Vaccine abdala của cuba sản xuất theo công nghệ nào

Việt Nam phê chuẩn sử dụng đối với vắc xin Abdala

Theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế, vắc xin phòng Covid-19 Abdala sẽ được tiêm cho người từ 19 đến 65 tuổi. Chống chỉ định được đưa ra đối với người dưới 19 tuổi, người mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của vắc xin...

Người tiêm vắc xin sẽ nhận 3 liều, tiêm cách nhau 14 ngày. Các trường hợp cần thận trọng khi tiêm vắc xin Abdala bao gồm những người có bệnh nền mãn tính, người mắc bệnh tự miễn hoặc chuyển hóa nội tiết, tăng huyết áp, nhiễm trùng cấp tính. Phụ nữ có thai cần cân nhắc lợi ích của việc tiêm vắc xin Abdala trong thai kỳ so với rủi ro tiềm ẩn đối với thai phụ và thai nhi.

Abdala là vắc xin thứ 8 được Việt Nam phê duyệt khẩn cấp hôm 17-9 trong điều kiện cấp bách phòng, chống dịch Covid-19. Đây là loại vắc xin được các nhà khoa học Cuba phát triển và trực tiếp tiêm phòng cho đội ngũ nhân viên y tế nước này gồm 141.000 người từ tháng 3 vừa qua. Tới tháng 5-2021, chương trình vắc xin của Cuba đã được mở rộng cho tất cả người dân nước này. Đây là biện pháp cấp bách nhằm kiểm soát và giảm mức độ lây lan của các biến thể SARS-CoV-2đang lan rộng ra toàn thế giới, trong đó có Cuba.

Sau khi tiêm vắc xin Abdala, phản ứng thể nhẹchiếm 97% và không phải điều trị bằng thuốc. Các phản ứng như đau, đỏ cứng tại chỗ tiêm, nhức đầu, nhức toàn thân, buồn ngủ, tăng huyết áp, và mệt mỏi thường xuất hiện từ 24 đến 48 giờ sau khi tiêm. Rất ít biến chứng bất lợi; các phản ứng như buồn nôn, đau khớp xảy ra ít, chỉ khoảng 0,1%.

Hiệu quả tương đương các loại vắc xin tốt nhất

Vắc xin Abdala sử dụng phần hoạt chất protein tái tổ hợp vùng liên kết thụ thể virus tương tác với thụ thể ACE2 của người. Nói một cách dễ hiểu hơn, theo hãng ABC News của Australia, Adbala tiêm trực tiếp một phần nhỏ gai protein của virus vào cơ thể người để cơ thể tự sản xuất kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2, giúp cơ thể có khả năng bảo vệ khi bị virus thực sự xâm nhập. Cơ chế hoạt động của Abdala không giống với các loại vắc xin mRNA (vắc xin dạng “người đưa tin”) như Moderna, Pfizerhay các loại vắc xin vector như AstraZeneca. Các loại vắc xin này đều đưa một đoạn mã gene của virus vào cơ thể để kích thích sản sinh kháng thể.

Vắc xin Abdala cũng không đòi hỏi phải bảo quản ở nhiệt độ cực thấp, vốn là một khó khăn đối với các nước thiếu cơ sở hạ tầng lưu trữ vắc xin. Trong khi đó, Abdala cũng có hiệu quả phòng Covid-19 lên tới trên 90% như các loại vắc xin tốt nhất hiện nay và giúp giảm đáng kể khả năng lây nhiễm thông qua người đã tiêm, giảm tỷ lệ chuyển nặng và tử vong.

Năng lực sẵn có, phát triển nhanh chóng

Phân tích của các chuyên gia cho rằng, sở dĩ Cubanhanh chóng có được vắc xin phòng Covid-19 là do nước này vẫn thường xuyên đầu tư vào y tế và nghiên cứu khoa học trong nhiều thập niên trước đây. Theo ABC News,đầu năm 2020, ngay sau khi Chủ tịch Miguel Díaz-Canel đề nghị cả nước dồn mọi nguồn lực nghiên cứu vắc xin phòng Covid-19, toàn bộ ngành công nghệ sinh học Cuba đã vào cuộc. Kết quả là đã có 5 loại vắc xin được phát triển, trong đó 3 loại, gồm Abdala, Soberana 2 và Soberana Plus, đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp.

Tiến sĩ José Moya, đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Tổ chức Y tế liên Mỹ (PAHO) tại Cuba, cho rằng việc vắc xin Abdala đem lại hiệu quả phòng dịch trên 90% “là một tin tốt lành và đem lại sự lạc quan cho cả khu vực, nơi rõ ràng đang rất thiếu vắc xin”. Tiến sĩ Moya là người theo sát quá trình phát triển các loại vắc xin của Cuba.

Thực tế cũng cho thấy, Cuba là nước có kinh nghiệm hơn 30 năm nghiên cứu và sản xuất các loại vắc xin và hơn 80% vắc xin nước này đang sử dụng là do tự sản xuất. Trong đó, vắc xin viêm gan B và viêm màng não của Cuba hiện đang được sử dụng rộng rãi ở khu vực Mỹ Latinh và các quốc gia khác trên toàn thế giới với sự đảm bảo của WHO. Theo Tiến sĩ Moya, những kinh nghiệm của Cuba và uy tín của các loại vắc xin trước đây của nước này là sự một sự bảo đảm chắc chắn rằng vắc xin phòng Covid-19 Abdala là một trong những loại vắc xin tốt nhất trong khu vực.

Trong bài viết"Cuba announces its Abdala vaccine is 92.28% effective against Covid-19" (Cuba tuyên bố vắc xin Abdala có hiệu quả ngăn chặn Covid-19 đạt 92,28%), tờ El País của Tây Ban Nha cho biết Cuba dự kiến sẽ hoàn thành tiêm phòng Covid-19 cho 100% dân số vào cuối năm nay bằng chính các loại vắc xin do nước này tự phát triển và sản xuất.

HỮU DƯƠNG

Ngày 2/4, Tập đoàn Công nghệ sinh học và dược phẩm BioCubaFarma cho biết Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) thuộc tập đoàn này đã chính thức trao đổi với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để bắt đầu quy trình đánh giá vaccine Abdala ngừa COVID-19.

Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, BioCubaFarma nhấn mạnh rằng hồ sơ của vaccine Abdala do Cuba nghiên cứu và phát triển đã sẵn sàng để được các chuyên gia xem xét.

Tính đến thời điểm hiện tại, hơn 8 triệu người Cuba đã tiêm ngừa COVID-19 với vaccine Abdala. Vaccine ngừa COVID-19 của Cuba cũng đã được xuất khẩu sang Venezuela, Nicaragua, Iran, Mexico và Việt Nam.

Thông qua mạng xã hội Twitter, BioCubaFarma cũng thông báo Viện Vaccine Finlay và CIGB đang làm việc với Trung tâm Kiểm soát Nhà nước về Thuốc, Thiết bị và Vật tư Y tế của Cuba (CECMED) để sớm trình bày các kết quả nghiên cứu lâm sàng của hai ứng viên vaccine ngừa COVID-19 khác là Soberana 01 và Mambisa.

[Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới vinh danh các nhà khoa học Cuba]

Cuba được xem là "điểm sáng" về vaccine của Mỹ Latinh trong bối cảnh khu vực này hiện vẫn đang là tâm điểm của đại dịch COVID-19 trên toàn cầu. Đây là quốc gia Mỹ Latinh duy nhất tự sản xuất vaccine ngừa COVID-19.

Kể từ khi đại dịch bùng phát tại đảo quốc Caribê này hồi tháng 3/2020, Cuba đã phát triển 5 ứng cử viên vaccine, gồm Soberana 01, Soberana 02 và Soberana Plus của Viện Vaccine Finlay; và Abdala và Mambisa của CIGB.

Cuba đã hoàn thành tiêm chủng ngừa COVID-19 cho gần 90% dân số, bao gồm cả trẻ em từ 2 tuổi trở lên, với các loại vaccine nội địa, đồng thời triển khai tiêm mũi thứ 4 cho hơn 6,2 triệu người trên tổng số 11,2 triệu dân.

Cuba cũng được đánh giá là rất thành công trong việc chữa trị cho bệnh nhân mắc COVID-19, với tỷ lệ hơn 99% được chữa khỏi bệnh tính tới thời điểm hiện nay.

Vaccine ngừa COVID-19 của Cuba yêu cầu 3 mũi, tuy nhiên các loại vaccine protein này ổn định ở nhiệt độ 2-8 độ C nên không yêu cầu thêm chi phí cho thiết bị làm lạnh chuyên dụng.

Vì vậy, việc sử dụng vaccine này tại các nước thu nhập thấp sẽ dễ dàng hơn so với các loại vaccine mRNA cần được bảo quản ở tủ lạnh âm sâu.

Các nhà khoa học Cuba khẳng định các loại vaccine do nước này tự nghiên cứu và phát triển như Abdala, Soberana 02 và Soberana Plus cung cấp khả năng bảo vệ hơn 90% đối với COVID-19 có triệu chứng khi đối tượng đã tiêm ngừa đủ 3 liều theo đúng lộ trình.

Tuy nhiên, do Cuba vẫn chưa công bố kết quả thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn của mình trên các tạp chí đồng cấp, cũng như chưa nộp các tài liệu theo yêu cầu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để các loại vaccine nói trên được phê duyệt, một số chuyên gia y tế nước ngoài vẫn còn chờ đợi WHO quyết định.

Trong một phát biểu cuối năm 2021, Giám đốc Viện vaccine Finlay của Cuba (IFV), ông Vicente Vérez, từng khẳng định các tài liệu và dữ liệu cần thiết để chứng minh hiệu quả của các chế phẩm sinh học do Cuba sản xuất đã được chuẩn bị sẵn sàng và sẽ được chuyển giao tới WHO vào quý đầu tiên của năm nay.

Lý giải về việc chưa nộp các tài liệu nói trên, ông Vérez cho biết các tiêu chuẩn của WHO không chỉ đánh giá vaccine mà còn cả các cơ sở sản xuất, điều này đã khiến Cuba phải lùi bước.

Các tiêu chuẩn chất lượng để sản xuất vaccine đối với WHO là tiêu chuẩn của "thế giới thứ nhất" và rất phức tạp để đạt được ở một nước nghèo, và Cuba đã phải nỗ lực rất nhiều để đạt được tiến bộ trong quá trình sản xuất, đáp ứng các yêu cầu của WHO./. 

(TTXVN/Vietnam+)