Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới 2019, tuổi thọ trung bình của phụ nữ trên toàn cầu là 74,2, trong khi nam là 69,8. Độ tuổi sống khỏe của phụ nữ cũng cao hơn. Phần lớn người sống thọ từ 100 tuổi trở lên là phụ nữ.  Tuổi thọ trung bình của nữ giới luôn cao hơn nam giới. Nhiễm sắc thể, hormone và sức khỏe tim mạchPhụ nữ mang hai nhiễm sắc thể XX, cấu trúc cơ thể nhỏ trong khi nam giới chỉ một nhiễm sắc thể X và Y, nên dễ bệnh tật. Điều này có nghĩa là phụ nữ giữ hai bản sao của mỗi gen mà họ có, trong khi đàn ông chỉ giữ một bản. Nếu một gen bị lỗi hoặc trục trặc với tuổi tác, phụ nữ có một gen khác để quay trở lại. Đàn ông thì không, vì vậy họ có nguy cơ mắc các bệnh như ung thư cao hơn. Ở Anh, người ta ước tính rằng đàn ông có nguy cơ tử vong vì ung thư cao hơn 40% và mắc bệnh cao hơn 16% so với phụ nữ. Mức estrogen (hormone sinh dục nữ) cao hơn và sự hiện diện của nhiễm sắc thể X thứ hai đồng nghĩa phụ nữ có nhiều chất béo dưới da trong khi đàn ông có nhiều chất béo xung quanh các cơ quan (mỡ nội tạng). Chất béo nội tạng là yếu tố nguy cơ của bệnh tim. Theo Ranker, nguyên nhân khiến nam giới nguy cơ tử vong cao liên quan đến cúm và dễ bị biến chứng do các bệnh hô hấp nghiêm trọng. Điều này phần lớn là do estrogen ở nữ có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch trong khi testosterone ở nam giới ức chế khả năng miễn dịch. Testosterone đã được chứng minh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, nhiễm trùng và ung thư. Nữ giới luôn biết cách chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp bản thân. Sự sống còn của phụ nữ một phần do cấu trúc nhiễm sắc thể. Các nhà khoa học cho rằng phụ nữ thường sống lâu hơn đàn ông vì nhiễm sắc thể X kép của họ bảo vệ chống lại bệnh tật khi các tế bào bắt đầu gặp trục trặc theo tuổi tác. Kích thước cơ thểĐàn ông thường cao hơn và có nhiều tế bào trong cơ thể. Càng nhiều tế bào, càng có nhiều khả năng một thứ gì đó sẽ phát triển đột biến có hại. Ngoài ra, chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ có thể mang lại lợi ích không ngờ. Nó cần một chế độ tập luyện giúp loại bỏ nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Giả thuyết "trái tim phụ nữ chạy bộ" chỉ ra rằng nhịp tim của phụ nữ tăng lên trong nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt cũng có ích như một bài tập vừa phải. Sức khỏe tâm thầnMặc dù bệnh trầm cảm không ảnh hưởng đến đàn ông nhiều hơn phụ nữ, nhưng số liệu thống kê ở Anh cho thấy số đàn ông tự tử cao hơn. Tỷ lệ nam giới tự tử là 15 người trên 100.000 dân. Con số này ở phụ nữ là 5 người. Nam giới từ 45 tới 49 tuổi có tỷ lệ tự tử lên tới 24 người trên 100.000 dân. Thậm chí, tỷ lệ tự tử ở đàn ông cũng cao hơn phụ nữ. Tất nhiên, cả đàn ông và phụ nữ đều có khả năng cảm thấy căng thẳng. Khi chúng ta căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra adrenaline, làm tăng nhịp tim và huyết áp. Tuy nhiên căng thẳng dễ tạo ra các thói quen không lành mạnh cho nam giới hơn nữ giới như uống quá nhiều rượu và hút thuốc. Còn phụ nữ có nhiều khả năng hình thành các cơ chế đối phó với stress lành mạnh hơn so với nam giới. Ví dụ, nữ giới thường có xu hướng tìm kiếm các dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần hoặc tập yoga. Nam giới - đặc biệt là thanh niên - có nhiều khả năng tham gia vào các hành vi dễ dẫn đến bệnh tật nghiêm trọng và tử vong. Đó là những lựa chọn không lành mạnh như hút thuốc và các hành vi sau khi uống rượu quá nhiều đến tai nạn giao thông do lái xe nguy hiểm. Trên thực tế, nam thanh niên chiếm 73% tổng số ca tử vong do giao thông đường bộ. Ngoài ra, nữ giới là người nuôi dưỡng con. Cơ thể khỏe mạnh của người mẹ rất quan trọng đối với sự sống còn của con cái. Cơ thể của phụ nữ đã tiến hóa để chịu đựng và phục hồi sau những tổn thương về thể chất của việc mang thai và sinh nở, cũng như những yêu cầu của việc nuôi con bằng sữa mẹ. Cùng với tâm lý của người mẹ, nữ giới đủ bình tĩnh để đối mặt với những tình huống kích thích hơn nam giới. Và vì vậy đối với nữ giới, sức mạnh đó có thể mang đến một cuộc sống lâu dài, khỏe mạnh hơn. Nghiên cứu công bố đầu tháng 11 trên tạp chí JAMA Internal Medicine của Mỹ cho thấy khoảng cách tuổi thọ nam - nữ ngày càng rộng, phụ nữ sống lâu hơn trung bình 6 năm. Nghiên cứu phân tích dữ liệu về tỷ lệ tử vong từ Trung tâm thống kê y tế quốc gia, để xem xét những thay đổi về tuổi thọ từ năm 2010 đến năm 2021. Kết quả, tuổi thọ trung bình ở Mỹ đã giảm năm thứ hai liên tiếp, từ 78,8 tuổi (2019) xuống 77 tuổi (2020) và 76,1 tuổi (2021). Cũng theo thống kê này, nữ sẽ sống lâu hơn nam khoảng 5,8 năm. Đây là sự khác biệt về tuổi thọ lớn nhất giữa hai giới tính kể từ năm 1996. Khoảng cách nhỏ nhất trong lịch sử gần đây là 4,8 năm, được xác định vào năm 1996. Ở Việt Nam, khoảng cách tuổi thọ nam - nữ là 5,3 năm (nữ 76,3, nam 71 tuổi), theo số liệu Tổng điều tra dân số năm 2019. Vậy tại sao phụ nữ sống lâu hơn nam giới? Các yếu tố như chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục, tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, thói quen và di truyền đều ảnh hưởng đến tuổi thọ thực sự của một người. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng phụ nữ có tỷ lệ tử vong bệnh tim mạch và tỷ lệ tử vong do ung thư phổi thấp hơn, điều mà họ cho là có liên quan đến sự khác biệt trong hành vi hút thuốc. Nghiên cứu cũng cho thấy Covid-19 là một yếu tố quan trọng trong dữ liệu mới nhất. Trong thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch, nam giới có nhiều khả năng tử vong vì virus hơn. Tỷ lệ tử vong điều chỉnh đối với Covid-19 là 131 ca tử vong trên 100.000 nam so với 82 ca tử vong trên 100.000 nữ. Theo ông Amesh A. Adalja, chuyên gia cấp cao tại Trung tâm y tế Johns Hopkins, điều này có thể là do nam giới có nhiều khả năng mắc các bệnh đi kèm như bệnh tiểu đường tuýp 2, bệnh phổi và bệnh tim, những bệnh này làm tăng nguy cơ phát triển các dạng nghiêm trọng của Covid-19. Có một số yếu tố khác có thể liên quan, mặc dù chỉ là giả thuyết. Tiến sĩ y khoa Thomas Russo, trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Đại học Buffalo ở New York, lý giải nhiễm sắc thể X quan trọng đối với phản ứng miễn dịch (phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X). Tiến sĩ Russo cũng lưu ý rằng một số dữ liệu cho thấy nữ có nồng độ thụ thể ACE2 trong phổi thấp hơn, đây là nơi protein tăng đột biến của SARS-CoV-2 liên kết với các tế bào và phát bệnh. Thói quen dùng chất gây nghiện phổ biến hơn ở đàn ông cũng là nguyên nhân dẫn đến tuổi thọ chênh lệch. Thống kê cho thấy hơn 13% nam giới hút thuốc, ở phụ nữ là 10%, hơn 12% nam giới mắc chứng rối loạn sử dụng rượu, trong khi ở phụ nữ, con số này là 9,1%. Một lý do khác khiến phụ nữ sống lâu hơn nam giới là vì họ không thường xuyên tham gia vào các hành vi nguy hiểm có thể gây tai nạn, thương tích. Trong khi đó, phụ nữ có xu hướng lựa chọn thực phẩm lành mạnh hơn trong đời sống hàng ngày, sẵn sàng đi bác sĩ khám bệnh hơn, so với nam giới. Yếu tố cuối cùng được các nhà khoa học nhắc đến là việc đàn ông có xu hướng kìm nén cảm xúc cá nhân, so với nữ giới. Avigail Lev, nhà tâm lý học kiêm người sáng lập và giám đốc Trung tâm CBT Bay Area ở California, tin rằng việc kìm nén cảm xúc và việc có tuổi thọ ngắn hơn là liên quan với nhau. "Đàn ông bị xã hội định kiến cần kìm nén cảm xúc của mình, trong khi phụ nữ có xu hướng có nhiều mối quan hệ thân mật hơn về mặt xã hội, mang đến cho họ sự hỗ trợ mà họ có thể dựa vào", chuyên gia nói. Kìm nén cảm xúc có thể làm tăng căng thẳng, tăng mức cortisol, ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, làm suy yếu các mối quan hệ và kết nối giữa các cá nhân, đồng thời làm tăng khả năng rối loạn sức khỏe tâm thần, bao gồm chấn thương, trầm cảm và lo lắng. |
