Chế đọ quân chủ là gì

Sau một chu kỳ chiến tranh, thường xảy ra việc thành lập một nhà nước mới với một chế độ chính trị mới, trong đó có hình thức quân chủ lập hiến. Nhưng quân chủ lập hiến là gì? Quốc gia nào thực hành chế độ quân chủ lập hiến? Hãy cùng Limosa tìm hiểu trong bài viết này nhé!

MỤC LỤC

1. Chế độ quân chủ là gì ?

Chế độ quân chủ là một hình thức chính thể của các nhà nước, có nguồn gốc từ thời kỳ chủ nô, phong kiến và tư sản. Nó xác định cách tổ chức, phương thức quản lý và sắp xếp các cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước, cũng như mối quan hệ giữa các cơ quan đó. Chế độ quân chủ thường có đặc điểm quyền lực tối cao của nhà nước tập trung hoàn toàn hoặc một phần vào tay một cá nhân đứng đầu nhà nước, thường được kế thừa theo nguyên tắc cha truyền con nối.

Chế độ quân chủ có thể được chia thành hai loại chính, đó là chế độ quân chủ tuyệt đối (hoặc chuyên chế) và chế độ quân chủ hạn chế. Trong chế độ quân chủ tuyệt đối, người đứng đầu nhà nước (thường là vua) có quyền lực tối cao, không bị hạn chế, và giữ quyền quyết định cuối cùng trong mọi vấn đề. Trong chế độ quân chủ hạn chế, vua chỉ nắm một phần quyền lực tối cao, vì còn có các cơ quan quyền lực nhà nước (như nghị viện) trong nhà nước để kiểm soát quyền lực của vua.

Trong lịch sử, chế độ quân chủ tuyệt đối thường xuất hiện trong các xã hội phương Đông và các quốc gia phương Đông (như Trung Quốc cổ đại, Ai Cập, Babilon, Ba Tư…). Còn chế độ quân chủ cộng hoà đã xuất hiện ở Aten vào thế kỷ 5-6 trước Công nguyên, trong đó cơ quan quyền lực nhà nước được bầu ra và hoạt động theo nhiệm kỳ. Chế độ quân chủ phong kiến phát triển qua hai giai đoạn đặc trưng: chế độ quân chủ phân quyền cát cứ và chế độ quân chủ trung ương tập quyền. Trong chế độ quân chủ phân quyền cát cứ, các lãnh chúa đô thị độc lập và không bị phụ thuộc vào nhau, mỗi lãnh chúa kiểm soát riêng vùng lãnh thổ của mình và cùng nhau kiểm soát chính quyền nhà nước. Trong chế độ quân chủ trung ương tập quyền, quyền lực nhà nước tập trung ở trung ương và được kiểm soát dưới sự chỉ đạo của vua, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế và thương mại, đồng thời củng cố lợi ích của tầng lớp quý tộc và vua chúa.

“Chế độ chính trị mà ở đó tất cả quyền lực nhà nước tập trung trong tay một người lên ngôi theo thừa kế gọi là vua, hoàng đế hay quốc vương. – Quân chủ tuyệt đối, quân chủ chuyên chế: quyền lực của vua không bị bất kì một hạn chế nào. Bên cạnh vua, có các quan là tư vấn, là người thừa hành; vua quyết định tất cả và không chịu trách nhiệm về bất kì việc gì và với ai (như ở các nước phương Đông và các nước phương Tây thời kì phong kiến trung ương tập quyền).

2. Chế độ quân chủ lập hiến là gì ?

Chế độ quân chủ lập hiến là chế độ chính trị trong đó quyền lực của nhà vua (hoàng đế, nữ hoàng, quốc vương…) bị quyền lập pháp của nghị viện hạn chế bằng hiến pháp.

Ở các nước theo chế độ quân chủ lập hiến, quyền lực của nhà vua mang tính hình thức, nghi lễ; vua với tư cách là người đứng đầu nhà nước, là biểu tượng của dân tộc, còn quyền lập pháp được giao cho nghị viện, quyền hành pháp được giao cho chính phủ, quyền tư pháp giao cho toà án.

Chế độ quân chủ lập hiến là hình thức nhà nước tư sản đặc thù, có tính lịch sử, truyền thống đối với một số nhà nước tư sản. Hiện nay trên thế giới còn ˆ khá nhiều nước duy trì chế độ quân chủ lập hiến, trong đó có cả những nước tư bản phát triển như Anh, Hà Lan, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Thái Lan…

Chế độ quân chủ lập hiến là một hình thức chính phủ trong đó quân chủ – thường là vua hoặc nữ hoàng – đóng vai trò là nguyên thủ quốc gia theo các tiêu chuẩn của hiến pháp thành văn hoặc bất thành văn. Trong chế độ quân chủ lập hiến, quyền lực chính trị được chia sẻ giữa quân chủ và một chính phủ được tổ chức hợp hiến như nghị viện . Chế độ quân chủ lập hiến đối lập với chế độ quân chủ tuyệt đối, trong đó quân chủ nắm mọi quyền lực đối với chính phủ và nhân dân. Cùng với Vương quốc Anh , một số ví dụ về chế độ quân chủ lập hiến hiện đại bao gồm Canada, Thụy Điển và Nhật Bản.

3. Phân phối chế độ quân chủ lập hiến

Tương tự như cách thức mà quyền hạn và nhiệm vụ của tổng thống Hoa Kỳ được mô tả trong Hiến pháp Hoa Kỳ , quyền hạn của quốc vương, với tư cách là nguyên thủ quốc gia, được liệt kê trong hiến pháp của một chế độ quân chủ lập hiến.

Trong hầu hết các chế độ quân chủ lập hiến, quyền lực chính trị của các quốc vương, nếu có, là rất hạn chế và nhiệm vụ của họ chủ yếu là nghi lễ. Thay vào đó, quyền lực thực sự của chính phủ được thực hiện bởi quốc hội hoặc cơ quan lập pháp tương tự do thủ tướng giám sát. Trong khi quốc vương có thể được công nhận là nguyên thủ quốc gia “mang tính biểu tượng” và chính phủ về mặt kỹ thuật có thể hoạt động dưới danh nghĩa nữ hoàng hoặc vua, thủ tướng thực sự điều hành đất nước. Thật vậy, người ta đã nói rằng quân chủ của một chế độ quân chủ lập hiến là, “Một vị vua trị vì nhưng không cai trị.”

Là sự thỏa hiệp giữa việc đặt niềm tin mù quáng vào dòng dõi vua và hoàng hậu, những người được thừa kế quyền lực của họ và niềm tin vào sự khôn ngoan chính trị của những người bị cai trị, các chế độ quân chủ lập hiến hiện đại thường là sự pha trộn giữa chế độ quân chủ và dân chủ đại diện .

Bên cạnh vai trò là biểu tượng sống động của sự thống nhất, niềm tự hào và truyền thống dân tộc, quân chủ lập hiến – tùy thuộc vào hiến pháp – có thể có quyền giải tán chính phủ nghị viện hiện tại hoặc đồng ý của hoàng gia đối với các hành động của quốc hội. Sử dụng hiến pháp của Anh làm ví dụ, nhà khoa học chính trị người Anh Walter Bagehot đã liệt kê ba quyền chính trị chính dành cho một quân chủ lập hiến: “quyền được tham vấn, quyền khuyến khích và quyền cảnh báo”.

Trên đây là toàn bộ nội dung về Quân chủ lập hiến là gì mà Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa muốn mang đến cho bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu, nếu có bất kỳ sai sót nào, hãy góp ý ngay qua HOTLINE 1900 2276 để chúng tôi có thể chỉnh sửa kịp thời!

Chế độ quân chủ nghĩa là gì?

Chế độ quân chủ là Một hình thức chính thể, trong đó vua là người chủ quyền lực, tất cả quyền lực trong nước thuộc về nhà vua. Có các hình thức quân chủ tuyệt đối và quân chủ hạn chế.

Quân chủ chuyên chế là gì lớp 8?

Quân chủ chuyên chế, chế độ quân chủ tuyệt đối, là chính thể mà quân chủ nắm thực quyền. Hiến pháp không tồn tại hoặc không hề có tác dụng trong chế độ này. Chế độ quân chủ chuyên chế đã có mặt từ thời cổ đại và phát triển mạnh tại các quốc gia phong kiến phương Đông.

Quân chủ chuyên chế ai đứng đầu?

Quân chủ chuyên chế thường tổn tại trong các nhà nước chủ nô, phong kiến, đứng đầu là một hoàng đế như Tần Thuỷ Hoàng dù lãnh thổ Trung Quốc lúc bấy giờ đã rất bao la vẫn được chia thành quận, huyện do một quan thư do triều đình bổ dụng, cả nước thành một đế quốc trung ương tập quyền hoặc đại đế.

Nhà nước quân chủ hạn chế là gì?

Chế độ quân chủ là hình thức nhà nước trong đó nhà vua là người nắm giữ quyền lực, mọi quyền lực trong nước đều thuộc về nhà vua. Có chế độ quân chủ tuyệt đối và chế độ quân chủ hạn chế. Chế độ quân chủ hạn chế còn được gọi là chế độ quân chủ lập hiến.