Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Đinh Văn Lộc - Bác sĩ Gây mê - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ có hơn 23 năm kinh nghiệm công tác gây mê hồi sức.
Nhiệt kế là dụng cụ y tế được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Trên thị trường các loại nhiệt kế được bày bán với nhiều mẫu mã và cách sử dụng khác nhau, trong đó bao gồm cả các loại nhiệt kế cho trẻ sơ sinh được thiết kế riêng biệt. Mỗi hộ gia đình đều nên sắm cho mình các loại nhiệt kế tốt và hiểu được cách sử dụng chúng để bảo vệ được sức khỏe của bản thân và những người thân yêu.
Nhiệt kế thủy ngân là loại nhiệt kế lâu đời nhất và còn là loại được sử dụng nhiều nhất ở các cơ sở y tế nước ta. Vị trí đo nhiệt độ được chọn khi sử dụng nhiệt kế thủy ngân là nách, cho kết quả gần đúng với nhiệt độ bên trong cơ thể. Khi dùng, nhiệt kế cần được kẹp chặt ở hố nách sao cho đầu nhiệt kế tiếp xúc hoàn toàn với vùng da ở đỉnh nách.
Cần nhớ lau khô nách và vẩy nhiệt kế cho cột thủy ngân thấp xuống dưới mức 35,5 độ C. Kết quả được đọc sau ít nhất 5 phút đo. Thân nhiệt chính xác của cơ thể có được bằng cách cộng thêm 0,5 độ C vào kết quả đo được. Nhiệt kế thủy ngân cũng có thể được dùng để đo nhiệt độ ở hậu môn. Trước khi đo cần bôi trơn đầu nhiệt kế, sau đó đẩy trọn đầu nhiệt kế vào hậu môn, khoảng 2 - 3 cm, đọc kết quả sau khoảng 3 phút.
Nhiệt kế thủy ngân hiện đang được sử dụng nhiều tại các cơ sở y tế ở Việt Nam
Ưu điểm nổi trội của nhiệt kế thủy ngân là kết quả chính xác. Tuy nhiên, với cách thực hành đo phức tạp, nhiệt kế thủy ngân không dễ sử dụng cho tất cả mọi người, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Kẹp chặt nhiệt kế đúng vị trí giữa hố nách liên tục trong vòng 5 phút là điều khó thực hiện ở trẻ con. Một tai nạn thường gặp khi sử dụng nhiệt kế thủy ngân là vỡ nhiệt kế. Thủy ngân bên trong được giải phóng ra bên ngoài, có thể gây ngộ độc cho người sử dụng. Xử trí và dọn dẹp thủy ngân vương vãi là một kỹ năng cần có cho những người sử dụng nhiệt kế thủy ngân. Một vài lưu ý cần nhớ khi xử trí vỡ nhiệt kế như sau:
- Cởi bỏ quần áo vấy bẩn, và rửa sạch tay bằng xà phòng
- Tắt quạt và điều hòa để giảm lượng thủy ngân bay hơi
- Đeo găng tay khi thu gom các hạt thủy ngân, tuyệt đối không dùng tay không
- Sử dụng bông ướt để gạt các hạt thủy ngân vào một lọ thủy tinh có nắp đậy kín
- Nếu có dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc thủy ngân, cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để kịp thời xử trí.
Các loại nhiệt kế điện tử hoạt động dựa vào cảm ứng nhiệt tại các vùng tiếp xúc với đầu nhiệt kế. Tùy theo vị trí đo nhiệt độ cơ thể ở miệng, nách, hậu môn hay tai mà các loại nhiệt kế điện tử được thiết kế với các hình dạng khác nhau.
Vị trí đo nhiệt độ thường dùng nhất là nách vì tính tiện dụng và dễ kẹp giữ nhiệt kế. Tuy nhiên, một điều đáng ngạc nhiên là hậu môn chính là vị trí đo nhiệt độ cơ thể chính xác nhất, thay vì nách như nhiều người lầm tưởng. Các loại nhiệt kế cho trẻ sơ sinh và các trẻ nhỏ dưới 3 tuổi thường được thiết kế phù hợp với vị trí đo nhiệt độ tại vùng hậu môn. Sau khi đo, cần vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế để dùng cho lần sau. Ngược lại, các loại nhiệt kế điện tử sử dụng cho trẻ lớn và người lớn thường được dùng để đo nhiệt độ ở miệng. Khi đó, đầu nhiệt kế nên đặt dưới lưỡi và người được đo cần ngậm chặt miệng. Chỉ nên đo nhiệt độ ở miệng sau khi ăn uống khoảng 15 phút để hạn chế sai số. Lưu ý, không sử dụng nhiệt kế đo ở miệng để đo nhiệt độ ở hậu môn và ngược lại.
Nhiệt kế điện tử
Hiện nay, trên thị trường có bán các loại nhiệt kế điện tử cho trẻ sơ sinh dùng để đo nhiệt độ ở miệng. Các loại nhiệt kế điện tử này có dạng hình núm vú để đánh lừa trẻ, trẻ nhỏ không nhận ra là đang được tiến hành đo nhiệt độ nên không quấy khóc và nhiệt độ đo được chính xác, khách quan hơn. Tuy nhiên, loại nhiệt kế với thiết kế đặc biệt này không hẳn được xem là một trong các loại nhiệt kế tốt vì cho kết quả không chính xác như những loại khác và cần nhiều phút để đọc kết quả.
So với nhiệt kế thủy ngân, các loại nhiệt kế điện tử ra đời muộn hơn nhưng được sử dụng ngày càng rộng rãi hơn. Thời gian cần để có thể đọc được nhiệt độ cơ thể khi sử dụng nhiệt kế điện tử chỉ khoảng tầm một phút, ngắn hơn so với khi sử dụng nhiệt kế thủy ngân. Các loại nhiệt kế điện tử an toàn hơn, và phù hợp với mọi đối tượng ở những lứa tuổi khác nhau, bao gồm cả trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn tuổi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nhiệt độ cơ thể đo bằng các loại nhiệt kế điện tử không khác biệt đáng kể so với nhiệt kế thủy ngân.
Nhiệt kế hồng ngoại là loại nhiệt kế tốn ít thời gian đo nhất, chỉ khoảng 3 giây. Loại nhiệt kế này thường được dùng để đo nhiệt độ ở tai và trán.
Nhiệt kế hồng ngoại
Nhiệt kế hồng ngoại đo nhiệt độ ở tai có thể sử dụng cho mọi đối tượng, nhất là trẻ nhỏ trên 6 tháng tuổi, không khiến trẻ quấy khóc vì không gây cảm giác khó chịu. Loại nhiệt kế hồng ngoại này không được khuyến cáo dùng ở trẻ sơ sinh và kết quả đo được bị ảnh hưởng khi có ráy tai. Khi đo chỉ cần đưa đầu nhiệt kế vào bên trong ống tai và ấn nút đo, kết quả sẽ hiển thị sau vài giây.
Nhiệt kế hồng ngoại ở trán thường hay được đặt ở vị trí tương ứng động mạch thái dương. Đưa nhiệt kế tiếp xúc với vùng giữa của trán và rà nhiệt kế ra ngoài về phía vùng thái dương để tìm đỉnh nhiệt độ cao nhất. Thời gian đo rất nhanh, chỉ trong vòng khoảng vài giây và cho nhiệt độ chính xác tương đương với nhiệt kế điện tử đo tại hậu môn. Giá thành còn khá cao là khuyết điểm duy nhất của loại nhiệt kế này.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Hướng dẫn đo nhiệt độ đúng cách cho trẻ
XEM THÊM:
Nhiệt kế điện tử là một sản phẩm chuyên được sử dụng để đo nhiệt độ cơ thể con người. Thiết bị này có cấu tạo nhỏ gọn, cho phép đo nhanh với độ chính xác cao, kết quả được trả trực tiếp trên màn hình hiển thị. Máy đo này được lựa chọn và sử dụng trong các bệnh viện, trường học, gia đình.
Hiện nay, nhiệt kế điện tử thành 2 loại, mỗi loại có cách đo riêng, chính vì lẽ đó, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn thực hiện đo theo 2 cách giúp bạn có thể chủ động hơn khi tiến hành thao tác.
Cách đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế điện tử đo không tiếp xúc
Đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế điện tử đo không tiếp xúc được tiến hành ở vị trí cơ thể như trán. Đây là vị trí khá dễ đo, đặc biệt phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ hoặc tiến hành đo với số lượng người lớn tại các khu công cộng. Bạn tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Khởi động nhiệt kế điện tử bằng phím chức năng On/Off, cài đặt nhiệt độ hiển thị nhiệt độ cơ thể phù hợp là độ C.
Bước 2: Đưa đầu cảm biến của nhiệt kế điện tử lại gần vị trí trán, hướng nghiêng 45 độ hoặc vuông góc với trán. Thiết bị cần cách trán khoảng từ 1 - 3cm sau đó bấm nút Start để bắt đầu đo.
Bước 3: Bạn nên đợi từ 3 - 5 giây để máy thực hiện đo và trả kết quả đo trên màn hình. Đọc kết quả, đồng thời dùng kết quả đo này đối chiếu với mức nhiệt độ thông thường để có đánh giá tốt nhất. Tiến hành đo lại nếu cần thiết.
Bước 4: Tắt máy, vệ sinh và bảo quản cẩn thận để đảm bảo chất lượng sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng:
- Phương pháp đo nhiệt độ bằng nhiệt kế điện tử dạng không tiếp xúc này dễ thực hiện cho phép bạn đo nhanh chóng mà không cần tiếp xúc trực tiếp với mẫu vật. Các máy đo nhiệt độ dạng không tiếp xúc thường có cảnh báo nhiệt độ, khi nhiệt độ tại trán từ 37.5oC trở lên, có thể kết luận, cơ thể đo đang bị sốt.
- Bạn cần hướng cảm biến đến vị trí cần đo. Thông thường, bộ phận cảm biến của máy đo dạng này sẽ nằm ở phía trên đầu của thiết bị. Cần đảm bảo xác định chính xác vị trí cảm biến này để khi tiến hành đo, máy được vận hành tốt nhất, kết quả đo hạn chế sai số.
- Bạn cần kiểm tra nguồn năng lượng của máy đo, đảm bảo máy có đầy đủ pin để đảm bảo quá trình hoạt động. Để chắc chắn, nên đổi pin hoặc sạc đầy trước khi sử dụng.
- Bạn nên tiến hành đo từ 2 – 3 lần để đảm bảo kết quả đo có tính khách quan nhất.
Với cách đo nhiệt độ không tiếp xúc, bạn có thể tham khảo sử dụng sản phẩm Súng đo nhiệt độ cơ thể HT-820D, thiết bị này sử dụng cảm ứng hồng ngoại có tia laser định hướng giúp việc đo và nắm bắt nhiệt độ đối tượng được chính xác, thuận tiện nhất. Máy có thiết kế gọn nhẹ, dễ sử dụng và mang theo khi di chuyển.
Cách đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế điện tử dạng tiếp xúc
Đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế điện tử dạng tiếp xúc được tiến hành ở các vị trí như: tai, miệng, trực tràng (hậu môn). Đây là phương pháp đo dễ thực hiện, cần đưa cảm biến đo tiếp xúc trực tiếp để lấy dữ liệu thân nhiệt một cách chính xác nhất. Thực hiện đo theo các bước sau:
Bước 1: Bật máy đo nhiệt độ bằng nút có biểu tượng nguồn hoặc nút On/Off. Cài đặt nhiệt độ hiển thị nhiệt độ cơ thể phù hợp là độ C.
Bước 2: Đưa thiết bị đo với cảm biến nhiệt tiếp xúc trực tiếp với bộ phận đo nhiệt độ. Ấn nút Start để máy nhận dữ liệu và tiến hành đo.
Bước 3: Đợi khoảng 3 - 5 giây để máy trả về kết quả đo trên màn hình. Đọc kết quả đo, so sánh với mức nhiệt độ tiêu chuẩn để có kết luận tình trạng nhiệt độ cơ thể. Tiến hành cài đặt và đo lại nếu cần thiết.
Bước 4: Tắt máy, vệ sinh và bảo quản để đảm bảo chất lượng sử dụng, tuổi thọ của thiết bị.
Lưu ý khi sử dụng:
- Nhiệt kế điện tử đo tiếp xúc có độ nhạy bén cao, chỉ cần chạm nhẹ là có thể trả ngay kết quả đo với độ chính xác cao.
- Các sản phẩm máy đo nhiệt độ sử dụng phương pháp đo này có thể thực hiện cho mọi đối tượng đo kể cả ở trẻ sơ sinh. Thời gian đo nhanh chóng, độ chính xác cao. Tuy nhiên, Các vị trí tiếp xúc như tai, miệng, trực tràng (hậu môn) có mức nhiệt độ cao hơn ở các vị trí đo khác khoảng 1oC, chính vì lẽ đó, nếu mức nhiệt đo được trên 38oC có thể kết luận tình trạng cơ thể có biểu hiện của sốt.
- Bạn cần đảm bảo bề mặt đo như tai, hậu môn,.. sạch sẽ giúp cảm biến hoạt động tốt nhất, hạn chế sai số khi thực hiện đo nhiệt độ.
- Người dùng nên vệ sinh thiết bị sau mỗi lần sử dụng, đặc biệt ở bộ phận cảm biến để tránh bám bụi, bẩn dẫn đến hỏng hóc. Bảo quản máy đo ở nơi khô ráo, tốt nhất nên bảo quản trong tủ kính, hộp đựng hoặc túi nilon.
Với cách đo nhiệt độ cơ thể dạng tiếp xúc, bạn có thể tham khảo sử dụng Nhiệt kế điện tử đo tai Beurer FT78 - thiết bị đo cầm tay cho phép đo nhanh mức nhiệt độ cơ thể với độ chính xác cao. Thiết bị này sử dụng công nghệ cảm ứng mới nhất, cảm biến tia hồng ngoại đem lại độ bền cao cho nhiệt kế, cho kết quả nhanh chỉ sau 1 đến 2 giây.
Chỉ số nhiệt độ ở các vị trí quan trọng cần nắm được:
Vị trí đo | Ngưỡng thấp | Ngưỡng thông thường | Ngưỡng cao |
Trực tràng (hậu môn) | 36.6 | 38.0 | >38.0 |
Miệng | 35.5 | 37.5 | >37.5 |
Nách-háng | 34.7 | 37.3 | >37.3 |
Tai | 35.5 | 37.7 | >37.7 |
Trán không tiếp xúc | 35.4 | 37.4 | >37.4 |
Chúng tôi vừa chia sẻ đến bạn hướng dẫn sử dụng nhiệt kế điện tử chi tiết. Tuy nhiên, mỗi sản phẩm sẽ có những cách thao tác riêng, trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo qua hướng dẫn sử dụng đi kèm để vận hành được tốt nhất.
Trong quá trình sử dụng nhiệt kế điện tử, nếu bạn gặp trở ngại hoặc vấn đề về kỹ thuật, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: HN: 0904810817 HCM: 0979244335 để được hỗ trợ tốt nhất.