Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

Các bạn có thể ôn luyện lại phần kiến thức về cách tính diện tích hình hộp chữ nhật qua hệ thống lý thuyết và các bài tập áp dụng mà chúng tôi đã tổng hợp được ngay sau đây.

Công thức tính diện tích hình hộp chữ nhật

Mục Lục bài viết:
1. Công thức.
2. Công thức mở rộng.
3. Bài tập.

Trước khi đi tìm hiểu công thức tính diện tích hình hộp chữ nhật, các bạn cùng tham khảo Hình hộp chữ nhật là gì. Hình hộp chữ nhật là một hình trong hình học không gian có 6 mặt là hình chữ nhật ghép lại với nhau. Hai mặt đối diện với nhau là hai mặt đáy. Các bạn muốn tìm hiểu chi tiết Hình hộp chữ nhật thì có thể tham khảo thêm trên Wikipedia bài viết về hình hộp chữ nhật

1. Diện tích hình hộp chữ nhật được tính như thế nào?

- Công thức tính diện tích xung quanh của hình hộp chữ nhật:

Sxq = 2h.(a + b)

+ Phát biểu bằng lời: Diện tích xung quanh của hình hộp chữ nhật bằng tích của chiều cao và chu vi đáy.

- Công thức tính diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật:

Stp = Sxq + 2.a.b = 2h.(a+b) + 2ab

+ Phát biểu bằng lời: Diện tích toàn phần hình hộp chữ nhật bằng tổng diện tích xung quanh của hình hộp chữ nhật và 2 mặt còn lại.

- Giải thích kí hiệu: Sxq là kí hiệu diện tích xung quanh hình chữ nhật

a, b lần lượt là chiều dài và chiều rộng
h là chiều cao của hình hộp chữ nhật

- Đơn vị diện tích: tính bằng đơn vị đo mũ 2, chẳng hạn như m2 (mét vuông), cm2 (centimet vuông)

Như vậy, diện tích hình hộp chữ nhật bao gồm diện tích toàn phần và diện tích xung quanh, cách tính cũng khá đơn giản phải không các bạn?

2. Công thức tính diện tích hộp chữ nhật suy rộng

- Nếu đề bài cho diện tích toàn phần, hai cạnh mặt đáy của hình hộp chữ nhật => Bạn có thể tính được diện tích xung quanh và chiều cao hình chữ nhật.

Sxq = Stp - 2ab

Sau khi tìm được Sxq, bạn có thể tìm được h:

h = Sxq:[2(a+b)] = (S - 2ab):[2(a+b)]

- Tính đường chéo hình hộp chữ nhật:

3. Các dạng bài tập về diện tích xung quanh  và diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật

Bài 1: Tính diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật, biết:

a) Chiều dài 20 m, chiều rộng 10 m, chiều cao 7 mb) Chiều dài 7/3 cm, chiều rộng 5/3 cm, chiều cao 2/3 cmc) Chiều dài 6,8 dm, chiều rộng 3,4 dm, chiều cao 2,1 dm

d) Chiều dài 15 cm, chiều rộng 5 cm, chiều cao 3 cm

Bài 2: Một cái thùng hình chữ nhật có chiều cao là 2,3 cm, chiều dài là 5,4 cm, chiều rộng là 3 cm. Hỏi:

a) Diện tích xung quanh của cái thùng đó?
b) Diện tích toàn phần của cái thùng đó?

Bài 3: Một bể nước hình hộp chữ nhật có chiều dài là 7 m, chiều rộng bằng 1⁄2 chiều dài và chiều cao là 1,5 m. Tính diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của bể nước đó.
Bài 4: Một phòng học hình hộp chữ nhật dài 7,8m, rộng 6,2m, cao 4,3 m cần được sơn tường và trần nhà. Tính diện tích cần quét sơn của căn phòng biết tổng diện tích các cửa bằng 8,1 m2.

Hướng dẫn giải các bài tập

Bài 1: Các em tự làm bài tập này bằng cách áp dụng 2 công thức tính diện tích hình hộp chữ nhật bên trên để giải.
Bài 2: Tương tự như bài tập 1, sử dụng công thức tính Stp và Sxq.

Bài 3: Các em giải bài tập này như sau:

- Bước 1: Tìm chiều rộng của bể nước
- Bước 2: Tìm diện tích xung quanh và diện tích toàn phần bằng công thức đã có.

Bài 4:

* Cách làm: Không kể diện tích cửa thì diện tích xung quanh phòng học chính là diện tích xung quanh của hình hộp chữ nhật có chiều dài, chiều rộng và chiều cao như đề bài đã cho.

- Diện tích cần quét sơn của phòng học sẽ bằng diện tích cần quét sơn xung quanh (trừ diện tích cửa) cộng với diện tích một đáy (trần nhà).

* Bài giải mẫu:

Diện tích xung quanh phòng học là:

2 x 4,3 x (7,8 + 6,2) = 120,4 (m2)

Diện tích trần nhà của phòng là:

7,8 x 6,2 = 48,36 (m2)

Diện tích cần quét sơn của phòng học đó là:

(120,4 + 48,36) - 8,1 = 160,66 (m2)

Đáp số: 160,66 (m2)

Cách tính diện tích hình hộp chữ nhật cũng không quá phức tạp bởi vậy bạn đọc, đặc biệt là các em học sinh có thể ghi nhớ một cách khá dễ dàng. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh có thể tham khảo bài viết công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật của chúng tôi để giúp con mình học bài và làm bài tập ở nhà hiệu quả hơn.

Các em cũng cần nắm vững cách tính diện tích hình chữ nhật, bởi đây là một trong một trong những kiến thức cơ bản và quan trọng trong môn hình học.

Trong bài viết này, Taimienphi.vn sẽ chia sẻ công thức tính diện tích hình hộp chữ nhật và bài tập liên quan cùng với lời giải để các bạn bổ sung được kiến thức đang bị hổng về Toán học cũng như vận dụng làm bài tập hiệu quả hơn nhiều. Khi bạn làm bài tập thường xuyên, bạn sẽ nhớ được công thức cũng như vận dụng công thức linh hoạt.

Công thức tính thể tích hình nón Công thức tính diện tích mặt cầu, ví dụ và lời giải chi tiết Công thức tính diện tích hình lập phương Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật Excel - Cách ẩn, hiện thanh công thức trong Excel Cách ẩn công thức trong bảng tính Excel

Hình hộp chữ nhật là 1 trong những hình thường gặp nhất trong thực tế, đa số các đồ vật đều có dạng hình hộp chữ nhật hoặc tương tự hình hộp chữ nhật. Nếu nắm 1 chút các công thức về hình học bạn hoàn toàn có thể suy ra được công thức tính thể tích cũng như tính diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật 1 cách dễ dàng dựa vào công thức tính diện tích hình chữ nhật và chu vi hình chữ nhật. Mời các bạn cùng tham khảo công thức về thể tích, diện tích hình hộp chữ nhật sau đây.

Thể tích hình hộp chữ nhật

  • 1. Hình hộp chữ nhật là gì?
  • 2. Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật
  • 3. Công thức tính diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật
  • 4. Diện tích xung quanh hình hộp chữ nhật
  • 5. Công thức tính đường chéo của hình hộp chữ nhật
  • 6. Các bước tính thể tích hình hộp chữ nhật
  • 7. Ví dụ minh họa
  • 8. Hỏi đáp về Thể tích hình hộp chữ nhật

1. Hình hộp chữ nhật là gì?

Hình hộp chữ nhật là một hình trong không gian 3 chiều, trong đó mọi mặt của nó đều là hình chữ nhật. Hình hộp chữ nhật có 6 mặt, 8 đỉnh, và 12 cạnh. Nếu gọi 2 mặt bất kì đối diện nhau là mặt đáy, thì 4 mặt còn lại mà mặt bên của hình hộp chữ nhật.

Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

2. Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật

Thể tích hình hộp chữ nhật bằng tích của chiều dài nhân chiều rộng nhân chiều cao của hình.

Thể tích hình hộp chữ nhật là lượng không gian mà hình chiếm, được tính bằng tích của diện tích đáy và chiều cao:

V = a x b x h

Trong đó:

  • V là thể tích hình hộp chữ nhật.
  • a là chiều dài hình hộp chữ nhật.
  • b là chiều rộng hình hộp chữ nhật.
  • h là chiều cao hình hộp chữ nhật.

3. Công thức tính diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật

Có thể dễ thấy diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật sẽ bằng tổng diện tích của 6 mặt của hình hộp cộng lại. Trong đó cứ 2 mặt đối có diện tích bằng nhau nên chúng ta có thể suy ra diện tích là:

Stoanphan = Sxungquanh + S2day

Stoanphan = 2h (a + b) + 2 ab

Trong đó:

  • S là diện tích toàn phần hình hộp chữ nhật
  • a là chiều dài hình hộp chữ nhật.
  • b là chiều rộng hình hộp chữ nhật.
  • h là chiều cao hình hộp chữ nhật.

4. Diện tích xung quanh hình hộp chữ nhật

Thực ra kiến thức này có thể ít bắt gặp nhưng mình cũng liệt kê luôn để các bạn dễ theo dõi. Diện tích xung quanh hình hộp chữ nhật bằng tổng diện tích 4 mặt xung quanh của hình trừ 2 mặt đáy nên chúng ta có:

Sxungquanh= 2h (a + b)

Trong đó:

  • S là diện tích xung quanh hình hộp chữ nhật
  • a là chiều dài hình hộp chữ nhật.
  • b là chiều rộng hình hộp chữ nhật.
  • h là chiều cao hình hộp chữ nhật.

5. Công thức tính đường chéo của hình hộp chữ nhật

Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

Công thức như sau:

Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

Trong đó:

  • D là độ dài đường chéo
  • a là độ dài hình hộp chữ nhật
  • b là chiều rộng hình hộp chữ nhật
  • h là chiều cao của hình hộp chữ nhật

6. Các bước tính thể tích hình hộp chữ nhật

Để tính thể tích hình hộp chữ nhật bất kì, bạn cần xác định các đại lượng có trong công thức tính. Ví dụ, bạn muốn tính thể tích chứa nước của một cái hồ nước có dạng hình hộp chữ nhật, các bạn cần thực hiện các bước sau:

Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

Áp Dụng: Tính thể tích nước có thể chứa trong hồ nước (trên hình)

5.1. Xác định chiều dài của hình hộp chữ nhật

Chiều dài là cạnh dài nhất của mặt phẳng hình chữ nhật nằm phía trên hoặc phía dưới của hình hộp chữ nhật. Bạn có thể dùng thước dây để đo cạnh dài nhất của mặt hồ nước, ví dụ: chiều dài = 5 m.

5.2. Xác định chiều rộng của hình hộp chữ nhật

Chiều rộng là cạnh ngắn nhất của mặt phẳng hình chữ nhật nằm bên trên hay bên dưới của hình hộp chữ nhật. Bạn có thể dùng thước dây để đo cạnh ngắn nhất của mặt hồ nước, ví dụ: chiều rộng = 3 m.

5.3. Xác định chiều cao của hình hộp chữ nhật

Chiều cao là cạnh đứng vuông góc với chiều dài và chiều rộng của hình hợp chữ nhật. Bạn có thể do chiều cao của hồ nước bằng thước dây, ví dụ: chiều cao = 1,5 m.

5.4. Tính tích số của ba đơn vị chiều dài, chiều rộng và chiều cao.

Bạn có thể nhân 3 đại lượng chiều rộng, chiều dài và chiều cao tùy ý, không cần quan tâm đến thứ tự trước, sau. Áp dụng công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật cho hồ nước trên, ta có:

V = a.b.h = 5 (m) x 3 (m) x 1,5 (m) = 22,5 (m3)

Kết luận: Hồ nước có thể chứa được thể tích nước là 22,5 (m3).

7. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1. Cho hình hộp chữ nhật như phía dưới có chiều dài 8 cm, chiều rộng 5 cm, chiều cao 6 cm. Tính thể tích, diện tích toàn phần của hình này.

Công thức tính diện tích đáy hình hộp chữ nhật

Chúng ta sẽ có:

Thể tích hình hộp V = 8 X 5 X 6 = 240 cm³

Diện tích toàn phần A (toàn phần) = 2 x (6 X 8 + 6 X 5 + 8 X 5) = 236 cm²

Diện tích xung quanh A (xung quanh) = 2 x (6 X 8 + 6 X 5) = 156 cm²

Ví dụ 2.

Cho một phòng học hình hộp chữ nhật có chiều dài là 7m, chiều rộng là 5m và chiều cao của phòng học là 4m. Tính diện tích toàn phần của căn phòng đó?

Bài giải:

Diện tích xung quanh của phòng học đó là:

2 x 4 x (7 + 5) = 96 (m2)

Tổng diện tích hai đáy của căn phòng đó là:

2 x 7 x 5 = 70 (m2)

Diện tích toàn phần của căn phòng đó là:

96 + 70 = 166 (m2)

Đáp số: 166 m2

Ví dụ 3. Cho tấm bìa hình hộp chữ nhật có chiều dài 15cm, chiều rộng 9cm, chiều cao 12cm. Tính thể tích của tấm bìa hình hộp chữ nhật đó?

Bài giải:

Thể tích của tấm bài hình hộp chữ nhật đó là:

15 x 9 x 12 = 420 = 1620 (cm3)

Đáp số: 672 cm3

8. Hỏi đáp về Thể tích hình hộp chữ nhật

  1. Hình hộp chữ nhật có kích thước
  1. Dài, rộng
  2. Dài, cao
  3. Rộng, cao
  4. Dài, rộng, cao

Đáp án:

Hình hộp chữ nhật có các kích thước là: Chiều dài, chiều rộng và chiều cao.

=> Chọn D

Trên đây là toàn bộ Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật, diện tích hình hộp chữ nhật gồm các công thức tính và ví dụ minh họa kèm theo ví dụ và đáp án cho các em học sinh tham khảo, củng cố các dạng bài tập về tính Thể tích hình hộp chữ nhật, tính diện tích,.. chuẩn bị cho các bài thi, bài kiểm tra trong năm học.

Tham khảo thêm

  • Công thức tính thể tích hình lập phương, diện tích hình lập phương
  • Giải bài tập trang 121 SGK Toán 5: Thể tích hình hộp chữ nhật
  • Giải bài tập trang 110 SGK Toán 5: Diện tích xung quanh và diện tích toàn phần của hình hộp chữ nhật