết dịch mủ có mùi hôi.
- Đau khi quan hệ tình dục, xuất tinh.
Một số triệu chứng khác cũng có thể xảy ra kèm với tình trạng sưng quy đầu như:
- Sốt, đau họng, uể oải, đau nhức cơ thể, ho, buồn nôn.
- Ngứa ngáy, khó chịu, phát ban đỏ ở các vùng khác trên cơ thể.
Sưng bao quy đầu có nguy hiểm không?
Câu trả lời là Có. Nếu không tìm ra nguyên nhân và điều trị, sưng bao quy đầu tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Trường hợp bao quy đầu sưng phồng do vi khuẩn gây hại tấn công, chúng có thể xâm nhập sâu vào cơ thể, ảnh hưởng đến các bộ phận khác như: ống niệu đạo, ống dẫn tinh, túi tinh, tinh hoàn… khiến chất lượng tinh trùng suy giảm, đe dọa khả năng sinh sản của nam giới.
Chưa kể, trong trường hợp da bao quy đầu sưng do lưu thông máu đến dương vật bị tắc nghẽn có thể dẫn đến tình trạng hoại tử quy đầu. Nghiêm trọng hơn, sưng da bao quy đầu còn có thể dẫn đến ung thư dương vật.
Trường hợp da bao quy đầu bị sưng do nhiễm các bệnh tình dục, nam giới còn có thể lây cho bạn tình của mình nếu không chữa trị.
Sưng bao quy đầu cảnh báo bệnh gì?
Sưng bao quy đầu có thể là triệu chứng của một số bệnh sau:
- Chấn thương dương vật.
- Viêm bao quy đầu.
- Bệnh lậu.
- Nhiễm trùng Chlamydia.
- Nhiễm trùng nấm men Candida.
- Mụn rộp sinh dục Herpes.
- Mụn cóc sinh dục.
- Ung thư dương vật.
- Dị ứng, kích ứng da quy đầu.
- Chứng hoại thư Fournier.
- Bệnh Peyronie.
- Bệnh Trichomonas Vaginalis.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Trong trường hợp sau chấn thương, va chạm, quy đầu dương vật bị sưng không thuyên giảm, nam giới cần đến bệnh viện thăm khám ngay.
Ngoài ra, nếu da quy đầu bị sưng kèm theo các nốt phát ban đỏ, tiết dịch mủ có mùi hôi, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu liên tục, đau khi xuất tinh… là dấu hiệu cảnh báo viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo hoặc nhiễm các bệnh tình dục. Nam giới cũng nên nhanh chóng đến bệnh viện khám, chữa trị kịp thời, tránh phát sinh biến chứng không muốn. ()
Phương pháp chẩn đoán tình trạng sưng bao quy đầu
Bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp sau để chẩn đoán tình trạng sưng bao quy đầu:
- Thăm hỏi tiền sử bệnh: bác sĩ hỏi người bệnh về tình trạng sức khỏe, các thời điểm quan hệ tình dục và thói quen giữ vệ sinh để tìm ra nguyên nhân khiến sưng bao quy đầu.
- Khám lâm sàng: bác sĩ quan sát tình trạng vùng sưng tấy tại quy đầu dương vật để đưa ra chẩn đoán ban đầu.
- Xét nghiệm mẫu bệnh phẩm: trường hợp sưng bao quy đầu có tiết dịch mủ bất thường, bác sĩ dùng tăm bông lấy mẫu bệnh phẩm rồi đem đi xét nghiệm nhằm xác định loại vi sinh vật nào gây ra tình trạng hiện tại của người bệnh.
- Chẩn đoán hình ảnh: bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh làm siêu âm, chụp X-quang, chụp CT hoặc MRI. Từ quan sát hình ảnh các mô mềm trong dương vật, bác sĩ dễ dàng tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
- Sinh thiết: sưng bao quy đầu có thể cảnh báo ung thư dương vật. Nếu bác sĩ nghi ngờ vùng sưng là ung thư sẽ yêu cầu người bệnh làm sinh thiết. Bác sĩ sẽ lấy một mảnh mô từ dương vật người bệnh để đưa đến phòng thí nghiệm kiểm tra.
Cách điều trị bao quy đầu bị sưng
Bác sĩ căn cứ vào nguyên nhân để đề ra cách chữa trị sưng bao quy đầu phù hợp. Dưới đây là một số cách điều trị tình trạng bao quy đầu bị sưng:
1. Điều trị bằng thuốc
Khi bị sưng bao quy đầu, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc sau:
- Trường hợp sưng do va chạm mức độ nhẹ: bác sĩ sử dụng thuốc chống phù nề và giảm đau cho bệnh nhân. Thông thường, bệnh có thể tự khỏi sau vài ngày.
- Trường hợp sưng do viêm: tùy loại tác nhân gây viêm là vi khuẩn, virus hay nấm mà bác sĩ chỉ định người bệnh sử dụng thuốc kháng sinh, kháng virus, kháng nấm dạng uống. Nếu cần thiết có thể sử dụng thuốc dạng tiêm với truyền khi tình trạng viêm ở mức độ trung bình và nặng.
- Trường hợp sưng do bệnh lậu: bác sĩ sử dụng thuốc kháng sinh tiêm bắp hoặc uống hoặc cả hai tùy vào tình trạng bệnh.
- Trường hợp sưng do dị ứng: bác sĩ sẽ tư vấn nam giới ngưng tiếp xúc ngay với tác nhân gây dị ứng. Nếu dị ứng ở mức độ nhẹ, bác sĩ chỉ cần kê thuốc chống dị ứng dạng uống. Ở mức độ trung bình tới nặng, quy đầu kèm theo nhiều vết lở loét, nam giới cần được bổ sung thêm kháng sinh để chống nhiễm trùng, rửa sạch vết thương hằng ngày bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch Povidine. Một số trường hợp nặng, nam giới cần phải nhập viện để thay băng, chăm sóc vết thương hằng ngày và sử dụng kháng sinh đường tiêm truyền.
Bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hoặc phẫu thuật để khắc phục tình trạng sưng bao quy đầu
2. Can thiệp bằng thủ thuật, phẫu thuật
- Trường hợp sưng làm kẹt da quy đầu: để tránh tắc nghẽn quá trình lưu thông máu đến dương vật, bác sĩ thực hiện thủ thuật kéo bao quy đầu xuống cho người bệnh. Trước khi tiến hành, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau hoặc gây tê. Sau khi bôi trơn đầu dương vật, bác sĩ nhẹ nhàng kéo da quy đầu xuống.
- Trường hợp chấn thương gãy dương vật: tránh cho nam giới sau này bị rối loạn cương và cong dương vật, bác sĩ phẫu thuật cấp cứu để khâu lại phần bao trắng thể hang dương vật bị rách.
- Trường hợp dài da quy đầu và hẹp bao quy đầu: nam giới cần tới bác sĩ thăm khám để đánh giá chính xác mức độ dài và hẹp da quy đầu. Khi mức độ đủ nhiều gây ảnh hưởng đến việc tụt bao quy đầu ra khỏi đầu dương vật, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bao quy đầu để nam giới có thể vệ sinh cá nhân bên trong dương vật dễ dàng hơn.
- Trường hợp cương đau dương vật kéo dài: khi tình trạng cương cứng kéo dài hơn 4 giờ, ngay cả khi không có kích thích tình dục, bác sĩ cần xử trí cấp cứu cho bệnh nhân bằng cách dùng thuốc hoặc thực hiện thủ thuật rút máu vật hang dương vật.
Có nên điều trị sưng bao quy đầu theo mẹo dân gian?
Câu trả lời là Không. Hiện có nhiều cách chữa sưng bao quy đầu tại nhà bằng các mẹo dân gian như thoa dầu dừa hay giấm táo. Việc điều trị bằng những cách này chưa có bằng chứng khoa học chứng minh. Thậm chí việc tự ý sử dụng những loại nước rửa này có thể dẫn đến những phản ứng dị ứng nghiêm trọng làm nặng hơn tình trạng sưng bao quy đầu.
Bao quy đầu bị sưng có nhiều nguyên nhân, cả do bệnh và chấn thương vật lý. Nam giới nên đến bệnh viện để được bác sĩ khám, xác định chính xác nguyên nhân và có cách điều trị phù hợp, tránh rủi ro có thể xảy ra.
Phòng ngừa tình trạng sưng bao quy đầu ở nam giới
Tình trạng vùng da bao quy đầu bị sưng phồng có thể phòng tránh thông qua giữ vệ sinh dương vật sạch sẽ bằng cách rửa thường xuyên bằng nước ấm. Nếu sử dụng xà phòng, nam giới nên lựa chọn những loại xà phòng dịu nhẹ, ít mùi thơm.
Khi quan hệ, nam giới nhẹ nhàng và sử dụng chất bôi trơn, nhằm giảm ma sát và tổn thương dương vật dẫn đến tình trạng sưng quy đầu. Ngoài ra, việc áp dụng các biện pháp tình dục an toàn giúp phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm các bệnh tình dục, giảm rủi ro bao quy đầu bị sưng tấy. Nam giới cũng nên lựa chọn các trang phục, đồ lót rộng rãi, thoáng mát, tránh cọ xát gây sưng dương vật.
Trong trường hợp nghi ngờ nhiễm bệnh tình dục cần đến bệnh viện có chuyên khoa nam học uy tín để bác sĩ khám, tìm ra nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp, tránh các biến chứng nguy hiểm và lây nhiễm cho bạn tình.
Nam giới bị sưng bao quy đầu không rõ nguyên nhân hoặc nghi ngờ nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể đến khám tại khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM theo địa chỉ:
Sưng bao quy đầu là một tình trạng bất thường tại dương vật nam giới. Biểu hiện đặc trưng là đầu dương vật bị sưng to đi kèm với các dấu hiệu khác tùy vào nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Người bệnh nên đi khám sớm để được bác sĩ điều trị kịp thời.