Chủ tài khoản Facebook 'Phong Nguyen Thanh' chia sẻ nhiều nội dung sai sự thật

XUÂN PHÚC

COVID-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đời sống của người dân, bao gồm tất cả các lĩnh vực kinh tế, du lịch, văn hóa và giáo dục. Cùng với việc chống dịch COVID-19, việc chống “infodemia” chỉ sự lan truyền nhanh chóng của thông tin sai lệch, liên quan đến dịch bệnh trên mạng xã hội cũng là vấn đề đáng quan tâm, bởi tin giả lan truyền nhanh và dễ dàng hơn cả loại virus này, và chỉ . Điều này khiến người dân lo lắng và thúc đẩy họ làm theo hoặc tin vào những thông tin không xác thực, làm cho công tác phòng chống dịch trở nên phức tạp hơn khi làm gia tăng tâm lý hoang mang và những hành vi không cần thiết của người dân, đồng thời cản trở sự hợp tác, thống nhất trong chống dịch ()

Tại Việt Nam, vai trò của báo chí và mạng xã hội trong việc lan tỏa thông tin của chính quyền về đại dịch COVID-19 là không thể phủ nhận; . Báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, từ ngày 02/01 đến ngày 31/05/2020, báo chí đã đăng tải tổng cộng 560.048 tin, bài về dịch COVID-19. Theo thống kê của lực lượng Công an, từ khi dịch Covid-19 bùng phát đến giữa tháng 3/2020, trên không gian mạng đã có gần 300.000 tin, bài đăng trên các trang web, blog, diễn đàn và gần 600.000 tin, bài, video. . Khi Việt Nam bước vào trạng thái “bình thường mới” sau ngày 17/4, tỷ lệ tin bài liên quan đến dịch COVID-19 vẫn được các cơ quan báo, đài duy trì ở mức 28–40% tin, bài về phục hồi, phát triển kinh tế nhưng không chủ quan. . Trong 5 tháng đầu năm 2020, trên không gian mạng Việt Nam đã có gần 17 triệu lượt đề cập (dòng trạng thái, bình luận) liên quan đến tình hình dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam (). Tuy nhiên, tất cả những biện pháp nhanh chóng này đều không đủ để lấy lại niềm tin của công chúng và ngăn chặn sự lan truyền nhanh chóng của tin giả trong dân chúng. Nhiều tin, bài có nội dung xuyên tạc, sai sự thật được kiểm chứng thu hút hàng triệu lượt bình luận, chia sẻ. ANTĐ Đã xác minh, xử lý 654 trường hợp tung tin giả, xử phạt hành chính hơn 146 người (). Không gian mạng là môi trường thuận lợi cho tin tức giả mạo với 64 triệu người Việt Nam là người dùng Internet, cũng như 58 triệu người có ít nhất một tài khoản trang mạng xã hội (e. g. , Facebook, Instagram hay Zalo)()

Việc truyền thông ồ ạt dội bom liên quan đến thời gian phong tỏa khiến dư luận ở Việt Nam cũng như nhiều nơi trên thế giới đồn đoán, là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng tạp hóa và những hệ lụy lớn. Các siêu thị và cửa hàng tạp hóa cho biết đã hết gel kháng khuẩn, khăn lau kháng khuẩn, chất tẩy rửa và giấy vệ sinh, trong khi các cửa hàng dược phẩm báo cáo tình trạng thiếu cồn isopropyl, găng tay cao su và khẩu trang y tế (), dẫn đến thiếu thiết bị cá nhân. . Tin giả ngày càng tăng về các phương pháp điều trị thay thế COVID-19 đã khiến mọi người đổ xô đến các hiệu thuốc và mua các loại thuốc có sẵn như hydroxychloroquine (); . Do tình trạng tự dùng thuốc phổ biến ở người Việt Nam do thiếu quy định của chính phủ về sử dụng thuốc, các loại thuốc này được mua và sử dụng không kiểm soát, không có đơn, làm tăng nguy cơ nhập viện do lạm dụng thuốc (). Hơn nữa, việc tung tin thất thiệt về số ca nhiễm và số ca tử vong tại Việt Nam khiến dư luận lo lắng, căng thẳng. Một số thông tin sai sự thật về đóng cửa biên giới với Trung Quốc, kêu gọi Việt Nam đóng cửa biên giới, kêu gọi người dân đình công trên toàn lãnh thổ Việt Nam hay tung tin thất thiệt về vắc xin phòng chống virus Corona gây bất ổn lớn về an ninh, chính trị tại Việt Nam (). Tin giả ảnh hưởng mạnh đến sự kỳ thị đối với nhóm lao động phổ thông và gia đình họ ở các nhóm dân tộc thiểu số. Thiếu kiến ​​thức về dịch bệnh COVID 19 và sợ bị kỳ thị (bao gồm gia đình của họ bị tấn công và bị xa lánh bởi thông tin sai lệch) bắt đầu trốn tránh thủ tục khai báo sức khỏe. Do đó, việc gia tăng số ca mắc COVID-19 chưa được xác nhận sẽ trở thành nguồn lây lan nguy hiểm cho đồng bào dân tộc thiểu số nói riêng và toàn thể cộng đồng nói chung ()

Đối phó với tin giả, nhất là trong đại dịch COVID-19, Chính phủ đã sớm có những dự đoán và chiến lược cụ thể. Kể từ ngày 12 tháng 6 năm 2018, Quốc hội Việt Nam đã thông qua luật an ninh mạng gồm 7 chương, 43 điều quy định về hoạt động bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên không gian mạng và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan (). Luật An ninh mạng giúp chính phủ dễ dàng hơn trong việc xử lý các hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân trên mạng như đăng tải, phát tán tin giả. Như vậy, thời gian qua, theo thống kê của Bộ Công an Việt Nam, lực lượng Công an đã lập danh sách hàng trăm đối tượng, triệu tập, đấu tranh gần 200 vụ, xử lý hành chính hơn 30 trường hợp tung tin giả mạo. . Thứ hai, chính phủ hiện đã thiết lập các kênh truyền thông chính thức trên các trang mạng xã hội như Trang thông tin Chính phủ trên Facebook hay trang chính thức của Bộ Y tế trên Zalo – một trong những ứng dụng xã hội phổ biến nhất tại Việt Nam. Bên cạnh đó, các bộ, ngành đã nhắn tin trực tiếp đến số điện thoại liên lạc của người dân để cung cấp thông tin về dịch bệnh, điều mà trước đây chưa từng thực hiện. Giải pháp này giúp mọi người dân Việt Nam chưa có điều kiện tiếp cận internet nắm bắt thông tin kịp thời về dịch bệnh, từ đó phân biệt được tin thật giả. Ở đồng bào dân tộc thiểu số, chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền các biện pháp phòng chống, nâng cao hiểu biết về dịch COVID 19, tránh kỳ thị bệnh nhân COVID 19 và người nhà (). Cuối cùng, đồng hành cùng nhân dân ngăn chặn, loại bỏ thông tin sai sự thật trên không gian mạng, cơ quan Cảnh sát điều tra đã tăng cường rà soát, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp đưa thông tin sai sự thật nhằm trục lợi, gây hoang mang dư luận.

Hơn nữa, chính quyền cần cam kết minh bạch thông tin, giúp người dân nắm bắt kịp thời và có biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Cách giải quyết này cũng giúp người dân có niềm tin vào những thông tin chính thống của nhà nước. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là mỗi người dùng internet cần tỉnh táo lựa chọn thông tin đáng tin cậy và nghiêm túc tuân thủ pháp luật Việt Nam. Hơn nữa, các chuyên gia y tế và nhân viên y tế cần thường xuyên chuyển tải kiến ​​thức cần thiết về phòng, chống dịch bệnh cho người dân trên mạng xã hội

Sự đóng góp của tác giả

TTPN, DCN, ATTN, LHN. khái niệm hóa. TTPN, DCN, ATTN. viết—bản thảo gốc. LHN, TTPN, DCN, ATTN, GTV, CTN, THN, HTL. viết—đánh giá và chỉnh sửa. CTN, THN, LHN và GTV. quản lý dự án. Tất cả các tác giả đã đóng góp cho bài báo và phê duyệt phiên bản đã gửi

Kinh phí

Nghiên cứu được hỗ trợ bởi Quỹ đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF) trong dự án mã số VINIF. 2020. COVID-19. DA03

Xung đột lợi ích

Các tác giả tuyên bố rằng nghiên cứu được thực hiện trong trường hợp không có bất kỳ mối quan hệ thương mại hoặc tài chính nào có thể được hiểu là xung đột lợi ích tiềm tàng

Người giới thiệu

1. Ghebreyesus TA. Hội nghị an ninh Munich. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //www. ai. int/dg/speeches/detail/munich-security-conference (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)

Google học giả

2. Hao K, Basu T. Virus corona là “Dịch bệnh thông tin” trên mạng xã hội thực sự đầu tiên. Đánh giá công nghệ MIT (2020)

3. Hội nghị Sơ kết Công tác thông tin, tuyên truyền phòng, chống dịch COVID-19. Bộ Y tế (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //moh. chính phủ. vn/tin-noi-bat/-/asset_publisher/3Yst7YhbkA5j/content/hoi-nghi-so-ket-so-ket-cong-tac-thong-tin-tuyen-truyen-ve-phong-chong-dich-covid-

4. Trọng D. Hơn 654 người bị xử lý vì đăng thông tin sai lệch về COVID-19. Tuổi Trẻ. (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //tuoitre. vn/hon-654-nguoi-bi-xu-ly-vi-dang-tin-that-thiet-ve-covid-19-20200315095026411. ht (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)

5. Hồng C. Tin Giả Tung Hoành Giữa Tâm Dịch COVID-19. Công An Nhân Dân Việt Nam (2020). Có sẵn trực tuyến tại. http. // nến. com. vn/Van-de-hom-nay-thoi-su/Virus-tin-gia-tren-khong-gian-mang-Tin-gia-hoanh-hanh-giua-tam-dich-COVID-19-583683/ (truy cập

6. Tiến X. Khẩu trang y tế tại Đà Nẵng khan hiếm sau các ca nghi nhiễm COVID-19 trong năm 2020. VTCNews. (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //vtc. vn/khau-trang-y-te-o-da-nang-khan-hiem-sau-ca-nghi-nhiem-covid-19-ar559550. html (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)

7. Ngọc K. Bệnh viện thiếu khẩu trang, bác sĩ tự may. Báo 24H. (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //www. 24h. com. vn/tin-tuc-trong-ngay/cac-benh-vien-thieu-khau-trang-bac-si-tu-may-c46a1123923. html (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)

8. linh T. Bê bối dữ liệu thuốc sốt rét điều trị Covid-19. VNExpress. (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //vnexpress. net/be-boi-du-lieu-thuoc-sot-ret-dieu-tri-covid-19-4113347. html (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)

9. Nhập viện vì nghe “mạng xã hội” uống thuốc sốt rét chống Covid-19. Đài PTTH Hòa Bình (2020). Có sẵn trực tuyến tại. http. //hoabinhtv. vn/suc-khoe-doi-song/nhap-vien-vi-nghe-mang-xa-hoi-uong-thuoc-sot-ret-chong-covid-19 (truy cập ngày 31/07/2020)

10. Phòng chống dịch Covid-19 vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Dân tộc và Phát triển. (2020). Có sẵn trực tuyến tại. https. //baodantoc. vn/phong-chong-dich-covid-19-o-vung-dtts-va-mien-nui-lan-toa-nhung-nghia-tinh-1587607445891. htm (truy cập ngày 23 tháng 4 năm 2020)

11. Luật An Ninh Mạng. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2018). Có sẵn trực tuyến tại. https. //thuvienphapluat. vn/van-ban/cong-nghe-thong-tin/Luat-an-ninh-mang-2018-351416. aspx?fbclid=IwAR0mb9qn3e (truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2020)