Soạn Sinh 8 Bài 6: Phản xạ
- Lý thuyết Sinh 8 Bài 6 Phản xạ
- I. Phản xạ là gì?
- II. Cấu tạo và chức năng của nơron
- III. Cung phản xạ
- Giải bài tập Sinh học lớp 8 Bài 6: Phản xạ
- Bài 1 (trang 23 SGK Sinh học 8)
- Bài 2 (trang 23 SGK Sinh học 8)
Phản xạ là gì các Bộ phận câu thành phản xạ lấy ví dụ minh họa
Lý thuyết Sinh 8 Bài 6 Phản xạ
I. Phản xạ là gì?
Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Ví dụ, khi đột ngột chạm tay vào cốc nước nóng ta có phả ứng rụt tay lại. Phản xạ không chỉ trả lời các kích thích của môi trường ngoài mà còn đáp ứng các kích thích của môi trường trong. Ví dụ, sự tăng nhịp hô hấp và sự thay đổi nhịp co bóp của tim... khi lao động, sự tiết mồ hôi khi trời nóng, da tái lại (do co mạch dưới da khi trời lạnh)... đều là các phản xạ.
II. Cấu tạo và chức năng của nơron
- Cấu tạo của một noron điển hình:
- Thân nơron có chứa nhân
- Sợi phân nhánh ở các góc thân
- Sợi trục ở một góc thân, bên ngoài có các bao miêlin, khoảng cách giữa các bao miêlin gọi là eo Ranvie
- Chức năng: tế bào thần kinh có 2 chức năng cơ bản:
- Cảm ứng: khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích bằng hình thức phát sinh xung thần kinh.
- Dẫn truyền xung thần kinh: khả năng lan truyền xung thần kinh theo một chiều nhất định, từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận về thân noron và truyền dọc theo sợi trục nhờ xinap.
- Các loại nơron: có 3 loại
Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt 3 loại nơron :
- Nơron hướng tâm (nơron cảm giác) có thân nằm ngoài trung ương thần kinh, đảm nhiệm chức năng truyền xung thần kinh về trung ương thần kinh.
- Nơron trung gian (nơron liên lạc) nằm trong trung thần kinh, đảm bảo liên hệ giữa các nơron.
- Nơron li tâm (nơron vận động) có thân nằm trong trung ương thần kinh (hoặc ở hạch thần kinh sinh dưỡng), sợi trục hướng ra cơ quan phản ứng (cơ, tuyến), truyền xung thần kinh tới các cơ quan phản ứng.
III. Cung phản xạ
1. Phản xạ
- Ví dụ:
- Sờ tay vào vật nóng → rụt tay lại
- Nhìn thấy quả chua → tiết nước bọt
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.
- Ở thực vật có hiện tượng khi chạm tay vào cây trinh nữ, lá cây cụp lại → đây không phải là phản xạ vì thực vật không có hệ thần kinh.
2. Cung phản xạ
- Cung phản xạ là con đường mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm (da…) qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng (cơ, tuyến…)
- Thành phần 1 cung phản xạ gồm 5 yếu tố: cơ quan thụ cảm, 3 noron (noron hướng tâm, noron trung gian và noron li tâm) và cơ quan cảm ứng.
3. Vòng phản xạ
- Ví dụ:
- Khi tay chạm vào ngọn nến → cảm thấy đau (nhờ thụ quan cảm giác đau trong da) → xung thần kinh theo noron hướng tâm → noron trung gian ở trung ương thần kinh → phân tích xung thần kinh → noron li tâm → cơ ở tay → cơ co → rụt tay lại.
- Kết quả của sự phản ứng được thông báo ngược lại về trung khu thần kinh nhờ noron hướng tâm, nếu phản ứng chưa chính xác hoặc chưa đầy đủ → phát lệnh điều chỉnh → dây li tâm → cơ quan phản ứng → Vòng phản xạ.
- Khái niệm: vòng phản xạ là luồng thần kinh bao gồm cung phản xạ và đường phản hồi. Đường phản hồi thông tin ngược về trung ương thần kinh để điều chỉnh phản ứng.
- Các phản xạ đều được thực hiện theo một vòng khép kín
Lưu ý: dù phản ứng chỉ 1 lần đã đáp ứng được yêu cầu trả lời kích thích thì vẫn có thông tin ngược. Vì vậy dù phản xạ đơn giản nhất thì xung thần kinh vẫn được truyền trong vòng phản xạ.
1. Phản xạ là gì?
Phản xạ là một phản ứng của cơ thể, trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Sự khác nhau giữa phản xạ và cảm ứng ở thực vật đó chính là cảm ứng thực vật không có sự tham gia của hệ thần kinh. Cảm ứng thực vật là loại phản ứng lại kích thích của môi trường, ví dụ như hiện tượng cụp lá ở cây xấu hổ chủ yếu do những thay đổi về trương nước trong các tế bào gốc lá mà không phải là do thần kinh điều khiển.
Trong chuyển động sóng, khái niệm phản xạ là hiện tượng sóng khi lan truyền tới bề mặt tiếp xúc cả 2 môi trường bị đổi hướng lan truyền và quay trở lại môi trường nó đã tới. Các ví dụ về phản xạ thường được quan sát bởi các sóng như ánh sáng, âm thanh hay sóng nước.
Sự phản xạ của ánh sáng có thể là phản xạ định hướng hay phản xạ khuếch tán, căn cứ vào từng bề mặt tiếp xúc. Tính chất của bề mặt ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng tới sự thay đổi biên độ, pha hoặc trạng thái phân cực của sóng.
Phản xạ là gì hãy lấy vài ví dụ về phản xạ
Như đã trình bày ở trên, phản xạ là một nội dung kiến thức mà chúng ta được học trong môn sinh học. Theo đó, khái niệm phản xạ được hiểu là một phản ứng của cơ thể, trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.
Ví dụ như: Khi chạm tay vào nước nóng chúng ta sẽ có hành động co tay lại ngay lập tức; Khi nghe ai đó gọi tên ta ta thường quay đầu phía người phát ra âm thanh; khi đi trên đường nếu thấy đèn đỏ chúng ta có dừng xe lại.
Phản ứng này thực hiện nhờ hệ thần kinh, qua năm phần cơ bản hợp thành cung phản xạ:
+ Bộ phận cảm thụ: Các phân tử cảm thụ thường nằm trên da, bề mặt da, bề mặt khớp, thành mạch, bề mặt các tạng, cơ quan trong cơ thể.
+ Dây thần kinh truyền vào: Dây cảm giác hoặc dây thần kinh thực vật.
+ Trung tâm thần kinh.
+ Dây thần kinh truyền ra: Dây thần kinh vận động hoặc dây thần kinh thực vật.
+ Bộ phận đáp ứng là cơ hoặc tuyến.
Phản xạ là gì hãy lấy vài ví dụ về phản xạ
Phản xạ là gì?
Phản xạ là một phản ứng của cơ thể, trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Sự khác nhau giữa phản xạ và cảm ứng ở thực vật đó chính là cảm ứng thực vật không có sự tham gia của hệ thần kinh. Cảm ứng thực vật là loại phản ứng lại kích thích của môi trường, ví dụ như hiện tượng cụp lá ở cây xấu hổ chủ yếu do những thay đổi về trương nước trong các tế bào gốc lá mà không phải là do thần kinh điều khiển.
Trong chuyển động sóng, khái niệm phản xạ là hiện tượng sóng khi lan truyền tới bề mặt tiếp xúc cả 2 môi trường bị đổi hướng lan truyền và quay trở lại môi trường nó đã tới. Các ví dụ về phản xạ thường được quan sát bởi các sóng như ánh sáng, âm thanh hay sóng nước.
Sự phản xạ của ánh sáng có thể là phản xạ định hướng hay phản xạ khuếch tán, căn cứ vào từng bề mặt tiếp xúc. Tính chất của bề mặt ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng tới sự thay đổi biên độ, pha hoặc trạng thái phân cực của sóng.
Một số ví dụ về phản xạ
Ví dụ 1: Khi nghe thấy tiếng gọi tên mình từ phía sau, ta sẽ quay đầu lại và đó chính là phản xạ.
Âm thanh gọi tên ta sẽ kích thích vào cơ quan thụ cảm thính giác, làm phát sinh xung th.ần ki.nh theo dây th.ần ki.nh hướng tâm về th.ần ki.nh trung ương. Từ th.ần ki.nh trung ương sẽ phát đi xung thần kinh theo dây thần kinh ly tâm để tới cơ quan phản ứng làm ta có phản xạ quay đầu khi có tiếng gọi.
Ví dụ 2: Phản xạ trên gương
Ví dụ 3: Phản xạ trên tờ giấy trắng.
Phản xạ là gì ? Hãy lấy ví dụ về phản xạ.
Bài 1 trang 23 SGK Sinh học 8
Đề bài
Phản xạ là gì? Hãy lấy ví dụ về phản xạ.
Video hướng dẫn giải
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Xem lại Cung phản xạ
Lời giải chi tiết
Là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh
VD: khi nghe thấy tiếng gọi tên mình, ta ngoảnh đầu lại, đi dưới trời nóng mặt đỏ, đổ mồ hôi, chạm vào vật nóng tay rụt lại...
Loigiaihay.com
-
Bài 2 trang 23 SGK Sinh học 8
Từ một ví dụ cụ thể đã nêu, hãy phân tích đường đi của xung thần kinh trong phản xạ đó
-
Nêu một ví dụ về phản xạ và phân tích đường dẫn truyền xung thần kinh trong phản xạ đó.
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 22 SGK Sinh học 8.
-
Quan sát hình 6-2, hãy xác định: Các loại nơron tạo nên một cung phản xạ. Các thành phần của một cung phản xạ.
Quan sát hình 6-2, hãy xác định: - Các loại nơron tạo nên một cung phản xạ. - Các thành phần của một cung phản xạ.
-
Phản xạ là gì? Nêu sự khác biệt giữa phản xạ động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật (ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cụp lại).
- Phản xạ là gì? - Nêu sự khác biệt giữa phản xạ động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật (ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cụp lại).
-
Có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và nơron li tâm?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 21 SGK Sinh học 8.
-
Báo cáo thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
Thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
-
Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
- Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu? - Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào? - Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
-
Da có những chức năng gì? Đặc điểm nào của da giúp da thực hiện được chức năng bảo vệ?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 133 SGK Sinh học 8.
-
Vào mùa hanh khô, ta thường thấy có những vẩy trắng nhỏ bong ra như phấn ở quần áo. Điều đó giúp cho ta giải thích như thế nào về thành phần lớp ngoài cùng của da?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 133 SGK Sinh học 8.
Phản xạ là gì? Nêu sự khác biệt giữa phản xạ động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật (ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cụp lại).
Đề bài
- Phản xạ là gì?
- Nêu sự khác biệt giữa phản xạ động vật với hiện tượng cảm ứng ở thực vật (ví dụ chạm tay vào cây trinh nữ thì lá cụp lại).
Video hướng dẫn giải
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Xem lại Cung phản xạ
Lời giải chi tiết
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. Ví dụ, khi đột ngột chạm tay vào cốc nước nóng ta có phả ứng rụt tay lại. Phản xạ không chỉ trả lời các kích thích của môi trường ngoài mà còn đáp ứng các kích thích của môi trường trong. Ví dụ, sự tăng nhịp hô hấp và sự thay đổi nhịp co bóp của tim... khi lao động, sự tiết mồ hôi khi trời nóng, da tái lại (do co mạch dưới da khi trời lạnh)... đều là các phản xạ.
- Phân biệt phản xạ với cảm ứng ở thực vật: Phản xạ là phản ứng có sự tham gia của hệ thần kinh.
- Cảm ứng ở thực vật: là những phản ứng lại kích thích của môi trường không có sự điều khiển của hệ thần kinh.
Ví dụ: hiện tượng cụp lá ở cây xấu hổ chủ yếu là những thay đổi về trương nước ở các tế bào gốc lá, không phải do thần kinh điều khiển.
Loigiaihay.com
-
Quan sát hình 6-2, hãy xác định: Các loại nơron tạo nên một cung phản xạ. Các thành phần của một cung phản xạ.
Quan sát hình 6-2, hãy xác định: - Các loại nơron tạo nên một cung phản xạ. - Các thành phần của một cung phản xạ.
-
Nêu một ví dụ về phản xạ và phân tích đường dẫn truyền xung thần kinh trong phản xạ đó.
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 22 SGK Sinh học 8.
-
Bài 1 trang 23 SGK Sinh học 8
Giải bài 1 trang 23 SGK Sinh học 8. Phản xạ là gì? Hãy lấy ví dụ về phản xạ.
-
Bài 2 trang 23 SGK Sinh học 8
Từ một ví dụ cụ thể đã nêu, hãy phân tích đường đi của xung thần kinh trong phản xạ đó
-
Có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và nơron li tâm?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 21 SGK Sinh học 8.
-
Báo cáo thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
Thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
-
Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
- Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu? - Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào? - Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
-
Da có những chức năng gì? Đặc điểm nào của da giúp da thực hiện được chức năng bảo vệ?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 133 SGK Sinh học 8.
-
Vào mùa hanh khô, ta thường thấy có những vẩy trắng nhỏ bong ra như phấn ở quần áo. Điều đó giúp cho ta giải thích như thế nào về thành phần lớp ngoài cùng của da?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 133 SGK Sinh học 8.