- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng. - Sinh sản vô tính chủ yếu dựa trên cơ sở phân bào nguyên nhiễm để tạo ra các cá thể mới. Các cá thể mới giống nhau và giống cá thể gốc. II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 1. Phân đôi - Đại diện: Động vật đơn bào và giun dẹp. - Đặc điểm: Dựa trên phân chia đơn giản tế bào chất và nhân bằng cách tạo ra eo thắt. 2. Nảy chồi - Đại diện: Bọt biển, ruột khoang. - Đặc điểm: Dựa trên phân bào nguyên nhiễm nhiều lần để tạo ra một chồi con. 3. Phân mảnh - Đại diện: Bọt biển, giun dẹp - Đặc điểm: Dựa trên mảnh vụn vỡ của cơ thể, qua phân bào nguyên nhiễm để tạo ra cơ thể mới. 4. Trinh sinh - Đại diện: Có ở các loài chân đốt như ong, kiến, rệp; một vài loài cá, lưỡng cư, bò sát cũng có hiện tượng trinh sinh. - Đặc điểm: Dựa trên phân chia tế bào trứng (không thụ tinh) theo kiểu nguyên phân nhiều lần tạo nên cá thể mới có bộ NST đơn bội. III. ỨNG DỤNG 1. Nuôi mô sống - Cách tiến hành: Tách mô từ cơ thể động vật, nuôi trong môi trường có đủ chất dinh dưỡng, vô trùng và nhiệt độ thích hợp giúp cho mô đó tồn tại và phát triển. - Ứng dụng: nuôi cấy da người để chữa cho các bệnh nhân bị bỏng da. 2. Nhân bản vô tính - Là chuyển một tế bào xôma vào một tế bào trứng đã lấy mất nhân, rồi kích thích tế bào đó phát triển thành một phôi. Phôi này tiếp tục phát triển thành một cơ thể mới. - Ví dụ: cừu Dolly, một số loài động vật như chuột, lợn, bò, chó… - Ý nghĩa của nhân bản vô tính đối với đời sống: + Nhân bản vô tính đối với động vật có tổ chức cao nhằm tạo ra những cá thể mới có bộ gen của cá thể gốc. Trả lời câu hỏi Sinh học 11 Bài 44 Trang 173: - Cho biết những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức sinh sản phân đôi , nảy chồi,phân mảnh và trinh sinh. - Tại sao các cá thể con trong sinh sản vô tính giống hệt cá thể mẹ. - Dưới đây là các ưu điểm và hạn chế của sinh sản sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính: Trả lời - Cho biết những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức sinh sản phân đôi , nảy chồi,phân mảnh và trinh sinh. * Giống nhau: + Từ một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể giống nhau và giống cá thể mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. + Các hình thức sinh sản vô tính đều dựa trên nguyên phân để tạo ra thế hệ mới. * Khác nhau: Phân đôi Nảy chồi Phân mảnh Trinh sinh dựa trên phân chia đơn giản chất tế bào và nhân (tạo ra các eo thắt để chia đều nhân và tế bào bào). dựa trên phân bào nguyên nhiễm nhiều lần để tạo thành một chồi non. Sau đó, chồi con tách khỏi mẹ tạo thành cá thể mới. dựa trên phân bào nguyên nhiễm nhiều lần để tạo thành một chồi non. Sau đó, chồi con tách khỏi mẹ tạo thành cá thể mới. dựa trên phân chia tế bào trứng (không thụ tinh) theo kiểu nguyên phân nhiều lần tạo nên cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể đơn bội. - Tại sao các cá thể con trong sinh sản vô tính giống hệt cá thể mẹ. + Do bản chất của sinh sản vô tính là kết quả của quá trình nguyên phân - Dưới đây là các ưu điểm và hạn chế của sinh sản sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính: Ưu điểm của sinh sản vô tính Nhược điểm của sinh sản vô tính + Các cá thể sống độc lập , đơn lẻ vẫn có thể tạo ra được con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp. + Tạo ra các cá thể thích nghi tốt hơn với môi trường sống ổn định, ít biến động, nhờ vậy quần thể phát triển nhanh. Bài 1 trang 94 Sách bài tập (SBT) Sinh 11: Cho biết những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức sinh sản vô tính ở động vật. Advertisements (Quảng cáo) Cho biết những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức sinh sản vô tính ở động vật. Lời giải : * Điểm giống nhau : Từ một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể giống cá thể mẹ, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng. * Điểm khác nhau : – Phân đôi dựa trên phân chia đơn giản tế bào chất và nhân (tạo ra các eo thắt để phân chia nhân và tế bào chất). Advertisements (Quảng cáo) – Trinh sản dựa trên phân chia tế bào trứng (không thụ tinh) theo kiểu nguyên phân nhiều lần tạo nên cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể đơn bội. – Nảy chồi dựa trên nguyên phân nhiều lần để tạo thành một chồi con, sau đó chồi con có thể tách khỏi mẹ tạo thành cá thể mới. |
