Sốt rét là căn bệnh phổ biến ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm có gần 290 triệu người mắc bệnh sốt rét và hơn 400.000 người chết vì căn bệnh này. Vậy bệnh sốt rét là gì, triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị căn bệnh này như thế nào? Dưới đây, Hoàn Mỹ sẽ giải đáp chi tiết cho bạn! Show
\>> Xem thêm:
Sốt rét là căn bệnh do ký sinh trùng Plasmodium gây ra. Đây là căn bệnh truyền nhiễm, có khả năng lây từ người này sang người khác qua vết cắn của muỗi bị nhiễm bệnh. Mọi người đều có khả năng nhiễm bệnh sốt rét, thậm chí có thể nhiễm cùng lúc hai đến ba loại ký sinh trùng gây bệnh. Bên cạnh đó, khả năng miễn dịch với sốt rét không đầy đủ, do đó có thể bị tái nhiễm ngay. Đặc biệt, bệnh sốt rét ở trẻ em gây tổn thương não và mất máu. Những trẻ sống sót do sốt rét thể não có nguy cơ bị suy giảm nhận thức, rối loạn thần kinh. \>>> Xem thêm: Bệnh quai bị: Triệu chứng & Cách chữa bệnh nhanh nhất Phân loại bệnh sốt rétBệnh sốt rét được chia thành hai dạng sau: Bệnh sốt rét thông thườngBệnh sốt rét thông thường sẽ xuất hiện những triệu chứng ban đầu của bệnh và thường không nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra, tùy vào loại ký sinh trùng mà chu kỳ của cơn sốt sẽ khác nhau. Ví dụ, sốt rét do ký sinh trùng Plasmodium vivax gây ra thì thường sốt cách ngày. Nếu sốt rét do Plasmodium falciparum gây ra thì cơn sốt thường nặng, người bệnh sốt thường ngày và có thể bị sốt rét ác tính. Sốt do Plasmodium malariae và Plasmodium ovale gây ra thì cơn sốt có thể cách 3 ngày mới bị 1 lần. Tóm lại, sốt rét thông thường gồm có 3 dạng:
Giai đoạn rét run: Người bệnh rét run toàn thân, nổi da gà, môi tái, mắt quầng kéo dài khoảng 30 phút – 2 giờ. Giai đoạn sốt nóng: Khi cơn rét run bắt đầu giảm, nhiệt độ cơ thể người bệnh nóng dần (có thể lên tới 40 độ C). Người bệnh thở gấp, đau đầu, đau tức vùng gan kèm khát nước, da khô, mặt đỏ ửng. Triệu chứng kéo dài 1 – 3 giờ. Giai đoạn vã mồ hôi: Thân nhiệt người bệnh giảm nhanh, mạch trở lại bình thường, bắt đầu vã mồ hôi, đỡ nhức đầu nhưng không ngừng khát nước.
Trường hợp người bệnh mang thể ký sinh trùng lạnh thì kết quả xét nghiệm máu có ký sinh trùng sốt rét nhưng người bệnh không bị sốt và vẫn sinh hoạt bình thường. \>>> Xem thêm: Sốt phát ban: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả Bệnh sốt rét ác tínhBệnh sốt rét ác tính là khi xuất hiện các biến chứng như hôn mê, rối loạn ý thức, rối loạn thần kinh, đôi khi co giật… Bệnh này thường nặng và có nhiều thể khác nhau.
Triệu chứng của sốt rétTùy vào loại ký sinh trùng truyền bệnh mà người bệnh sẽ xuất hiện các dấu hiệu sốt rét thông thường hoặc ác tính. Người bị sốt rét có những dấu hiệu như đau đầu, ho, mệt mỏi, tiêu chảy, đau cơ, sốt, ớn lạnh, thở nhanh thường là dấu hiệu của sốt rét thông thường và không nguy hiểm đến tính mạng. Một số trường hợp, người bệnh bị suy nhược, thiếu máu, phình to lách, người xanh xao… Nếu sốt điển hình, người bệnh sẽ trải qua giai đoạn rét run – sốt – vã mồ hôi. Trong khi đó, sốt rét ác tính chủ yếu do Plasmodium falciparum gây ra và có độ nguy hiểm cao. Bệnh khiến người bệnh mê sảng, nói nhảm, tiêu chảy, sốt cao liên tục, đau đầu dữ dội, da xanh, thiếu máu, xuất huyết, co giật toàn thân, suy thận… Nếu không điều trị kịp thời có nguy cơ dẫn đến tử vong rất cao. Người bị bệnh thường có dấu hiệu như đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh (Nguồn: Internet)Nguyên nhân gây bệnhTác nhân gây ra bệnh sốt rét ở người thuộc chi Plasmodium. Chúng có 5 loài: Plasmodium falciparum, Plasmodium ovale, Plasmodium malariae, Plasmodium knowlesi và Plasmodium vivax. Trong đó, P.falciparum và P.vivax là hai loại nguy hiểm nhất. P.ovale và P.malariae cũng gây bệnh nhưng khả năng gây tử vong ít hơn. Riêng P.knowlesi gây sốt rét ở loài khỉ nhưng cũng có thể gây bệnh nặng ở người. Ký sinh trùng sốt rét chỉ tồn tại trong cơ thể muỗi truyền bệnh và máu người. Muỗi Anopheles là trung gian truyền bệnh chính. Có 422 loài Anopheles, 70 loài trong số đó có khả năng truyền bệnh và 40 loài là muỗi truyền bệnh chính. Ở Việt Nam có 15 loài Anopheles truyền bệnh, trong đó Anopheles minimus, Anopheles epiroticus và Anopheles dirus là 3 loài truyền bệnh chính. Sau khi muỗi truyền bệnh đốt và hút máu người bệnh có giao bào, giao bào cái và đực sẽ kết hợp trong dạ dày muỗi tạo thành noãn. Noãn đi vào và tạo thành kén ở mặt ngoài dạ dày. Đây là nơi ký sinh trùng phát triển tạo thành thoa trùng. Khi kén vỡ sẽ giải phóng hàng ngàn ký sinh trùng non. Chúng tập trung trong tuyến nước bọt của muỗi. Sau 10 ngày, ở nhiệt độ môi trường từ 20-300C, ký sinh trùng hoàn thành chu kỳ phát triển trong cơ thể muỗi và có thể truyền bệnh đến khi muỗi chết. Ở nhiệt độ này, muỗi có thể sống được 4 tuần. Con người là ổ chứa duy nhất của ký sinh trùng gây sốt rét. Máu dự trữ nhiễm ký sinh trùng sốt rét có thể truyền bệnh trong vòng ít nhất 1 tháng. \>>> Xem thêm: Sốt xuất huyết: Triệu chứng và cách điều trị tại nhà Muỗi Anopheles là trung gian chính truyền bệnh (Nguồn: Internet)4 đường lây truyền bệnh sốt rétKý sinh trùng gây ra bệnh không thể tồn tại ở môi trường bên ngoài. Do đó, bệnh có thể lây truyền qua đường máu với 4 phương thức:
Đối với bệnh có nguy cơ bị sốt rétĐối tượng có nguy cơ mắc bệnh sốt rét bào gồm:
Biến chứng nguy hiểm của bệnhTổ chức Y tế thế giới – WHO cho biết số ca tử vong do sốt rét ở châu Phi chiếm khoảng 94%. Đối với những nơi có điều kiện kinh tế phát triển hơn, căn bệnh này có thể để lại những biến chứng nguy hiểm như:
Chẩn đoán bệnh sốt rétTrong một số trường hợp, người mắc bệnh có biểu hiện giống với bệnh cảm cúm, thương hàn, sốt xuất huyết Dengue độ I, nhiễm trùng máu, áp xe gan… Do đó, việc xét nghiệm máu sẽ giúp người bệnh chẩn đoán chính xác nhất tình trạng sức khỏe. Các phương pháp xét nghiệm đó là:
Cách điều trị bệnh sốt rétBệnh nặng có thể khiến sức khỏe xuống dốc nhanh và gây tử vong chỉ trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, nếu người bệnh điều trị đúng cách sẽ giúp hồi phục tốt, điều kiện là chẩn đoán sớm và điều trị sớm. Cụ thể như sau: Điều trị bệnh sốt rét thông thường
Cách phòng tránh bệnh
Trên đây, bài viết đã giải đáp về vấn đề sốt rét là gì cũng như làm rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị khi mắc căn bệnh này. Hy vọng, thông tin trên hữu ích cho bạn trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, đặc biệt là khi mùa mưa sắp đến. Để cập nhật thêm các kiến thức về sức khỏe, mời bạn truy cập Tin tức y tế. Nếu có nhu cầu cần giải đáp thắc mắc về vấn đề sức khỏe, bạn có thể liên hệ qua HOTLINE để được tư vấn miễn phí hoặc truy cập TẠI ĐÂY để đặt lịch hẹn trực tiếp với đội ngũ bác sĩ tại Hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ trên toàn quốc. \>>> Xem thêm:
*Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ. Tác nhân gây ra bệnh sốt rét là gì khoa học lớp 5?Sốt rét là bệnh nhiễm trùng do các loài Plasmodium gây ra. Các triệu chứng và dấu hiệu bao gồm sốt (có thể theo chu kỳ), ớn lạnh, gay gắt, đổ mồ hôi, tiêu chảy, đau bụng, suy hô hấp, lú lẫn, co giật, thiếu máu tán huyết, lách to và các bất thường về thận. Tác nhân gây ra bệnh sốt rét là ai?Tổng quan bệnh Sốt rét Bệnh gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium, lây truyền từ người này sang người khác khi những người này bị muỗi đốt. Bệnh phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới của châu Mỹ, châu Á và châu Phi. Bệnh sốt rét có tác hại gì?Tác hại của bệnh Sốt rét - Gây thiếu máu: Do ký sinh trùng vào trong máu phá vỡ hàng loạt hồng cầu, dẫn đến thiếu máu, da xanh, môi thâm, mệt mỏi, gầy yếu. - Gan to, lách to. - Trẻ em bị mắc bệnh Sốt rét cơ thể còi cọc chậm lớn, kém thông minh. Còn gì gây ra bệnh sốt rét?Như đã đề cập, người bị sốt rét do trong cơ thể xuất hiện loại ký sinh trùng Plasmodium gây nên. Loại ký sinh trùng này gây truyền nhiễm ở người thông qua muỗi cái Anophen chích vào máu. Từ đó kí sinh trùng tìm đường vào tế bào gan của người nhiễm bệnh và sinh sôi. |