THỤT THÁO CHUẨN BỊ SẠCH ĐẠI TRÀNG (Cập nhật: 19/11/2017) THỤT THÁO CHUẨN BỊ SẠCH ĐẠI TRÀNG I. ĐẠI CƯƠNG Thụt tháo là thủ thuật đưa nước vào đại tràng qua hậu môn nhằm làm mềm lỏng những cục phân cứng và làm thành ruột nở rộng. Thành ruột được kích thích sẽ co lại đẩy phân ra ngoài. II. CHỈ ĐỊNH Người bệnh táo bón lâu ngày. Trước khi phẫu thuật ổ bụng, đặc biệt là phẫu thuật đại tràng. Trước khi chụp X quang đại tràng có bơm thuốc cản quang chụp ổ bụng có chuẩn bị. Trước khi nội soi: soi ổ bụng, trực tràng, đại tràng. Trước khi sinh đẻ Chống táo bón. III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH Viêm ruột thừa. Viêm ruột có nguy cơ bị thủng ruột như: thương hàn, viêm hoại tử ruột. Tắc xoắn ruột IV. CHUẨN BỊ 1. Người thực hiện: điều dưỡng viên 2. Người bệnh Thông báo và giải thích cho người bệnh và người thân của họ biết về thủ thuật sắp làm; động viên người bệnh yên tâm và cộng tác trong khi làm thủ thuật, Hướng dẫn cǎn dặn người bệnh những điều cần thiết. Không thụt vào giờ người bệnh ǎn, hoặc giờ thǎm người bệnh. Nhắc người bệnh đi tiểu trước khi thụt. 3. Chuẩn bị dụng cụ Rửa tay, đội mũ, đeo khẩu trang trước khi chuẩn bị dụng cụ. 01 bốc thụt có gắn ống cao su, trụ treo bốc thụt. 01 kẹp. 01 canun thụt hoặc ống thông hậu môn phù hợp với người bệnh. 01 bình đựng nước ấm thụt: số lượng nước thụt tùy theo chỉ định, thông thường đối với người lớn: 500 1.000 ml, không được quá 1.500ml. 01 khay quả đậu Vài miếng gạc, dầu nhờn, giấy vệ sinh 01 tấm nylon, 1 vải đắp hoặc chǎn. 01 bô dẹt V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Đối chiếu: tên tuổi người bệnh với phiếu chỉ định, hồ sơ bệnh án. Thực hiện kỹ thuật Đưa dụng cụ đến nơi làm thủ thuật. Lót tấm nylon dưới mông người bệnh. Cho người bệnh nằm nghiêng trái, chân dưới ruỗi, chân trên co. Lắp canul hoặc ống thông vào ống cao su của bốc thụt. Kẹp ống lại. Đổ nước vào bốc thụt. Treo bốc thụt lên trụ cách mặt giường 60- 80 cm. Bôi trơn canul hoặc đầu ống thông. Mở kẹp cho nước chảy vào khay quả đậu nhằm đuổi không khí và phần nước lạnh trong ống ra ngoài, đồng thời kiểm tra sự thông thoát của ống cao su, canul hoặc ống thông. Sau đó lại kẹp ống lại. Có thể kiểm tra lại nhiệt độ của nước thụt bằng cách cho vài giọt chảy vào mu bàn tay. Nếu thấy nóng quá hoặc lạnh quá thì phải điều chỉnh lại. Bỏ vải đắp để lộ mông người bệnh, một tay vạch mông người bệnh để lộ hậu môn, một tay nhẹ nhàng đưa canul hoặc ống thông vào hậu môn cho tới khi được 2/3 canul hoặc ống vào sâu từ 12 - 15cm là được. Trong khi đưa canul hoặc ống thông vào bảo người bệnh há miệng thở đều. Nếu dùng canul thì lúc đầu phải hướng canul theo chiều hậu môn rốn tới khoảng 2 - 3cm sau đó đưa canul hướng về phía cột sống. Theo vị trí giải phẫu của ruột thẳng (trực tràng). Mở kẹp để cho nước chảy vào từ từ. Một tay phải luôn giữ canul hoặc ống thông để đề phòng canul hoặc ống thông bị bật ra ngoài. Khi nước trong bốc đã chảy gần hết thì kẹp ống lại, nhẹ nhàng rút canul hoặc ống thông ra, dùng giấy vệ sinh bọc canul rồi để vào khay quả đậu hoặc lau qua rồi bỏ vào thùng đựng dung dịch sát khuẩn. Treo ống cao su lên trụ. Cho người bệnh nằm ngửa, dặn người bệnh cố gắng kiềm chế để giữ nước ở trong ruột từ 10 - 15 phút. Đưa bô cho người bệnh hoặc giúp người bệnh đi ra nhà vệ sinh. Khi người bệnh đi đại tiện xong giúp người bệnh lau chùi sạch sẽ. Quan sát chất thải sau đại tiện: tính chất phân, chat nhày, máu Đưa dụng cụ bẩn về phòng cọ rửa để xử trí theo quy định. Trả các dụng cụ khác về chỗ cũ. 3. Ghi hồ sơ Ngày giờ thụt, dung dịch thụt - số lượng. Kết quả thụt, tính chất phân. Tên người làm thủ thuật. VI. THEO DÕI NGƯỜI BỆNH TRONG VÀ SAU KHI THỤT THÁO Trong lúc nước vào đại tràng, nếu người bệnh kêu đau bụng hoặc muốn đi đại tiện, phải ngừng ngay không cho nước chảy vào và báo bác sĩ. Theo dõi tình trạng chung (mạch, huyết áp, nhịp thở, nhiệt độ) để phát hiện những thay đổi bất thường sau thụt (đau bụng).
Trước khi tiến hành phẫu thuật, người bệnh chuẩn bị cả tinh thần và thể chất, không chỉ cần có tâm lý thoải mái mà còn cần phải tắm rửa sạch sẽ, rửa ruột trước mổ và thụt tháo để quá trình phẫu thuật được thuận lợi, tránh gây ra nhiễm trùng cho người bệnh. Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân cần được giải thích mục đích mổ, khả năng thành công và biết được nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật có thể xảy ra đối với mình. Có thể người nhà bệnh nhân cũng cần được biết về tình trạng của người bệnh. Ngoài ra, bệnh nhân cần thực hiện một số thủ thuật phẫu thuật trước mổ để tránh nguy cơ nhiễm trùng bao gồm:
 Bệnh nhân phải hoàn toàn nhịn ăn tối thiểu 8 tiếng trước phẫu thuật
2.1 Thụt tháo là gì?Thụt tháo là quy trình đưa nước vào trực tràng và kết tràng nhằm làm mềm lỏng những cục phân cứng và làm ruột nở rộng. Khi đó thành ruột được kích thích sẽ co lại và đẩy phân và hơi ra ngoài. Mục đích của việc thụt tháo là làm sạch đại tràng, tháo phân và điều trị nuôi dưỡng bệnh nhân. Chỉ định thụt tháo đại tràng trong trường hợp:
Chống chỉ định trong những trường hợp:
Bệnh nhân bị tắc ruột sẽ không được chỉ định thụt tháo 2.2. Quy trình thụt tháo đại tràngBước 1: Thụt tháo là biện pháp làm sạch đại tràng an toàn. Trước khi thực hiện thụt tháo rửa ruột già, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn và giải thích cho bệnh nhân cảm giác khi thụt tháo. Dặn dò bệnh nhân cố gắng đại tiện, khoảng 15 phút sau thụt tháo. Bước 2: Nhân viên y tế rửa tay trước khi chuẩn bị dụng cụ, đeo găng tay. Bước 3: Tiến hành đưa dụng cụ tới nơi làm kỹ thuật, đồng thời động viên bệnh nhân cố chịu đựng khi cảm giác nước chảy vào. Đặt bệnh nhân nằm nghiêng bên trái, bệnh nhân liệt nằm ngửa và kê gối và lót nilon vào mông, phủ vải đắp vùng mông bệnh nhân. Lắp canul vào ống cao su, lắp ống cao su nối với bốc rồi đổ nước vào bốc. Treo bốc lên cột cách mặt giường 50 - 80cm. Không treo cao quá nước chảy vào với áp lực mạnh làm kích thích nhu động ruột mạnh đẩy nước ra, không vào sâu trong ruột, ảnh hưởng tới kết quả thụt và làm bệnh nhân khó chịu. Bước 4: Kiểm tra lại nước và thử vòi thụt, bôi dầu trơn vào đầu canul hoặc ống thông. Bỏ vải đắp, một tay vạch mông bệnh nhân một tay cầm vòi đưa nhẹ canul hoặc ống thông vào hậu môn chừng 2 - 3cm, đưa ngược lên trên chếch về phía trước bụng, rồi đưa vòi ra phía sau, đưa vào khoảng 1/2 hoặc 2/3 vòi thụt, đưa nhẹ nhàng tránh gây tổn thương niêm mạc hậu môn, trực tràng. Khi đưa vòi thụt nhắc bệnh nhân há miệng, thở đều. Mở khóa cho nước chảy từ từ, một tay giữ vòi thụt hoặc ống thông để không bị bật ra ngoài. Bước 5: Kiểm tra nước vào đại tràng bằng cách quan sát mức nước trong bốc hoặc hỏi bệnh nhân có cảm thấy nước chảy vào ruột không. Nếu mức nước vẫn giữ nguyên có thể treo cao bốc lên hoặc rút vòi thụt ra một chút nước sẽ chảy. Trong khi thụt nếu bệnh nhân kêu đau bụng, khó chịu, mót rặn muốn đi ngoài thì khóa vòi thụt lại để bệnh nhân nghỉ. Tiếp tục thụt tháo với áp lực thấp hơn khi các dấu hiệu trên hết. Khi nước trong bốc gần hết, khóa vòi thụt lại, nhẹ nhàng rút ra, dùng giấy bọc lấy vòi thụt, bỏ vào khay quả đậu hoặc lau sạch rồi bỏ vào bình có chứa dung dịch sát khuẩn. Bước 6: Treo ống cao su lên cột. Đặt bệnh nhân nằm ngửa, dặn bệnh nhân cố gắng nhịn đại tiện 15 phút và đặt bô hoặc giúp bệnh nhân đi vệ sinh. Khi bệnh nhân đại tiện xong giúp bệnh nhân lau chùi sạch sẽ. Nếu bệnh nhân tự làm được, đưa giấy cho bệnh nhân lau chùi. Nếu vải trải ướt, thay vải trải cho bệnh nhân, giúp bệnh nhân nằm lại tư thế thoải mái. Sau khi thụt tháo đại tràng, dụng cụ bẩn sẽ được đem đi khử khuẩn theo quy định. Cần để các dụng cụ sạch vào chỗ quy định. Tóm lại, để cuộc phẫu thuật thành công, bệnh nhân cần phải chuẩn bị tinh thần thoải mái, tránh lo âu căng thẳng và thân thể sạch sẽ. Người bệnh cần được tắm rửa sạch sẽ và thụt tháo, rửa ruột già trước khi tiến hành phẫu thuật, nhằm tránh nguy cơ nhiễm trùng. Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY. XEM THÊM: |
