Hoàn cảnh sáng tác: Đồng chí (Chính Hữu), Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận), Bếp lửa (Bằng Việt), Ánh trăng (Nguyễn Duy), Con cò (Chế Lan Viên), Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải). Hoàn cảnh sáng tác: Đồng chí (Chính Hữu)
Bài thơ sáng tác vào mùa xuân năm 1948, thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Bài thơ được đánh giá là tiêu biểu của thơ ca kháng chiến giai đoạn 1946 – 1954, nó đã làm sang trọng một tâm hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu. TTTác
phẩmTác giảThời
gianThể loạiNội dungNghệ thuật1Đồng chí
(Là một trong những TP tiêu biểu nhất viết về người lính cách mạng của VH thời kì KC chống Pháp 1946-1954)Chính Hữu
(1926- Nhà thơ quân đội trưởng thành từ hai cuộc KC chống Pháp và chống Mỹ)1948
(Sau khi tác giả cùng đồng đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt Bắc-Thu Đông)Thơ tự do- Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của những người lính CM.-Chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ, cô đọng giàu sức biểu cảm2Bài thơ về tiểu đội xe không kính (được tặng giải nhất cuộc thi
Thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và được đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửaPhạm Tiến Duật
(1941-2008),
trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ các nhà thơ trẻ thời chống Mĩ cứu nước) 1969
(thời kì ác liệt của cuộc chiến tranh chống Mĩ)Thơ Tự do-Bài thơ khắc họa hình ảnh độc đáo: Những chiếc xe không kính.
- Qua đó khắc họa nổi bật hình ảnh những người lính lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn, nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng miền NamGiàu chất liệu hiên thực sinh động của cuộc sống chiến trường.
Ngôn ngữ, giọng điệu giàu tính khẩu ngữ, mang nét riêng, tự nhiên, khỏe khoắn.3.Đoàn thuyền đánh cá
In trong tập thơ “Trời mỗi ngày lại sáng” (1958Huy Cận
(1919-2005)
Là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại VN.1958
Trong chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ Quảng Ninh.Thất ngôn truyền thiênBài thơ khắc họa nhiều hình ảnh đẹp tráng lệ, thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc sống-Sáng tạo hình ảnh thơ bằng liên tưởng, tưởng tượng phong phú độc đáo.
-Âm hưởng khỏe khoắn, hào hùng, lạc
quan.4.Bếp lửa
In trong tập Hương cây - Bếp lửa (1968),
tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ.Bằng Việt
Sinh năm
1941 thuộc
thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ1963
Khi tác giả đang là sinh viên học ngành
luật ở Liên XôThất
ngôn
trường
thiênQua hồi tưởng và suy nghĩ của người cháu đã trưởng thành, bài thơ đã gợi lại những kỷ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu trân trọng và biết ơn của cháu đối với bà cũng là đối với gia đình , quê hương đất nước- Kết hơp giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự và bình luận.
- Hình ảnh thơ sáng tạo, giàu ý biểu tượng; bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà, làm điểm tựa khơi gợi mọi kỉ niệm, cảm xúc và suy nghĩ và bà và tình bà cháu5Khúc hát ru những em béNguyễn
Khoa Điềm1971Tám
tiếng hát ruTình yêu thương con gắn với tình yêu đất nước và ước vọng của người mẹ dân tộc Tà Ô trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.Giọng điệu thơ thiết tha, ngọt ngào, trìu mến
Bố cục đặc sắc: hai lời ru đan xen ở mỗi khổ thơ tạo nên một khúc hát ru trữ tình, sâu lắng6Ánh trăng Được tặng giải Acủa Hội Nhà Văn VN năm 1984Nguyễn Duy
Sinh năm 1948, gương mặt tiêu
biểu trong lớp nhà thơ trẻ thờikháng chiến chống Mỹ cứu nước1979
Tại TPHCM, 3 năm sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng thống nhất đất nướcNăm tiếngBài thơ là lời nhác nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước, bình dị, hiền hậu.
Từ đó, gợi nhắc người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ân nghiã thủy chung cùng quá khứ.Giọng điệu tâm tình, tự nhiên kết hợp giữa yếu tố trữ tình và tự sự.
hình ảnh giàu tính biểu cảm: trăng giàu ý nghĩa biểu tượng7Con cò
In trong tập “Hoa ngày thường – Chim báo bão” (1967)Chế Lan Viên
(1920-1989),là
một trong những tên
tuổi hàng đầu của nền thơ hiện đại VN thế kỷ XX1962Tự doTừ hình tượng con cò trong những lời hát ru, ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời mỗi con ngườiVận dụng sáng tạo hình ảnh và giọng điệu lời ru của ca dao, có những câu thơ đúc kết được những suy nghĩ sâu sắc.
Hình ảnh con cò mang ý nghĩa biểu tượng sâu
sắc.8Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải
(1930-1980)
là 1 trong những cây bút có công xây dựng nền văn học CM ở miền Nam từ những ngày đầu11/1980
Bài thơ được viết không bao lâu trước khi nhà thơ mấtNăm chữCảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước, thể hiện ước nguyện chân thành góp mùa xuân nhỏ của đời mình vào cuộc đời chungThể thơ năm chữ có nhạc điệu trong sáng, thiết tha, gắn với dân ca, hình ảnh đẹp giản dị, những so sánh, ẩn dụ sáng tạo.9Viếng lăng Bác
In trong tập “Như mây mùa xuân – 1978”Viễn Phương
Sinh 1928, là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam thời chống Mỹ cứu nước1976
Sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ kết thúc, đất nước thống nhất, lăng chủ tịch HCM vừa khánh thành, tác giả ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng BácTám chữLòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ đối với Bác Hồ trong một lần từ miền Nam ra viếng lăng bácGiọng điệu trang trọng và tha thiết: nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, hình ảnh cô đúc.10Sang thu
Tập thơ “ Từ chiến hào đến thành phố'' xuất bản năm 1991Hữu Thỉnh
Sinh năm 1942 là tổng thư ký Hội nhà văn VNSau 1975Năm chữBiến chuyển của thiên nhiên lúc giao mùa từ hạ sang thu qua sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ
Hình ảnh thiên nhiên được gợi tả bằng nhiều cảm giác tinh tế, nhạy cảm, ngôn ngữ chính xác, gợi cảm. 11Nói với con
Trong tập thơ Việt Nam (1945-1985)Y Phương
sinh năm 1948, người Tày, chủ tịch hội Văn học nghệ thuật tỉnh Cao BằngSau 1975Tự doBằng lời trò chuyện với con, bài thơ thể hiện sự gắn bo, niềm tự hào về quê hương và đạo lý sống của dân tộcCách nói giàu hình ảnh, vừa cụ thể, gợi cảm và có ý nghĩa sâu xa.
|
