Giáp Tết Nguyên đán Canh Dần 2022, hoạt động buôn bán, tàng trữ vật liệu nổ trái phép diễn ra phổ biến. Khi gõ từ khóa “mua pháo” hay “mua pháo hoa chơi Tết” lập tức cho ra hàng loạt hội nhóm kinh doanh pháo lậu trên mạng xã hội. Các hội nhóm như “Pháo hoa 2022”, “Hội pháo hoa 2022”, “Pháo hoa không cọc 2022”… có từ 3 - 5 nghìn thành viên hoạt động. Trên các hội nhóm này, các đối tượng kinh doanh pháo lậu công khai rao bán các loại pháo nổ, pháo hoa.. có nguồn gốc từ nước ngoài. “Pháo banh lớn 800 nghìn đồng, dàn 49 quả/hộp là 2 triệu đồng”, tài khoản có tên Thái Thái đăng công khai, kèm hình ảnh các loại sản phẩm. Tài khoản Thắng Pulit còn đăng công khai clip hướng dẫn sử dụng pháo hoa kèm số điện thoại để đặt hàng.
Liên hệ theo số điện thoại 0927124XXX của tài khoản “Pháo Tết Trung Hoa”, người đàn ông nghe máy quảng cáo có thể cung cấp mọi loại pháo. “Pháo có nguồn gốc từ Thái Lan đảm bảo chất lượng, pháo hoa có tầm cao 40 mét, loại thường chỉ bắn được 15 mét thôi”, người đàn ông khẳng định. Giá của các loại pháo giao động từ 4 trăm nghìn đồng đến 1,2 triệu đồng. Đặc biệt, người đàn ông này cho biết, pháo được “ship” tận tay người mua. “Nếu xa thì tôi gửi xe ô tô Bắc Nam, còn nếu ở gần thì gửi xe ôm mang đến. Chuyển khoản tiền mới gửi hàng”, người đàn ông này cho biết.
Trên mạng xã hội Telegram, người dùng không khó tìm được các nhóm chat bán pháo hoa. Trên mạng xã hội này, người bán có phần “kín đáo” hơn. Các loại pháo nào được phép sử dụng trong dịp Tết Nguyên đán Nghị định 137 có hiệu lực từ ngày 11/1/2021 và thay thế Nghị định 36/2009. Tại điều 17, nghị định cho phép cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân chỉ cần có năng lực hành vi dân sự đầy đủ sẽ được sử dụng pháo hoa dịp lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa nghệ thuật. Tuy nhiên, các tổ chức, cá nhân khi sử dụng chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất kinh doanh pháo hoa. Nghị định 137 quy định chỉ cho phép người dân được đốt pháo hoa không gây tiếng nổ. “Khái niệm pháo nổ và pháo hoa lần đầu tiên đã được nêu cụ thể tại Nghị định 137/2020/NĐ-CP. Pháo hoa là loại pháo chỉ phát sáng chứ không gây ra tiếng nổ. Pháo hoa khi có tác động sẽ tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian. Còn pháo nổ khi có tác động sẽ gây ra tiếng nổ hoặc tiếng rít và hiệu ứng màu sắc trong không gian".
Thượng tá Trần Văn Đồng, Giảng viên Trường Đại học Phòng cháy Chữa cháy thông tin, Nghị định 137/2020/NĐ-CP quy định rõ Công ty TNHH MTV Hóa chất 21 (Nhà máy Z121, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng, Bộ Quốc phòng) là đơn vị sản xuất pháo hoa duy nhất được phép sử dụng trong nước. “Người dân sử dụng các loại pháo hoa ví dụ như pháo điện trong đám cưới, sự kiện, pháo hoa nổ… có nguồn gốc từ nước ngoài đều là sử dụng bất hợp pháp”, Thượng tá Đồng cho biết. Tại Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng đối với hành vi sử dụng các loại pháo, thuốc pháo trái phép. Phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi vận chuyển, tàng trữ trái phép pháo, thuốc pháo hoặc nguyên liệu, phụ kiện để sản xuất pháo. Đình Hiếu  Khi sử dụng giàn pháo hoa không tiếng nổ trong dịp Tết Nguyên đán 2022 tại các ngõ nhỏ, hẹp, người dân cần tuyệt đối chú ý an toàn.
Mặc dù cửa hàng Pháo số 3 (huyện Bình Chánh, TPHCM) thông báo bắt đầu mở cửa bán từ 8h sáng, nhưng ngay từ 6h, khoảng 100 khách đã xếp hàng đợi sẵn để nhanh chân vào sở hữu các sản phẩm pháo của Công ty Z121 (Bộ Quốc phòng). Anh Võ Hoàng Hải (huyện Châu Thành, Long An) di chuyển quãng đường khoảng 60km để đến tận nơi mua pháo hoa. Khách hàng này đọc được thông tin trên mạng về loại pháo mới nên quyết tâm tìm mua bằng được. Anh Hải mua 1 combo gồm các loại pháo với số tiền hơn 1 triệu đồng. “Giá combo hợp lý nhưng nếu bán lẻ sản phẩm giàn phun viên thì tốt hơn, vì ai cũng thích có pháo hoa tầm cao. Nhưng không sao, chơi thử nhiều loại cũng được. Tết mà”, anh chia sẻ.
Khách xếp hàng từ 6h sáng mua pháo hoa tại TPHCM (ảnh: Trần Chung)
Niềm vui của người dân khi sở hữu sản phẩm pháo hoa Việt Nam (ảnh: Trần Chung) Theo anh Trần Thái Được (quận 7), TPHCM chỉ có hai địa điểm bán pháo hoa được cấp phép là tại huyện Củ Chi và huyện Bình Chánh. Anh chọn đi Bình Chánh cho gần nhà. Về giá cả, anh Được không quan tâm bởi ngày Tết có pháo vui xuân là tốt rồi. Tuy nhiên, do số lượng pháo hạn chế nên cửa hàng quy định, khách chỉ được mua được một combo với mỗi căn cước công dân mang theo. Một khách có thể cầm nhiều căn cước để mua, nhưng tổng giá trị đơn hàng không vượt quá 5 triệu đồng, nhường phần mua cho người đến sau. Chị Lê Thị Hồng Phượng - Cửa hàng trưởng Cửa hàng Pháo hoa số 3 - thông tin, việc buộc phải bán pháo hoa theo combo là do khách hàng “lùng tìm” sản phẩm giàn phun viên quá nhiều trong khi số lượng mà Z121 cấp cho các điểm bán hạn chế. Hiện mới cấp về hơn 3.000 sản phẩm giàn phun viên trong ngày 18/1. Việc chia combo bán giàn phun viên kết hợp với các sản phẩm khác nhằm mục đích cho nhiều người được trải nghiệm những sản phẩm pháo hoa chính hãng đa dạng do Việt Nam sản xuất. Cụ thể, gói combo 2A gồm: 1 giàn phun viên; 3 gói ống phun nước bạc ngoài trời; 2 cánh hoa xoay; 1 dây thác nước bạc; 2 cây hoa lửa tại đây có giá 1.269.000 đồng. Đây là combo được khách hàng lựa chọn nhiều. Riêng trong sáng 19/1, đã có gần 700 lượt khách đến trực tiếp mua pháo. Cửa hàng bán được khoảng 1.000 giàn phun viên. Doanh thu ước chừng lên đến cả tỷ đồng.
Các sản phẩm pháo hoa được gói sẵn theo combo (ảnh: Trần Chung)
Mức giá combo tại 1 điểm bán pháo hoa tại TPHCM (ảnh: Trần Chung) Với tình hình hiện nay, chắc chắn không đủ lượng pháo hoa để cung cấp cho người dân. Các cửa hàng cũng không rõ là nhà máy sản xuất có cấp thêm sản phẩm trước Tết Nguyên đán hay không. Do trước đó, một số khách đã đến và hẹn quay lại nên cửa hàng chỉ dám bán ½ số lượng sản phẩm giàn phun viên rồi ngưng, dành sản phẩm cho khách từng hẹn quay lại. “Nhiều khách đi đường xa xôi đến tận nơi mua pháo mà hết hàng thì quá tội nên chúng tôi giữ lại cho họ. Có người cũng chưa nắm rõ thông tin điểm bán nên sẽ đến mua chậm hơn. Riêng việc chia combo pháo hoa, chúng tôi đã cần 15 người làm tới 2h sáng mới nghỉ để sáng nay bán luôn hàng”, đại diện cửa hàng nói. Ghi nhận của PV, trong hai ngày 18/1 và 19/1, người dân đều háo hức khi được sở hữu sản phẩm pháo nội địa. Nhiều người nhớ về ký ức tuổi thơ gần 30 năm trước khi được cầm trên tay những cây pháo bông phụt tầm cao. Khách chấp nhận bỏ tiền ra mua combo nhiều loại để được sở hữu loại pháo hoa yêu thích. Link gốc: https://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/thi-truong/khach-xep-hang-tu-6h-sang-cua-hang-phao-nua-ngay-thu-tien-ty-810068.html
Người dân xếp hàng mua pháo tại Nhà máy Z121 Phú Thọ sáng 15-1 - Ảnh: TRƯỜNG SƠN Nhà máy Z121 thuộc Công ty TNHH MTV Hóa chất 21 (Bộ Quốc phòng) là đơn vị duy nhất sản xuất và phân phối pháo hoa tại Việt Nam. Tết Nguyên đán 2022, Nhà máy Z121 cung cấp ra thị trường một số loại pháo hoa để phục vụ người dân. Trong đó, giàn phun viên và giàn phun hoa là 2 loại pháo hoa được người dân ưa chuộng. Theo giá nhà sản xuất công bố, giàn phun viên có giá 308.000 đồng/giàn, giàn phun hoa là 330.000 đồng/giàn. Tuy nhiên, hiện nay thị trường "pháo Z121 chợ đen" đang đẩy giá lên gấp 2, 3 lần giá nhà sản xuất công bố vì khan hàng. Pháo phun viên của Nhà máy Z121 được công bố giá 308.000 đồng/giàn - Ảnh: TRƯỜNG SƠN Sau khi nghe tin Nhà máy Z121 đã có pháo bán, chị Lương Thanh Loan (32 tuổi, ngụ Ninh Giang, tỉnh Hải Dương) háo hức gọi điện thoại tới cửa hàng đăng ký kinh doanh pháo hoa Z121 tại 171 đường 20/9, thị trấn Phú Thái, huyện Kim Thành, Hải Dương để liên hệ mua pháo, tuy nhiên không thể liên lạc được. "Nhà tôi cách điểm bán pháo chính thức khá xa, tôi gọi điện thì không thấy ai nghe máy. Vì vậy, tôi lên mạng để tìm mua, nhưng những người bán trên mạng hét giá rất cao, gấp 2-3 lần giá công bố, nên tôi thấy rất thất vọng", chị Loan cho hay. Theo chị Loan, mức giá mà bên bán trên mạng đưa ra là hơn 1,2 triệu đồng/giàn pháo hoa phun viên và phun hoa nếu mua số lượng ít. Nếu mua từ 20 giàn trở lên, chị Loan phải trả 850.000 đồng/giàn, vẫn cao hơn nhiều so với giá công bố. "Tết có pháo chơi thì rất vui, Nhà nước công bố giá hơn 300.000 đồng/giàn, mình chỉ mong sao mua được đúng giá thì người dân nào cũng có thể mua được. Chứ với mức giá như hiện nay được rao bán trên mạng thì rất khó để tiếp cận", chị Loan nói. Tài khoản Facebook Ngân Phương quảng cáo có pháo hoa Z121, bán với giá cao gấp 2, 3 lần giá công bố - Ảnh: PHẠM TUẤN chụp màn hình Truy cập vào một hội nhóm "Pháo hoa Z121" trên Facebook, một tài khoản có nick name Ngân Phương đăng bài quảng cáo có pháo hoa Z121 bán trong dịp Tết kèm số điện thoại. Liên hệ qua số điện thoại trên, một người đàn ông nghe máy và giới thiệu mình đang ở Chợ Cầu (Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), người này nói bây giờ cần bao nhiêu pháo cũng có để bán, giá cả tùy vào số lượng mua. "Giàn pháo Z121 mình đang bán gồm 25 quả, bắn cao tầm 25-30m, mình đang bán lẻ 750.000 đồng, nếu anh mua số lượng lớn thì bên em có thể giảm giá xuống tầm 650.000 đồng/giàn, bên mình có sẵn hàng", người đàn ông này tư vấn. Người này còn nói nếu khách ở Hà Nội thì cửa hàng vẫn nhận ship và cho biết: "Pháo hoa Z121 đang rất hot, ở trên Hà Nội đang được đẩy giá rất cao, tầm 900.000 đồng/giàn. Bọn em tỉnh lẻ nên vẫn còn thôi, nhiều người hỏi mua lắm nên cũng khan hàng". Trong sáng 17-1, phóng viên Tuổi Trẻ Online đã liên hệ tất cả các cửa hàng bán pháo hoa Z121 chính thức tại Hà Nội, nhưng đều không thể liên lạc. Hiện các cửa hàng tại Hà Nội gần như chưa có pháo Z121 để bán ra thị trường. Tại cửa hàng pháo hoa số 2, tỉnh Phú Thọ, tại số 306, khu Bích Hải, xã Trưng Vương, TP Việt Trì, đại diện cửa hàng cũng cho hay đang "đợi pháo" vì chưa có hàng để bán. Trong sáng 17-1, rất đông người dân đã có mặt ở cửa hàng pháo hoa số 2, tại địa chỉ số 282, đường Trần Phú, xã Thạch Trung, TP Hà Tĩnh để mua pháo hoa Z121, tuy nhiên phải ngậm ngùi "quay xe" vì chưa có pháo. Người dân TP Hà Tĩnh xếp hàng mua pháo hoa Z121 trong sáng 17-1, nhưng cửa hàng chưa có pháo để bán - Ảnh: THIỆN LINH Được biết, tại Nhà máy sản xuất pháo Z121 (xã Phú Hộ, thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ), trong ngày 15-1, rất đông người dân đã tới xếp hàng để mua pháo. Đến ngày 16-1, nhà máy trên phải tạm dừng bán hàng vì "không đủ pháo để bán". Nhiều người mua với số lượng lớn - Ảnh: TRƯỜNG SƠN Trao đổi với Tuổi Trẻ Online sáng 17-1, thượng tá Trần Anh Mạnh - phó giám đốc phụ trách sản xuất của Nhà máy Z121 - cho biết trong sáng cùng ngày, nhà máy đã bắt đầu mở cửa trở lại để bán pháo cho người dân có nhu cầu. "Hôm nay chúng tôi đang triển khai bán tiếp, lượng khách đến mua pháo rất nhiều, chúng tôi sản xuất đến đâu, hết hàng đến đấy, hôm qua phải tạm đóng cửa vì cháy hàng", ông Mạnh thông tin. Trước thông tin ngày 16-1, nhà máy Z121 dừng bán 2 loại pháo hoa gồm giàn phun viên và giàn phun hoa “vì chưa đủ cơ sơ pháp lý”, ông Mạnh cho biết nhà máy dừng bán là bởi “cung ứng chưa đủ, chứ không phải chưa đủ cơ sở pháp lý”. “Trong ngày hôm nay chúng tôi đã bán trở lại giàn phùn viên bình thường, còn giàn phun hoa thì chưa bán được bởi sản phẩm này chúng tôi kiểm tra còn một số điểm kỹ thuật cần phải khắc phục thêm”, ông Mạnh nói. Tạm ngừng bán sản phẩm giàn phun hoa của Z121 vì có tiếng nổ Chiều 17-1, thông tin từ Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (Bộ Quốc phòng) cho biết hiện nay Công ty TNHH MTV hóa chất 21 (nhà máy Z121, Bộ Quốc phòng) đang tạm dừng bán ra thị trường sản phẩm giàn phun hoa vì có tiếng nổ. Cũng trong hôm nay, website của công ty tại địa chỉ https://21chemical.vn/ bất ngờ thông báo lỗi. Trước đó, để phục vụ nhu cầu của người dân trong dịp Tết Nguyên đán 2022, nhà máy Z121 đã sản xuất, bán ra thị trường các loại pháo hoa không tiếng nổ, trong đó có loại sản phẩm pháo giàn phun hoa. Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng cho biết hiện nay nhà máy Z121 chỉ dừng bán sản phẩm giàn phun hoa. Còn lại, một số sản phẩm pháo hiện nay như ống phun nước bạc và sản phẩm pháo hoa khác của Nhà máy Z121 không có tiếng nổ vẫn được bán bình thường. Sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, đơn vị sẽ làm việc với cơ quan chức năng để kiểm tra tiếng nổ để quyết định có bán tiếp sản phẩm giàn phun hoa hay không. HÀ THANH
|
