Có lẽ nhiều người không còn xa lạ gì với lá mè ở các nhà hàng BBQ Hàn Quốc, một loại rau ăn kèm không thể thiếu bên cạnh kimchi đối với các món thịt nướng.
Một điều thú vị rằng, khi du nhập văn hóa ẩm thực Việt Nam, lá mè lại mang thêm một tên gọi khác là “lá tía tô Hàn Quốc“ vì vẻ ngoài rất giống với lá tía tô của Việt Nam với kích thước to bằng nửa bàn tay.
Vốn thuộc họ bạc hà, hương vị đặc biệt của lá mè lại là sự hòa quyện giữa húng quế và bạc hà một cách hài hòa nhất định. Khi kết hợp cùng đồ nướng sẽ cảm nhận rõ ràng vị ngọt nhẹ và hơi the, giúp tăng hương vị cho món nướng.
Một số người lầm tưởng giữa lá mè và lá tía tô Việt Nam bởi vẻ ngoài giống nhau và kích thước lá. Tuy nhiên, để phân biệt dễ nhất thì lá mè cả hai mặt lá đều có màu xanh, còn lá tía tô thì mặt dưới lại có màu tím.
Nếu là một tín đồ cuồng nhiệt của các món nướng Hàn Quốc, bạn sẽ không lạ gì với cách ăn độc đáo mà vô cùng ngon miệng. Thịt nướng cùng với tỏi và ớt cắt lát, thêm chút tương chấm gói gọn trong lá mè rồi cho tất cả vào miệng.
Không chỉ được sử dụng để cuốn thịt nướng, lá mè còn được dùng để làm kimchi lá mè (Kkaennipjjim: 깻잎찜), đây là một trong những loại banchan phổ biến nhất được phục vụ ở các nhà hàng Hàn Quốc.
Hiện nay, do nhu cầu sử dụng cao, lá mè đã được trồng tại Việt Nam. Sẽ không khó cho chúng ta nếu muốn tìm kiếm chúng với giá thị trường dao động tầm 100,000~140,000/1kg lá mè tùy nơi bán.
Một số món ăn chế biến với lá mè (lá vừng)
1. Kkaennip kimchi - Kimchi lá mè
Kimchi lá mè là một trong những loại banchan phổ biến nhất tại các nhà hàng. Hương vị thơm đặc trưng của lá mè khi muối cùng vị chua cay của các gia vị, đây là sẽ món ăn ngon khi kết hợp với bất kì loại thức ăn nào.
Nguyên liệu- 135gr lá mè
- 3 muỗng nước mắm
- 1 củ hành tây nhỏ cắt sợi
- 4 nhánh tỏi
- 2 cây hành lá
- 1 muỗng mật ong
- 1-2 muỗng ớt bột Hàn Quốc
- Mè rang
- Cà rốt cắt sợi
Cách làm
Bước 1: Lá mè rửa thật sạch từng lá, để ráo nước.
Bước 2: Trộn tất cả các nguyên liệu gia vị và rau củ trong tô nhỏ khuấy đều lên.
Bước 3: Lần lượt xếp một lá mè vào tô, phết một lớp sốt, rồi đến 1 lá mè, làm như vậy đến khi hết.
Vậy là món kimchi lá mè đã xong. Bạn có thể đựng trong hủ rồi bảo quản tủ lạnh. Thưởng thức cùng cơm và rắc một ít mè rang khi ăn nhé!
2. Kkaennip-jeon (Bánh kếp lá mè)
Trong này lễ Chosok (lễ Tạ Ơn) tại Hàn, mọi người thường làm các loại jeon khác nhau, và kkaennip-jeon là một trong số đó.
Lá mè được phủ với bột chiên rồi nhồi với thịt băm cùng các loại rau củ và gia vị, sau đó được phết qua lớp trứng rồi chiên. Mùi hương phảng phất của lá mè sẽ làm cho món ăn thêm thú vị.
Nguyên liệu
12 lá mè
Phần nhân
- 1/2 củ cà rốt nhỏ
- 2-3 cây nấm
- 1/4 củ hành tây
- 1/2 muỗng tỏi băm
- 300gr thịt bò băm
- 1 muỗng nước tương
- 1 muỗng dầu mè
- 1/4 cup bột chiên
- 3 quả trứng gà
Cách làm
Bước 1: Băm các loại rau củ gồm cà rốt, hành tây, nấm, rồi nêm với một ít muối và tiêu vừa đủ.
Bước 2: Lá mè rửa sạch với nước, để hơi ráo rồi phủ với bột chiên từng lá.
Bước 3: Cho phần nhân vào giữa lá mè đã phủ bột, sau đó gấp lá lại làm đôi, làm lần lượt từng lá.
Bước 4: Trứng đập vào một cái tô, đánh đều tay. Đun sôi chảo với dầu, sau đó nhúng lá mè dồn thịt qua lớp trứng rồi đem chiên mỗi mặt trong khoảng 2-3 phút.
Với những hướng dẫn đơn giản trên đây, Tèobokki chúc bạn làm được những món ăn ngon với lá mè để chiêu đãi gia đình và bạn bè.
Tèobokki
Rau củ
Gia vị
-
4 muỗng bột ớt Hàn
-
2 muỗng nước ép mơ
-
4 muỗng nước tương đậm đặc Hàn Quốc (진간장)
-
2 muỗng nước tương chuyên nêm canh (국간장)
-
1 muỗng tỏi băm nhuyễn
-
1 muỗng dầu mè
-
1 củ hành tây cắt nhỏ
-
3 cọng hành lá băm nhuyễn
-
Một ít ớt đỏ (tùy theo khẩu vị)
Sơ chế lá mè
-
Cắt bớt phần rễ của lá mè.
-
Rửa sạch với nước rồi để cho ráo nước.
Gia vị muối kim chi
-
Cho lần lượt bột ớt, nước ép mơ, nước tương đậm đặc, nước tương chuyên nêm canh, hành tây đã cắt, tỏi băm nhuyễn, ớt, hành băm nhuyễn, dầu mè vào chén.
-
Dùng muỗng trộn hỗn hợp cho đều.
Muối kim chi lá mè
-
Dùng muỗng phủ đều hỗn hợp gia vị lên lá mè.
-
Một lần phủ sử dụng hai lá mè rồi từ từ chất những lá mè chồng lên nhau để cho gia vị có thể dễ dàng thấm vào lá mè.
Bảo quản
-
Sau khi làm xong có thể ăn luôn (vì lá mè rất mỏng nên gia vị có thể ngấm nhanh) hoặc nếu bạn muốn dùng đậm vị hơn có thể cho vào hộp rồi để bảo quản ngăn mát tủ lạnh sau khoảng 1 ~ 2 ngày dùng sẽ ngon hơn.
Món lá vừng ngâm (깻잎 장아찌) là một trong những món ăn dân dã của người Hàn Quốc. Chúng ta dễ dàng có thể bắt gặp món ăn kèm này tại các quán ăn hay các cửa hàng bán thức ăn sẵn.
Đôi khi người Hàn cảm thấy nhạt miệng họ thường tìm đến thức ăn kèm như lá vừng ngâm. Vì khi ăn kèm cơm sẽ tạo vị đậm đà cùng mùi thơm của lá vừng khiến người ăn bớt “nhạt miệng”
Người nước ngoài khi mới đến Hàn Quốc đều rất “bỡ ngỡ” trước mùi vị của lá vừng (깻잎). Có một sự so sánh khá hài hước là khi người Việt Nam lần đầu ăn lá vừng sẽ có cảm giác y hệt như người Hàn ăn rau thơm của Việt Nam.
Lá vừng là loại nguyên liệu không được sử dụng phổ biến trong các món ăn Việt Nam nên sẽ có rất nhiều bạn nói chung và các cô dâu Việt nói riêng sẽ rất lúng túng trong việc chế biến món lá vừng ngâm.
Sau đây là công thức làm món lá vừng ngâm vô cùng đơn giản vị “chuẩn Hàn”, có thể ăn cả tháng mà không sợ “hỏng”. Để giúp bạn dễ hình dung hơn về lượng gia vị, đây là công thức dành cho gia đình 2 người ăn trong 2 tháng.
– Nguyên liệu: 10 bó lá vừng (khoảng 100 ~ 120 lá).
– Chuẩn bị gia vị:
- Nước xì dầu 200ml
- Nước nấu cá cơm (멸치) và tảo bẹ (다시다) 100ml
- Nước dấm 100ml
- Ba thìa đường
- Bảy nhánh tỏi thái lát (có thể chuẩn bị thêm ớt, hoặc bột ớt nếu muốn ăn cay)
Chú ý khi chuẩn bị gia vị:
- Cần chuẩn bị thêm 300ml nước + 4 con cá cơm (cỡ lớn) + 1 miếng tảo bẹ nhỏ kích cơ 3 × 5cm
- 1 muỗng canh = khoảng 8 thìa cơm = khoảng 60ml
- Có thể cho nước dấm hoặc không, tùy theo khẩu vị của bạn
- Nếu muốn ăn ngọt hơn thì có thể cho thêm 1 thìa đường
Tuy sẽ tốn khá nhiều thời gian nhưng chúng ta cần phải rửa thật kĩ từng lá vừng trước khi chế biến. Sau khi rửa sạch từng lá, nên để lá như hình dưới đây cho dóc hết nước.
Các bước thực hiện:
Chuẩn bị nước gia vị với 3 bước sau đây:
– Bước 1: Cho 4 con cá cơm và miếng tảo bẹ đã chuẩn bị sẵn vào 300ml nước nấu trong 10 phút. 10 phút sau, vớt cá cơm và tảo bẹ ra để lấy nước (đậy nắp vung vặn nhỏ lửa khi nấu để tránh cạn nước).
– Bước 2: Cho 200ml nước xì dầu và 100ml nước dấm vào nồi nước nấu cá cơm tảo bẹ.
Lý do nấu nước xì dầu là vì thời chưa có tủ lạnh, người ta đã nấu nước xì dầu sau đó khử trùng để thức ăn không bị mốc và ôi thiu bởi vi khuẩn. Bằng cách này, việc nấu nước xì dầu cũng là cách giúp món lá vừng ngâm có thể ăn trong nhiều ngày mà không bị bốc mùi.
Cách để bảo quản món lá vừng ngâm cũng như các món “ngâm (장아찌)” là cứ 1 tuần lại nấu lại với nước xì dầu một lần để tránh xuất hiện vi khuẩn có hại.
– Bước 3: Cho thêm đường, tỏi vào nồi nước đun mạnh lửa một lúc, sau đó để nguội. Nếu muốn ăn cay có thể thái ớt theo lát hoặc rắc chút bột ớt vào nồi gia vị. Đến đây, nước gia vị đã hoàn thành.
– Bước 4: Xếp từng lá vừng vào trong hộp bảo quản thức ăn và dùng thìa tra nước gia vị lên bề mặt lá. Hãy xếp lá theo xấp khoảng 10 lá để được đẹp mắt hơn khi bày lên mâm cơm.
– Bước 5: Sau khi xếp lá và tra gia vị, hãy đổ phần nước gia vị còn lại vào hộp đựng lá vừng. Để lá vừng được “ngâm” mình trong nước gia vị.
Để tránh lá vừng ở trên không được tẩm gia vị đều, bị nhạt vị hơn so với lá ở dưới, nên dùng một vật nặng chèn lên trên bề mặt lá giúp lá vừng thấm gia vị đều không bị quá mặn hoặc quá nhạt.
Sau 3 ngày có thể lấy ra ăn. Lúc mới đầu lá có màu xanh đậm, càng để lâu lá sẽ đổi thành màu vàng đến nâu thẫm.
Dù lá đổi màu, cũng đừng “hoảng hốt” nhé! Món lá vừng ngâm này không dễ bị ôi thiu như chúng ta nghĩ đâu. Chỉ cần lưu ý, cứ 1 tuần các bạn lấy ra nấu lại với nước xì dầu thì việc bảo quản từ 1 tháng đến 2 tháng sẽ không hề khó.
Lá vừng tuy có mùi vị đặc trưng nhưng là món ăn ưa thích của người Hàn Quốc, và được nhận xét rằng dễ ăn như “lá kim” (김) vậy. Cuộn lá vừng ngâm này khi ăn thịt nướng hoặc thịt luộc cũng vô cùng “hết sảy” đấy nhé!
XEM THÊM: