– Đối với người quan sát ngồi trên xe đạp đang chạy thẳng đều thì đầu van bánh xe chuyển động tròn đều; Show – Điểm đầu mút của kim giây đồng hồ là chuyển động tròn đều… – Cánh quạt khi đang quay ổn định – Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời – Chuyển động của một chiếc ghế trong đu quay – Chuyển động quay của kim phút trên mặt đồng hồ chạy đúng giờ. – Chuyển động của ngựa gỗ trong trò đu quay khi quay ổn định – Chuyển động của bánh xe khi chạy ổn định so với trục của xe Kiến thức mở rộng về chuyển động tròn đều1. Chuyển động tròn đều là gì ?– Chuyển động tròn là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn. – Chuyển động tròn đều là chuyển động có quỹ đạo tròn và vật đi được những cung tròn bằng nhau trong những khoảng thời gian bằng nhau bất kì.  2. Vận tốc và tốc độ góc2.1. Vận tốc (Vận tốc dài): a. Tốc độ dài – Gọi Δs là độ dài của cung tròn mà vật đi được trong khoảng thời gian rất ngắn – Trong chuyển động tròn đều tốc độ dài của vật có độ lớn không đổi. b. Vecto vận tốc trong chuyển động tròn đều – Vecto vận tốc trong chuyển động tròn đều luôn có phương tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo. – Trong chuyển động tròn đều, vecto vận tốc có phương luôn luôn thay đổi. 2.2. Tốc độ góc, chu kì, tần số a. Tốc độ góc + Tốc độ góc của chuyển động tròn đều là đại lượng đo bằng góc mà bán kính quay quét được trong một đơn vị thời gian. + Tốc độ góc của chuyển động tròn đều là một đại lượng không đổi. + Đơn vị đo tốc độ góc: rad/s. b. Chu kì + Chu kì T của chuyển động tròn đều là thời gian để vật đi được một vòng. + Công thức liên hệ giữa tốc độ góc và chu kì: + Đơn vị chu kì là giây (s). c. Tần số + Tần số f của chuyển động tròn đều là số vòng mà vật đi được trong 1 giây. + Công thức liên hệ giữa chu kì và tần số: f = 1/T + Đơn vị tần số là vòng trên giây (vòng/s) hoặc héc (Hz). * Công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc: v = r.ω 3. Gia tốc hướng tâm.a. Hướng của véctơ gia tốc trong chuyển động tròn đều. Trong chuyển động tròn đều, tuy vận tốc có độ lớn không đổi, nhưng có hướng luôn thay đổi, nên chuyển động này có gia tốc. Gia tốc trong chuyển động tròn đều luôn hướng vào tâm của quỹ đạo nên gọi là gia tốc hướng tâm. b. Độ lớn của gia tốc hướng tâm 4. Bài tập vận dụngCâu 1: Chuyển động tròn đều là gì? Bài làm: – Chuyển động tròn đều: là chuyển động có quỹ đạo là đường thẳng và có tốc độ trung bình như nhau trên mọi cung tròn Câu 2: Nêu những đặc điểm vecto vận tốc của chuyển động tròn đều. Bài làm: – Đặc điểm của vecto vận tốc của chuyển động tròn đều: + Gốc: tại vật + Phương: Tiếp tuyền với quỹ đạo. + Chiều: luôn thay đổi và cùng chiều chuyển động. Câu 3: Chuyển động của vật nào dưới đây được coi là chuyển động tròn đều? A. Chuyển động quay của bánh xe ô tô khi đang hãm phanh. B. Chuyển động quay của kim phút trên mặt đồng hồ chạy đúng giờ. C. Chuyển động quay của của điểm treo các ghế ngồi trên chiếc đu quay. D. Chuyển động quay của cánh quạt khi vừa tắt điện. Đáp án: B Chuyển động tròn đều là chuyển động của quỹ đão là đường tròn, có tốc độ trung bình trên mọi cung tròn là như nhau. A sai là vì khi ô tô hãm phanh, bánh xe quay chậm dần, không quay đều. B đúng vì kim phút quay đều. C sai vì chiếc đu quay chưa chắc đã quay đều. D sai vì cánh quạt khi vừa tắt điện sẽ quay chậm dần. Câu 4: Chọn câu đúng. A. Trong các chuyển động tròn đều có cùng bán kính, chuyển động nào có chu kỳ quay lớn hơn thì có vận tốc dài lớn hơn. B. Trong chuyển động tròn đều, chuyển động nào có chu kỳ quay nhỏ hơn thì có vận tốc góc nhỏ hơn. C. Trong các chuyển động tròn đều, chuyển động nào có tần số lớn hơn thì có chu kỳ nhỏ hơn. D. Trong các chuyển động tròn đều, với cùng chu kỳ, chuyển động nào có bán kính nhỏ hơn thì có vận tốc góc nhỏ hơn. |
