Thông thường ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, Lactobacillus là thành phần chủ yếu trong môi trường âm đạo bình thường. Các vi khuẩn có lợi này giữ cho pH âm đạo trong phạm vi bình thường (3,8 đến 4,2), do đó ngăn ngừa sự phát triển quá mức của vi khuẩn gây bệnh. Các yếu tố có xu hướng tăng quá mức các mầm bệnh nhiễm khuẩn âm đạo bao gồm
Hóa chất trong bông tắm hoặc xà bông có thể gây viêm và ngứa âm hộ, thường tái phát. Vật thể lạ có thể gây ra viêm âm đạo không đặc hiệu với biểu hiện khí hư lẫn máu. Viêm âm đạo cũng là nguyên nhân phổ biến nhất ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ. Các loại phổ biến nhất là Đôi khi do nhiễm trùng khác (ví dụ, bệnh lậu Bệnh lậu Bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Nó thường nhiễm vào biểu mô của niệu đạo, cổ tử cung, trực tràng, hầu họng, hoặc kết mạc, gây kích ứng hoặc đau và xuất huyết rải rác... đọc thêm  Viêm âm đạo cũng có thể do các vật thể lạ (ví dụ như nút bông vệ sinh bị quên). Những phụ nữ đi tiểu không tự chủ được hoặc khi đi ngủ có thể bị viêm âm hộ do hóa chất. Viêm âm hộ không nhiễm trùng chiếm tới 30% trường hợp viêm âm hộ âm đạo. Nó có thể xuất phát từ phản ứng quá mẫn hoặc kích ứng với các tác nhân khác nhau, bao gồm thuốc xịt vệ sinh, nước hoa,băng vệ sinh, xà phòng giặt, chất tẩy trắng, chất làm mềm vải, và đôi khi thuốc diệt tinh trùng, kem và dịch bôi trơn, bao cao su latex, vòng tránh thai âm đạo và màng ngăn tránh thai. Tiền sử các bệnh hiện nay bao gồm các triệu chứng (như ngứa, bỏng, đau, tiết dịch), thời gian và cường độ. Nếu có dịch âm đạo, bệnh nhân cần được hỏi về màu sắc và mùi của dịch tiết và các yếu tố làm trầm trọng và làm giảm triệu chứng hơn (đặc biệt có liên quan tới kinh nguyệt hay quan hệ tình dục). Hỏi thêm bệnh nhân về việc sử dụng thuốc xịt âm đạo vệ sinh hay nước hoa, thuốc diệt tinh trùng, kem và dịch bôi trơn hoặc bao cao su, vòng tránh thai âm đạo, màng tránh thai và vòng nâng. Thăm khám toàn thân nên bao gồm các triệu chứng gợi ý về nguyên nhân có thể gây ra, bao gồm những biểu hiện sau:
Tiền sử y khoa cần lưu ý đến những yếu tố nguy cơ sau:
Khám sức khoẻ tập trung vào khám vùng chậu. Các bộ phận sinh dục ngoài được kiểm tra các dấu hiệu về hồng ban, dị ứng và sưng tấy. Mỏ vịt bôi trơn được sử dụng để kiểm tra các thành vách âm đạo tìm các điểm ban đỏ, tiết dịch và các lỗ rò. Cổ tử cung được kiểm tra viêm (ví dụ như trichomonasis) và dịch âm đạo. Đo pH âm đạo và xét nghiệm các mẫu dịch lấy từ âm đạo. Khám tay để xác định độ di động của cổ tử cung và độ căng của tử cung hay phần phụ (chỉ PID). Những phát hiện sau đây cần được quan tâm đặc biệt:
Ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, tiết dịch âm đạo cần được phân biệt với các trường hợp bình thường sau:
Tiếp xúc với các chất gây kích ứng hay dị ứng khiến âm hộ bị kích thích và bị viêm dù chỉ với lượng dịch tiết rất nhỏ. Ở phụ nữ mọi lứa tuổi, ngứa và tiết dịch âm đạo có thể là kết quả của các căn bệnh viêm da (ví dụ: vảy nến Bệnh vẩy nến Bệnh vẩy nến là một bệnh viêm có biểu hiện rõ nhất là các sẩn và mảng đỏ, ranh giới rõ bao phủ bởi các vẩy da trắng bạc. Nhiều yếu tố nguy cơ, bao gồm di truyền học. Các tác nhân kích thích... đọc thêm Trong hội chứng tiết niệu sinh dục của thời kỳ mãn kinh, dịch tiết ra rất ít và có thể dạng nước và loãng hoặc đặc và hơi vàng. Âm đạo teo và khô nên quan hệ khó khăn, đau. Tất cả các bệnh nhân bị ngứa hoặc tiết dịch âm đạo cần phải làm xét nghiệm tại phòng khám sau đây:
Dịch âm đạo được thử bằng giấy pH với 0,2 khoảng từ pH 4,0 đến 6,0. Sau đó, que bông sẽ quết dịch tiết âm đạo lên 2 đầu của tấm kính xét nghiệm, dịch tiết được cố định bởi một đầu là nước muối 0,9% còn một đầu là KOH 10%. KOH nhỏ vào khí hư (Test whiff) được thực hiện sẽ cho mùi cá thối là kết quả từ việc khuếch tán các chất amin do các vi khuẩn ở âm đạo sản xuất ra trong trường hợp viêm âm đạo do trichomonas. Bệnh phẩm được kiểm tra bằng kính hiển vi: KOH khiến các tế bào đều tan hết ngoại trừ sợi men nấm giúp nhận biết dễ dàng hơn. Việc cố định bệnh phẩm bằng nước muối rồi kiểm tra dưới kính hiển vi cần thực hiện càng sớm càng tốt để tìm tế bào clue và trichomonas chuyển động vì nó có thể trở nên bất động và khó nhận ra hơn trong vòng vài phút sau khi chuẩn bị phiến kính. Nếu khám lâm sàng và xét nghiệm tại chỗ không cho kết quả gì thì nên cân nhắc nuôi cấy bệnh phẩm tìm nấm và trichomonads. Nên điều trị ngứa hoặc viêm âm đạo với bất kì nguyên nhân. Xà phòng và các chế phẩm tại chỗ không cần thiết (ví dụ như thuốc xịt vệ sinh phụ nữ) nên tránh sử dụng. Nếu cần dùng xà phòng thì chọn loại ít gây kích ứng. Thỉnh thoảng sử dụng túi đá lạnh hoặc bồn tắm nước ấm có thể làm giảm triệu chứng đau và ngứa. Rửa sạch vùng sinh dục bằng nước ấm cũng có thể giúp giảm đau. Nếu viêm âm hộ mạn tính do nằm nhiều hoặc không kiểm soát được, vệ sinh âm hộ tốt hơn có thể có ích. Các bé gái sắp dậy thì cần được hướng dẫn vệ sinh âm hộ sạch sẽ (như lau từ trước ra sau sau khi đại tiện và đi tiểu). Phụ nữ nên được khuyên không nên sử dụng thụt rửa âm đạo. Nếu các triệu chứng vừa hoặc nặng hoặc không đáp ứng với các biện pháp khác, có thể cần đến thuốc. Đối với ngứa, các thuốc chống nấm hoặc thuốc corticosteroid hiệu lực thấp tại chỗ (ví dụ 1% hydrocortisone bôi 2 lần/ngày) có thể được áp dụng bôi âm hộ nếu thích hợp. nhưng không nên để vào âm đạo. Ở phụ nữ sau mãn kinh, lượng estrogen giảm rõ rệt khiến độ pH trong âm đạo trở nên ít axit hơn và gây ra tình trạng mỏng âm đạo. Âm đạo mỏng là một trong những triệu chứng của hội chứng tiết niệu sinh dục của thời kỳ mãn kinh. Trong hội chứng này, quá trình viêm âm đạo có thể do sự tiết dịch không bình thường, chất nhày có thê dịch nước và mỏng hoặc đặc và màu vàng. Giao hợp đau là phổ biến, và các mô âm đạo có vẻ mỏng manh và khô. Các nguyên nhân thông thường khác làm giảm estrogen ở phụ nữ lớn tuổi bao gồm phẫu thuật cắt buồng trứng, chiếu xạ vùng chậu, và một số loại thuốc hóa chất. Estrogen âm đạo liều thấp là phương pháp điều trị ưu tiên cho hội chứng tiết niệu sinh dục của thời kỳ mãn kinh. Vệ sinh kém (ví dụ ở những bệnh nhân tiểu không tự chủ hoặc nằm một chỗ) có thể dẫn đến chứng viêm âm hộ mạn tính do kích ứng hóa học bởi nước tiểu hoặc phân. Viêm âm đạo do vi khuẩn, viêm âm đạo do nấm Candida và viêm âm đạo do nấm trichomonal có thể xảy ra ở phụ nữ sau mãn kinh. Sau khi mãn kinh, nguy cơ ung thư tăng lên, những triệu chứng tiết dịch lẫn máu có nguy cơ ác tính cao nên những trường hợp này cần phải được đánh giá sớm.
Với hầu hết bệnh nhân, đo pH âm đạo và kiểm tra các chất tiết bằng nhuộm soi dưới kính hiển vi; nếu cần thì xét nghiệm để xác định các bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục. |
