T giờ là gì

Vận tốc là một đại lượng vật lý vô cùng quan trọng và thông dụng. Vận tốc sẽ được xác định dựa trên quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian nhất định. Bài viết dưới đây, Studytienganh sẽ giới thiệu cho bạn những công thức tính vận tốc cực kỳ chi tiết và chính xác. 

1. Công thức tính vận tốc, quãng đường, thời gian chuyển động đều

Dưới đây là công thức tính vận tốc quãng đường thời gian trong chuyển động đều chính xác nhất. Trong chuyển động thẳng đều, công thức tính vận tốc sẽ là:

Trong đó ta hiểu rằng:

• v là viết tắt của vận tốc

• s là viết tắt của quãng đường đi được

• t là quãng thời gian vật di chuyển

Các công thức tính vận tốc

Áp dụng từ công thức tính vận tốc đã cho chúng ta có thể dễ dàng tính được 2 đại lượng còn lại quãng đường và thời gian. Trường hợp khác, khi biết được vận tốc, thời gian ta sẽ có công thức tính quãng đường:

Còn trường hợp khi biết được vận tốc, quãng đường ta có công thức tính thời gian như sau:

2. Vận tốc trung bình có công thức tính như thế nào?

Vận tốc trung bình trong một khoảng thời gian nhất định là thương số giữa quãng đường vật di chuyển và khoảng thời gian đang xét.

Công thức:

Trong đó: 

• S: quãng được đi được
• t: là kí hiệu thời gian để vật đi hết quãng đường.

3. Tìm hiểu công thức tính vận tốc tức thời

Vận tốc tức thời là tốc độ của một vật theo một hướng xác định. Trong các trường hợp, nếu muốn tìm vận tốc chúng ta sẽ dùng phương trình: 

Trong đó v là vận tốc, s là đại diện cho tổng quãng đường dịch chuyển của vật từ vị trí ban đầu, thời gian để vật đi hết quãng đường đó được kí hiệu là t. Bằng các phép tính và dựa theo dạng toán, chúng ta có thể tính được vận tốc của vật tại thời điểm bất kì trên quãng đường. Đó là vận tốc tức thời và vận tốc ấy được định nghĩa bởi phương trình:

 hay nói cách khác, đó là đạo hàm của phương trình tính vận tốc trung bình.

4. Công thức tính vận tốc cực đại

Vận tốc cực đại là một dạng toán khá thông dụng, thường gặp trong hầu hết bài tập lý. Thế nhưng bạn đã biết cách áp dụng nó chưa? Hãy chú ý công thức này:

Công thức tính vận tốc tức thời

5. Tìm hiểu công thức tính vận tốc truyền âm

Vận tốc truyền âm là một đại lượng đặc trưng cho tốc độ lan truyền âm với tốc độ nhanh hay chậm. Lưu ý, vận tốc truyền âm trong các môi trường khác nhau sẽ khác nhau.

Khi biết quãng đường đã đi được trong khoảng thời gian t khi âm truyền trong một môi trường xác định. Bạn có thể xác định vận tốc truyền âm trong môi trường đó bằng công thức dưới đây: 

- Trong công thức đó:

• S là đại lượng đặc trưng cho quãng đường truyền âm, có đơn vị mét (m);
• t là đại diện thời gian truyền âm, có đơn vị giây (s);
• v là đại diện cho vận tốc truyền âm, có đơn vị là mét trên giây (m/s).

6. Bài tập vận tốc có lời giải

Tìm hiểu về khái niệm và các công thức tính vận tốc

Bài tập vận tốc: Một cô gái đi về nhà từ cơ quan, khoảng cách từ cơ quan đến nhà cô là 12km. Lúc đầu, cô gái di chuyển đều với vận tốc 30km/h. Sau đó, do đường khó đi nên vận tốc của xe luôn thay đổi, lúc thì 23km/h, lúc thì 27km/h....Khi về gần đến nhà thì cô gái giảm tốc độ xuống còn 10km/h. Vì vậy, tổng tất cả thời gian cô gái ấy đã đi là 60 phút. Vận tốc trung bình của xe trên quãng đường là bao nhiêu:

- Đổi đơn vị: 60 phút = 1 giờ

- Vậy, vận tốc trung bình của cô gái ấy trên quãng đường là:

- v=S/t=12/1=12(km/h)

7. Một số câu trắc nghiệm về vận tốc

Câu hỏi 1: Dụng cụ dùng để xác định tốc độ nhanh chậm của chuyển động của một vật gọi là:

A. vôn kế      

B. nhiệt kế

C. tốc kế       

D. ampe kế

Câu hỏi 2: Độ lớn của vận tốc cung cấp cho chúng ta thông tin gì về chuyển động của vật?

A. Hướng chuyển động của vật.

B. Quỹ đạo của vật chuyển động.

C. Tốc độ của vật chuyển động.

D. Giải thích tại sao vật lại chuyển động được.

Câu hỏi 3: Chuyển động của phân tử hiđro ở 0 độ C có vận tốc là 1692 m/s, của vệ tinh nhân tạo của Trái Đất có vận tốc 28800 km/h. Hỏi chuyển động nào sẽ xảy ra nhanh hơn?

A. Chuyển động của phân tử hiđro.

B. Vệ tinh nhân tạo của Trái Đất.

C. Hai chuyển động bằng nhau.

D. Tất cả đều sai.

8. Lời kết

Hy vọng qua bài viết này, bạn có thể hiểu và biết cách sử dụng công thức tính vận tốc. Hãy theo dõi Studytienganh để có thể đón đọc thêm những kiến thức và thông tin thú vị.

Vậy đại lượng để nhận biết sự nhanh hay chậm của chuyển động là gì? đó chính là vận tốc. Bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết vận tốc là gì? công thức tính vận tốc và đơn vị của vận tốc được viết như thế nào?

I. Vận tốc là gì?

- Vận tốc là quãng đường đi trong một đơn vị thời gian

- Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.

II. Công thức tính vận tốc

- Vận tốc được tính theo công thức: 

- Trong đó:

 v: Vận tốc của vật.

 s: Quãng đường vật đi được

 t: Thời gian đi hết quãng đường

III. Đơn vị của vận tốc

- Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị của độ dài và đơn vị thời gian

- Đơn vị hợp pháp m/s; km/h

 1m/s = 3,6km/h; 1km/h = 0,28m/s.

- Độ lớn của vận tốc được đo bằng tốc kế

* Câu C5 trang 9 SGK Vật Lý 8: a) Vận tốc của một ô tô là 36 km/h, của một người đi xe đạp là 10,8 km/h của một tàu hỏa là 10 m/s. Điều đó cho biết gì?

b) Trong 3 chuyển động trên, chuyến động nào nhanh nhất, chậm nhất?

° Lời giải:

a) - Vận tốc của một ô tô là 36 km/h cho biết trong một giờ, ô tô đi được 36km.

- Vận tốc của một người đi xe đạp là 10,8 km/h cho biết trong một giờ, người đi xe đạp đi được 10,8km.

- Vận tốc cùa một xe lửa là 10m/s: trong một giây, xe lửa đi được 10m.

b) Để so sánh các chuyển động với nhau thì phải đối vận tốc của các chuyển động về cùng một đơn vị.

- Vận tốc ô tô là: v1 = 36 km/h = 36000m/3600s = 10 m/s

- Vận tốc của xe đạp là: v2 = 10,8 km/h = 10800m/3600s = 3 m/s

- Vận tốc của xe lửa là 10m/s.

→ Vậy chuyến động của xe lửa là nhanh nhất, người đi xe đạp là chậm nhất.

* Câu C6 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một đoàn tàu trong thời gian 1,5 giờ đi được quãng đường dài 81 km. Tính vận tốc của tàu ra km/h, m/s.

° Lời giải:

- Vận tốc của tàu tính ra km/h là: 

- Đổi s = 81(km) = 81000(m), t = 1,5 giờ = 1,5.3600 = 5400(s)

⇒ Vận tốc của tàu tính ra m/s là:

* Câu C7 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi xe đạp trong 40 phút với vận tốc là 12 km/h. Hỏi quãng đường đi được là bao nhiêu km?

° Lời giải:

- Ta có: 40 phút = 2/3 giờ

- Từ công thức tính vật tốc:

⇒ Quãng đường người đó đi được là:

- Đáp số: s = 8(km).

* Câu C8 trang 10 SGK Vật Lý 8: Một người đi bộ với vận tốc 4 km/h. Tìm khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc biết thời gian cần để người đó đi từ nhà đến nơi làm việc là 30 phút.

° Lời giải:

- Ta có: 30 phút = 0,5 giờ.

- Khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc bằng đúng quãng đường mà người đó đã đi trong 30 phút.

⇒ Quãng đường người đó phải đi là: s = v.t = 4.0,5 = 2 (km).

Như vậy, với bài này các em cần nhớ được công thức tính vận tốc là v = s/t từ đó có thể suy ra công thức tính quãng đường s = v.t và công thức tính thời gian t = s/v. Đồng thời các em cũng cần lưu ý đơn vị của vận tốc hợp pháp được tính là m/s hoặc km/h.

>> Có thể em quan tâm:

Ngoài ra, trong hàng hải, người ta còn dùng "nút" làm đơn vị đo vận tốc. Nút là vận tốc của một chuyển động mỗi giờ đi được 1 hải lý. Biết độ dài của 1 hải lý là 1,852km ta dễ dàng tính được nút ra km/h: 1 nút = 1,852 km/h = 0,514m/s.

Vận tốc của anh sáng là 300 000km/s (3.108m/s). Trong vũ trụ, khoảng cách giữa các thiên thể rất lớn, vì vậy trong thiên văn người ta hay biểu thị những khoảng cách đó bằng "năm ánh sáng. Năm ánh sáng là quãng đường ánh sáng truyền đi trong thời gian một năm.