So sánh IAS 37 với VAS 18: Các khoản dự phòng, tài sản, nợ tiềm tàng Giống nhau 1. Nguyên tắc ghi nhận 1.1 Các khoản dự phòng 1.1.1 Điều kiện ghi nhận Doanh nhiệp có nghĩa vụ nợ hiện tại (nghĩa vụ pháp lý hoặc nghĩa vun liên đới) do kết quả từ một sự kiên đã xảy ra. Sự giảm sút về những lợi ích kinh tế có thể xảy ra dẫn đến việc yêu cầu phải thanh toán nghĩa vụ nợ. Đưa ra được một ước tính đáng tin cậy về giá trị của nghĩ vụ nợ đó. 1.1.2 Nghĩa vụ nợ Rất ít trường hợp không thẻ chắc chắn được rằng liệu doing nghiệp có nghĩa vụ nợ hay không. Trong hầu hết các trường hợp đều có thể xác định rõ được rằng một sự kiện đã xảy ra có phát sinh một nghĩa vụ nợ hay không. 1.1.3 Sự kiện xảy ra Một sự kiện đã xảy ra làm phát sinh nghĩa vụ nợ hiện tại được gọi là một sự kiện rang buộc. BCTC chỉ lien quan đến tình trạng tài chính của doanh nghiệp tại thời điểm kết thúc kỳ báo cáo và không lien quan đến vấn đề tài chính có thể xảy ra trong tương lai. Chỉ những vụ nợ phát sinh từ những sự kiện đã xảy ra độc lập với các hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp mới được ghi nhận là các khoản dự phòng. Một khoản nợ phải trả thường lien quan đến một bên đối tác có quyền lợi đối với các khoản nợ đó. Một sự kiện không nhất thiết phát sinh nghĩa vụ ngya lập tức. 1.1.4 Sự giảm sút kinh tế có thể xảy ra Điều kiện ghi nhận một khoản nợ là phải là khoản nợ hiện tại và có khả năng làm giảm sút lợi ích kinh tế do việc thanh toán khoản nợ đó. Khi có nhiều nghĩa vụ nợ tương tự nhau thì khả năng giảm sút lợi ích kinh tế do việc thanh toán nợ được xác định bằng việc xem xét toàn bộ nhóm nghĩa vụ nói chung. 1.1.5 Ước tính đang tin cậy về nghĩa vụ nợ phải trả Việc sử dụng các ước tính là một ph ần quan trọng của việc lập BCTC và không làm mất đi độ tin cậy của nó. Trong các trường hợp không thể ước tính nghĩa vụ nợ một cách đáng tin cậy thì khoản nợ hiện tại không được ghi nhận, mà phải được trình bày theo khoản nợ tiềm àng theo quy định. 1.2 Nợ tiềm tàng Doanh nghiệp không được ghi nhận một khoản nợ tiềm tàng Khoản nợ tiềm tàng phải được trình bày theo quy định trừu khi xảy ra giảm sút lợi ích kinh tế. Khi doanh nghiệp chịu nghĩa vụ pháp lý chung hoặc riêng đối với một khoản nợ thì phần nghĩa vụ d ự tính thuộc về các chủ thể khác được xem như khoản nợ tiềm tàng Các khoản nợ tiềm tàng thường xảyra không theo dự tính nên phải được ước tính thường xuyên. 1.3 Tài sản tiềm tàng DN không được ghi nhận một tài sản tiềm tàng Tài sản tiềm tàng cần được công bố khi có khả năng thu được các lợi ích kinh tế. Tài sản tiềm tàng cần được đánh giá thường xuyên. 2. Xác định giá trị 2.1 Giá trị ước tính hợp lý Giá trị ghi nhận một khoản dự phòng phải là giá trị được ước tính hợp lý nhất về khoản tiền sẽ phải chi để thanh toán nghĩa vụ nợ hiện tại tại ngày kết thúc kỳ kế toán năm. GTƯT hợp lý nhất về khoản chi phí để thanh toán nghĩa vụ nợ hiện tại là giá trị mà doanh nghiệp sẽ phải thanh toán nghĩa vụ nợ hoặc chuyển nhượng cho bên thứ ba tại ngày kết thúc kỳ kế toán năm. Khi đánh giá từng nghĩa vụ một cách riêng rẽ, mỗi kết quả có nhiều khả năng xảy ra nhất sẽ là giá trị nợ phải trả ước tính hợp lý nhất. Khoản dự phòng phải được ghi nhận trước thuế 2.2 Rủi ro và các yếu tố không chắc chắn Rủi ro và các yếu tố không chắc chắn tồn tại xung quanh các sự kiện và các trường hợp phải được xem xét khi xác địng GTƯT hợp lý nhất cho một khoản dự phòng. Rủi ro thể hiện sự giảm sút kết quả. Việc thuyết minh yếu tố không chắc chắn đối với giá trị của khoản chi trả theo qui định 2.3 Giá trị hiện tại Nếu ảnh hưởng về giá trị thời gian của tiền là trọng yếu, thì giá trị của một khoản DP cần được xác định là giá trị hiện tại của khoản chi phí dự tính để thanh toasnnghixa vụ nợ. Phụ thuộc vào giá trị thời gian của tiền, các khoản dự phòng lien quan đến luồng tiền ra phát sinh ngay sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm 2.4 Các sự kiện xảy ra trong tương lai Những sự kiện xảy ra trong tương lai có thể: + Ảnh hưởng đến giá trị đã ước tính để thanh toán nghĩa vụ nợ thì phải được phản ánh vào giá trị củ khoản dự phòng khi có đủ dấu hiệu cho thấy các sự kiện đó sẽ xảy ra. + Rất quan trọng khi đánh giá các khoản dự phòng. 2.5 Thanh lý tài sản dự tính Lãi từ hoạt động thanh lý tài sản dự tính không được xét đến khi xác định giá trị của khoản dự phòng. DN phải ghi nhận các khoản lãi từ hoạt động thanh lý tài sản đã dự tính tại thời điểm quy định trong các Chuẩn mực kế toán lien quan. 2.6 Các khoản bồi hoàn Khi chi phí để thanh toán một khoản dự phòng dự tính được bên khác bồi hoàn thì khoản này chỉ được ghi nhận khi DN chắc chắn sẽ nhận được khoản bồi thường đó và được ghi nhận như một tài sản riêng biệt, không được vượt quá giá trị khoản dự phòng. Trong BCKQHĐSXKD chi phí lien quan đến khoản dự phòng có thể được trình bày theo giá trị sau khi trừ giá trị khoản bồi thường được ghi nhận. 2.7 Thay đổi các khoản dự phòng Các khoản dự phòng phải được xem xét và điều chỉnh tại ngày kết thúc kỳ kế toán năm để phản ánh ước tính hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại. Nếu doanh nghiệp chắc chắn không chịu sự giảm sút về lợi ích kinh tế do không phải chi trả nợ thì khoản dự phòng đó phải được hoàn nhập. Khi sử dụng phương pháp chiết khấu, giá trị ghi sổ của khoản dự phòng tăng lên trong mỗi kỳ kế toán năm để phản ánh ảnh hưởng của yếu tố thời gian. Phần giá trị tăng lên này phải được ghi nhận là chi phí đi vay. 2.8 Sử dụng các khoản dự phòng Chỉ nên sử dụng một khoản dự phòng cho những chi phí mà khoản đó đã được lập từ ban đầu. Chỉ những khoản chi phí liên quan đến khoản dự phòng đã được lập từ ban đầu mới được bù đắp bằng khoản dự phòng đó. 3. Trình bày báo cáo tài chính Số dư đầu kỳ và cuối kỳ. Số dự phòng tăng do các khoản dự phòng trích lập bổ sung trong kỳ. Số dự phòng giảm trong kỳ do phát sinh các khoản chi phí liên quan đến khoản dự phòng đó đã được lập từ ban đầu. Số dự phòng không sử dụng đến được ghi giảm (hoàn nhập) trong kỳ. Số dự phòng tăng trong kỳ do giá trị hiện tại của khoản dự phòng tăng lên theo thời gian do ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ lệ chiết khấu dòng tiền. Khác nhau 1/Xác định giá trị khoản dự phòng: IAS 37 Khoản dự phòng phải được tính dựa trên cơ sở ước tính một cách chính xác nhất các chi phí phát sinh, dự phòng này chỉ được lập cho những chi phí phát sinh và phải hoàn nhập nếu doanh nghiệp chính thức không bị đòi cho khoản nghĩa vụ đó. VAS 18 -Giá trị được ghi nhận của một khoản dự phòng phải là giá trị được ước tính hợp lý nhất về khoản tiền sẽ phải chi để thanh toán nghĩa vụ nợ hiện tại tại kỳ kết thúc kỳ kế toán năm. 2/ Tính pháp lý: IAS 37 - Tuân thủ theo tính “bản chất quyết định hình thức” của IAS 01, các khoản dự phòng trên báo cáo tài chính được trình bày và tính toán dựa trên bản chất và thực trạng kinh tế của thông tin chứ không chỉ đơn thuần là tình trạng pháp lý của những thông tin. VAS 18 - Ở VN, các nhà quản lý doanh nghiệp không lường trước được những tổn thất tiềm ẩn và cam kết trong năm báo cáo để lập các khoản dự phòng và trợ cấp tương ứng. Hầu hất các khoản trợ cấp như: dự phòng hay nợ khó đòi, dự phòng HTK được các công ty lập trong BCTC chủ yếu đã tuân thủ các quy định của PL chứ không phải nhằm mục đích của HTQL thông tin doanh nghiệp |
