Sau sinh vùng kín thay đổi như thế nào

CẤP CỨU(028) 54 11 35 00

• Tìm Bác SÄ©
• Đặt hẹn
  Khám Bệnh
• Hỏi Đáp

Hãy trao đổi với Bác sĩ về :

• Cách  liên hệ với Bác sĩ sau giÆ¡Ì€ laÌ€m việc vaÌ€ khi naÌ€o cần liên hệ.
• Các bước nên thá»±c hiện khi chuyển daÌ£
• Việc có cần thuốc giảm Ä‘au trong lúc chuyển daÌ£ hay không
• Xoa bóp tầng sinh môn, laÌ€ vuÌ€ng giữa hậu môn vaÌ€ âm Ä‘aÌ£o. Việc xoa bóp có thể giúp haÌ£n chế nguy cÆ¡ gây tổn thÆ°Æ¡ng vuÌ€ng naÌ€y.
• PhÆ°Æ¡ng tiện di chuyển đến bệnh viện
• Sắp xếp việc nhà vaÌ€ công việc taÌ£i chỗ laÌ€m

• Cách nhận biết những dấu hiệu chuyển daÌ£, bao gồm :
  • CÆ¡n goÌ€ tử cung
  • Vỡ ối
  • Đau lÆ°ng
  • Xuất huyết âm Ä‘aÌ£o nheÌ£

CHUYỂN DẠ THẬT VÀ CHUYỂN DẠ GIẢ

Trước khi chuyển dạ thật bắt đầu, sản phụ có thể trải qua các giai đoạn chuyển dạ giả. Đây là những cơn gò tử cung không đều, được gọi là cơn gò sinh lý Braxton Hicks :

• Những cÆ¡n goÌ€ thÆ°Æ¡Ì€ng xảy ra không quá một hay hai lần má»—i giÆ¡Ì€, vaÌ€ thÆ°Æ¡Ì€ng chỉ xảy ra vaÌ€i lần trong ngaÌ€y.
• Những cÆ¡n goÌ€ thÆ°Æ¡Ì€ng không đều vaÌ€ không gia tăng về tần suất cũng nhÆ° về cÆ°Æ¡Ì€ng độ
• Những cÆ¡n goÌ€ có thể hết khi Ä‘i laÌ£i hay thay đổi hoaÌ£t động
• Những cÆ¡n goÌ€ naÌ€y laÌ€ biÌ€nh thÆ°Æ¡Ì€ng nhÆ°ng có thể gây Ä‘au
• Những cÆ¡n goÌ€ cÅ©ng thÆ°Æ¡Ì€ng được cảm nhận ở vuÌ€ng daÌ£ daÌ€y vaÌ€ không ở vuÌ€ng lÆ°ng.

Theo dõi thời gian của những cơn gò là cách tốt nhất để phân biệt giữa chuyển dạ thật và chuyển dạ giả. Hãy ghi nhận  thời gian từ lúc bắt đầu cơn gò này cho đến lúc bắt đầu cơn gò tiếp theo trong vòng 1 giờ. Nếu các cơn gò trở nên gần nhau hơn, kéo dài hơn, cường độ  mạnh hơn và cảm nhận được ở vùng lưng, thì đó có thể là dấu hiệu của chuyển dạ thật. Nếu nghĩ rằng mình đang chuyển dạ, sản phụ hãy liên hệ ngay với Bác sĩ. . 

CHUYỂN DẠ SINH

Thời gian chuyển dạ và sinh con cũng như diễn tiến của quá trình sẽ phụ thuộc vào các lần sinh trước, vị trí của ngôi thai, kích cỡ của thai nhi và kích cỡ của đường sinh dục. Thời gian trung bình sản phụ sinh con so và sổ nhau là 12 giờ. Tuy nhiên thời gian này có thể khác nhau rất nhiều. Bác sĩ sẽ dựa vào các giai đoạn chuyển dạ và sinh con thường gặp  để quyết định đây có phải là diễn tiến bình thường của việc sinh con qua đường âm đạo hay không.

Chuyển dạ có 3 giai đoạn:

• Giai Ä‘oaÌ£n I : Cổ tử cung mở vaÌ€ mỏng Ä‘i để mở rá»™ng hoaÌ€n toaÌ€n. Cổ tử cung của sản phuÌ£ trong lần chuyển dạ đầu tiên sẽ mở trung bình khoảng 1cm má»—i giÆ¡Ì€ trong quá triÌ€nh chuyển dạ tích cÆ°Ì£c. Nếu sản phuÌ£ đã từng sinh con trÆ°á»›c đây, cổ tử cung thÆ°Æ¡Ì€ng sẽ mở nhanh hÆ¡n.
• Giai Ä‘oaÌ£n II : Thai nhi di chuyển qua đường sinh dục để chào Ä‘Æ¡Ì€i. Giai Ä‘oaÌ£n chuyển daÌ£ naÌ€y thÆ°Æ¡Ì€ng kéo daÌ€i tÆ°Ì€ 15 đến 75 phút nhÆ°ng cÅ©ng có thể kéo daÌ€i 2 hoặc 3 giÆ¡Ì€.
• Giai Ä‘oaÌ£n III : Nhau thai (sau khi sinh) cũng sẽ Ä‘i qua đường sinh dục và sổ ra ngoaÌ€i. Giai Ä‘oạn naÌ€y thÆ°Æ¡Ì€ng xảy ra trong voÌ€ng 30 phút sau khi sinh em bé.

Khi bắt đầu chuyển dạ, tử cung (nơi thai nhi phát triển trong quá trình mang thai) sẽ bắt đầu co bóp, đẩy thai nhi xuống âm đạo (ống sinh). Cổ tử cung là cửa ngõ của tử cung hướng ra âm đạo, sẽ từ từ giãn nở cho đến khi đường kính đạt khoảng 10 cm. Điều này cho phép thai nhi đi qua và được sinh  ra ngoài qua ngả âm đạo. Quá trình này thường phải mất một khoảng thời gian. Tuy nhiên, nếu sản phụ đã từng sinh qua ngả âm đạo trước đây, thì việc chuyển dạ có thể  diễn ra nhanh chóng.

Khi cổ tử cung đã mở rộng hoàn toàn và đầu thai nhi hướng xuống  đường sinh dục, nữ hộ sinh sẽ giúp sản phụ chuẩn bị sinh con. Sản phụ sẽ được đặt nằm ở tư thế tốt nhất, hai chân  sẽ được quấn vải (vô trùng). Bác sĩ sẽ vệ sinh vùng quanh âm đạo bằng dung dịch sát khuẩn.

Sản phụ có thể đặt hai chân trên giá đỡ, đặc biệt là khi có gây tê ngoài màng cứng. Nữ hộ sinh và người nhà có thể giữ hai chân của sản phụ ở tư thế thoải mái để giúp sản phụ rặn sinh. Bác sĩ có thể khuyến khích sản phụ nên tìm một tư thế phù hợp nhất cho mình. Mỗi lần có cơn gò tử cung, sản phụ sẽ được hướng dẫn cách rặn. Việc rặn sinh cũng tương tự như khi bạn đang cố gắng đi ngoài.

“Chuyển dạ hoàn thiện” là khi thấy đầu của thai nhi ở cửa ngõ âm đạo. Khi điều này xảy ra, sản phụ có thể được yêu cầu rặn chậm lại. Tùy vào kế hoạch sinh em bé, bác sĩ có thể sẽ xoa bóp tầng sinh môn để giúp nơi này giãn ra nhẹ nhàng. Cắt tầng sinh môn không phải là một thủ thuật thường quy, nhưng trong một vài trường hợp, đây là điều cần thiết.

Khi đầu của em bé đã ra ngoài, sản phụ sẽ được yêu cầu ngưng rặn. Bác sĩ sẽ kiểm tra để chắc chắn rằng dây rốn không quấn quanh cổ của em bé. Sau đó, sản phụ có thể tiếp tục rặn để đẩy phần còn lại của em bé ra ngoài. Nếu em bé khoẻ mạnh và thở tốt, em bé sẽ được đặt vào lòng mẹ. Dây rốn sẽ được kẹp lại và cắt rời. Trong vòng 20 phút sau đó, nhau thai sẽ được sổ ra ngoài.

Sinh con qua ngã âm đạo

Đôi khi, đầu của bé không cử động như mong muốn khi đi qua ống sinh. Nếu điều này xảy ra, bác sĩ có thể sử dụng kẹp hay máy hút chân không để giúp đưa em bé ra ngoài .

GÂY TÊ

Chuyển dạ có thể gây đau bụng dữ dội,  lưu ý rằng việc chuyển dạ ở mỗi sản phụ đều khác nhau. Mỗi người sẽ có các trải nghiệm về cơn đau khác nhau.  Khi lên kế hoạch sinh con, sản phụ hãy trao đổi với Bác sĩ để lựa chọn phương pháp giảm đau cho mình.

Vào giai đoạn đầu của chuyển dạ, những kỹ thuật như thở nhịp nhàng, thiền định và bấm huyệt có thể rất hữu ích. Một vài phụ nữ không cần bất kỳ phương pháp kiểm soát đau nào.

Có nhiều phương pháp để kiểm soát cơn đau. Tất cả các phương pháp giảm đau trong lúc chuyển dạ đều có các nguy cơ và lợi ích. Hãy chắc chắn rằng sản phụ sẽ trao đổi những điều này với Bác sĩ:

• Dùng thuốc giảm Ä‘au bằng cách tiêm tĩnh maÌ£ch hay tiêm bắp:
  • Sá»­ dụng khi những cÆ¡n goÌ€ tử cung trở nên maÌ£nh hÆ¡n vaÌ€ Ä‘au nhiều hÆ¡n
  • Có thể thấm vaÌ€o maÌ£ch máu của thai nhi

• Phong bế ngoaÌ€i maÌ€ng cứng:
  • Tiêm thuốc giảm Ä‘au gần tủy sống
  • Do Bác sĩ  gây mê thá»±c hiện vá»›i liều lượng nhỏ
  • Không thấm vaÌ€o maÌ£ch máu của thai nhi
  • Giảm Ä‘au vaÌ€ có tác duÌ£ng ở phần dÆ°á»›i cÆ¡ thể
  • Giảm Ä‘au hiệu quả vaÌ€ giúp sản phuÌ£ tiếp tuÌ£c sinh con
  • Có thể gây nhức đầu vaÌ€ haÌ£ huyết áp, đồng thời thay đổi nhiÌ£p tim thai

• Phong bế tủy sống:
  • Tiêm thuốc giảm Ä‘au vaÌ€o diÌ£ch tủy sống
  • Sử duÌ£ng để giảm Ä‘au trong quá triÌ€nh sinh con, đặc biệt laÌ€ khi cần sử duÌ£ng kẹp hoặc máy hút chân không
  • ThÆ°Æ¡Ì€ng sử duÌ£ng trong trường hợp sinh mổ
  • Làm tê cứng phần dÆ°á»›i cÆ¡ thể và giảm khả năng rặn của sản phuÌ£
  • Giảm Ä‘au hiệu quả vaÌ€ có tác duÌ£ng nhanh chóng
  • Có thể gây nhức đầu sau khi sinh vaÌ€ haÌ£ huyết áp trong quá triÌ€nh chuyển daÌ£ vaÌ€ sinh con, đồng thời thay đổi nhiÌ£p tim thai.

• Gây tê taÌ£i chỗ:
  •  Tiêm vaÌ€o âm Ä‘aÌ£o hay vuÌ€ng gần âm Ä‘aÌ£o
  • Sử duÌ£ng trong trÆ°Æ¡Ì€ng hÆ¡Ì£p phải cắt tầng sinh môn (cắt phần gần âm Ä‘aÌ£o)
  • Cũng Ä‘Æ°Æ¡Ì£c sử duÌ£ng khi khâu âm Ä‘aÌ£o biÌ£ rách
  • Không giảm Ä‘au do cÆ¡n gò tử cung trong quá triÌ€nh chuyển daÌ£

CÁC BIẾN CHỨNG CÓ KHẢ NĂNG XẢY RA

Giai đoạn II của quá trình chuyển dạ có thể bị chậm trễ hay kéo dài do:

• Ngôi thai bất thÆ°Æ¡Ì€ng (Ä‘ẻ ngÆ°Æ¡Ì£c (ví duÌ£ nhÆ° mông hay chân cuả em bé ra trước), mặt, trán hay phần khác của cÆ¡ thể)
• Đầu của thai nhi không xuống Ä‘Æ°Æ¡Ì£c vaÌ€nh chậu hay phần trung gian của mỏm gai
• Độ co bóp của tử cung yếu
• NgÆ°ng pha chuyển daÌ£ tích cÆ°Ì£c
• Bất cân xứng giữa đầu vaÌ€ khung chậu
• Đẻ khó do keÌ£t vai

Những yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ các biến chứng bao gồm :

• Thiếu máu
• Đái tháo Ä‘Æ°Æ¡Ì€ng
• Rối loaÌ£n đông máu
• Bệnh lý hô hấp vaÌ€ tim maÌ£ch
• Bệnh lý nhiễm truÌ€ng, nhÆ° nhiá»…m herpes sinh duÌ£c hay HIV
• Vỡ ối trước khi bắt đầu có cÆ¡n goÌ€ tử cung
• Nhau nằm trước cổ tử cung – nhau tiền Ä‘aÌ£o
• Nhau tách rÆ¡Ì€i sớm khỏi thaÌ€nh tử cung – nhau bong non
• Dây rốn biÌ£ trôi xuống dÆ°á»›i trước ngôi thai – sa dây rốn
• Thai nhi quá to hay thai nhi nằm sai tÆ° thế trong loÌ€ng tử cung

Ngay sau khi sinh

• Ngay sau khi sinh, em bé sẽ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c đặt lên buÌ£ng hay ngÆ°Ì£c của meÌ£. PhÆ°Æ¡ng pháp tiếp xúc da kề da có thể giúp thaÌ€nh công khi cho con bú
• Sản phuÌ£ cần phải khâu tầng sinh môn nếu biÌ£ rách hay biÌ£ cắt
• Sản phuÌ£ sẽ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c xoa bóp vuÌ€ng buÌ£ng để giúp kiểm soát tử cung cũng nhÆ° giảm xuất huyết
• VuÌ€ng âm Ä‘aÌ£o, tầng sinh môn vaÌ€ trÆ°Ì£c traÌ€ng sau Ä‘ó sẽ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c vệ sinh
• Một túi Ä‘á sẽ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c đặt vào tầng sinh môn giúp làm dịu và giảm sÆ°ng tấy.
• Sản phuÌ£ có thể Ä‘Æ°Æ¡Ì£c tiêm một liều oxytocin để giúp giảm xuất huyết
• Sản phuÌ£ sẽ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c sá»­ dụng thuốc giảm Ä‘au.

CHĂM SÓC HẬU SẢN

Thời gian nằm viện thông thường đối với trường hợp sinh qua ngả âm đạo là 3-4 ngày. Tuy nhiên, Bác sĩ có thể yêu cầu sản phụ nằm viện lâu hơn nếu có các biến chứng xảy ra.

Hậu sản là thời gian sau khi sinh em bé, khi cơ thể của người mẹ đang thay đổi để trở về tình trạng bình thường. Thời gian này kéo dài khoảng 6 tuần hay cho đến khi tử cung trở về kích cỡ bình thường. Nếu  không cho con bú, mẹ có thể bắt đầu có kinh nguyệt trở lại từ 3 đến 10 tuần sau khi sinh. Nếu cho con bú, mẹ có thể sẽ không có kinh nguyệt trở lại cho đến khi ngừng cho con bú. Trong khoảng thời gian này, mẹ sẽ cần phải thực hiện các bước để điều chỉnh những thay đổi của cơ thể và cuộc sống khi có thêm thành viên mới.

Những ảnh hưởng đến cơ thể

Đối với cơ thể , mẹ có thể sẽ gặp những điều sau :

• Đau vú – Vú có thể biÌ£ Ä‘au do xuống sữa vaÌ€ căng sữa. Núm vú cũng có thể biÌ£ Ä‘au.
• Táo bón – meÌ£ có thể không Ä‘i ngoaÌ€i cho đến ngày thứ ba hoặc thứ tÆ° sau khi sinh
• Vết khâu tầng sinh môn có thể laÌ€m Ä‘au khi ngồi hay Ä‘i laÌ£i
• Trĩ – Trĩ rất thÆ°Æ¡Ì€ng xảy ra vaÌ€ gây Ä‘au khi Ä‘i ngoaÌ€i.
• CÆ¡n nóng laÌ£nh – Điều naÌ€y laÌ€ do cÆ¡ thể của meÌ£ Ä‘ang cố gắng để Ä‘iều chỉnh sá»± thay đổi về nội tiết tố vaÌ€ tốc Ä‘á»™ lÆ°u thông máu.
• Tiêu tiểu không tá»± chủ – Trong quá triÌ€nh sinh nở, các cÆ¡ bắp đã biÌ£ kéo căng. Điều naÌ€y có thể làm cho mẹ  khó kiểm soát việc tiêu tiểu trong một thÆ¡Ì€i gian ngắn sau khi sinh.
• Đau sau khi sinh  – Việc co rút tá»­ cung có thể gây ra những cÆ¡n gò. Những con gò  naÌ€y có thể làm meÌ£ khó chiÌ£u hÆ¡n khi cho con bú hay duÌ€ng thuốc giảm xuất huyết. Đây là Ä‘iều bình thường sau khi sinh.
• DiÌ£ch tiết âm Ä‘aÌ£o – LÆ°Æ¡Ì£ng diÌ£ch naÌ€y sẽ nhiều hÆ¡n so vá»›i lúc có kinh nguyệt vaÌ€ thÆ°Æ¡Ì€ng kèm theo những cuÌ£c máu. DiÌ£ch tiết sẽ dần dần chuyển sang maÌ€u trắng hay maÌ€u vaÌ€ng vaÌ€ kết thúc trong voÌ€ng 2 tháng.
• Cân nặng – Cân nặng của meÌ£ sau khi sinh có thể sẽ giảm khoảng 4,5kg so với cân nặng lúc mang thai. LÆ°Æ¡Ì£ng nước sẽ giảm Ä‘i trong tuần đầu tiên khi cÆ¡ thể đã lấy laÌ£i sá»± cân bằng muối.

Những ảnh hưởng đến cảm xúc

Về mặt cảm xúc, mẹ có thể gặp những điều sau:

• “Rối loạn cảm xúc” – Khoảng 80% các baÌ€ meÌ£ mới sinh hay gắt gỏng, buồn rầu, khóc lóc hoặc lo âu. Tình trạng naÌ€y bắt đầu trong vòng vaÌ€i ngaÌ€y hay vaÌ€i tuần sau khi sinh. Các traÌ£ng thái cảm xúc naÌ€y có thể laÌ€ kết quả của sá»± thay đổi nội tiết tố, kiệt sức, gặp phải những trải nghiệm không mong muốn khi sinh con, sÆ°Ì£ Ä‘iều chỉnh để thay đổi vai troÌ€ vaÌ€ cảm giác thiếu kiểm soát về cuộc sống mới.
• Trầm cảm sau khi sinh – TiÌ€nh traÌ£ng naÌ€y nặng hÆ¡n vaÌ€ xảy ra ở 10%-20% các baÌ€ meÌ£ mới sinh. Tình trạng naÌ€y có thể gây ra sá»± thay đổi tâm tính thất thường, lo âu, cảm giác tội lỗi vaÌ€ buồn rầu kéo daÌ€i. MeÌ£ có thể xuất hiện tiÌ€nh traÌ£ng trầm cảm sau  sinh khi em bé Ä‘Æ°Æ¡Ì£c vaÌ€i tháng tuổi. Tình trạng naÌ€y thÆ°Æ¡Ì€ng phổ biến hÆ¡n ở  những phuÌ£ nữ có tiền sử gia Ä‘iÌ€nh mắc bệnh trầm cảm.
• Rối loaÌ£n tâm thần sau sinh – Rối loaÌ£n tâm thần sau khi sinh là má»™t tình trạng  hiếm gặp nhÆ°ng nghiêm trọng. Những triệu chứng bao gồm suy nghÄ© khó khăn vaÌ€ có ý nghĩ gây tổn hại cho em bé. Nếu meÌ£ cảm thấy nhÆ° vậy, hãy liên hệ ngay với Bác sĩ.
• Quan hệ tiÌ€nh duÌ£c – MeÌ£ có thể cảm thấy chÆ°a sẵn saÌ€ng về mặt thể chất cũng nhÆ° tinh thần để bắt đầu quan hệ tiÌ€nh duÌ£c ngay. Trong hầu hết các trÆ°Æ¡Ì€ng hÆ¡Ì£p, meÌ£ sẽ cảm thấy hứng thú hÆ¡n vá»›i việc quan hệ tiÌ€nh duÌ£c trong vaÌ€i tuần sau khi sinh.

Cách chăm sóc bản thân

• Khi em bé ngủ, meÌ£  hãy tranh thủ chÆ¡Ì£p mắt
• DaÌ€nh thÆ¡Ì€i gian mỗi ngaÌ€y đọc sách hay nghe nhạc để thÆ° giãn
• Trao đổi với Bác sĩ về thời gian an toàn để meÌ£ có thể tắm vòi sen, tắm bồn hay ngâm miÌ€nh trong nước.
• Tập thể dục nhiều và hít thở không khí trong laÌ€nh
• Sắp xếp để meÌ£ có thÆ¡Ì€i gian ở riêng vaÌ€ troÌ€ chuyện thường xuyên với bố của bé.