Buồn ngủ là trạng thái khiến con người ta dễ lờ đờ, uể oải và không thể tập trung vào việc gì. Nguyên nhân gây nên là do ngủ không đủ giấc, tác dụng phụ của thuốc hay suy nhược cơ thể. Vậy làm cách nào hết buồn ngủ và duy trì năng lượng cho một ngày làm việc hiệu quả?
1. Tác hại của việc thiếu ngủ đối với sức khỏe con người
Việc ngủ không đủ giấc có thể khiến não bộ con người trở nên trì trệ, gây giãn đoạn khả năng giao tiếp giữa các tế bào não, từ đó làm giảm sự nhạy bén tạm thời của tư duy, khả năng nhận thức qua thị giác và cả trí nhớ. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, thiếu ngủ có liên quan đến việc giảm khả năng mã hóa và truyền tải thông tin từ thị giác vào tư duy của các nơron não bộ.
Việc chống lại tình trạng thiếu ngủ triệt để gần như là không thể, các chất kích thích như cà phê hay thậm chí là thuốc sẽ giúp lấy lại tỉnh táo nhưng cũng chỉ tạm thời. Vậy trong các trường hợp cần giữ sự tỉnh táo mà buồn ngủ quá phải làm sao? Những phương pháp sau đây sẽ giúp bạn cải thiện được cơn buồn ngủ.
2.1. Thay đổi chế độ ăn
Nếu bạn chưa biết “làm sao để hết buồn ngủ” thì việc thay đổi chế độ ăn uống là lựa chọn tốt:
- Không dùng nhiều thức uống chứa caffeine: Sử dụng cà phê hay nước tăng lực quá nhiều trong thời gian ngắn có thể giúp bạn tỉnh táo nhưng khiến phần năng lượng vốn có của cơ thể bị mất đi, người sử dụng khó có thể hồi phục hoàn toàn vào hôm sau.
- Hạn chế thức ăn ngọt: cao có thể khiến cơ thể mệt mỏi, nếu ưa thích các thức ăn vị ngọt thì trái cây sẽ là sự lựa chọn lành mạnh hơn.
- Phân chia khẩu phần ăn vừa phải: Việc có thể khiến kích thích cảm giác buồn ngủ ở con người.
- Uống nhiều nước cũng là cách hiệu quả để giảm buồn ngủ. Vì tình trạng mất nước khiến cơ thể mệt mỏi và buồn ngủ hơn. Ngoài ra, bù nước thường xuyên cũng đồng nghĩa với việc cơ quan bài tiết hoạt động tích cực hơn, vận động đi tiểu thường xuyên để xua đi cảm giác buồn ngủ
- Nhai kẹo cao su: Đặc biệt là kẹo hương bạc hà có thể giúp giảm bớt cơn buồn ngủ dù chỉ là giải pháp tạm thời
2.2. Hết buồn ngủ bằng việc thay đổi chế độ vận động
Một chế độ vận động phù hợp sau đây có thể giúp bạn hết buồn ngủ:
- Đi dạo hay tăng cường vận động ở nơi có môi trường hít thở oxy tốt cũng là một cách để đánh thức trí não và cảm giác tràn đầy năng lượng.
- Tập thể dục buổi sáng đơn giản cũng đủ giúp gia tăng năng lượng để bắt đầu ngày mới.
- Tắm nắng thường xuyên giúp kiểm soát hệ tuần hoàn trong cơ thể, kích thích sự hoạt động của các bộ phận trong não bộ có liên quan đến khả năng tập trung, làm vực dậy tinh thần lờ đờ do buồn ngủ.
- Đi bộ thường xuyên trong 10 phút có thể tỉnh táo khoảng 2 giờ nhờ hoạt động oxy qua tĩnh mạch, não và cơ bắp.
Làm cách nào hết buồn ngủ, bạn có thể tăng cường vận động
2.3. Thay đổi chế độ sinh hoạt nếu bạn chưa biết “làm cách nào hết buồn ngủ”
Thay đổi chế độ sinh hoạt bằng các phương pháp sau sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn:
- Tắm hay rửa mặt bằng nước lạnh là một trong những cách phổ biến giúp tỉnh táo tức thì.
- Thư giãn đôi mắt thường xuyên: Mỏi mắt do cường độ làm việc với ánh sáng màn hình liên tục có thể khiến bạn buồn ngủ. Vì vậy bạn nên rời mắt khỏi màn hình và nhìn xung quanh, thực hiện các bài tập cải thiện thị lực hoặc dùng dung dịch nhỏ mắt.
- Trò chuyện thường xuyên: Những câu chuyện giải trí và hài hước luôn hiệu quả để giảm stress và buồn ngủ.
- Làm việc ở nơi đủ ánh sáng: Môi trường với ánh sáng mờ nhạt có thể khiến bạn mệt mỏi và buồn ngủ.
- Lập kế hoạch làm việc rõ ràng: Có thể giúp giải phóng bộ não khỏi sự đầy ứ thông tin, từ đó tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể thay vì ghi nhớ chúng.
- Nghe nhạc: Âm nhạc cũng là biện pháp hiệu quả để giúp con người phấn chấn và lấy lại tinh thần, xua tan cơn buồn ngủ.
Tóm lại, ngủ không đủ giấc có thể khiến trở nên trì trệ, giảm sự nhạy bén tạm thời của tư duy, khả năng nhận thức qua thị giác và trí nhớ. Do đó, trong các trường hợp cần giữ sự tỉnh táo, bạn có thể thực hiện các phương pháp trên để cải thiện cơn buồn ngủ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Khi cảm thấy buồn ngủ, bạn không thể tập trung làm tốt bất cứ việc gì! Liệu có cách hết buồn ngủ nào có thể giúp bạn lấy lại sự tỉnh táo để hoàn thành tốt những công việc còn đang dang dở?
Thay vì lạm dụng caffeine có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, bạn hãy áp dụng 12 cách hết buồn ngủ một cách tự nhiên ngay trong bài viết sau đây nhé!
1. Thư giãn đôi mắt bị mỏi
Đây là cách hết buồn ngủ đầu tiên mà bạn có thể áp dụng ngay tại chỗ ngồi. Cường độ làm việc liên tục với máy tính có thể gây ra tình trạng mỏi mắt và cảm giác buồn ngủ. Vì thế, bạn nên rời mắt ra khỏi màn hình và thư giãn bằng cách:
- Đưa mắt nhìn ra xung quanh
- Thực hiện các bài tập cho mắt giúp cải thiện thị lực
- Dùng dung dịch nhỏ mắt để giảm mỏi mắt
2. Đi bộ là cách hết buồn ngủ đơn giản nhất
Tiến sĩ Robert Thayer (Giáo sư trường Đại học Bang California, Mỹ) đã khảo sát về mức năng lượng khi ăn một thanh kẹo và đi bộ 10 phút. Mặc dù thanh kẹo giúp người tham gia tỉnh táo khá nhanh chóng, nhưng lại cảm thấy mệt mỏi 1 giờ sau đó. Tuy nhiên, những người đi bộ 10 phút có thể tỉnh táo trong khoảng 2 giờ nhờ hoạt động bơm oxy qua tĩnh mạch, não và cơ bắp.
Cách để hết buồn ngủ đơn giản nhất khi làm công việc văn phòng là bạn hãy đứng dậy và rời khỏi chiếc ghế. Sau đó, bạn có thể đi bộ mua đồ ăn trưa, đồ ăn vặt hay thức uống.
Đọc thêm: Ngủ chảy nước miếng là bệnh gì? Làm sao để hết?
3. Cách tỉnh ngủ: Ăn vặt để tăng năng lượng
Những món ăn vặt có đường sẽ giúp bạn tăng cường năng lượng vì mức đường hạ thấp sẽ khiến bạn uể oải và mệt mỏi dẫn đến cảm giác buồn ngủ.
Khi áp dụng cách tỉnh ngủ với thức ăn vặt, điều này sẽ giúp bạn tăng cường năng lượng. Cụ thể, bạn có thể chọn các món lành mạnh như trái cây, sữa chua, các loại hạt…
Bạn có thể quan tâm: Thực phẩm giúp dễ ngủ và thực phẩm gây mất ngủ
4. Cách hết buồn ngủ là uống nhiều nước
Tình trạng thiếu nước có thể khiến cơ thể bạn mệt mỏi và buồn ngủ. Vậy bạn nên uống gì để tỉnh ngủ? Hãy đảm bảo bạn uống đủ nước lọc hoặc ăn các loại rau củ quả nhiều nước như: dưa hấu, dâu tây, bưởi, dưa gang, đào, dứa, cam, mơ, mận, táo…
Để tăng thêm hương vị cho nước uống, bạn có thể làm nước detox hoặc nước ép với nhiều loại rau củ quả như rau cần tây, cải bó xôi, dưa leo, cà rốt, cam, dứa…
Đọc thêm: 5 giai đoạn của giấc ngủ bạn cần biết
5. Cách giảm buồn ngủ: Bắt đầu một cuộc trò chuyện
Nếu bạn cảm thấy buồn ngủ, hãy tìm một ai đó để trò chuyện. Bạn có thể nói về những ý tưởng về công việc hoặc câu chuyện ngoài lề mang tính chất giải trí. Sự hài hước luôn là cách hết buồn ngủ hiệu quả và kiểm soát stress rất tốt.
6. Cách chống buồn ngủ: Điều chỉnh ánh sáng mạnh hơn
Môi trường xung quanh với ánh sáng mờ nhạt có thể khiến bạn thêm mệt mỏi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự tiếp xúc với ánh sáng mạnh có thể làm giảm cơn buồn ngủ và tăng sự tỉnh táo. Khi không biết làm cách nào để hết buồn ngủ, bạn hãy thử tăng cường mức độ nguồn sáng hoặc mở cửa sổ ra. Khi đó, bạn sẽ thấy đây là một cách hết buồn ngủ cực kỳ đơn giản mà lại hiệu quả đấy!
Đọc thêm: Giải mã nguyên nhân bị bóng đè để ngủ ngon hơn
7. Chợp mắt khi quá buồn ngủ
Làm sao để hết buồn ngủ? Đôi lúc, bạn không thể nào cưỡng lại được nhu cầu cần được nghỉ ngơi của cơ thể nên cách hết buồn ngủ tốt nhất là… hãy đi ngủ! Bạn có thể chỉ chợp mắt hoặc “đánh” một giấc ngủ ngắn như giấc ngủ trưa.
Theo bác sĩ Barry Krakow (Mỹ), bạn nên có giấc ngủ ngắn tầm 5 – 25 phút. Tốt nhất bạn nên chợp mắt tầm 6 – 7 giờ trước khi bạn đi ngủ.
Bạn có thể cảm thấy khó khăn khi áp dụng cách để tỉnh ngủ này ở nơi làm việc vì không phải công ty nào cũng có phòng nghỉ ngơi cho nhân viên. Nếu công ty có văn hóa ngủ trưa, hãy nhớ canh đồng hồ báo thức để không ngủ quên qua giờ làm việc nhé.
Tiến sĩ Allison T. Siebern (Trung tâm Y khoa Giấc ngủ, Đại học Stanford, Mỹ) cho biết: “Nếu bạn không thể có giấc ngủ ngắn, chỉ cần nhắm mắt và nghỉ ngơi trong 10 phút cũng rất hữu ích”.
Bạn có thể quan tâm: Thuốc giúp ngủ ngon: Bạn có nên dùng?
8. Thay đổi cách thực hiện nhiệm vụ
Năm 2004, các nhà nghiên cứu Phần Lan đã thực hiện cuộc nghiên cứu trên những người làm việc ca đêm. Kết quả nghiên cứu phát hiện rằng những công việc đơn điệu, lặp đi lặp lại cũng có tác hại tương tự như chứng mất ngủ. Các công việc này có thể làm tăng cảm giảm giác buồn ngủ trong giờ làm việc. Vì thế, để muốn biết làm cách nào để hết buồn ngủ, bạn hãy thử thay đổi cách thức thực hiện nhiệm vụ. Những ý tưởng mới mẻ sẽ kích thích trí não để giúp bạn cảm thấy tỉnh táo hơn.
Để áp dụng cách hết buồn ngủ bằng các đầu công việc thú vị hơn, bạn có thể trang trí lại bàn làm việc, đề xuất một ý tưởng mới, ghi chú công việc bằng hình vẽ sáng tạo…
Đọc thêm: Ngủ nude có tốt cho sức khỏe không?
9. Cách tỉnh ngủ: Nhờ người khác lái xe
Tiến sĩ Allison T. Siebern cho biết lái xe trong khi buồn ngủ ó mức độ nguy hiểm ngang như lái xe khi say rượu. Một số cách hết buồn ngủ đơn giản như mở cửa sổ và bật nhạc lớn không giúp bạn tỉnh táo lâu dài. Thay vào đó, bạn có thể nhờ một người khác lái xe hoặc dừng lại ven đường để chợp mắt một chút cho đến khi bạn không còn buồn ngủ nữa.
Nếu bạn trong một chuyến đi kéo dài, bạn nên luân phiên thay đổi người lái xe. Hãy dừng lại ít nhất 2 giờ/1 lần để đi dạo và hít thở không khí trong lành.
Đọc thêm: Ăn gì dễ ngủ? 8 thực phẩm giúp bạn ngủ ngon tới sáng
10. Tiếp xúc ánh nắng mặt trời cũng là cách chống buồn ngủ
Nhịp sinh học điều chỉnh chu kỳ ngủ – thức của chúng ta thường bị ảnh hưởng bởi ánh sáng ban ngày. Để cảm thấy tỉnh táo hơn, bạn nên cố gắng dành ít nhất 30 phút mỗi ngày ra ngoài dưới ánh sáng mặt trời tự nhiên. Nếu bạn bị mất ngủ, các chuyên gia về giấc ngủ khuyên bạn nên tiếp xúc với ánh sáng mặt trời buổi sáng một giờ mỗi ngày.
Khi bạn bước ra ngoài để hít thở không khí trong lành, đây cũng là một cách hết buồn ngủ một cách hoàn toàn tự nhiên.
11. Cách hết buồn ngủ: Tập thể dục đều đặn
Trong một phân tích của 70 nghiên cứu có sự tham gia của hơn 6.800 người, các nhà nghiên cứu của Đại học Georgia (Mỹ) đã phát hiện ra rằng tập thể dục có hiệu quả tăng năng lượng và giảm mệt mỏi vào ban ngày hơn so với một số loại thuốc dùng để điều trị các vấn đề về giấc ngủ. Thói quen tập thể dục thường xuyên không những giúp bạn có một giấc ngủ ngon vào buổi tối mà còn là một cách hết buồn ngủ vào ban ngày cực hiệu quả!
Bạn nên duy trì thói quen tập thể dục 30 phút mỗi ngày. Hãy kết thúc bài tập của bạn 2 – 3 tiếng trước khi đi ngủ để bạn không bị khó ngủ.
Bạn có thể quan tâm: Uống thuốc ngủ nhiều có tác hại gì?
12. Ngủ đủ giấc vào ban đêm
Cách tốt nhất để chống lại cảm giác buồn ngủ vào ban ngày là có một giấc ngủ ngon vào ban đêm. Ngủ không đủ giấc là nguyên nhân phổ biến nhất gây buồn ngủ.
Người trưởng thành cần phải ngủ đủ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm. Có một giấc ngủ ngon và đầy đủ là điều kiện tiên quyết giúp cho một ngày của bạn thư thái và tỉnh táo hơn.
13. Tránh xa giường ngủ khi làm việc
Những vật dụng có trên giường hầu hết được thiết kế để tạo sự thoải mái giúp bạn dễ dàng chìm vào giấc ngủ. Vì vậy, bạn nên tránh xa khỏi giường ngủ khi làm việc để có thể hạn chế tình trạng buồn ngủ, giúp tăng hiệu suất làm việc của bản thân.
14. Nghỉ giải lao thường xuyên
Việc chú ý và tập trung trong một thời gian dài, có thể khiến bạn cảm thấy vô cùng mệt mỏi. Trên thực tế, chất lượng công việc của bạn có thể bị ảnh hưởng và bạn sẽ dễ mắc sai lầm hơn.
Để tránh điều này xảy ra, hãy thường xuyên nghỉ giải lao ngắn khi làm việc sẽ cho phép bạn tập trung tốt hơn khi quay lại làm việc. Nghỉ giải lao đặc biệt hữu ích nếu bạn cảm thấy buồn ngủ sau bữa ăn trưa.
15. Giữ một môi trường mát mẻ
Bạn nên giảm nhiệt độ xuống 20ºC hoặc thậm chí mát hơn vài độ sẽ giúp bạn tăng sự tỉnh táo. Nếu không gian làm việc quá nóng dẫn tới các mùi ẩm mốc, điều này sẽ dễ khiến tinh thần bạn khó chịu, chán nản hiệu suất công việc ngày một giảm.
16. Cách hết buồn ngủ: Điều trị hội chứng ngủ nhiều
Hầu hết chúng ta đều có những ngày cảm thấy vô cùng buồn ngủ. Tuy nhiên, một số người lại cảm thấy buồn ngủ quá mức khi đang làm việc, chăm sóc con nhỏ hoặc thậm chí là lúc giải trí. Đây có thể là hội chứng ngủ li bì (hypersomnia), cảm giác buồn ngủ xuất hiện liên tục khiến bạn muốn ngủ nhiều lần trong ngày, ngay cả khi ở nơi làm việc.
Người bị chứng ngủ nhiều có thể ngủ đến 18 tiếng/ngày và kéo dài nhiều ngày, thậm chí có khi cả tuần. Khi các cách hết buồn ngủ thông thường không mang lại hiệu quả, rất có thể là vì bạn bị mắc hội chứng ngủ nhiều. Thực tế, vấn đề ngủ nhiều ban ngày lại thường xuất phát từ ban đêm. Tình trạng thiếu ngủ ban đêm hoặc giấc ngủ không chất lượng có thể khiến bạn mệt mỏi vào sáng hôm sau. Bạn có thể áp dụng những lời khuyên về cách hết buồn ngủ bằng lối sống lành mạnh sau đây để cải thiện tình hình này:
- Ngủ đủ giấc: Bạn nên tập đi ngủ tầm 10h – 11h tối và dậy tầm 5h – 6h sáng. Đây là khung giờ phù hợp với người trưởng thành để đảm bảo giấc ngủ đủ 7 – 8 tiếng.
- Tạo môi trường dễ ngủ: Hãy sắm cho bản thân bộ chăn gối mềm mại, lựa chọn không gian thông thoáng cho phòng ngủ và cách ly với các thiết bị điện tử khoảng 1 – 2 tiếng trước giờ ngủ.
- Ăn uống đúng giờ: Thói quen ăn uống lành mạnh và đúng giờ sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn. Hãy ăn tối trước khi ngủ tối thiểu 2 – 3 tiếng và tránh chất kích thích như cồn và caffeine.
Nếu bạn thấy mình đã áp dụng tất cả các cách hết buồn ngủ nhưng vẫn không thể tỉnh táo được, đã đến lúc bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ. Bạn có thể bị rối loạn giấc ngủ tiềm ẩn như buồn ngủ quá mức hoặc chứng ngủ rũ cần được điều trị. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp bạn điều trị rối loạn giấc ngủ.
Giấc ngủ chiếm đến 2/3 thời gian trong một ngày nên bạn cần đầu tư chăm sóc để cơ thể mau chóng phục hồi sức khỏe, đặc biệt đối với những ai làm ca đêm. Nếu bạn có thói quen thức khuya hay mất ngủ vì lo lắng quá nhiều thứ, cảm giác buồn ngủ sẽ “ghé thăm” bạn nhiều hơn vào ban ngày. Vì thế, cách hết buồn ngủ lâu dài chính là thói quen đi ngủ lành mạnh và khả năng kiểm soát stress của bạn đấy!