Phát triển theo chiều rộng là gì

(HNM) - Tại kỳ họp thứ sáu, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đánh giá cao kết quả điều hành của Chính phủ khi tạo ra sự phục hồi ấn tượng cho nền kinh tế. Tuy nhiên, Ủy ban nhận định, nền kinh tế vẫn tăng trưởng theo quy mô chiều rộng. Đây là hạn chế đáng kể nhất của nền kinh tế Việt Nam hiện nay, cũng là điều mà Chính phủ đang cố gắng điều chỉnh. Nhưng để thành công, cùng với Chính phủ, cần có sự chuyển mình trong từng "tế bào" của nền kinh tế.

Tăng trưởng theo chiều rộng là dựa vào sự tăng đầu tư, khai thác tài nguyên, sức lao động giá rẻ và một số yếu tố lợi thế khác. Tăng trưởng theo chiều sâu là dựa vào trình độ công nghệ, quản lý, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả. Lấy dầu thô làm ví dụ: Trước đây, Việt Nam khai thác được bao nhiêu dầu thô đều đem đi xuất khẩu, thu ngoại tệ; tăng trưởng của nền kinh tế dựa vào nguồn thu dầu thô như thế thuần túy là theo "chiều rộng". Giờ đây, với sự ra đời của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, dầu thô được giữ lại một phần để chế biến trước khi đem tiêu dùng hoặc xuất khẩu, làm gia tăng giá trị tài nguyên; đây chính là nhân tố đem lại "chiều sâu" cho nền kinh tế. Nhiều năm nay, nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng theo mô hình chiều rộng. Mục tiêu hiện tại và tương lai là tăng cường các nhân tố tăng trưởng theo chiều sâu, giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào các nhân tố chiều rộng; nghĩa là phải tăng ngày càng nhiều tỷ lệ dầu thô được chế biến, (đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn).

Thước đo hiệu quả đầu tư cho thấy mô hình tăng trưởng của nền kinh tế theo chiều rộng hay chiều sâu. ICOR là chỉ số phản ánh hiệu quả đầu tư, nghĩa là cho thấy để có thêm một đồng GDP thì cần bỏ ra bao nhiêu đồng vốn. Chỉ số này của Việt Nam hiện đang cao hơn năm 2008 (trên 8 điểm so với 6,66 điểm năm 2008), nghĩa là để có mức tăng trưởng như năm 2008, năm nay chúng ta sẽ phải bỏ ra nhiều vốn đầu tư hơn. Hiệu quả đầu tư của chúng ta đang sụt giảm. Muốn tăng hiệu quả đầu tư thì ngoài những yếu tố khách quan, tăng cường nội lực là đòi hỏi tất yếu. Ở tầm vĩ mô, tăng cường nội lực cho nền kinh tế là nâng cấp cơ sở hạ tầng (giao thông thuận tiện, điện đầy đủ...), cơ chế chính sách rộng mở kích thích được các thành phần kinh tế, thủ tục hành chính thuận lợi, đào tạo nhân lực hiệu quả... Đối với mỗi doanh nghiệp, tăng cường nội lực là tăng đầu tư trang thiết bị, máy móc, quy trình công nghệ hiện đại hơn, hiệu năng lớn hơn; quản lý, tổ chức sản xuất tốt hơn; công nhân giỏi... (tóm lại là nâng được năng suất và sức cạnh tranh của sản phẩm). Như vậy, để tăng hiệu quả đầu tư, không chỉ cần sự vào cuộc mạnh mẽ của cấp trung ương, mà mỗi địa phương, mỗi doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên cả nước đều phải chuyển mình, cùng hành động.

Chúng ta đang nói nhiều tới khái niệm "tái cấu trúc nền kinh tế". Đây là khái niệm "tuy hai mà một" với mục tiêu chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu. Mà "tái cấu trúc nền kinh tế" hay chuyển đổi mô hình tăng trưởng nên bắt đầu từ đâu? Câu trả lời đơn giản là nên bắt đầu từ khu vực kinh tế nhà nước và đầu tư từ vốn nhà nước. Giữ vai trò quan trọng nhất, nhưng chuyển động chậm nhất là đặc điểm của khu vực kinh tế nhà nước và đầu tư từ vốn nhà nước nhiều năm qua. Đó là điều cần thay đổi càng nhanh càng tốt. Đó cũng là cơ hội để Nhà nước thể hiện vai trò khơi mào, tạo điều kiện và động lực cho các "tế bào" khác của nền kinh tế cùng chuyển mình hành động, tạo xung lực mới cho nền kinh tế.

Hà Vũ

Bạn có thể phát triển kiến thức hình chữ T để vừa có kiến thức sâu về một lĩnh vực, đồng thời hiểu biết rộng trong nhiều lĩnh vực khác. Khi đó, bạn có thể vừa đóng góp năng lực chuyên môn, vừa có khả năng xem xét vấn đề từ nhiều góc độ và cộng tác hiệu quả với các phòng ban khác. Đây là hình thức kết hợp của hai cách thức trên.

Bước đầu tiên để trở thành người có kiến thức hình chữ T là bạn cần đánh giá trung thực những kiến thức và kỹ năng mà bạn đang có theo thang điểm từ 0 - 5:

0 - Bạn dự định học lĩnh vực đó nhưng chưa bắt đầu, bạn gần như chưa có kiến thức hay kỹ năng gì.

1 - Bạn vừa bắt đầu học nhưng chưa thể sử dụng kiến thức hay kỹ năng đó.

2 - Bạn là người mới. Bạn có thể tự mình áp dụng một vài kiến thức và kỹ năng vào thực tế nhưng vẫn cần sự hướng dẫn.

3 - Bạn có đủ năng lực và có thể vận dụng linh hoạt các kiến thức và kỹ năng đã học.

4 - Bạn thành thạo. Bạn có thể tự mình áp dụng những kiến thức và kỹ năng vào những việc người khác không nghĩ tới. Nhưng bạn vẫn phải suy nghĩ phải làm gì trong một tình huống nhất định

5 - Bạn là chuyên gia. Kiến thức và kỹ năng gần như đã trở thành trực giác của bạn, bạn không cần phải suy nghĩ quá nhiều khi xử lý một tình huống nào đó.

Sau khi bạn đã tự đánh giá bản thân mình, hãy lên danh sách quyết định:

1) Bạn muốn cải thiện kiến thức/kỹ năng nào

2) Kiến thức/kỹ năng nào bạn đã hài lòng, không cần thiết phải học thêm

3) Những lĩnh vực nào bạn muốn bắt đầu học

4) Những lĩnh vực nào bạn muốn học sâu hơn

Xây dựng mô hình kiến thức hình chữ T là một hành trình dài và cần nhiều sự kiên trì. Tuy nhiên, đây là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm để rèn luyện tư duy học tập và phát triển sự nghiệp của mình. Linh mong bạn sẽ tìm được thật nhiều niềm vui và cảm hứng để chinh phục biển kiến thức rộng lớn mỗi ngày! 📖

Chuyên đề thực tập tốt nghiệphàng và doanh nghiệp, là nơi quan trọng để đánh giá kiểm nghiệm các chủ trương chính sách của mình. Thơng qua doanh thu bán hàng, tốc độ pháttriển thị trường, phản ứng của khách hàng…doanh nghiệp sẽ có các quyết sách phù hợp.Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh tự do hiện nay, ngày càng có nhiều doanh nghiệp cùng kinh doanh một loại sản phẩm hay dịch vụ trongcùng một thị trường. Để đạt được lợi nhuận cao và hạn chế cạnh tranh, các doanh nghiệp phải giữ vững thị trường cũ và liên tục thâm nhập thị trườngmới một cách nhanh nhất trước các đối thủ cạnh tranh. Có thể nói phát triển thị trường là biện pháp hữu hiệu để doanh nghiệp kịp thời nắm bắt những cơhội mới, vươn lên trong cạnh tranh, nâng cao thị phần và lợi nhuận.

2.3 Phương hướng phát triển thị trường

Xét về phương hướng phát triển thị trường của doanh nghiệp về mặt lý thuyết có thể phát triển theo ba hướng:Phát triển theo chiều rộng đồng nghĩa với việc mở rộng thị trường theo phạm vi địa lí, tăng qui mơ sản xuất và kinh doanh, mở rộng chủng loại sảnphẩm bán ra, tăng số lượng khách hàng hay nói cách khác là hình thức phát triển thị trường về mặt lượng, thích hợp trong trường hợp ngành không tạocho doanh nghiệp phát triển hơn nữa hay những khả năng phát triển ở ngoài ngành hấp dẫn hơn.Phát triển theo chiều rộng chính là phát triển qui mô tổng thể thị trường trên cả thị trường hiện tại và thị trường mới, có thể tăng thị phần, số lượngkhách hàng bằng cách thu hút khách hàng chưa sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp thông qua nỗ lực Marketing. Điều này áp dụng trong trường hợpdoanh nghiệp chưa khai thác hết thị trường hiện tại. Có thể kinh doanh sảnSV: Lê Lan Hương Lớp: Kế hoạch 46B5Chuyên đề thực tập tốt nghiệpphẩm mới, lĩnh vực mới trên địa bàn thị trường cũ hoặc với địa bàn mới mở rộng phạm vi kinh doanh.Phát triển theo chiều sâu chính là sự nâng cao chất lượng hiệu quả của thị trường. Chất lượng hiệu quả thị trường có thể được đánh giá qua một số chỉtiêu như uy tín của sản phẩm và doanh nghiệp, chỉ tiêu doanh thu, tỷ suất lợi nhuận, sự thỏa mãn, sự trung thành của khách hàng đối với sản phẩm. Để thựchiện theo hướng này, doanh nghiệp cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, hoàn thiện hệ thống phân phối, nâng cao chất lượng dịch vụ…để tạođược sự hấp dẫn đối với khách hàng. Có ba hình thức phát triển theo chiều sâu: ▪ Thâm nhập sâu vào thị trường: là việc doanh nghiệp tìm kiếm tăng mứctiêu thụ sản phẩm, dịch vụ hiện có của mình trên những thị trường đã có bằng Marketing mạnh mẽ hơn.▪ Mở rộng thị trường: là việc doanh nghiệp tìm cách tăng mức tiêu thụ bằng cách đưa những sản phẩm dịch vụ hiện có của mình vào những thịtrường mới. ▪ Cải tiến hàng hóa: là việc doanh nghiệp tăng mức tiêu thụ bằng cáchtạo ra những hàng hóa mới hay đã được cải tiến cho những thị trường hiện tại. Như vậy, phát triển theo chiều sâu làm cho doanh số bán tăng lên đồngthời với việc tỷ suất lợi nhuận, doanh số bán ra cũng tăng lên, sản phẩm của doanh nghiệp có tính cạnh tranh cao, thị phần của doanh nghiệp tăng về cảmặt giá trị lẫn tỷ trọng trong ngành, nâng cao uy tín, vị thế trong cạnh tranh.

Đầu tư theo chiều rộng:

1.1.  Khái niệm:

Theo quan điểm tái sản xuất của Mác: đầu tư theo chiều rộng là đầu tư nhằm mở rộng quy mô sản xuất nhưng không làm tăng năng suất lao động. Đầu tư theo chiều rộng cũng chính là đầu tư mới.

Theo quan điểm ngày nay thì đầu tư theo chiều rộng là đầu tư trên cơ sở cải tạo và mở rộng cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có,xây dựng mới các cơ sở vật chất với những kỹ thuật công nghệ cơ bản như cũ.

1.2. Nội dung:

+ Đầu tư theo chiều rộng là mở rộng quy mô sản xuất mà không làm tăng năng suất lao động. Đó là đầu tư cho cả 4 yếu tố của đầu vào là lao động,vốn,công nghệ và tài nguyên một cách tương xứng như nhau, theo 1 tỷ lệ như cũ.

+ Đầu tư theo chiều rộng là hoạt động mua sắm máy móc thiết bị để đổi mới thay thế cho những thiết bị cũ theo 1 dây chuyền công nghệ đã có từ trước.

+ Đầu tư theo chiều rộng là đầu tư xây dựng mới nhà cửa,cấu trúc hạ tầng theo thiết kế được phê duyệt lần đầu làm tăng thêm lượng tài sản vật chất tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh. Tuy vậy tính kỹ thuật của công trình đó vẫn dựa trên những thiết kế có sẵn chưa được cải tạo và hiên đại hoá.

Như vậy thực chất của đầu tư theo chiều rộng là để mở rộng quy mô sản xuất nhằm sản xuất 1 khối lượng sản phẩm lớn hơn trên cơ sở xây dựng mới các hạng mục công trình như nhà xưởng sản xuất,thuê thêm nhiều nhân công để đáp ứng khối lượng yêu cầu tăng thêm của sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng đòi hỏi của công việc.

1.3. Ưu điểm và nhược điểm:

+ Ưu điểm:

- Gia tăng số lượng dây chuyền công nghệ nhưng không làm thay đổi công nghệ hiện có.

- Tạo thêm việc làm do tốc độ tăng của lao động thường lớn hơn tốc độ tăng của vốn.

+ Nhược điểm:

- Đầu tư theo chiều rộng đòi hỏi thời gian thực hiện đầu tư và thời gian huy động vốn lâu: thể hiện ở thời gian thực hiện đầu tư (thời gian xây dựng công trình của dự án) thời gian cần hoạt động để thu hồi vốn, do đó không tránh khỏi tác động hai mặt tích cực và tiêu cực của các yêu tố không ổn định về tự nhiên, xã hội, chính trị , kinh tế.

- Đầu tư theo chiều rộng không dẫn đến tiết kiệm nguyên liệu và không làm tăng năng suất lao động. Đầu tư theo chiều rộng có hạn chế trong việc đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực áp dụng công nghệ và kỹ thuật.

- Đầu tư theo chiều rộng đòi hỏi lượng vốn lớn  và vốn này nằm khê đọng trong suốt quá trình thực hiện đầu tư. Do đó  đòi hỏi các nhà đầu tư cần có sự lựa chọn kỹ càng để lực chọn được cơ hội đầu tư mang lại hiệu quả cao nhất,tức là phải có 1 quá trình nghiên cứu tìm hiểu các yếu tố thị trường,các điều kiện tự nhiên và các yếu tố kinh tế xã hội trước khi đưa ra quyết định đầu tư nhằm bảo đảm thu hồi vốn và có lãi. Cũng do lượng vốn lớn nên việc huy động vốn thường gặp khó khăn và tốn nhiều thời gian.

- Đầu tư theo chiều rộng có tính chất phức tạp và độ mạo hiểm cao. Tính chất phức tạp do phải xây dựng và lắp ghép nhiều hạng mục công trình.Trong quá trình thực hiện đầu tư cũng do quá trình xây dựng phức tạp cộng với vốn lớn và tác động tiêu cực của các yếu tố khách quan và chủ quan cho nên đầu tư theo chiều rộng có độ mạo hiểm cao hơn.

1.4. Vai trò:

+ Đối với nền kinh tế:

Đầu tư theo chiều rộng là nhân tố làm tăng quy mô cho nền kinh tế. Nền kinh tế tăng trưởng với quy mô lớn hơn trước trên cơ sở xây dựng mới và mở rộng nhiều vùng kinh tế,nhiều khu cụm công nghiệp trên khắp cả nước. Do đó nó còn thúc đẩy quá trình chuyển dịch  cơ cấu vùng kinh tế,thúc đẩy tạo điều kiện và hỗ trợ  các vùng kinh tế chậm phát triển,vùng sâu vùng xa được tham gia vào quá trình phát triển kinh tế của đất nước 1 cách tích cực hơn mạnh mẽ hơn.

+ Đối với doanh nghiệp:

Đầu tư theo chiều rộng đi cùng với việc có thêm nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh khiến cho quy mô sản xuất của các doanh nghiệp được mở rộng, đưa năng suất tăng thêm, cho phép khai thác hiệu quả theo quy mô. Nó còn góp phần tạo ra nhiều việc làm mới,giải quyết công ăn việc làm cho người lao động ở các địa phương,làm tăng doanh thu của các doanh nghiệp,góp phần làm tăng ngân sách của nhà nước đóng góp vào đà tăng trưởng chung của nền kinh tế. Đầu tư theo chiều rộng có hiệu quả càng nhiều thì doanh nghiệp càng có nhiều điều kiện về vốn, lao động tài nguyên để phát triển sản xuất

Quantri.vn - Biên tập và hiệu đính