Bài giảng văn những đứa con trong gia đình năm 2024

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ Văn Lớp 12 - Tiết 64+65: Những đứa con trong gia đình - Năm học 2022-2023", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Kính chào quý thầy cô và các em học sinh! 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 1 Chủ nghĩa anh hùng cách mạng Lòng yêu nước, căm thù giặc. Tinh thần chiến đấu bất khuất chống lại kẻ thù bảo vệ tổ quốc. Trung thành với lí tưởng cách mạng. Bộc lộ vẻ đẹp phẩm chất anh hùng Sử thi Hình thành từ thời cổ đại, khi các bộ tộc phải đấu tranh để tồn tại và phát triển. Mang tính cộng đồng Người anh hùng trong sử thi mang sức mạnh và khát vọng của cộng đồng Truyện ngắn sử thi Rừng xà nu Những đứa con trong gia đình 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 2 Nguyễn Thi Những đứa con trong gia đình 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 4 Cấu trúc bài học Khái quát chung Đọc hiểu văn bản Tổng kết Củng cố 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 5

9. Tìm hiểu chung Nguyễn Thi (1928 - 1968) tên thật là Nguyễn Hoàng Ca. (Bút danh: Nguyễn Ngọc Tấn) Quê: Nam Định. Gia đình: Sinh ra trong một gia đình nghèo. Tuổi thơ chịu nhiều tủi cực: mồ côi cha từ năm 10 tuổi, mẹ đi bước nữa nên vất vả, tủi cực từ nhỏ. Tác giả 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 6
10. Năm 1943, vào Sài Gòn kiếm sống, năm 1945 tham gia cách mạng, 1954 tập kết ra Bắc, 1962 trở lại miền Nam, 1968 hy sinh tại mặt trận Sài Gòn. Sài Gòn mùa xuân 1968 Tác giả
11. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 7
12. Sự nghiệp sáng tác : Là một trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của văn nghệ giải phóng Miền Nam chống Mĩ, là nhà văn của người nông dân Nam Bộ, với giọng văn giàu chất hiện thực, đằm thắm chất trữ tình, nhân vật có cá tính mạnh mẽ. Chị Út Tịch, nhân vật của Nguyễn Thi Tác giả
13. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 8
14. Tác phẩm: Sáng tác ở nhiều thể loại:Bút ký, Truyện ngắn, tiểu thuyết ( Trăng sáng, Đôi bạn, Truyện và kí ) Tác giả
15. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 9 Phong cách sáng tác :
16. Nhân vật: nông dân Nam Bộ +Năng lực phân tích tâm lý sắc sảo, khả năng thâm nhập, khám phá, diễn tả thế giới nội tâm của con người
17. ngôn ngữ phong phú góc cạnh giàu tính tạo hình và đậm chất Nam Bộ. -Năm 2000 Ông được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT Tác giả
18. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 10
19. Được sáng tác 2/1966, in lần đầu trên tạp chí Văn nghệ Quân Giải phóng.
20. Sau đó được in trong tập "Truyện và kí" (1978).
21. Tác phẩm
22. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác:
23. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 11 -Trong trận đánh, Việt bị thương nặng, lạc đơn vị, anh hồi tưởng về gia đình và đồng đội: Cha mẹ Việt đều bị giặc giết, Chiến và Việt giành nhau đi bộ đội. Chú Năm cho phép cả 2 lên đường, hai chị em mang bàn thờ má sang gửi chú Năm. Việc nhà sắp xếp chu toàn. Anh Tánh cùng tiểu đội đã tìm được Việt vẫn chắc tay súng, Việt được đưa về điều trị. Anh định viết thư cho chị Chiến c.Nội dung đoạn trích: Là dòng tâm tư hồi ức của Việt trong lần thứ tư tỉnh lại khi bị thương ở giữa chiến trường.
24. Tóm tắt truyện
25. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 12
26. Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người dân Nam Bộ, yêu nước, căm thù giặc sâu sắc. Đồng thời, khẳng định truyền thống gia đình và truyền thống dân tộc tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn cho nhân dân ta chống lại kẻ thù xâm lược. d . Chủ đề
27. Tìm hiểu chung 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 13
28. Nhân vật Viêt rơi vào một tình huống đặc biệt: trong một trận đánh, bị thương nặng phải nằm lại giữa chiến trường. Anh nhiều lần ngất đi tỉnh lại , khi tỉnh nhớ chuyện gia đình...
29. Tình huống truyện II. Đọc – hiểu văn bản 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 14 Ý nghĩa: Tình huống truyện đã đem đến cách trần thuật qua dòng hồi tưởng miên man đứt, nối, vì vậy đem đến cho tác phẩm màu sắc trữ tình đậm đà, tự nhiên. Đồng thời tạo điều kiện để nhà văn thâm nhập vào thế giới nội tâm nhân vật để dẫn dắt truyện. II. Đọc – hiểu văn bản
30. Tình huống truyện 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 15 ? Đoạn trích được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn của nhân vật nào? Cách trần thuật này có tác dụng như thế nào với kết cấu truyện và khắc họa tính cách nhân vật? II. Đọc – hiểu văn bản Câu hỏi 1 SGK 63 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 16 Người trần thuật kể nhưng cách nhìn và lời kể lại theo giọng điệu của nhân vật. Tác dụng nghệ thuật:
31. Câu chuyện vừa được thuật, kể cùng một lúc tính cách của nhân vật cũng được khắc họa.
32. Câu chuyện dù không có gì đặc sắc cũng trở nên mới mẻ, hấp dẫn vì được kể qua con mắt, tấm lòng, ngôn ngữ và giọng điệu riêng của nhân vật. Nhà văn phải thành thạo tâm lí và ngôn ngữ nhân vật mới có thể trần thuật theo phương thức này. II. Đọc – hiểu văn bản
33. Cách kể chuyện của tác phẩm 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 17 II. Đọc – hiểu văn bản
34. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống gia đình Truyền thống yêu nước trống giặc ngoại xâm Hai chị em đề gắn tình yêu thương trong gia đình với lòng yêu nước 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 18 II. Đọc – hiểu văn bản
35. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống gia đình:
36. Các thế hệ trong gia đình chịu nhiều đau thương do tội ác kẻ thù:
37. Ông nội bị giặc giết
38. Cha bị chặt đầu
39. Má bị trúng đạn của Mĩ
40. Thím Năm cũng bị giặc bắn chết Nỗi sợ hãi của người dân trước họng súng giặc Mỹ (ảnh chụp lại tại Khu trưng bày Chứng tích Sơn Mỹ) 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 19 II. Đọc – hiểu văn bản
41. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Nỗi sợ hãi của người dân trước họng súng giặc Mỹ (ảnh chụp lại tại Khu trưng bày Chứng tích Sơn Mỹ) Đau thương mất mát đã hun đúc ngọn lửa căm thù trong tâm hồn những người dân Nam Bộ mộc mạc. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 20 Thảm sát Mĩ Lai 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 21 II. Đọc – hiểu văn bản
42. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống yêu nước trống giặc ngoại xâm: Người cha là cán bộ Việt Minh anh dũng đến giây phút cuối cùng. Má Việt cũng là hiện thân của truyền thống: dáng người chắc, khỏe, sực mùi lúa gạo và mồ hôi. Vẻ đẹp người phụ nữ Nam bộ xưa 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 22 II. Đọc – hiểu văn bản
43. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống yêu nước trống giặc ngoại xâm: Sự cần cù sương nắng nuôi con, cắn răng kìm nén đau thương để sống, che chở cho đàn con, tranh đấu với kẻ thù. Vẻ đẹp người phụ nữ Nam bộ xưa 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 23 II. Đọc – hiểu văn bản
44. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống yêu nước trống giặc ngoại xâm: Truyền thống ấy thể hiện rõ qua cuốn sổ gia đình. Cuốn sổ là lịch sử gia đình mà qua đó thấy lịch sử của một đất nước, một dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Chú Năm: đại diện cho truyền thống, lưu giữ truyền thống (trong câu hò, trong cuốn sổ). 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 24 Tượng đài Sơn Mỹ II. Đọc – hiểu văn bản
45. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Truyền thống yêu nước mãnh liệt, căm thù giặc và tinh thần chiến đấu đã gắn kết những con người trong gia đình với nhau và những đứa con là sự tiếp nối truyền thống của cha mẹ. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 25 Bà Nguyễn Thị Định – Phó tư lệnh quân giải phóng miền Nam 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 26 Hai chị em đề gắn tình yêu thương trong gia đình với lòng yêu nước: II. Đọc – hiểu văn bản
46. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Có chung mối thù với bọn xâm lược, có cùng nguyện vọng cầm súng đánh giặc. Thể hiện sâu sắc nhất trong cái đêm giành nhau tòng quân và khi khiêng bàn thờ má. Đều là những chiến sĩ dũng cảm trong đánh giặc. Đều có những nét trẻ con (giành nhau bắt ếch, giành nhau chiến công). 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 27 Hai chị em đề gắn tình yêu thương trong gia đình với lòng yêu nước: II. Đọc – hiểu văn bản
47. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Chi tiết hai chị em khiêng bàn thờ ba má gửi chú Năm: Nó đã nói lên hết sức cô đọng về cuộc chiến đấu của chúng ta: có yêu thương, có căm thù, có cái mất mát nhưng có cái vĩnh hằng, có sự quyết liệt nhưng cũng có sự thanh thản, có yếu tố hành động nhưng cũng có yếu tố tâm linh... Tạo không khí thiêng liêng biến Việt thành người lớn : thương chị, mối thù thằng Mĩ đè nặng trên vai. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 28 II. Đọc – hiểu văn bản
48. Hai chị em Chiến và Việt  b. Nhân vật Chiến  Hiện lên qua dòng hồi tưởng của Việt Rất giống má:
49. Đặc biệt, trong cái đêm sắp xa nhà đi bộ đội: lo liệu, toan tính việc nhà, lời nói và cử chỉ y hệt má. Người mẹ sống lại trong hình ảnh Chiến. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 29 Hai chị em đề gắn tình yêu thương trong gia đình với lòng yêu nước: II. Đọc – hiểu văn bản
50. Hai chị em Chiến và Việt  a. Nét chung  Chi tiết hai chị em khiêng bàn thờ ba má gửi chú Năm: Hình ảnh có ý nghĩa tượng trưng thể hiện sự trưởng thành của hai chị em có thể gánh vác việc gia đình và viết tiếp dòng sông truyền thống gia đình. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 30 II. Đọc – hiểu văn bản
51. Hai chị em Chiến và Việt  b. Nhân vật Chiến  Hiện lên qua dòng hồi tưởng của Việt: Rất giống má:
52. Bắp tay tròn vo, sạm đỏ, thân người to và chắc nịch Vẻ đẹp của những con người sinh ra để gánh vác và để chiến thắng. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 31 Chiến có tính cách người lớn hơn Việt: nhường nhịn em, quan tâm mọi việc của gia đình. Nhân vật Chiến có cá tính đặc sắc, mang vẻ đẹp tâm hồn của người con gái Nam Bộ trong một thời kỳ nhiều mất mát hi sinh. Chiến sĩ giải phóng quân miền Nam 1967 II. Đọc – hiểu văn bản
53. Hai chị em Chiến và Việt  b. Nhân vật Chiến  08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 32 II. Đọc – hiểu văn bản
54. Hai chị em Chiến và Việt  c. Nhân vật Việt  Chiến sĩ giải phóng ngoại ô sài Gòn 1968  Nếu C hiến có dáng dấp một người lớn thực sự thì ở Việt là sự lộc ngộc, vô tư của một cậu con trai đang tuổi mới lớn:
55. Việt hay tranh giành với chị Chiến
56. Đêm trước khi đi, Việt “ lúc lăn kềnh ra ván cười khì khì”, lúc lại rình “chụp một con đom đóm úp trong lòng tay”.
57. Vào bộ đội, Việt lại đem theo một chiếc súng cao su. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 33 II. Đọc – hiểu văn bản
58. Hai chị em Chiến và Việt  c. Nhân vật Việt  Chiến sĩ giải phóng ngoại ô sài Gòn 1968  Việt trở nên anh hùng:
59. Ngày từ bé đã dám xông vào thằng giết cha mình.
60. Khi bị thương: vẫn quyết tâm sống chết với kẻ thù. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 34 II. Đọc – hiểu văn bản
61. Hai chị em Chiến và Việt  c. Nhân vật Việt  Chiến sĩ giải phóng ngoại ô sài Gòn 1968  Việt trở nên anh hùng: Nhà văn xây dựng thành công hình tượng nhân vật Việt. Trước chị, Việt nhỏ bé hồn nhiên, trước kẻ thù Việt vụt lớn trở thành anh hùng. Việt tiêu biểu cho những chàng trai Nam Bộ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 35 II. Đọc – hiểu văn bản
62. Chất sử thi của thiên truyện Hình tượng cuốn sổ gia đình Số phận của những đứa con, những thành viên trong gia đình cũng là số phận của nhân dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ khốc liệt. Dũng sĩ Hồ Thị Thu (1968) năm 13 tuổi 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 36 III. Tổng kết
63. Nội dung Truyện kể về những người con trong một gia đình nông dân Nam bộ có truyền thống yêu nước, căm thù giặc, thủy chung son sắt với quê hương, Cách mạng. Chính sự gắn bó sâu nặng giữa tình cảm gia đình với tình yêu nước, giữa truyền thống gia đình với truyền thống dân tộc đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn của con nguời Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 37 III. Tổng kết
64. Nghệ thuật Tình huống truyện độc đáo: truyện kể theo dòng nội tâm của nhân vật khi hồi tưởng. Phương thức trần thuật: thuộc ngôi thứ 3, nhưng lời kể và giọng điệu theo ngôi thứ nhất (Việt).
65. Truyện mang chất sử thi rất đậm đà: qua lịch sử 1 gia đình thấy lịch sử 1 đất nước. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 38 IV. Củng cố Câu 1: Phong cách sáng tác của nhà văn Nguyễn Thi là:
66. Năng lực phân tích tâm lí nhân vật sắc sảo
67. Văn phong vừa đằm thắm chất trữ tình vừa giàu chất hiện thực
68. Có khả năng tạo nên những nhân vật có tính cách mạnh mẽ, mang đậm tính cách Nam Bộ
69. Tất cả các đáp án trên 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 39 IV. Củng cố Câu 2: Nhân vật nào là hình ảnh đại diện cho truyền thống và lưu giữ truyền thống gia đình?
70. Chú Năm
71. Má Việt
72. Việt
73. Chiến 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 40 Câu 3: Chú Năm gắn liền với hình ảnh nào?
74. Tiếng hát
75. Tiếng hò
76. Tiếng đàn
77. Tiếng sáo IV. Củng cố 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 41 IV. Củng cố Câu 4: Câu nói “Nếu giặc còn thì tao mất, vậy à!” là của nhân vật Nào?
78. Má
79. Chị Chiến
80. Việt
81. Chú Năm 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 42 Câu 5: Nhân vật Chiến mang nhiều vẻ đẹp, phẩm chất giống :
82. Ba
83. Ông nội
84. Chị hai
85. Má IV. Củng cố 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 43 IV. Củng cố Câu 6: Chi tiết nào thể hiện nét tính cách trẻ con của nhân vật Việt?
86. Xông vào đá thằng giặc giết cha mình
87. Giành đi bộ đội với chị
88. Đêm trước ngày đi bộ đội, Việt vô tư “lăn kềnh ra ván cười khì khì”, “chụp một con đom đóm úp trong lòng bàn tay”, rồi ngủ quên lúc nào không biết.
89. Dù bị thương nơi chiến trường nhưng vẫn luôn trong tư thế chiến đấu. 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 44 IV. Củng cố Câu 7: Chi tiết xuất hiện ở cuối tác phẩm Những đứa con trong gia đình (SGK Ngữ văn 12 tập 2 trang 63) là chi tiết:
90. Hai chị em Chiến và Việt khiêng bàn thờ má sang gửi nhà chú Năm
91. Chiến bàn với Việt thu xếp công việc gia đình trước ngày tòng quân
92. Việt bị thương nằm lại chiến trường
93. Chú Năm giao cho hai chị em cuốn sổ gia đình 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 45 08/07/2023 4:19 CH Tiết 64,65: NHỮNG ĐƯA CON TRONG GIA ĐÌNH 46