Sau sinh, chị em có thể đặt vòng tránh thai, cấy que, uống thuốc hoặc triệt sản để tránh mang thai ngoài ý muốn. Show Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, Trưởng khoa Sinh đẻ kế hoạch, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Sau sinh 6 tuần, cơ thể phụ nữ đã có khả năng thụ thai trở lại. Nếu không áp dụng biện pháp tránh thai, bạn có khả năng mang thai ngoài ý muốn. Không có con số cụ thể quy định thời điểm bắt đầu quan hệ tình dục sau sinh, tuy nhiên khi giao hợp phải đảm bảo nguyên tắc như các vết thương do quá trình sinh nở đã lành, không còn sản dịch, mẹ đã hết cảm giác đau và tâm lý thoải mái. Phương pháp vô kinh Phương pháp vô kinh cho con bú (LAM) là một kỹ thuật giúp kiểm soát tình trạng sinh sản tự nhiên dựa trên tình hình thực tế của quá trình tiết sữa (sản xuất sữa mẹ) và các yếu tố gây ra vô kinh (thiếu kinh). Ngoài ra, cho con bú sẽ là yếu tố cản trở việc giải phóng các hormone cần thiết để kích hoạt quá trình rụng trứng. Vì vậy, bạn càng cho con bú nhiều, bạn càng ít có khả năng rụng trứng trong giai đoạn này. Phương pháp này đơn giản, dễ thực hiện, không có tác dụng phụ, chi phí không cao, không ảnh hưởng đến hoạt động quan hệ tình dục và sức khỏe người mẹ. Đặt vòng tránh thai nội tiết tố (IUS) Vòng tránh thai nội tiết tố vừa có tác dụng tránh thai, vừa điều trị những trường hợp rong kinh rong huyết, cường kinh, bảo vệ nội mạc tử cung. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, chị em nên thăm khám phụ khoa để loại trừ viêm nhiễm. Ngoài ra, bạn có thể dùng vòng tránh thai đồng không có nội tiết tố. Nhược điểm là khiến chị em bị ra nhiều khi hành kinh hơn bình thường. Bao cao su nữ, nam Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, phổ biến và mang lại hiệu quả tránh thai rất cao. Bao cao su nữ có hình dáng như một chiếc nhẫn kèm túi, được đặt ở bên trong âm đạo giúp giữ tinh dịch lại trong khi giao hợp. Phương pháp này còn giúp tránh được các căn bệnh lây qua đường tình dục. Thuốc tránh thai hàng ngày Đối với thuốc chỉ chứa progestin có thể bắt đầu uống ngay sau sinh, bất kể bạn có nuôi con bằng sữa mẹ hay không. Progestin không ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa. Thuốc ngừa thai phối hợp hai hormone estrogen và progestin có thể uống sau sinh 21 ngày, nếu không con bú sữa mẹ. Nếu nuôi con bằng sữa mẹ không hoàn toàn, bạn có thể bắt đầu uống thuốc sau 6 tuần. Nếu nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, bạn nên bắt đầu uống thuốc sau 6 tháng. Thuốc ngừa thai phối hợp có liên quan đến nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Do đó, người mắc bệnh tăng huyết áp, có tiền căn đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc thuyên tắc tĩnh mạch sâu, có bệnh lý ung thư vú hoặc tiền căn ung thư vú không nên uống. Tiêm thuốc Thuốc tránh thai dạng tiêm là một dạng khác của thuốc viên tránh thai hormone. Thuốc tiêm có tác dụng kéo dài trong nhiều tuần hơn so với thuốc viên uống. Bác sĩ khuyến cáo chỉ phụ nữ trên 35 tuổi và đã có đủ con mới nên tiêm vì khả năng hồi phục sinh sản sau khi tiêm sẽ lâu hơn so với cây que tránh thai. Que tránh thai được cấy vào dưới mặt trong cánh tay. Ảnh: mrt Cấy que tránh thai Đây là phương pháp ngừa thai tạm thời có hiệu quả cao nhất cho đến hiện tại. Que tránh thai chứa nội tiết (etonogestrel) được cấy dưới da và có tác dụng ngừa thai trong ba năm. Sau 3 năm hoặc sau khi tháo que cấy, hoạt động của cơ quan sinh sản sẽ nhanh chóng phục hồi và bạn có thể mang thai lại ngay sau đó. Sau khi sử dụng que cấy tránh thai, bạn có thể gặp phải một số thay đổi như hành kinh kéo dài, ra huyết nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường, xuất huyết giữa chu kỳ hoặc vô kinh. Một số tác dụng phụ khác có thể gặp như đau đầu, thay đổi tâm trạng. Hầu hết tác dụng phụ sẽ hết sau vài tháng. Triệt sản Triệt sản bao gồm thắt ống dẫn trứng hoặc thắt ống dẫn tinh. Đây là một phương pháp ngừa thai vĩnh viễn, có hiệu quả ngừa thai cao. Bạn có thể lựa chọn triệt sản nếu vợ chồng không có kế hoạch sinh thêm con trong tương lai. Triệt sản có thể thực hiện sau sinh hoặc thắt ống dẫn trứng trong khi mổ lấy thai. Để đảm bảo sức khỏe của sản phụ trong thời kỳ hậu sản đồng thời để gia đình có đủ thời gian chăm sóc tốt cho em bé mới sinh, hầu hết phụ nữ sau sinh luôn băn khoăn làm thế nào để ngừa thai trong giai đoạn này. Vì vậy, việc trang bị kiến thức cho mình về các biện pháp tránh thai an toàn sau sinh là vô cùng cần thiết và hữu ích để bạn có thể yên tâm chăm con, hồi phục sức khỏe sau sinh cũng như duy trì hạnh phúc gia đình. 1. Sau sinh bao lâu mang thai trở lại là tốt nhất?Trong khoảng hai năm sau khi sinh, đặc biệt là sinh mổ, phụ nữ không nên mang thai trở lại, vì lúc này là giai đoạn hồi phục của cơ tử cung để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và con. Trong quá trình mang thai, estrogen và progesterone luôn duy trì ở nồng độ cao hơn bình thường để nuôi dưỡng niêm mạc tử cung, đảm bảo môi trường lý tưởng cho thai phát triển lớn lên. Từ đó sẽ dẫn đến ức chế quá trình rụng trứng, kinh nguyệt không xuất hiện trong giai đoạn này và khi quan hệ tình dục sẽ không mang thai. Sau sinh, các hormone trong cơ thể mẹ sẽ dần dần trở về bình thường, tùy cơ địa từng thai phụ cộng với điều kiện chăm sóc và cho con bú mà chu kỳ kinh trở lại sẽ khác nhau. Sự xuất hiện của kinh nguyệt cho thấy chu kỳ rụng trứng đã trở lại và có thể có thai. Nếu không muốn có thai ngay, thì lúc quan hệ tình dục bạn nên thực hiện một số biện pháp an toàn khi bắt đầu có kinh nguyệt trở lại. 2. Những nguyên tắc tránh thaiCần hiểu biết độ tin cậy và hiệu quả của các phương pháp tránh thai để lựa chọn đúng, đồng thời cần nắm rõ phương thức hoạt động để không làm sai dẫn đến kết quả ngoài ý muốn. Không có phương pháp nào tránh thai hiệu quả 100% và có thể có phương pháp này hiệu quả hơn phương pháp khác tùy thuộc vào từng cơ địa khác nhau. 3.1 Cho con bú vô kinhCho bú vô kinh là người mẹ cho con bú làm gia tăng nồng độ prolactin. Khi prolactin tăng trong máu sẽ ngăn cản sự rụng trứng và làm ngăn ngừa mang thai. Phụ nữ cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ và bú liên tục thường không rụng trứng trong ít nhất 6 tháng sau khi sinh con và nếu tiếp tục cho con bú trong 12 tháng sau sinh, có thể tránh thai trong thời gian này. Tuy nhiên những điểm cần lưu ý của phương pháp này đó là :
3.2. Sử dụng bao cao suSử dụng bao cao su là phương pháp tránh thai có hiệu quả cao, đạt tới 85% - 97% nếu áp dụng đúng. Bên cạnh bao cao su là một biện pháp phòng tránh được các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bao cao su nên được sử dụng bất cứ khi nào bạn có quan hệ tình dục. Những điểm cần lưu ý:
Phụ nữ sau sinh ngừa thai an toàn với bao cao su 3.3. Sử dụng thuốc tránh thai dạng uốngSử dụng thuốc tránh thai dạng uống là một trong những phương pháp ngừa thai nội tiết tố, có tác dụng tạm thời, hiệu quả tránh thai cao nếu áp dụng đúng. Thời điểm sử dụng thuốc sau sinh: Ngay sau khi có sữa hoặc bất cứ thời điểm nào nhưng phải chắc chắn rằng bản thân không mang thai. Những điểm cần lưu ý:
3.4. Thuốc tránh thai dạng tiêm DMPABiện pháp tránh thai bằng tiêm thuốc thì thuốc được đưa vào cơ thể và giải phóng hormone progestin và làm ức chế quá trình rụng trứng, không có trứng rụng đồng nghĩa với không có thai, bên cạnh đó làm giảm sự tiết chất nhầy ở cổ tử cung người nữ, tạo môi trường không thuận lợi nên tinh trùng không thể đến được vòi tử cung và tiến hành quá trình thụ thai. Đây phương pháp tránh thai tạm thời tuy nhiên hiệu quả đem lại khá cao và hiện nay đang được ưu tiên sử dụng. Thời điểm sử dụng phương pháp này:
Lưu ý khi dùng thuốc tránh thai dạng tiêm:
3.5. Đặt vòng tránh thai:Vòng tránh thai hay còn gọi là dụng cụ tử cung, tên tiếng anh là IUD - Intrauterine Device là một dụng cụ hình chữ T, đây là biện pháp tránh thai xâm nhập do được đưa vào buồng tử cung của bạn để tránh thai. Cơ chế chủ yếu là ngăn cản không cho tinh trùng gặp trứng để tạo thành phôi thai. Hiệu quả tránh thai của vòng tránh thai là rất cao, theo nhiều nghiên cứu, hiệu quả hơn 99% Thời điểm đặt vòng:
Đặt vòng tránh thai là phương pháp ngừa thai an toàn cho phụ nữ sau sinh Những điểm cần lưu ý sau đặt vòng:
3.6. Que tránh thaiQue cấy ngừa thai là một thanh nhựa, bên trong chứa sẵn nội tiết tố và cách sử dụng là cấy dưới vùng da cánh tay. Nội tiết tố này khi vào cơ thể có tác dụng ức chế rụng trứng, làm nội mạc tử cung mỏng hơn và dịch nhầy cổ tử cung đặc lại, ngăn chặn sự xâm nhập của tinh trùng và sự làm tổ của trứng đã thụ tinh Thời điểm cấy que: Tùy thuộc vào sức khỏe của bạn tại thời điểm đó, khám và bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn một thời điểm thích hợp nhất. Những điểm cần lưu ý sau cấy que:
3.7. Triệt sản nữTriệt sản là biện pháp tránh ngừa thai vĩnh viễn và không hồi phục, hiệu quả rất cao trên 99%. Cơ chế triệt sản nữ là làm cho các ống dẫn trứng bị tắc hoặc bịt kín để ngăn trứng gặp tinh trùng và thụ tinh. Thời điểm triệt sản sau sinh: Sau khi sinh xong và không có nhu cầu có thai nửa bạn có thể đề nghị bác sĩ thực hiện triệt sản trong vòng 7 ngày đầu sau sinh hoặc muộn hơn đến 6 tuần sau sinh. Hiện nay một phương pháp triệt sản đang được dùng phổ biến là kết hợp triệt sản khi phẫu thuật lấy thai để giảm bớt số lần thực hiện thủ thuận trên sản phụ. Những điểm cần lưu ý:
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. |