Các hãng xe ô tô của Nga đang trên đường tìm lại hào quang của một thời và ưu thế lớn nhất của họ là kỹ thuật cao từ xưa đến nay. Tại Việt Nam, các hãng xe này lại có thêm niềm tin được đảm bảo từ quá khứ. Hãy cùng chờ xem!
Sáu tháng kể từ khi cuộc xung đột tại Ukraine bắt đầu, nhà sản xuất ô tô lớn nhất của Nga đang cảm thấy sức nóng từ các lệnh cấm vận của phương Tây mà Tổng thống Vladimir Putin gọi là "đòn tấn công chớp nhoáng" về kinh tế.
Avtovaz đã mở lại dây chuyền sản xuất xe hơi thương hiệu Lada vào mùa hè này sau khi ngừng hoạt động vào tháng 3 vì các lệnh cấm vận của phương Tây làm thiếu hụt nguồn cung và mất đi đối tác Pháp Renault.
Toàn cảnh nhà máy sản xuất ô tô Lada Izhevsk
reuters
Không có công nhân nào trong số 42.000 công nhân của họ bị chính thức cho nghỉ việc. Nhưng tại nhà máy ở thành phố công nghiệp Izhevsk, công nhân hầu hết đã phải tạm nghỉ việc, chỉ nhận 2/3 lương kể từ tháng 3.
Izhevsk vẫn chưa quay lại sản xuất ô tô, và Avtovaz hiện chỉ có kế hoạch tập trung sản xuất ở nhà máy chính ở Togliatti, cách đó gần 600 km.
Trong tháng 8, công nhân ở nhà máy Izhevsk được đề nghị nhận trợ cấp nghỉ việc một lần. Alexander Knyazev đã chấp nhận khoản tiền 3.400 USD (khoảng 80 triệu đồng) và ra đi vào tuần trước. Anh nói rằng đây là sự lựa chọn giữa "tồi tệ và khủng khiếp".
"Tất nhiên là có những nhà máy lớn khác (ở Izhevsk). Nhưng quá trình công tác của tôi tại Izhevsk - được tuyển dụng, rồi được tăng lương, và cứ thế. Nhưng bên ngoài thì chúng tôi không có bằng cấp gì hết. Nếu xin việc ở công ty khác, chẳng ai biết tôi là ai. Chúng tôi rồi sẽ mất tiền. Ngoài ra, mọi người sợ bị bỏ lại mà không có việc làm", anh Knyazev nói.
Trong khi thất nghiệp dường như tăng nhanh ở Nga, số liệu chính thức lại cho thấy tỉ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục là 3,9% vào tháng 6. Các dự báo mới nhất của chính phủ cũng cho thấy suy giảm kinh tế trong năm nay ít nghiêm trọng hơn so với lo ngại trước đó.
\n
Tuy nhiên, 236.000 công nhân Nga đã phải nghỉ việc tạm thời hoặc giảm giờ làm tính đến cuối tháng 7, theo giới chức nước này. Và 3 triệu người đã đăng ký thất nghiệp.
Ngành công nghiệp xe hơi, lâu nay được xem là một biểu tượng thành công của Nga và là một trong những ngành tuyển dụng lớn nhất tại nước này đã phải hứng chịu tổn thất lớn nhất.
Theo đánh giá của Reuters, các tên tuổi Volkswagen, Nissan, Hyundai Stellantis, Mitusubshi, Volvo và nhiều hãng xe hơi nước ngoài khác đã tạm dừng hoạt động của họ tại Nga và cho hơn 14.000 lao động nghỉ việc.
Theo số liệu của chính phủ, các công ty sản xuất ô tô tuyển dụng khoảng 400.000 người vào năm 2020 và khoảng 4 triệu lao động phụ thuộc gián tiếp vào ngành này. Doanh số bán hàng của Avtovaz đã giảm 63% trong 7 tháng đầu năm xuống còn 85.000 xe.
Công ty đã tìm cách thích nghi bằng cách tung ra một loạt các mẫu mã đơn giản bớt tính năng, sau khi các lệnh cấm vận của phương Tây cắt Nga khỏi nhiều chuỗi cung ứng toàn cầu và thị trường xuất khẩu.
Vào tháng 6, hãng đã sản xuất một chiếc Lada Granta phiên bản tối giản. Nó không có các tính năng phải phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu như điều khiển từ xa không cần chìa khóa hoặc điều hòa không khí.
Sau 3 năm xuất hiện không rẻ như mong đợi, xe Nga lại một lần nữa gây “nóng” thị trường ôtô Việt Nam bằng việc “đánh tiếng” thương hiệu Lada sắp vào Việt Nam, bán với giá rẻ nhất thị trường, chỉ từ 361 triệu đồng.
Tuy nhiên, dù được miễn thuế thì khả năng cạnh tranh của các thương hiệu ôtô Nga đến đâu so với ôtô Nhật, Hàn, Mỹ đã thông dụng ở Việt Nam?
Nhận diện 3 thương hiệu xe Nga: kẻ mạnh người yếu
So với 2 thương hiệu xe Nga đã từng hiện diện ở Việt Nam như UAZ, GAZ... thì chỉ có Lada dễ tạo được sự cạnh tranh so với các hãng xe lớn ở Việt Nam nhờ thiết kế cũng như công nghệ cập nhật thời cuộc.
Theo như một số nguồn tin, Lada nhập khẩu có gần đủ các phân khúc như Vesta Sport sedan cỡ B, Vesta sedan, Vesta Cross SW thuộc dòng wagon, Lada XRAY Cross thuộc dòng crossover.
Năm 2018, trong Top 10 xe bán chạy nhất nước Nga thì đã có 4 mẫu xe của Lada, trong đó mẫu Lada Vesta đứng đầu bảng với lượng tiêu thụ trên 100 ngàn chiếc. Đây cũng chính là mẫu xe đang được loan tin sẽ ra mắt Việt Nam vào tháng 6/2019 tới đây.
Nếu có giá 361 triệu cho Lada Vesta bản 1.6 MT, chiếc sedan cỡ B này thực sự là thách thức đối với Hyundai Accent, Toyota Vios, Honda City, Nissan Sunny khi phân hạng giá của phân khúc này đang tồn tại trên dưới 500 triệu đồng.
Trong khi đó, ở phân khúc SUV cỡ nhỏ, Lada Xray mới ra mắt từ năm 2016 với thiết kế dựa trên nền tảng khung gầm B0 của liên doanh Renault - Nissan, vốn áp dụng cho Nissan Juke, Nissan NV200. Chiếc xe này sẽ có bản số sàn khoảng 585 triệu đồng và bản số tự động 645 triệu đồng, dùng động cơ 2.0 lít và đều trang bị option đầy đủ. Lada Xray cạnh tranh trực tiếp với Hyundai Kona, Honda HR-V, Ford EcoSport.
Còn lại, UAZ và GAZ dường như yếu thế hơn khá nhiều so với các dòng xe đã có mặt tại Việt Nam.
Các đơn vị nhập khẩu xe cũng cho biết, dự kiến thời gian tới, thương hiệu UAZ cũng sẽ được nhập về hai mẫu Hunter và Patriot, giá rẻ hơn trước rất nhiều. Mẫu UAZ Hunter được báo giá 336 triệu đồng cho bản máy dầu và máy xăng là 356 triệu đồng. Hồi cuối năm 2016, nhà phân phối UAZ cũ là AutoK ra mắt Hunter máy xăng là 460 triệu đồng và sau này có thêm bản máy dầu giá 565 triệu đồng.
Xe UAZ chỉ có lựa chọn số sàn là một điểm yếu của hãng xe này, ngoài ra các trang bị tiện nghi, chất lượng hoàn thiện nội thất cũng có một khoảng cách lớn so với các hãng xe Nhật, Mỹ.
Có thể lấy ví dụ mẫu bán tải Pickup của UAZ ra đời từ năm 2008 đến nay nhưng gần như rất ít thay đổi. Chiếc xe này chỉ thuần chất bán tải ở đặc điểm dẫn động 2 cầu, treo sau kiểu nhíp lá, có cải tiến trang bị cài cầu điện nhưng độ chính xác kém.
Nếu như bán tải Nhật, Mỹ liên tục thay đổi thiết kế buồng lái theo xu hướng hiện đại kiểu sedan hay SUV thì UAZ Pickup lại trung thành kiểu đơn giản, thiếu vắng những tiện ích công nghệ như điều hòa tự động, kiểm soát hành trình cruise control, gập gương điện...
Riêng với GAZ, hãng xe có thế mạnh về xe tải, xe khách nhưng phân khúc này hiện đã được lấp đầy bởi các doanh nghiệp lắp ráp xe trong nước. Sau lần đem xe rầm rộ sang Việt Nam trưng bày tại triển lãm Autoexpo 2018, vẫn chưa có chiếc GAZ mới nào chính thức bày bán.
Vì vậy, nếu tạo được lợi thế về giá, GAZ tự tin sẽ có cơ hội hơn UAZ khi mảng xe thương mại tại Việt Nam đang tăng trưởng đều đặn và không có quá nhiều đối thủ.
Bỏ lỡ cơ hội vàng, xe Nga làm lại từ đầu
Thời điểm cuối năm 2016 khi xe UAZ bắt đầu nhập về Việt Nam, đại diện đơn vị phân phối AutoK khi ấy chia sẻ rằng phản hồi từ thị trường rất tốt.
“Bên cạnh khách hàng U50-60 yêu mến UAZ vì xe gắn bó nhiều kỷ niệm về tình hữu nghị Việt-Nga, thì lớp khách hàng mới mong chờ sử dụng dòng xe 2 cầu giá rẻ có tính năng vượt địa hình bền bỉ. Chúng tôi có những đơn đặt hàng chục xe Hunter, Pickup ở Phú Quốc, Đà Nẵng, Tây Nguyên”, vị đại diện AutoK chia sẻ.
Tuy nhiên, do không được miễn thuế ngay, kèm vướng mắc ở khâu nhập khẩu nên các khách hàng đợi xe “rơi rụng” dần. Sự quan tâm của thị trường cũng giảm nhanh chóng dẫn đến doanh nghiệp phải thanh lý xe tồn, dừng kinh doanh cuối 2018.
“Đã có những khách chia sẻ rằng không thể tìm mua đâu ra xe mới mui trần lại dẫn động 2 cầu như UAZ Hunter để phục vụ du lịch. Nếu giá xe phù hợp, thị trường sẽ đón nhận nhiều hơn”, anh Nguyễn Tuấn, cựu nhân viên bán xe UAZ nói.
Lỡ nhịp năm 2017 không thể phát triển thị trường, bước sang 2018, xe Nga càng khó khăn hơn khi xe lắp ráp trong nước đẩy mạnh tiêu thụ.
Cũng với tầm giá tiền đó, ba ông lớn Toyota, Hyundai, và Thaco tập trung tung ra thị trường sản phẩm có giá cạnh tranh. Hyundai Accent lắp ráp vào tháng 4/2018 rẻ nhất phân khúc sedan cỡ B, Kia Morning có thêm phiên bản số tự động giá 355 triệu đồng, các đại lý Toyota liên tục hạ giá Vios, Innova...
Nếu quay trở lại Việt Nam trong năm 2019 này, cả Lada và UAZ chỉ có thể cạnh tranh ở phân khúc giá rẻ (trên dưới 500 triệu đồng). Sẽ rất khó ở phân khúc giá cao hơn, bởi chỉ cần nhìn vào ví dụ Renault “tháo chạy” khỏi Việt Nam giai đoạn cuối 2017, dù có trong tay mẫu Duster lắp tại Nga, đã liên tục giảm giá còn 800 triệu đồng.
Anh Nguyễn Xuân Thành (Hà Nội), một người đam mê xe UAZ cảm thấy tiếc vì xe Nga chưa để lại dấu ấn gì ở Việt Nam sau 3 năm xuất hiện. Anh Thành nói: “Xe UAZ làm chuyên dụng thì khó xe nào bì được, nhưng giá phải rẻ hơn. Nhìn vào xe Trung Quốc với BAIC, Zotye lớn mạnh dần chỉ hai năm gần đây với chính sách giá và cải tiến mẫu mã mới thấy xe Nga đang thiếu nhà phân phối đủ tầm. Dù chính sách ưu đãi đã có”.
Với giá bán mới dự kiến tập trung ở phân khúc xe bình dân từ 300 đến 700 triệu đồng, là điểm mới đáng chú ý của xe Nga trong năm 2019. Tuy nhiên, đây cũng là phân khúc mà các hãng xe Nhật, Hàn đang chiếm lĩnh với hàng chục mẫu xe, trong đó có tới 6 mẫu nằm trong Top 10 xe bán chạy nhất 2018, như Toyota Vios, Hyundai Grand i10, Hyundai Accent, Honda City, Kia Morning, Kia Cerato.
Vì thế, con đường chinh phục người Việt của xe Nga phía trước còn khá dài và gần như phải làm lại từ đầu.
Thanh niên lái xe hơi buông vô lăng để chơi game trên smartphone Video ghi lại hình ảnh một hành động rất nguy hiểm, khi nam thanh niên buông tay lái để chơi game trên điện thoại di động, khi xe đang đi với tốc độ khá nhanh.Xe Land Rover mới được quảng cáo có thể ngăn được bệnh
Hãng xe Anh quốc cho biết các mẫu Jaguar Land Rover tương lai sẽ được trang bị công nghệ đặc biệt giúp ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh lây lan.