Ký quỹ là hình thức vay tiền của chính công ty chứng khoán để mua chứng khoán. Hoạt động giao dịch ký quỹ tạo ra những cơ hội nâng cao hiệu quả đầu tư và cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vì vậy, nhà đầu tư cần tìm hiểu rõ về vai trò và đặc điểm của các hình thức giao dịch ký quỹ. Show 1. Ký quỹ là gì?Giao dịch ký quỹ (margin trading) là nhà đầu tư thế chấp tài sản của mình để vay tiền công ty chứng khoán nhằm mục đích mua chứng khoán. Tài sản thế chấp có thể là một khoản tiền, chứng khoán, kim khí quý, đá quý hoặc các giấy tờ có giá trị. Về bản chất, giao dịch ký quỹ là sử dụng đòn bẩy trong đầu tư chứng khoán, giúp nhà đầu tư tăng lượng chứng khoán mua vào, nếu hoạt động đầu tư này có hiệu quả thì lợi nhuận sẽ tăng lên gấp bội so với việc chỉ sử dụng vốn của chính mình.  Khái niệm về giao dịch ký quỹ trong chứng khoán Ví dụ: Khách hàng có 35 triệu đồng trong tài khoản. Tỉ lệ ký quỹ ban đầu của nhà đầu tư là 50% nghĩa là khách hàng có sức mua tới 70 triệu đồng. Trong đó: 35 triệu đồng là vốn có sẵn của khách hàng và 35 triệu đồng là vốn được vay. Toàn bộ số cổ phiếu được mua sẽ dùng làm tài sản thế chấp, khách hàng có nghĩa vụ trả lãi vay trên khoản tiền 35 triệu đồng vay. 2. Đặc điểm của ký quỹKhoản vay ký quỹ bị giới hạn bởi giá trị tài sản ban đầu mà nhà đầu tư bỏ ra. Điều này có nghĩa là tỉ lệ ký quỹ ban đầu (IM) là giá trị tối thiểu bằng tiền hoặc chứng khoán mà khách hàng đặt vào trên tổng giá trị giao dịch chứng khoán đặt mua. Tổng tài sản (Asset) tức là khoản vật chất bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ bao gồm toàn bộ tiền mặt và tổng giá trị thị trường của các cổ phiếu được dùng làm tài sản thế chấp trên tài khoản ký quỹ. Khoản thế chấp này phải có sẵn, và được phong tỏa tại một tổ chức tín dụng. Giao dịch ký quỹ là đòn bẩy trong đầu tư chứng khoán Nhà đầu tư phải trả lãi cho số tiền vay theo hình thức ký quỹ với mức lãi suất theo quy định của mỗi công ty chứng khoán. Trong trường hợp giá cổ phiếu giảm khiến giá trị tài sản xuống dưới mức tỉ lệ ký quỹ thì công ty chứng khoán sẽ nhắc nhở khách hàng nộp thêm tiền vào tài khoản chứng khoán để đảm bảo an toàn, nếu không sẽ buộc phải xử lý bằng cách ép bán, tự động bán chứng khoán trong tài khoản. Chứng khoán được giao dịch ký quỹ là cổ phiếu đã niêm yết, đăng ký giao dịch và được Sở giao dịch chứng khoán cấp phép, quỹ niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán và đáp ứng các tiêu chí cơ bản sau: - Thời gian niêm yết và đăng ký giao dịch - Quy mô vốn của doanh nghiệp và kết quả hoạt động kinh doanh của tổ chức phát hành - Tính thanh khoản và biến động giá (nếu có) - Đảm bảo tính minh bạch thông tin và các tiêu chí khác theo quy chế của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Để biết các mã chứng khoán được phép giao dịch ký quỹ hoặc chứng khoán nào không được giao dịch ký quỹ, nhà đầu tư có thể tham khảo danh sách do Sở giao dịch chứng khoán công bố. 3. Ký quỹ phù hợp với nhà đầu tư nào?Trên thị trường chứng khoán hiện nay, việc giao dịch ký quỹ khá phổ biến và đối tượng thực hiện hầu hết là những nhà đầu tư có kinh nghiệm, sở hữu tâm lý giao dịch tương đối vững vàng. Để tránh rủi ro, không nên giao dịch ký quỹ mức tối đa Ưu điểm của hình thức giao dịch ký quỹ là nhà đầu tư có thể sở hữu nhiều cổ phần hơn, nhưng lại phải đem thế chấp lại cho công ty chứng khoán và trả lãi vay. Vì thế, nếu chọn sai cổ phiếu để đầu tư thì sẽ phải gánh thiệt hại lên gấp nhiều lần. Để giảm thiểu rủi ro, nhà đầu tư cần tìm hiểu rõ các quy định và cơ chế hoạt động của giao dịch ký quỹ, các ngưỡng quản trị rủi ro. Bên cạnh đó, cần phải tìm hiểu và phân tích kỹ các cổ phiếu được lựa chọn và có kế hoạch giao dịch rõ ràng trước khi đặt lệnh. Ngoài ra, cần thực hiện các biện pháp giải ngân từng phần, tránh sử dụng tỉ lệ ký quỹ ở mức tối đa để mua (Full margin) đối với các cổ phiếu chưa khẳng định được đà tăng. 4. Các hình thức giao dịch ký quỹ chứng khoánCó 2 hình thức giao dịch margin trading: - Mua ký quỹ - mua trước bán sau (Long position): Đây là hình thức nhà đầu tư mua chứng khoán bằng cách vay tiền từ công ty chứng khoán. Nhà đầu tư có nghĩa vụ hoàn trả nợ, các khoản lãi và chi phí phát sinh từ hoạt động giao dịch trong hợp đồng. Nhà đầu tư có thể chọn ký quỹ để tăng khối lượng cổ phần - Bán ký quỹ - bán trước mua sau ( Short position): Đây là hình thức nhà đầu tư vay chứng khoán từ chứng khoán của công ty để bán. Nhà đầu tư phải hoàn trả lại số chứng khoán đã vay của công ty cùng với các khoản phát sinh từ hợp đồng liên quan. Tuy nhiên, hiện nay thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chưa công nhận hình thức giao dịch này. 5. Vai trò của giao dịch ký quỹMargin trading giúp tăng lợi nhuận mà không phải bỏ thêm vốn Giao dịch ký quỹ giúp tối đa hóa lợi nhuận, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn do có thể sở hữu số cổ phần nhiều hơn số tiền nhà đầu tư hiện có. Với lượng tiền có được từ margin trading, nhà đầu tư có thể bổ sung chiến lược giao dịch như: Đa dạng hóa danh mục, tham gia các cơ hội đầu tư hấp dẫn mới hoặc tăng khối lượng nắm giữ ở các cổ phiếu chất lượng mà không cần nộp thêm tiền vào tài khoản. Ngoài ra, quy trình giao dịch ký quỹ cũng khá tiện lợi, nhà đầu tư chỉ cần ký hợp đồng giao dịch ký quỹ là có thể đặt lệnh bằng số tiền được cung cấp bởi công ty chứng khoán. Các bạn hãy theo dõi TOPI để biết thêm những thông tin hữu ích về đầu tư chứng khoán và những cách đầu tư thông minh hiệu quả được hướng dẫn bởi những chuyên gia tài chính uy tín nhất hiện nay nhé. |
