Anh Thơ F
Trần Thu Hà C
Y Jack G
Phi Nhung D
Ploong Thiết G
Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin.tháng 1/2022) Thanh Sơn (1 tháng 5 năm 1938 – 4 tháng 4 năm 2012) là một nhạc sĩ Việt Nam. Ông được biết đến từ thập niên 1960 với những ca khúc trữ tình nói về tuổi học trò. Khoảng thời gian sau, ông nổi tiếng với các ca khúc chủ đề miền Tây Nam Bộ mang âm hưởng dân ca Nam Bộ.[1] Sơn ThảoVai tròNhạc sĩDòng nhạc
Dắc Chung Phố Thu Dzoãn Bính Hoài Linh Hàn Châu Lê Minh Bằng Ca khúcNỗi buồn hoa phượng Lưu bút ngày xanh Ba tháng tạ từ
Ông tên thật là Lê Văn Thiện, sinh ngày 1 tháng 5 năm 1938 tại Sóc Trăng; là con thứ mười trong một gia đình có 12 anh chị em. Gia đình ông từng che giấu cán bộ Việt Minh nên bị ruồng bố gắt gao, ông phải rày đây mai đó. Khởi đầu là ca sĩÔng học nhạc từ hồi tiểu học với thầy Võ Đức Phấn (em ruột nhạc sĩ Võ Đức Thu). Năm 1955, thầy Phấn mất, ông lên Sài Gòn làm thuê, ở mướn nhưng vẫn tiếp tục học nhạc với thầy Lê Thương và nuôi ước mơ trở thành ca sĩ. Đến năm 1959, ông đăng ký tham dự cuộc tuyển lựa ca sĩ của Đài phát thanh Sài Gòn và đoạt giải nhất. Ban giám khảo cuộc thi đó có những tên tuổi như: Dương Thiệu Tước, Võ Đức Thu, Thẩm Oánh, Nghiêm Phú Phi. Sau khi đoạt giải ông được mời đi hát trong ban Tiếng tơ đồng của Hoàng Trọng. Chuyển sang sáng tác nhạcDù đã là ca sĩ, ông vẫn mày mò học sáng tác nhạc với cuốn "Để sáng tác một ca khúc" của Hoàng Thi Thơ. Ca khúc đầu tiên của ông là Tình học sinh ra đời năm 1962, tuy nhiên chẳng được một ai lưu ý. Sang năm sau, Nỗi buồn hoa phượng ra đời, trở thành một trong những ca khúc nổi tiếng nhất viết về mùa hè. Năm 1963, ông bỏ hẳn nghề ca sĩ để chuyên tâm sáng tác. Từ 1973, nhạc của ông bắt đầu chuyển hướng sang đề tài quê hương. Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, ông ngưng sáng tác. Bắt đầu sáng tác nhạc trở lại từ thập niên 1990, những ca khúc mới mang âm hưởng dân ca của ông lập tức được công chúng đón nhận. Nhiều bài hát trong giai đoạn này trở nên thịnh hành tới ngày nay như Hình bóng quê nhà, Hành trình trên đất phù sa, Bạc Liêu hoài cổ,... Từ năm 2000, ông làm phụ trách biên tập chương trình cho Trung tâm Băng nhạc Rạng Đông. Năm 2006, trung tâm Thúy Nga thực hiện chương trình Paris By Night 83 - Những Khúc Hát Ân Tình vinh danh ông, cùng với 2 nhạc sĩ Xuân Tiên và Nguyễn Ánh 9. Năm 2007, kỷ niệm năm Thanh Sơn 69 tuổi, Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức đêm nhạc mang tên ông. Qua đờiNăm 2011, ông bị tai biến mạch máu não khi đang cùng trung tâm Thúy Nga thực hiện cuốn Paris By Night 103 - Tình Sử Trong Âm Nhạc Việt Nam. Sau một thời gian điều trị, ông qua đời lúc 14h 30' ngày 4 tháng 4 năm 2012 tại Thành phố Hồ Chí Minh vì tuổi già sức yếu.[2] Nhạc của Thanh Sơn thời kỳ đầu thường nói về tình cảm của tuổi học trò, đặc biệt là mùa hè. Bài Nỗi buồn hoa phượng được ông tâm đắc nhất, với những câu ca chân tình rất quen thuộc: Bìa ca khúc Nỗi buồn hoa phượng. Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn Chín mươi ngày qua chứa chan tình thương... Ngoài đề tài học trò, ông còn có nhiều tác phẩm ở một số chủ đề khác. Như ca ngợi mùa xuân: Mùa xuân sang có hoa anh đào Màu hoa tôi trót yêu từ lâu... (Mùa hoa anh đào) Nghe xuân sang thấy trong lòng chứa chan Tiếng pháo vui vang đó đây nghe rộn ràng... (Đoản xuân ca)...hay những bài nhạc vàng than trách số phận, viết theo điệu boléro: Bìa ca khúc Trả lại thời gian. Xin trả lại những kỷ niệm buồn vui Ngày vui đã theo thời gian qua mất rồi Ngồi viết tâm sự, nhớ ngược về quá khứ Chợt lên nét suy tư Bao năm thầm kín trót thương tà áo tím Những đêm sương lạnh nghe trái sầu rót vào tim... (Trả lại thời gian) Ít ai biết rằng nàng thơ trong các sáng tác của ông là nữ ca sĩ Thanh Tuyền. Nhiều sáng tác của ông đã viết dành tặng riêng cho tiếng hát Thanh Tuyền: Nỗi buồn hoa phượng, Nhật kí đời tôi, Hoa tím người xưa, Trả lại thời gian, Giòng suối xanh, Dư âm mùa hạ, Chuyện tình hoa Lưu Ly... Tiếng hát cao vút, trong trẻo của cô học trò 17 tuổi càng đưa những tác phẩm của ông trở nên thăng hoa hơn. Thời gian trước 1973, lời ca của ông chịu ảnh hưởng của nhạc vàng: chân thật, giản dị, ít trau chuốt,.. Đến khi ông chuyển hướng sang nhạc quê hương, lời ca mới được chú trọng – như chính ông nhìn nhận. Nhiều bài hát được viết để hát bằng giọng Nam bộ, với những điệu hò, điệu ru rất quen thuộc với người miền Nam: Ơi hò ơi ví dầu thương những con đò bên hàng dừa xanh, Thương nhiều chiếc áo bà ba, Vai nặng gánh lúa lúc tan chợ chiều, Bên mái tranh nghèo nghe bìm bịp kêo nước lớn nước ròng... (Gợi nhớ quê hương) Hò ơ.. Gió đưa gió đẩy, về rẫy ăn trầu, về sông ăn cá về sông ăn cá, về đồng ăn cua... (Hình bóng quê nhà)Ngoài ra, Thanh Sơn cũng thường đem những địa danh, những đặc sản, những giai thoại có thật vào nhạc, như là một cách quảng bá hình ảnh miền quê xứ đó: Quýt Cái Bè nổi tiếng ngọt ngây Ai ăn rồi nhớ mãi miền Tây (Hành trình trên đất phù sa) Nghe tiếng đàn ai rao sáu câu Như sống lại hồn Cao Văn Lầu Về Bạc Liêu danh tiếng ôn lại giấc ngủ vàng son Một thời để nhớ ngày đó xa rồi (Hoài cổ) Nghe danh Công tử Bạc Liêu đốt tiền nấu trứng, tỏ ra mình giàu (Hoài cổ)Ông đã viết nhạc cho hầu khắp các địa danh ở Nam Bộ, chỉ trừ Tiền Giang mà theo ông: "Chưa viết được vì hai chữ Tiền Giang đưa vào nhạc khó quá. Tôi sẽ cố gắng tìm cho ra cái tứ để ca ngợi mảnh đất Tiền Giang trong thời gian tới". Ngoài nhạc về miền Nam, ông còn viết một số bài ca ngợi các miền khác, như bài Non nước hữu tình (miền Bắc), Trở lại thành phố sương mù, Thương về cố đô, Đôi lời gửi Huế (miền Trung), Quê hương 3 miền (cả ba miền). Người đi chốn xa thương về cố đô Thương tà áo trắng thương mấy câu hò Và giọng cười, vành nón Kim Luông Ôi nắng chiều Vỹ Dạ thoáng buồn Ngự Bình chơ vơ nhìn sông Hương (Thương về cố đô)Trong suốt thời gian từ thập niên 1970 cho tới cuối thập niên 1990, Thanh Sơn là một trong những nhạc sĩ năng nổ nhất của miền Nam với những bài nhạc ca ngợi quê hương. Danh sách này không đầy đủ; bạn có thể giúp đỡ bằng cách mở rộng nó.
Bài hát Phượng Buồn ("Anh đến với em vào một ngày trời đẹp nắng, một ngày phượng hồng thắm trong đôi mắt buồn xa xăm...") là sáng tác của nhạc sĩ Tuấn Hải viết năm 1974. Bài hát Hai Cánh Phượng Buồn là sáng tác của Trường Hải, phổ từ thơ Tạ Vũ Thy. Bài hát Hát Nữa Đi Em là sáng tác của Phố Thu. Thanh Sơn không tham gia viết nhạc hoặc lời. Bài hát Đêm Hoa Đăng là sáng tác của Văn Khánh & Thanh Sơn. Bài hát Em Bỏ Dòng Sông là sáng tác của Dzoãn Bình. Bài hát Bội Bạc là sáng tác của Đắc Chung. Bài hát Tình Yêu Vỗ Cánh là sáng tác của Tuấn Phương & Linh Thư và bị nhầm là của Thanh Sơn trong Paris By Night 50. Bài hát Mùa Xuân Hoa Đào bị nhầm là của Hoàng Thi Thơ trong Paris By Night 110. Ông Thanh Sơn chính là tác giả của bài này.
|