- Giải thích: Este gần như không tan trong nước nên chất lỏng thu được phân 2 lớp, este nhẹ nổi lên trên bề mặt. Thí nghiệm 2: Phản ứng xà phòng hoá - Tiến hành TN: + Cho vào bát sứ 1g mỡ (hoặc dầu thực vật) và 2-2,5ml dd NaOH 40%. + Đun sôi nhẹ và khuấy đều, thêm vài giọt nước cất + Sau 8 phút, rót thêm vào hỗn hợp 4-5ml dd NaCl bão hòa nóng, khuấy nhẹ. + Để nguội, quan sát hiện tượng. - Hiện tượng: có lớp chất rắn nhẹ nổi lên trên mặt dd. - Giải thích: đó là muối natri của axit béo, thành phần chính của xà phòng. \((RCOO)_3C_3H_5 + 3NaOH \)\(→ 3RCOONa + C_3H_5(OH)_3\) Thí nghiệm 3: Phản ứng của glucozơ với \(Cu(OH)_2\) - Tiến hành TN: + Cho vào ống nghiệm 5 giọt dd \(CuSO_4\) + 1ml dd NaOH 10%. + Lắc nhẹ, gạn lớp dd để giữ kết tủa \(Cu(OH)_2\) + Thêm 2ml dd glucozơ 1%, lắc nhẹ Quan sát hiện tượng - Hiện tượng: + Lúc đầu xuất hiện kết tủa do: \(CuSO_4 + 2NaOH \to Cu(OH)_2 + Na_2SO_4\) + Nhỏ dd glucozơ vào kết tủa \(Cu(OH)_2\) bị tan cho phức đồng glucozơ, dd xanh lam. 2\(C_6H_{12}O_6 + Cu(OH)_2 → (C_6H_{11}O_6)_2Cu + H_2O\) - Giải thích: Glucozo phản ứng làm tan kết tủa \(Cu(OH)_2\) tạo phức màu xanh lam. Thí nghiệm 4: Phản ứng của tinh bột với iot - Tiến hành TN: + Cho vào ống nghiệm 1-2 ml hồ tinh bột + Nhỏ tiếp vài giọt dd iot vào ống nghiệm + Đun nóng sau đó để nguội Quan sát hiện tượng - Hiện tượng: Nhỏ dd iot vào hồ tinh bột → dd màu xanh ; đun nóng → mất màu ; để nguội → dd màu xanh trở lại. - Giải thích: phân tử tinh bột hấp thụ iot tạo ra dd có màu xanh. Khi đun nóng, iot bị giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm mất màu xanh tím. Khi để nguội, iot bị hấp thụ trở lại làm cho dung dịch có màu xanh. Loigiaihay.com Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Hóa lớp 12 - Xem ngay \>> Luyện thi TN THPT & ĐH năm 2024 trên trang trực tuyến Tuyensinh247.com. Học mọi lúc, mọi nơi với Thầy Cô giáo giỏi, đầy đủ các khoá: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng; Tổng ôn chọn lọc. “Đời học sinh là những tháng năm tươi đẹp nhất –Hãy cố lên nhá đừng bỏ cuộc!” Trang 1 THÍ NGHIỆM 1: ĐIỀU CHẾ ETYL AXETAT (CH3COOC2H5) 1. Tiến hành Bước 1: Cho 1 ml C2H5OH, 1 ml CH3COOH và vài giọt dung dịch H2SO4 đặc vào ống nghiệm. Bước 2: Lắc đều ống nghiệm, đun nóng nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn (hoặc đun cách thủy) khoảng 5 - 6 phút ở 65 - 70oC. Bước 3: Làm lạnh, sau đó rót 2 ml dung dịch NaCl bão hòa vào ống nghiệm. 2. Hiện tượng – Giải thích - Hiện tượng: Có lớp este mùi thơm tạo thành nổi lên trên dung dịch NaCl. - Giải thích: Do axit phản ứng với ancol tạo thành este có mùi thơm, este nhẹ không tan trong dung dịch NaCl bão hòa nên nổi lên trên. PTHH: CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O Hình 1 - Thí nghiệm điều chế etyl axetat – Chưng cất sau đó chiết thu được este 3. Một số vấn đề cần lưu ý ● Axit cacboxylic & ancol phải nguyên chất để phản ứng điều chế este đạt hiệu suất cao. ● Nhiệt kế : Kiểm soát nhiệt độ trong quá trình đun. ● Phải đun cách thủy (65-70oC), không đun sôi để tránh bay hơi các nguyên liệu và tránh tạo nên sản phẩm phụ. ● Đá bọt : Giúp hỗn hợp chất lỏng sôi êm dịu. Có thể thay đá bọt bằng cát sạch, mảnh sứ. ● H2SO4 phải đặc vừa làm xúc tác, vừa giúp hút nước (Tăng H%). Lưu ý không thể dùng H2SO4 loãng hay HCl, HNO3 vì không có khả năng hút nước. ● Phản ứng xảy ra luôn thuận nghịch. ● Ống sinh hàn : Giúp ngưng tụ và giảm bớt sự thất thoát của chất lỏng do nước trong ống sinh hàn tạo môi trường nhiệt độ thấp để hóa lỏng hơi. ● Nước đá (lạnh) : Giúp este ngưng tụ và tách lớp este ra dễ hơn (có thể thay nước lạnh bằng dd NaCl bão hòa hoặc KCl bão hòa mục đích để làm tăng khối lượng riêng của dung dịch và giảm độ tan của etyl axetat sinh ra.) ● Phải tắt đèn cồn trước khi tháo ống dẫn khí để tránh hơi este chưa thoát ra hết bắt lửa cháy. ● Ống thu được este luôn 2 tách lớp do có cả axit và ancol dư (Este nổi lên trên còn hỗn hợp axit, ancol ở dưới). ● Muốn thu được este phải tách este ra khỏi hỗn hợp bằng phương pháp chiết (lỏng – lỏng) : ● Chất lỏng Y chứa : Lượng dư (Axit cacboxylic & Ancol) + Este + Hơi nước nhưng lưu ý không có H2SO4 vì H2SO4 không bay hơi mà vẫn ở trong dung dịch X trình trên⟶ Dùng NaHCO3, Na2CO3,... để trung hòa axit cacboxylic dư trong Y (chuyển về muối CH3COONa), phần trên là este chưa khô & sạch hoàn toàn nên phải dùng thêm CaCl2 khan (chất hút ẩm mạnh) để hút nước & ancol và sau khi hút ẩm CaCl2 vẫn ở dạng rắn nên dễ tách este hơn H2SO4 ở dạng lỏng vì vậy không dùng H2SO4 đặc (hút ẩm) thay cho CaCl2 vì H2SO4 đặc có thể khiến 1 phần este bị thủy phân. |
