Nguyên nhân hút thuốc lá ở học sinh

Thuốc lá điện tử hiện nay len lỏi vào trường học bằng cách giả dạng son môi, USB, bút... với nhiều hương vị khác nhau để tránh bị phát hiện.

Thuốc lá điện tử được ví như "cạm bẫy hương vị" khi đánh trúng tâm lý thích thể hiện cái tôi của tuổi mới lớn. Sự mới lạ với những dụng cụ bắt mắt đã nhanh chóng được học sinh (HS) đón nhận và khám phá mà không tính đến những tác hại.

Thuốc lá điện tử thế hệ mới có mẫu mã đa dạng, cuốn hút giới trẻ. Những loại này thiết kế theo hình thức có bộ phận sạc pin và bộ phận chứa chất lỏng, dung dịch làm nguyên liệu đốt có thể thay thế tùy thích. Đây chính là nguyên nhân khiến một số thành phần biến tướng, trộn ma túy vào sử dụng. Bản thân dung dịch hút của thuốc lá điện tử đã chứa nicotin và nhiều chất gây hại cho cơ thể. Khi phối trộn thêm các loại chất lạ, chất kích thích, ma túy, thì tổng các thành phần gây hậu quả không thể lường trước được và có thể mang lại những hệ lụy.

Hiện nay sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng nhanh ở thanh thiếu niên cả ở VN và trên thế giới. Theo nghiên cứu của Viện Chiến lược và chính sách y tế, Bộ Y tế, năm 2020 có 8,35% HS lớp 8 - 12 hút thuốc lá điện tử, tăng 40 lần so với năm 2005.

Chỉ với 120.000 - 150.000 đồng, HS dễ dàng sở hữu một “phiên bản” thuốc lá điện tử với đủ hình dạng có thể mang vào lớp, bỏ ngay trên bàn học mà không bị phát hiện. Tác hại của thuốc lá điện tử đã được cảnh báo rất nhiều và hầu hết sản phẩm này trên thị trường được khảo sát là không rõ nguồn gốc xuất xứ và không được phân phối qua các kênh chính thống.

Tờ The Hindu Business Line (Ấn Độ) dẫn một nghiên cứu mới cho hay việc hút thuốc lá điện tử thường xuyên có thể khiến tế bào gốc của não bị hủy hoại, sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và tái tạo tế bào cho cơ thể, từ đó đẩy nhanh quá trình lão hóa, suy thoái hệ thần kinh và kéo theo nguy cơ suy giảm trí nhớ, khả năng nhận thức và học tập...

\n

HS sử dụng thuốc lá điện tử thường có biểu hiện giảm chú ý và tập trung, khả năng đưa ra quyết định kém, thay đổi tính cách và có nhiều hành động thất thường, suy giảm nghiêm trọng khả năng học tập.

Sử dụng thuốc lá điện tử còn là nguy cơ khiến HS gia nhập các băng nhóm thanh thiếu niên, gia tăng tình trạng cô lập và bắt nạt học đường, gây nhiều bất ổn trong trường học.

Dù nội dung tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng đã được đưa vào chương trình giáo dục bậc THCS, THPT dưới nhiều hình thức đa dạng, tuy nhiên do tâm lý tuổi muốn tìm hiểu, khám phá điều mới, không ít HS vẫn muốn "trải nghiệm" dù biết tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử. Vì lẽ đó, các bậc phụ huynh nếu thấy những lọ tinh dầu, mùi thơm khác lạ trong phòng của các con hoặc trên quần áo, sách vở thì cần có biện pháp kiểm tra, phát hiện và kịp thời nhắc nhở. Gia đình cần phải thường xuyên quan tâm, chăm sóc, trò chuyện, tiếp cận sinh hoạt hằng ngày của con, đặc biệt là mối quan hệ của con mình với bạn bè. Khuyến khích con có lối sống lành mạnh, tham gia các hoạt động ngoại khóa… Đồng thời, các bậc phụ huynh phải có trách nhiệm và biện pháp ngăn chặn, hướng cho con mình sử dụng đồng tiền có hiệu quả.

Tin liên quan

• Thuốc lá có thể biến mất trong khoảng 20 năm tới
• Số người hút thuốc lá trên toàn cầu không giảm, nhiều nước điều chỉnh chiến lược
• Giảm thiểu tác hại thuốc lá là gì, vì sao cần ?

Bất kỳ ai hút thuốc lá cũng dễ dàng gặp phải những căn bệnh nguy hiểm. Tác hại của thuốc lá đối với học sinh cũng không phải ngoại lệ; độ tuổi mới lớn thích những điều mới lạ, thích bản lĩnh và nghĩ rằng mình đã đủ chín chắn để làm một người trưởng thành nên các em dễ bị sa đà vào những thứ nguy hiểm như thuốc lá. Tình trạng hút thuốc lá ở học sinh hiện nay đang ở mức đáng báo động.

Nguyên nhân dẫn đến hút thuốc lá ở học sinh

- Người thân xung quanh hút thuốc.

Ở đổi tuổi học sinh đa phần các em đang ở tuổi vị thành niên vì thế nên thường có xu hướng bắt chước thói quen của người lớn. Chúng luôn khao khát tò mò với thế giới xung quanh vì thế nên nhìn thấy người lớn hút thuốc bất giác sẽ làm theo.

- Một số em thích thể hiện bản thân

Ở độ tuổi này đa số các em đều thích thể hiện bản thân và dễ bề lôi kéo, rủ rê hút thuốc lá và đặc biệt muốn thử. Một số học sinh bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo tập hút thuốc lá cho đúng là “đàn anh, đàn chị”. Ngay khi trong cuộc sống, trong gia đình có người nghiện thuốc lá làm cho các em theo hướng đó mà học tập theo. Một trong những nguyên nhân không thể không nhắc đến là sự thiếu sự quan tâm của gia đình và nhà trường.

- Quản lý của gia đình và xã hội còn lỏng lẻo

Một trong những nguyên nhân quan trọng là sự lỏng lẻo của gia đình và xã hội. Những đứa trẻ hút thuốc không nhận được sự quan tâm của gia đình. Chính sự thờ ơ của gia đình đã ngày càng giết chết đi những mầm non tương lai của đất nước.

Tác hại của thuốc lá đối với học sinh

Trong thuốc lá có đến 7.000 chất hóa học độc hại, trong đó có nhiều chất ung thư như: nicotine, hắc ín, chất phụ gia,.. Khi hút thuốc, khói thuốc bị hít vào sẽ tạo điều kiện cho những chất độc này được tuồn vào cơ thể.

Các chất độc hại này dần phá hủy các tế bào của cơ thể, gây nên những nguy hiểm nghiêm trọng. Điển hình nhất là các bệnh về phổi: ung thư phổi, tràn dịch màng phổi, viêm phế quản phổi,. Ở độ tuổi đang dậy thì các em sẽ bị các chất độc tàn phá nhanh chóng. 

Hút thuốc còn là nguyên nhân khiến người hút mắc các bệnh về tim mạch, các bệnh về ung thư, ảnh hưởng đến cả sinh sản sau này. Không chỉ vậy hút thuốc còn ảnh hưởng đến tinh thần và trí lực của các học sinh. 

Ở độ tuổi mới lớn các em còn bị những cám dỗ và hay sa đà vào những tệ nạn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai sau này. Đa số những em hút thuốc lá thường bị ảnh hưởng và thay đổi tâm tính, có những hình ảnh gây nguy hiểm đến những người xung quanh.

Tác hại của thuốc lá đối với học sinh thường hình thành những nhân cách xấu cho học sinh, thuốc lá còn gây những bệnh nguy hiểm còn hủy hoại nhân cách và tương lai rộng mở của các em.

Biện pháp phòng tránh thuốc lá đối với học sinh

Gia đình và nhà trường và cả xã hội cần phối hợp chặt chẽ quán triệt và xử lý kịp thời những đối tượng học sinh hút thuốc lá, những cơ sở bán thuốc lá cho học sinh dưới 18 tuổi.

Gia đình thường xuyên quan tâm và quản lý sinh hoạt đến con cái về thời gian cũng như mối quan hệ bạn bè. Cha mẹ cần trang bị cho các em những kỹ năng từ chối trước lời mời dụ dỗ tự bạn bè. 

Trường học cần tuyên truyền và phòng chống hút thuốc lá đối với các em học sinh và tác hại của thuốc lá đem lại.

Ngoài sự tích cực của gia đình và nhà trường, rất cần hơn nữa là sợ quan tâm của cơ sở ban ngành và các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương hãy tăng cường quản lý các cửa hàng và các điểm buôn bán thuốc lá, tránh trường hợp bán cho các em học sinh./.